อาศรมวาสิกบรรพ

อาศรมวาสิกบรรพ (อักษรโรมัน: Ashramavasika Parva, สันสกฤต: आश्रमवासिक पर्व) แปลว่า "บรรพแห่งอาศรม" เป็นหนังสือบรรพที่ 15 ของ มหาภารตะ ประกอบไปด้วย 3 บรรพย่อย รวมทั้งหมด 39 ตอน เป็นเรื่องราวของท้าวธฤตราษฎร์ ที่ออกผนวชพร้อมกับ นางคานธารี นางกุนตี และสัญชัยสารถี ต่อมาเหล่ากษัตริย์ทั้ง 3 องค์สิ้นพระชนม์ด้วยไฟป่า เหลือเพียงสัญชัยเท่านั้นที่รอดชีวิต และไปอาศัยอยู่ที่เทือกเขาหิมาลัย บรรพนี้มีเนื้อหาต่อเนื่องมาจาก อัศวเมธิกบรรพ ส่วนบรรพต่อไปจากนี้คือ เมาสลบรรพ

วิฑูร ทำให้ เการพ และ ปาณฑพ รวมกันได้สำเร็จ ยุธิษฐิระ ครองราชย์ได้ 15 ปี พระนางคานธารี, ท้าวธฤตราษฎร์ และ พระนางกุนตี ออกผนวช

เนื้อเรื่องและบรรพย่อย

อาศรมวาสิกบรรพ ประกอบไปด้วย 3 บรรพย่อย รวมทั้งหมด 39 ตอน ดังนี้

1. อาศรามวาสบรรพ
2. ปุตรตศาสนบรรพ
3. นารัทกมานบรรพ

บรรพนี้กล่าวถึงเหตุการณ์หลังจากยุธิษฐิระ ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิไปได้ประมาณ 15 ปี ท้าวธฤตราษฎร์และพระนางคานธารี ซึ่งอยู่ในราชสำนักกับหลาน ๆ พวกปาณฑพ ก็ตัดสินใจไปบำเพ็ญพรตใช้ชีวิตบั้นปลายในป่า โดยมีพระนางกุนตี ท้าววิฑูร สัญชัยร่วมตามเสด็จไปด้วย แม้จะอยู่ป่าตัดขาดจากโลกภายนอกแต่พวกปาณฑพก็ไปเยี่ยมเยียนบ้างเป็นครั้งคราว

ในที่สุดท้าววิฑูรก็เสียชีวิตและวิญญาณของท้าววิฑูร ซึ่งเป็นธรรมเทพที่มาจุติในโลกมนุษย์ก็เข้าไปหลอมรวมอยู่กับท้าวยุธษฐิระซึ่งเป็นธรรมเทพในโลกมนุษย์เช่นกัน

ในช่วงบั้นปลายของชีวิตท้าวธฤตราษฎร์ พระนางคานธารีและพระนางกุนตีได้รับพรพิเศษจากฤๅษีวยาส ทำให้ได้มีโอกาสเห็นบรรพบุรุษที่อยู่ในเทวโลก และหลังจากนั้นอีกสองปี หลังการพบปะกันครั้งสุดท้ายกับพวกปาณฑพที่ไปเยี่ยม ก็มีข่าวจากในป่ามาแจ้งยังราชสำนักกรุงหัสตินาปุระให้ท้าวยุธษญิระได้ทราบว่า บัดนี้ท้าวธฤตราษฎร์ พระนางคานธารี และพระนางกุนตีต่างเสียชีวิตไปพร้อม ๆ กัน เพราะเกิดไฟไหม้ป่าในอาณาบริเวณที่ตั้งอาศรมบำเพ็ญพรตไปเรียบร้อยแล้ว

 

พระนางคานธารี, ท้าวธฤตราษฎร์ และ พระนางกุนตี ออกผนวช

อ้างอิง

1. Ganguli, K.M. (1883-1896) "Asramavasika Parva" in The Mahabharata of Krishna-Dwaipayana Vyasa (12 Volumes). Calcutta
2. Dutt, M.N. (1905) The Mahabharata (Volume 15) : Ashramavasika Parva. Calcutta: Elysium Press
3. van Buitenen, J.A.B. (1973) The Mahabharata: Book 1: The Book of the Beginning. Chicago, IL: University of Chicago Press, p 478
4. Debroy, B. (2010) The Mahabharata, Volume 1. Gurgaon: Penguin Books India, pp xxiii - xxvi
5. John Murdoch (1898), The Mahabharata - An English Abridgment, Christian Literature Society for India, London, pages 125-128

แหล่งข้อมูลอื่น

• Ashramvasik Parva, English Translation by Kisari Mohan Ganguli
• Ashramvasik Parva, English Translation by Manmatha Nath Dutt
• Ashramvasik Parva in Sanskrit by Vyasadeva with commentary by Nilakantha - Worldcat OCLC link
• Ashramvasik Parva in Sanskrit and Hindi by Ramnarayandutt Shastri, Volume 5