อำเภอแว้ง

อำเภอแว้ง เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนราธิวาส

อำเภอแว้ง
อำเภอ
คำขวัญ:  ไม้งาม น้ำตก นกเงือก
พิกัดภูมิศาสตร์: 5°55′41″N 101°53′2″E / 5.92806°N 101.88389°E / 5.92806; 101.88389
อักษรไทย	อำเภอแว้ง
อักษรโรมัน	Amphoe Waeng
จังหวัด	นราธิวาส
พื้นที่
• ทั้งหมด	347.3 ตร.กม. (134.1 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	54,024 คน
• ความหนาแน่น	155.55 คน/ตร.กม. (402.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	96160
รหัสภูมิศาสตร์	9608
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอแว้ง ถนนราษฎร์บำรุง ตำบลแว้ง อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส 96160
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอแว้งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสุไหงปาดีและอำเภอสุไหงโก-ลก
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับรัฐกลันตัน (ประเทศมาเลเซีย)
• ทิศใต้ ติดต่อกับรัฐกลันตัน (ประเทศมาเลเซีย) และอำเภอสุคิริน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอสุคิริน

ประวัติ

อำเภอแว้ง เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอโต๊ะโมะ ตั้งเมื่อประมาณ พ.ศ. 2445 ที่ว่าการอำเภอโต๊ะโมะในปัจจุบันอยู่ที่หมู่ที่ 3 บ้านโต๊ะโมะ ตำบลภูเขาทอง อำเภอสุคิริน แต่เดิมเป็นถิ่นทุรกันดาร การคมนาคมต้องใช้ช้างและเท้า ราษฎรไทย, จีน และต่างประเทศมาตั้งบ้านเรือนเพื่อขุดแร่ทองคำจำนวนมาก

ในปี พ.ศ. 2478 ได้มีการแยกการปกครองเป็น กิ่งอำเภอปาโจ ขึ้นกับอำเภอโต๊ะโมะ สาเหตุที่มีการจัดตั้งกิ่งอำเภอปาโจ เป็นเพราะฝรั่งเศสได้เข้ามาทำสัมปทานเหมืองแร่ทองคำในเขตดังกล่าว ทำให้มีประชากรหนาแน่นขึ้น ทางราชการจึงได้จัดตั้งกิ่งอำเภอเพื่อดูแลผลประโยชน์ด้านภาษีอากร

แต่เมื่อเกิดสงครามอินโดจีน ชาวฝรั่งเศสจำต้องทิ้งเหมืองเพื่อหนีภัยสงคราม คนไทยจึงได้เข้าไปดำเนินงานแทน แต่ทำได้ไม่นานก็ต้องยกเลิกกิจการในเวลาต่อมา คนไทยที่อยู่บริเวณนั้นจึงได้พยพออกไป กิ่งอำเภอปาโจจึงถูกยุบลงไปโดยปริยาย ในปี พ.ศ. 2482 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น กิ่งอำเภอโต๊ะโมะ ตามชื่อตำบล ส่วนตัวอำเภอโต๊ะโมะได้เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอแว้ง

ต่อมาในปี พ.ศ. 2496 ได้มีการยุบกิ่งอำเภอโต๊ะโมะเป็นตำบลขึ้นกับอำเภอแว้ง และในปี พ.ศ. 2500 ได้มีการยุบตำบลโต๊ะโมะขึ้นกับตำบลมาโมง

ในปี พ.ศ. 2520 ทางราชการได้แยกท้องที่ตำบลมาโมง และตำบลสุคิริน ไปจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอสุคิริน ซึ่งตั้งชื่อตามชื่อพระตำหนักของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ที่พระราชทานเมื่อคราวเสด็จประทับแรม ส่วนอดีตที่ตั้งของอำเภอโต๊ะโมะนั้น ปัจจุบันขึ้นกับตำบลภูเขาทอง อำเภอสุคิริน

ที่มาของชื่ออำเภอ

คำว่า โต๊ะโมะ เป็นคำในภาษามลายู อาจมีความหมายว่า "ผู้อาวุโสที่ชื่อโมะ" บ้างว่ามาจากคำว่า "กะเต๊าะเมาะ" ที่แปลว่า "ทุบตีแม่" ซึ่งมีเรื่องราวเกี่ยวกับบุตรที่หาทองคำจนหิวข้าว เมื่อแม่นำอาหารมาก็พาลโกรธแม่ นำเลียงที่ใช้ร่อนแร่ทุบแม่อย่างอนาถ แต่นิทานเรื่องดังกล่าวก็ไม่กล่าวถึงผลกรรมแต่อย่างใด

ส่วนชื่ออำเภอในปัจจุบันคือ แว้ง มาจากคำมลายูคำว่า ราแวง (Rawang) ที่แปลว่า หนอง หรือ บึง บ้างว่าอาจจะมาจากภาษาถิ่นใต้แถบสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่หมายถึง ต้นมะเขือพวง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

การปกครองของอำเภอแว้งมี 6 ตำบล 46 หมู่บ้าน ได้แก่

1.	แว้ง				(Waeng)				7 หมู่บ้าน
2.	กายูคละ				(Kayu Khla)				9 หมู่บ้าน
3.	ฆอเลาะ				(Kholo)				7 หมู่บ้าน
4.	โละจูด				(Lochut)				9 หมู่บ้าน
5.	แม่ดง				(Mae Dong)				7 หมู่บ้าน
6.	เอราวัณ				(Erawan)				7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอแว้งประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบูเก๊ะตา ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโละจูด
• เทศบาลตำบลแว้ง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลแว้ง
• องค์การบริหารส่วนตำบลแว้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแว้ง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลแว้ง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลกายูคละ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกายูคละทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลฆอเลาะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลฆอเลาะทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโละจูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโละจูด (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบูเก๊ะตา)
• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่ดงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเอราวัณ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเอราวัณทั้งตำบล

ประชากร

• เชื้อชาติ ชาวไทยเชื้อสายมลายูและชาวไทย
• ศาสนา ศาสนาอิสลามและศาสนาพุทธ
• อาชีพ ส่วนใหญ่ทำเกษตรกรรม เช่น ทำสวนยางพารา ทำสวนผลไม้

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอปาโจ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 52 (0 ง): 2501. November 17, 1935.
2. ประพนธ์ เรืองณรงค์. "บทผนวกเกียรติยศ". ใน รัฐปัตตานีใน "ศรีวิชัย" เก่าแก่กว่ารัฐสุโขทัยในประวัติศาสตร์. สุจิตต์ วงษ์เทศ (บรรณาธิการ). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ:มติชน. 2547, หน้า 353
3. "เหมืองทองคำโต๊ะโมะ" (Press release). ข่าวสด. 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2552. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2555. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
4. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอ กิ่งอำเภอ และตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 354–364. April 17, 1939.
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบกิ่งอำเภอโต๊ะโมะ อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 70 (56 ง): 3062. September 1, 1953.
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 74 (25 ง): 679. March 12, 1957.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ตั้งเป็นกิ่งอำเภอสุคิริน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (11 ง): 486. February 8, 1977.
8. Thai Tambon - ตำบลภูเขาทอง อำเภอสุคิริน จังหวัดนราธิวาส