หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาธน์ (เล็ก)
หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาธน์ พระนามเดิม หม่อมเจ้าเล็ก ราชสกุลปาลกะวงศ์ เป็นพระราชาคณะฝ่ายมหานิกาย
| หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาธน์ (เล็ก) | |
|---|---|
| เจ้าอาวาสวัดอมรินทรารามวรวิหาร | |
| ราชวงศ์ | จักรี |
| พระบิดา | พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนราเทเวศร์ |
| พระมารดา | หม่อมทองสุก |
| ประสูติ | พ.ศ. 2345 หม่อมเจ้าเล็ก |
| ชีพิตักษัย | พ.ศ. 2426 |
ประวัติ
หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาธน์ มีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าเล็ก ประสูติเมื่อปีจอ พ.ศ. 2345 เป็นพระโอรสในพระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนราเทเวศร์ (ต้นราชสกุลปาลกะวงศ์) ประสูติแต่หม่อมทองสุก
หม่อมเจ้าเล็ก ปาลกะวงศ์ ทรงผนวชในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย แล้วทรงศึกษาทางวิปัสสนาธุระ ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับการแต่งตั้งเป็นพระราชาคณะที่ หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาธน์ และเป็นเจ้าอาวาสวัดอมรินทรารามวรวิหาร ทรงถวายตาลปัตรแฉกงาปรุ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นลักษณะอย่างพัดด้ามจิ้ว รูปกลมมนอย่างพัดหน้านาง ยอดพัด และส้นพัด แกะลายบัว เหมือนพัดแฉก ใช้เป็นตาลปัตรสำหรับพระราชาคณะในราชตระกูลฝ่ายวิปัสสนาธุระ เดิมทรงเตรียมถวายพระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าอำไพ ซึ่งทรงผนวชอยู่ แต่ทรงลาผนวชเสียก่อน หม่อมเจ้าพระสังวรประสาธน์ทรงถือเป็นพระองค์แรก จนสิ้นชีพิตักษัยในปี พ.ศ. 2426
ตั้งแต่รัชกาลที่ 4 ถึงรัชกาลที่ 5 พระองค์ได้เป็นประธานสงฆ์ 15 รูปเจริญพระพุทธมนต์ในพระราชพิธีพืชมงคล
อ้างอิง
- พัดยศพิเศษ สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๓๒ / เรื่องที่ ๑ ตาลปัตร พัดยศ และสมณศักดิ์
- สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 91, 95. ISBN 974-417-530-3
- พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. พระราชพิธีสิบสองเดือน. กรุงเทพฯ : พิมพ์ครั้งที่ 21, รัตนชัยการพิมพ์, 2552. 296 หน้า. หน้า 234. ISBN 978-974-417-594-6