จ้องหน่อง

จ้องหน่อง หืน หรือ หุน เป็นเครื่องดนตรีประเภทดีดชนิดหนึ่ง ทำด้วยไม้ไผ่หรือโลหะบาง เซาะร่องตรงกลางเป็นลิ้นในตัว เวลาเล่น (ดีด) ประกบจ้องหน่องเข้ากับปาก ดีดที่ปลายข้างหนึ่งของจ้องหน่องด้วยนิ้วหัวแม่มือหรือนิ้วชี้ หรือชักด้วยด้ายเชือกที่ผูกโยงกับปลายจ้องหน่อง อาศัยกระพุ้งปากเป็นกล่องเสียง (ขยายเสียงในลักษณะเดียวกับกะโหลกซอหรือลำตัวของกีตาร์โปร่ง‎) การสร้างโทนเสียงทำให้เกิดเสียงสูงต่ำตามขนาดของกระพุ้งปากที่ทำ สามารถดีดเป็นเสียงแท้คล้ายเสียงคนออกเสียงสระ

คคณาหรือจ้องหน่องที่พบในบังกลาเทศ

ตัวอย่างเสียง

จ้องหน่องโลหะของชาวเติร์กและมองโกลจากบริเวณเทือกเขาอัลไต

จ้องหน่องโลหะในภาพวาดสีน้ำมันของลุยจี บอกเกรีนี

นิยมเล่นกันในชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในกลุ่มไทยลาว เช่น ผู้ไทซึ่งเรียกชื่อว่า "โกย" และมูเซอเรียกว่า "เปี๊ยะ" เครื่องดนตรีชนิดนี้ยังพบในต่างประเทศด้วย ได้แก่ แถบมองโกเลีย ปาปัวนิวกินี เกาะลมบก บาหลี แอฟริกา และยุโรป

จ้องหน่องในประเทศต่าง ๆ
อังกูฐ (អង្គួច)	คคณา (গগণা)	โมรสิงค์ (మోర్సింగ్)	ต่านโมย (đàn môi)	เดมีร์-โคมุซ (demir-khomus)	โข่วเสียน (口弦)
อังกูฐ	คคณา	โมรสิงค์	ต่านโมย	เดมีร์-โคมุซ	โข่วเสียน
ทำด้วยไม้ไผ่ มือจับเป็นแท่งยาว ช่องประกบปากค่อนข้างหนา	ทำด้วยไม้ไผ่ มือจับรูปเป็นแท่งยาว ช่องประกบปาก เป็นแผ่นบาง คล้ายหืนของทางภาคอีสานของไทย	ทำด้วยโลหะ มือจับรูปวงแหวนกลม ลิ้นยาว ดีดง่าย	ทำด้วยไม้แท้ บาง ปลายสองข้างแหลม	ทำด้วยโลหะ มือจับรูปวงรียาว ลิ้นยาว ดีดง่าย	ทำด้วยโลหะ เป็นแผ่นแบนยาว ช่องประกบปากแบนกว้าง
พบในประเทศกัมพูชา	พบในรัฐอัสสัม ประเทศอินเดีย	พบในประเทศอินเดีย	พบในประเทศเวียดนาม	พบในสาธารณรัฐตูวา รัสเซีย	พบในประเทศจีน

อ้างอิง

• [1]^{[ลิงก์เสีย]}
• [2] 2011-01-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ

1. เครื่องดนตรีของภาคอีสานตอนเหนือ. สืบค้นเมื่อ 21 มกราคม 2564.
2. Isan Gate. วัฒนธรรมกลุ่มอีสานเหนือ. สืบค้นเมื่อ 22 มกราคม 2564.