นางสำมนักขา

นางสำมนักขา (สันสกฤต: शूर्पणखा, ศูรฺปณขา) เป็นตัวละครหนึ่งในมหากาพย์รามายณะ

นางสำมนักขา
ตัวละครใน รามเกียรติ์
นางสำมนักขา(ซ้ายสุด) พระราม(ตรงกลาง) นางสีดา(ขวาสุด)
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง
เผ่าพันธุ์	ยักษ์
เพศ	เมีย
คู่สมรส	ชิวหา
บุตร	กุมภกาศ, อดูล, ปีศาจยักษิณี, วรณีสูร
ญาติ	ท้าวลัสเตียน (บิดา) นางรัชฎา (มารดา) ทศกัณฐ์ (พี่ชาย) กุมภกรรณ (พี่ชาย) พิเภก (พี่ชาย) ขร (พี่ชาย) ทูษณ์ (พี่ชาย) ตรีเศียร (พี่ชาย)
สีกาย	เขียวสด

ประวัติ

นางสำมนักขาเป็นธิดาองค์เดียวของท้าวลัสเตียนและนางรัชฎา มีสวามีคือ ชิวหา เป็นน้องสาวของทศกัณฐ์ กุมภกรรณ พิเภก ขร ทูษณ์และตรีเศียร นางสำมะนักขามีสามีชื่อ ชิวหา ซึ่งชิวหาผู้นี้ทำหน้าดูแลกรุงลงกาเมื่อทศกัณฐ์ได้ไปเที่ยวป่ากับนางมณโฑตลอดเวลา 7 วัน 7 คืนทำให้เกิดง่วงนอน จึงได้แลบลิ้นยาวออกมาปกคลุมกรุงลงกาและนอนหลับพักผ่อน เมื่อทศกัณฐ์กลับมาพบว่ากรุงลงกาถูกปกคลุมก็คิดว่าเป็นเวทมนตร์ของศัตรู จึงขว้างจักรไปตัดลิ้นชิวหาจนขาดทำให้ชิวหาถึงแก่ความตายยังความเศร้าโศกเสียใจให้แก่นางสำมะนักขายิ่งนัก

หลังจากชิวหาสิ้นไป วันหนึ่งนางสำมะนักขาไปเที่ยวป่าและได้พบพระรามจึงเกิดหลงรักขึ้นและได้เข้าไปเกี้ยวพาราสี แต่พระรามไม่สนใจ นางสำมะนักขาจึงตามพระรามไปที่อาศรมเห็นนางสีดา จึงคิดว่า ถ้าหากตนกำจัดนางสีดาได้ พระรามคงจะหันมาสนใจตน ดังนั้น นางสำมะนักขาจึงเข้าไปทำร้ายนางสีดาแต่ถูกพระรามจับได้ จึงถูก พระลักษมณ์ ลงโทษด้วยการตัดหูและจมูก และปล่อยนางคืนไป เป็นเหตุให้เกิดสงครามระหว่างพระรามกับทศกัณฐ์

นางสำมนักขา มีบุตรเป็นรากษส 3 ใน 10 แห่งกรุงลงกา คือ กุมภกาศ อดูล ปีศาจยักษิณี และวรณีสูร

ลักษณะและสี

สีเขียวสด 1 หน้า 2 มือ ผมยาว สวมกระบังหน้า

โคลงภาพรามเกียรติ์

สำมนักขาชื่ออ้าง อสุรพันธุ์
นาฏขนิษฐาทศกรรฐ แก่นไท้
ฉวีกายสกลวรรณ เขียวสด สอาดนอ
เป็นเอกชาเยศรได้ อยู่ด้วยชิวหา
ขุนมหาสิทธิโวหาร
(ตัวสะกดตามต้นฉบับเดิม)

ข้อมูลเพิ่มเติม

โขนเรื่องรามเกียรติ์ ตอนนางสำมนักขา ของกรมศิลปากร^{[ลิงก์เสีย]}