อำเภอหนองแค

หนองแค เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสระบุรี ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของจังหวัด สภาพภูมิศาสตร์โดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม ที่ดินส่วนใหญ่ถูกใช้ประโยชน์ในการทำเกษตรกรรมและกสิกรรม แต่เนื่องจากการมีสภาพภูมิศาสตร์ที่เอื้ออำนวย รวมทั้งมีระยะทางห่างจากจังหวัดปริมณฑลอื่น ๆ ที่ไม่ไกลนัก (มีระยะทางห่างจากกรุงเทพมหานครไม่เกิน 100 กิโลเมตร ทั้งยังมีพื้นที่ติดต่อกับจังหวัดปทุมธานีและจังหวัดพระนครศรีอยุธยาอันเป็นที่ตั้งของนิคมอุตสาหกรรมสำคัญ) จีงมีการสร้างโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรมในพื้นที่ด้วย

อำเภอหนองแค
อำเภอ
คำขวัญ:  ระพีพัฒน์เย็นฉ่ำ เกษตรกรรมรุ่งเรือง อุตสาหกรรมลือเลื่อง เมืองนักพัฒนา
พิกัดภูมิศาสตร์: 14°20′21″N 100°51′42″E / 14.33917°N 100.86167°E / 14.33917; 100.86167
อักษรไทย	อำเภอหนองแค
อักษรโรมัน	Amphoe Nong Khae
จังหวัด	สระบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	262.867 ตร.กม. (101.494 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	94,780 คน
• ความหนาแน่น	360.56 คน/ตร.กม. (933.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	18140, 18230 (เฉพาะตำบลโคกแย้ ห้วยขมิ้น หนองนาก ห้วยทราย หนองจิก และบัวลอย ยกเว้นนิคมอุตสาหกรรมเครือซิเมนต์ไทยจำกัด), 18250 (เฉพาะตำบลคชสิทธิ์ โคกตูม และโพนทอง)
รหัสภูมิศาสตร์	1903
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอหนองแค เลขที่ 67 ถนนระพีพัฒน์ฝั่งซ้าย ตำบลหนองแค อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี 18140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

อำเภอหนองแค ได้รับการจัดตั้งขึ้นเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ. 2441 โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โดยมีขุนพรหมสีสดีเป็นนายอำเภอคนแรก ท้องที่นี้ในอดีตอยู่ในความปกครองของกรุงศรีอยุธยาซึ่งเป็นราชธานี สภาพบ้านเมืองยึดธรรมชาติเป็นหลัก และท้องที่มีคูคลองผ่าน คือคลองนาเริ่งซึ่งเป็นคลองเดิมที่แยกจากลำน้ำป่าสัก คลองสายนี้สามารถใช้คมนาคมได้ พลเมืองเชื้อสายคนเมืองเหนือและเชียงจันทร์

• วันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2450 แยกพื้นที่ตำบลบ้านสร้าง ตำบลบ่อตาโล่ บางส่วนของตำบลเชียงรากน้อย บางส่วนของตำบลลานเท ของอำเภอพระราชวัง บางส่วนของตำบลหนองน้ำส้ม ของอำเภออุไทยใหญ่ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และตำบลหนองแขม ของอำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี มาตั้งเป็น อำเภออุไทยน้อย นำมาจัดตั้งเป็นตำบลใหม่รวมท้องที่ทั้งหมด 10 ตำบล คือ ตำบลบ่อตาโล่ ตำบลลำไทร ตำบลลำตาเสา ตำบลพะยอม ตำบลวังน้อย ตำบลหันตะเภา ตำบลชะแมบ ตำบลวังกุลา ตำบลสนับทึบ และตำบลข้าวงาม
• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2480 แยกพื้นที่ตำบลหนองหมู ตำบลบ้านลำ และตำบลคลองเรือ อำเภอหนองแค ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองหมู และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอหนองแค
• วันที่ 25 กันยายน 2482 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลไผ่จ้อก้อ เป็น ตำบลไผ่ต่ำ และชื่อตำบลหนองปลาเข็ง เป็น ตำบลหนองปลาหมอ
• วันที่ 28 ตุลาคม 2482 โอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองกบ กิ่งอำเภอหนองแซง มาขึ้นกับตำบลโคกตูม อำเภอหนองแค
• วันที่ 15 ตุลาคม 2483 จัดตั้งเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง ในท้องที่ตำบลหนองตาเดี้ยงทั้งตำบล
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลกุ่มหัก แยกออกจากตำบลนาเริง ตั้งตำบลโคกตูม แยกออกจากตำบลคชสิทธิ์ ตั้งตำบลโพนทอง แยกออกจาตำบลคชสิทธิ์ ตั้งตำบลหนองนาก แยกออกจากตำบลห้วยขมิ้น ตั้งตำบลห้วยทราย แยกออกจากตำบลห้วยขมิ้น ตั้งตำบลหนองแขม แยกออกจากตำบลหนองปลิง ตั้งตำบลไผ่ต่ำ แยกออกจากตำบลหนองปลิง ตั้งตำบลหนองปลาหมอ แยกออกจากตำบลบัวลอย
• วันที่ 10 เมษายน 2499 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น โดยลดขนาดเทศบาลให้มีพื้นที่เล็กลงเพื่อความเหมาะสม
• วันที่ 17 เมษายน 2499 ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค ไปตั้งที่ตำบลบ้านลำ ในท้องที่กิ่งอำเภอเดียวกัน และเปลี่ยนชื่อเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี เป็น เทศบาลตำบลหนองแค อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี
• วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านลำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านลำ
• วันที่ 17 กรกฎาคม 2499 เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี (1,2,3,4,5)
  • (1) โอนพื้นที่หมู่ 1,3,4,5,6 และบางส่วนของหมู่ที่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลนาเริง ซึ่งถูกตัดเข้าไปอยู่ในเขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง ไปขึ้นกับตำบลหนองตาเดี้ยง โดยมีอาณาเขตตรงตามหลักเขตเทศบาล
  • (2) โอนพื้นที่บางส่วนของหมู่ที่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลนาเริง ซึ่งถูกตัดเข้าไปอยู่ในเขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง และหมู่ที่ 7 ของตำบลนาเริ่ง ไปขึ้นรวมกับพื้นที่หมู่ 2 ตำบลกุ่มหัก
  • (3) โอนพื้นที่หมู่ 9 (ในขณะนั้น) ของตำบลนาเริง ไปตั้งเป็นหมู่ที่ 12 ของตำบลกุ่มหัก
  • (4) โอนพื้นที่หมู่ 2 (ในขณะนั้น) ของตำบลนาเริง ไปตั้งเป็นหมู่ที่ 11 ของตำบลหนองไข่น้ำ
  • (5) เขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง ซึ่งถูกตัดออกตามพระราชกฤษฎีกา เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง ตั้งขึ้นเป็น ตำบลหนองจรเข้
• วันที่ 3 สิงหาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลหินกอง ในท้องที่บางส่วนของตำบลห้วยทราย และบางส่วนของตำบลห้วยขมิ้น
• วันที่ 22 กรกฎาคม 2501 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค เป็น อำเภอหนองหมู
• วันที่ 26 มีนาคม 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลคชสิทธิ์ ในท้องที่บางส่วนของตำบลคชสิทธิ์
• วันที่ 26 ธันวาคม 2510 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหินกอง เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหินกอง และสุขาภิบาลคชสิทธิ์ เป็นเทศบาลตำบลหินกอง และเทศบาลตำบลคชสิทธิ์ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลโพนทอง อำเภอหนองแค รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม
• วันที่ 26 สิงหาคม 2553 เปลี่ยนแปลงชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม - โพนทอง

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอหนองแคตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของจังหวัดสระบุรี มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอหนองแซง และอำเภอเมืองสระบุรี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอวิหารแดง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอวิหารแดง, อำเภอหนองเสือ (จังหวัดปทุมธานี)
• ทิศตะวันตกติดต่อกับอำเภอวังน้อย อำเภออุทัย และอำเภอภาชี (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)

การแบ่งเขตการปกครอง

 

ตำบลหนองโรงในอำเภอหนองแค

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอหนองแคแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 18 ตำบล 181 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

หนองแค

(Nong Khae)

-

11.

หนองไข่น้ำ

(Nong Khai Nam)

11 หมู่บ้าน

2.

กุ่มหัก

(Kum Hak)

12 หมู่บ้าน

12.

หนองแขม

(Nong Khaem)

8 หมู่บ้าน

3.

คชสิทธิ์

(Khotchasit)

13 หมู่บ้าน

13.

หนองจิก

(Nong Chik)

13 หมู่บ้าน

4.

โคกตูม

(Khok Tum)

9 หมู่บ้าน

14.

หนองจรเข้

(Nong Chorakhe)

8 หมู่บ้าน

5.

โคกแย้

(Khok Yae)

16 หมู่บ้าน

15.

หนองนาก

(Nong Nak)

9 หมู่บ้าน

6.

บัวลอย

(Bua Loi)

13 หมู่บ้าน

16.

หนองปลาหมอ

(Nong Pla Mo)

9 หมู่บ้าน

7.

ไผ่ต่ำ

(Phai Tam)

8 หมู่บ้าน

17.

หนองปลิง

(Nong Pling)

9 หมู่บ้าน

8.

โพนทอง

(Phon Thong)

9 หมู่บ้าน

18.

หนองโรง

(Nong Rong)

10 หมู่บ้าน

9.

ห้วยขมิ้น

(Huai Khamin)

14 หมู่บ้าน

10.

