หลวงชำนาญนิติเกษตร (อุทัย แสงมณี)

รองอำมาตย์เอก หลวงชำนาญนิติเกษตร เดิมชื่อ อุทัย แสงมณี เป็นรัฐมนตรีช่วยว่ากระทรวงยุติธรรม ในคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 9 โดยมีจอมพล แปลก พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 15 โดยมีปรีดี พนมยงค์ เป็นนายกรัฐมนตรี และเป็นสมาชิกคณะราษฎรสายพลเรือน

หลวงชำนาญนิติเกษตร

ประวัติ

ชีวิตครอบครัว

หลวงชำนาญนิติเกษตร เดิมชื่อ อุทัย แสงมณี สมรสกับท่านหญิงคันธรสรังษี แสงมณี (พระนามเดิม: หม่อมเจ้าคันธรสรังษี รพีพัฒน์) พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ และหม่อมแดง รพีพัฒน์ ณ อยุธยา แต่ไม่มีบุตรธิดาด้วยกัน

การทำงาน

ในปี พ.ศ. 2477 รัฐบาลสยามได้จัดประกวดเนื้อร้องเพลงชาติใหม่ โดยมีคณะกรรมการพิจารณาเพลงชาติ โดยหนึ่งในนั้นประกอบด้วย หลวงชำนาญนิติเกษตร ต่อมาเขาได้เป็นหัวหน้าสำนักงานโฆษณาการ (พ.ศ. 2479-2480) ในปี พ.ศ. 2484 หลวงชำนาญนิติเกษตร ได้เป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงยุติธรรม ตั้งแต่วันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2484 - 26 กันยายน พ.ศ. 2484 และรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ตั้งแต่วันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2484 - 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485 โดยเป็นผู้ประเดิมตำแหน่งเป็นคนแรกทั้งสองตำแหน่ง

ในปี พ.ศ. 2489 ก็ได้ดำรงตำแหน่ง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมของไทย ในรัฐบาลปรีดี พนมยงค์ และเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 ในปี พ.ศ. 2494

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2497 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2482 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักพระราชวัง เรื่อง ลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์, เล่ม ๖๐, ตอน ๑๓ ง, ๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๖, หน้า ๗๗๘
2. https://www.prd.go.th/download/management.pdf
3. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๑๖ ราย)
4. ประกาศ แต่งตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ ๒
5. แจ้งความสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
6. แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์