สุพรรณิการ์

ระวังสับสนกับ ฝ้ายคำ

สุพรรณิการ์
ดอกสุพรรณิการ์แบบซ้อน
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Malvales
วงศ์:	Bixaceae
สกุล:	Cochlospermum
สปีชีส์:	C.  regium
ชื่อทวินาม
Cochlospermum regium (Mart. ex Schrank) Pilg.
ชื่อพ้อง
Maximilianea regia Schrank Wittelsbachia insignis Mart. & Zucc. Cochlospermum insigne A.St.-Hil. Azeredia pernambucana Arruda ex Allemão Maximilianea longirostrata Barb.Rodr. Amoreuxia unipora Tiegh. Cochlospermum trilobum Standl.

ดอกสุพรรณิการ์แบบซ้อน

ดอกสุพรรณิการ์แบบชั้นเดียวในบราซิล

สุพรรณิการ์ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Cochlospermum regium) เป็นไม้ผลัดใบที่มีถิ่นกำเนิดในแถบทุ่งหญ้าเขตร้อนแซราดู (Cerrado) ในทวีปอเมริกาใต้ (บริเวณประเทศบราซิล, โบลิเวีย, ปารากวัย) และมี (ชื่อสามัญ Yellow Silk Cotton, Butter-Cup (Single), Butter-Cup (Double),Torchwood) แต่ปัจจุบันพบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เช่นกัน สุพรรณิการ์มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์ใกล้เคียงกับฝ้ายคำมาก ข้อแตกต่างที่สำคัญประการหนึ่งคือ ฝ้ายคำจะออกดอกเพียงชั้นเดียว มี 5 กลีบ และบานทีละดอก ในขณะที่สุพรรณิการ์จะมีทั้งชนิดที่ออกดอกชั้นเดียวและชนิดที่ออกดอกซ้อนกันเป็นกระจุกแน่น โดยบานพร้อม ๆ กัน

ลักษณะทั่วไป

เป็นต้นไม้ผลัดใบสูง 7-15 เมตร แผ่นใบแยกเป็น 5 แฉก ขอบใบเป็นคลื่น ดอกเป็นช่อออกกระจายที่ปลายกิ่ง บานทีละดอก ดอกเหลืองมีกลิ่น กลีบบาง เกสรสีเหลือง รังไข่มีขน ผลกลมเมื่อแก่แตก 3-5 พู ภายในมีเมล็ดรูปไตสีน้ำตาล หุ้มด้วยปุยขาวคล้ายปุยฝ้าย ออกดอกเกือบตลอดปี ดอกดกมาก ราวเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดียทางตะวันตกเฉียงเหนือของภูเขาหิมาลัย และเป็นไม้พื้นเมือง ของประเทศพม่าด้วย ในประเทศศรีลังกามักปลูกบริเวณพระอุโบสถเพื่อเป็นดอกไม้บูชาพระ ในเมืองไทยทางเหนือ เรียกว่า ฝ้ายคำ ในประเทศไทยนิยมปลูกสุพรรณิการ์เป็นไม้ประดับ โดยได้รับการกำหนดให้เป็นพันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดนครนายก และเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดนครนายก สระบุรี บุรีรัมย์ สุพรรณบุรี และอุทัยธานี

สัญลักษณ์ประจำสถาบันการศึกษา

• ต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยรามคำแหง
• ต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย
• ต้นไม้ประจำวิทยาลัยบริหารธุรกิจและการท่องเที่ยวอุดรธานี
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนชลบุรี "สุขบท"
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนราชดำริ
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนสายปัญญา ในพระบรมราชินูปถัมภ์
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนสุวรรณารามวิทยาคม
• ต้นไม้ประจำโรงเรียนพรานวิบูวิทยา
• ดอกไม้ประจำ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครลำปาง
• ดอกไม้ประจำ คณะพยาบาลศาสตร์มิชชั่น
• ต้นไม้ประจำ โรงเรียนธนบุรีวรเทพีพลารักษ์

ระเบียงภาพ

•  

  ลักษณะดอกในมุมต่างๆ

•  

  สุพรรณณิการ์

•  

  สุพรรณณิการ์

•  

  สุพรรณณิการ์

ดูเพิ่ม

• รายชื่อพันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัด

อ้างอิง

1. Kew World Checklist of Selected Plant Families
2. ราชันย์ ภู่มา และสมราน สุดดี, บรรณาธิการ. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เต็ม สมิตินันทน์ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ : สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, 2557, หน้า 146.
3. มหาวิทยาลัยรามคำแหง. "สุพรรณิการ์ ต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยรามคำแหง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.lib.ru.ac.th/about/supannikar.php [ม.ป.ป.]. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2558.
4. กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร. สำนักงานจังหวัดบุรีรัมย์. "สัญลักษณ์ของจังหวัดบุรีรัมย์." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.buriram.go.th/bru/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=3 2551. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2558.
5. กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร. สำนักงานจังหวัดสุพรรณบุรี. "สัญลักษณ์จังหวัด." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.suphanburi.go.th/suphan/ProvinceSymbol.php [ม.ป.ป.]. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2558.
6. กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร. สำนักงานจังหวัดอุทัยธานี. "ดอกไม้ประจำจังหวัดอุทัยธานี." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.uthaithani.go.th/flowerUthai.htmlhttp://www.uthaithani.go.th/flowerUthai.html [ม.ป.ป.]. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2558.

แหล่งข้อมูลอื่น

• สุพรรณิการ์ ต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยรามคำแหง
• สุพรรณิการ์จากเว็บไซต์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
• สุพรรณิการ์จากเว็บไซต์มหาวิทยาลัยมหิดล