ห้วยทราย

(Huai Sai)

10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอหนองแคประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 19 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลหนองแค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแคทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหินกอง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลห้วยขมิ้น ตำบลห้วยทราย และตำบลหนองไข่น้ำ
• เทศบาลตำบลคชสิทธิ์ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลคชสิทธิ์
• เทศบาลตำบลไผ่ต่ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ต่ำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกุ่มหัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุ่มหักทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคชสิทธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคชสิทธิ์ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลคชสิทธิ์)
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม-โพนทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกตูมและตำบลโพนทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกแย้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกแย้ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบัวลอย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบัวลอยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยขมิ้น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยขมิ้น (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหินกอง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยทราย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหินกอง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไข่น้ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไข่น้ำ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหินกอง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแขม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแขมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองจิก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองจิกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองจรเข้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองจรเข้ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองนาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองนากทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลาหมอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลาหมอทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลิง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลิงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโรงทั้งตำบล

การคมนาคม

อำเภอหนองแคถือเป็นอำเภอทางผ่านที่สำคัญสำหรับเส้นทางมุ่งหน้าสู่ภาคกลางตอนบน ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคตะวันออก เนื่องจากเป็นเส้นทางผ่านของถนนที่สำคัญหลายสาย ยกตัวอย่างเช่น

• ถนนพหลโยธิน (ต่อเนื่องจากอำเภอวังน้อยจนเข้าสู่เขตอำเภอเมืองสระบุรี) และ
• ถนนสุวรรณศร (เริ่มต้น ณ แยกจุดตัดกับถนนพหลโยธินในพื้นที่เขตเทศบาลตำบลหินกองจนเข้าสู่เขตอำเภอวิหารแดง)

อ้างอิง

1. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอพระราชวัง ตั้งขึ้นอีกหนึ่งอำเภอเรียกว่าอำเภออุทัยน้อยและโอนตำบลต่างๆ ๔ ตำบล จากอำเภอพระราชวัง กับตัดตำบลหนองน้ำส้ม จากอำเภออุทัยใหญ่ หนองแขม จากอำเภอหนองแครวมแห่งละกึ่งตำบลมาขึ้นอำเภออุทัย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (47): 1252–1253. 23 กุมภาพันธ์ 2450. Check date values in: |date= (help)
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอหนองแซง กับกิ่งอำเภอหนองหมู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ง): 2915–2916. 28 กุมภาพันธ์ 2480. Check date values in: |date= (help)
3. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอ กิ่งอำเภอและตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 877–882. 25 กันยายน 2482. Check date values in: |date= (help)
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลและอำเภอในจังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 3819–3820. October 28, 1939.
5. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง จังหวัดสระบุรี พุทธศักราช ๒๔๘๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ก): 536–539. 15 ตุลาคม 2483. Check date values in: |date= (help)
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. 10 มิถุนายน 2490. Check date values in: |date= (help)
7. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง จังหวัดสระบุรี พ.ศ. ๒๔๙๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (32 ก): 409–412. 10 เมษายน 2499. Check date values in: |date= (help)
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอหนองหมู จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (33 ง): 1203. 17 เมษายน 2499. Check date values in: |date= (help)
9. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่อเทศบาลตำบลหนองตาเดี้ยง จังหวัดสระบุรี เป็นเทศบาลตำบลหนองแค อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี พ.ศ. ๒๔๙๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (33 ก): 417–419. 17 เมษายน 2499. Check date values in: |date= (help)
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านลำ กิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (0 ง): (ฉบับพิเศษ) 13-14. 30 พฤษภาคม 2499. Check date values in: |date= (help)
11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (56 ง): 1970–1972. 17 กรกฎาคม 2499. Check date values in: |date= (help)
12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหินกอง อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (60 ง): (ฉบับพิเศษ) 14-15. 3 สิงหาคม 2499. Check date values in: |date= (help)
13. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอกระสัง อำเภอกระนวน อำเภอบางกอกใหญ่ อำเภอขุนหาร อำเภอพนา อำเภอปากช่อง อำเภอวังเหนือ อำเภอวังชิ้น อำเภอแม่ทา อำเภอหนองหมู อำเภอสระแก้ว อำเภออมก๋อย อำเภอบางซ้าย อำเภอทับสะแก อำเภอบุณฑริก อำเภอลานสะกา อำเภอจอมบึง อำเภอท่ายาง อำเภอสามเงา อำเภอฟากท่า อำเภอบ้านเขว้า อำเภอชานุมาน อำเภอแม่พริก อำเภอท่าสองยาง อำเภอสะเมิง อำเภอหนองแขม และอำเภอพระแสง พ.ศ. ๒๕๐๑" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (55 ก): 321–327. 22 กรกฎาคม 2501. Check date values in: |date= (help)
14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลคชสิทธิ์ อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (29 ง): 805–806. 26 มีนาคม 2506. Check date values in: |date= (help)
15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหินกอง อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (125 ง): 3303–3304. 26 ธันวาคม 2510. Check date values in: |date= (help)
16. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. 24 กุมภาพันธ์ 2542. Check date values in: |date= (help)
17. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง รวมองค์การบริหารส่วนตำบล กับองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา: 1–2. 1 กรกฎาคม 2547. Check date values in: |date= (help)
18. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลโคกตูม-โพนทอง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (132 ง): 1. 26 สิงหาคม 2553. Check date values in: |date= (help)