สาลี่หอม

สาลี่หอม
สาลี่หอม
ดอกสาลี่หอม
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Rosales
วงศ์:	Rosaceae
สกุล:	Pyrus
สปีชีส์:	P.  nivalis
ชื่อทวินาม
Pyrus nivalis Jacq.

สาลี่หอม หรือ สาลี่หิมะ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Pyrus nivalis; อังกฤษ: yellow pear จีน: 香梨 หรือ 雪梨; พินอิน: xiānglí หรือ xuělí) เป็นไม้ผลอยู่ในสกุลสาลี่ มีถิ่นกำเนิดในยุโรปกลางและยุโรปตะวันออกเฉียงใต้ และกระจายพันธุ์จากยุโรปตะวันออกเฉียงใต้ ไปยังเอเชียตะวันตก และจีน ส่วนใหญ่เกิดในพื้นที่เปิดโล่งที่มีแดด มีรสเปรี้ยวเล็กน้อย เช่นเดียวกับสาลี่ชนิดอื่น ๆ ใช้บริโภคเป็นผลไม้สด ประกอบอาหาร หรือใช้ในไวน์หมัก ผลมีกลิ่นหอม ออกเปรี้ยวเล็กน้อย เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 10 เมตร ทรงพุ่มกว้าง 8 เมตร

สภาพแวดล้อมการเจริญเติบโตโดยทั่วไปอยู่ที่ประมาณ 15 °ซ. ความสูงของต้นสาลี่หอมสามารถสูงได้ 10 เมตร และขนาดทรงพุ่ม 8 เมตร ทนต่อความหนาวเย็น ทนแล้ง ทนอุณหภูมิสูงและอุณหภูมิต่ำได้ดี เนื่องจากดอกของสาลี่หอมเป็นสีขาวจัด จึงดูเหมือนใบอ่อนถูกปกคลุมไปด้วยหิมะจากระยะไกล เป็นที่มาของชื่อ สาลี่หิมะ

สาลี่หอมไต้หวันหลีชาน เป็นพันธุ์ปลูกที่มีผลขนาดใหญ่ที่สุดพันธุ์หนึ่ง หนักได้มากถึง 1,500 ถึง 2500 กรัม ต่อลูก ซึ่งคัดพันธุ์โดยช่างชาวญี่ปุ่น มีช่วงออกผลกลางเดือนพฤศจิกายนถึงปลายเดือนธันวาคมของทุกปี และสามารถเก็บไว้ในห้องเย็นได้นานถึง 6 เดือน เนื้อหวานและเปรี้ยวเล็กน้อยนุ่มและฉ่ำหรือที่เรียกว่าสาลี่น้ำผึ้ง (President Pear)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

สาลี่หอม (P. nivalis) ชอบดินร่วนที่ระบายน้ำได้ดี เจริญเติบโตได้แม้ในดินเหนียวมาก ชอบแดดจัด ไม่ออกผลในตำแหน่งที่มีแดดน้อย ทนต่อมลภาวะในบรรยากาศ และความชื้นที่มากได้

ใบ รูปหอกหรือลิ่ม ปลายกว้าง ขอบเรียบหรือขอบหยัก ยาวประมาณ 7−8 เซนติเมตร กว้างประมาณ 3−4 เซนติเมตร

ผลเดี่ยว กลม ใกล้ขั้วแบนหรือแหลมเล็กน้อย ผลเล็ก น้ำหนักประมาณ 150 กรัมต่อลูก ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 3.4−5.2 เซนติเมตร มีเนื้อร่วนกรอบ ฉ่ำน้ำ ผิวบาง โดยทั่วไปผลมีสีเขียวอ่อนเมื่อสุก บางครั้งแกมสีแดงในส่วนหัวติดก้าน หรือจุดแดงกระจายทั่วผล แกนค่อนข้างแข็งที่เป็นพูหุ้มเมล็ดข้างใน

การใช้ประโยชน์

สาลี่หอมเป็นผลไม้กินสดทั่วไป และยังใช้กันอย่างแพร่หลายในสมุนไพรจีน ผลทางเภสัชวิทยาของสาลี่หอม (P. nivalis) ได้รับการระบุในตำราการแพทย์ของจีนโบราณและเป็นที่รู้กันว่ามีคุณสมบัติในช่วยการต่อต้านโรคหอบหืด และช่วยป้องกันอาการไอ รวมทั้งช่วยเพิ่มการทำงานของปอด การศึกษาพบว่าการให้สารสำคัญในสาลี่หอมทางปาก มีศักยภาพในการรักษาเพื่อกำจัดอนุภาคฝุ่น (particulate matter −PM) และเชื้อโรคในทางเดินหายใจ

อ้างอิง

1. Ltd, Amarsys. "President Barabe - Pear - Fruit Trees for sale | Order online". www.keepers-nursery.co.uk (ภาษาอังกฤษ).
2. "Pyrus nivalis - Useful Temperate Plants". temperate.theferns.info.
3. "Article". Horticultural Science (ภาษาอังกฤษ). doi:10.17221/3869-hortsci.
4. "ชวนเลือกสาลี่ พันธุ์ไหนดี ถึงจะหวานกรอบถูกใจใช่เลยกันนะ – อะไรดีวะ" (ภาษาอังกฤษ).
5. Lee, Yueh-Lun; Chang, Yu-Di; Liu, Chen-Wei; Lee, Chen-Chen (2020). "Extract of Pyrus nivalis enhances phagocytosis in lungs after particles matter exposure in BALB/c mice". Journal of Food Biochemistry (ภาษาอังกฤษ). 44 (11): e13469. doi:10.1111/jfbc.13469. ISSN 1745-4514.