fbpx
วิกิพีเดีย

เกาะนาแวสซา

เกาะนาแวสซา (อังกฤษ: Navassa Island ) หรือ ลานาวาซ (ฝรั่งเศส: La Navase ) เป็นเกาะร้างขนาดเล็กในทะเลแคริบเบียนอยู่ภายใต้การดูแลของสหรัฐผ่านองค์การบริหารปลาและสัตว์ป่าแห่งสหรัฐ (US Fish and Wildlife Service) นอกจากนั้นเฮติได้อ้างกรรมสิทธิ์เหนือเกาะแห่งนี้เช่นเดียวกัน

เกาะนาแวสซา มุมมองจากสถานีอวกาศนานาชาติ
แผนที่เกาะนาแวสซาในสหรัฐ​

ลักษณะทางภูมิศาสตร์และภูมิประเทศ

 
เกาะนาแวสซา มีชายฝั่งหน้าผาหินสูงชันรอบเกาะ

เกาะนาแวสซามีขนาดประมาณ 2 ตารางไมล์ (5.2 ตารางกิโลเมตร) โดยเกาะตั้งอยู่บนจุดยุทธศาสตร์ห่างจากฐานทัพเรือสหรัฐอเมริกาที่อ่าวกวนตานาโม ในคิวบาประมาณ 100 กิโลเมตรหรือ 90 ไมล์ทะเล ซึ่งคิดเป็นหนึ่งในสี่ของระยะทางจากจาเมกาไปยังเฮติ โดยจุดที่สูงที่สุดสูงประมาณ 77 เมตรอยู่ห่างจากประภาคารนาแวสซาไอแลนด์ไลต์ (Navassa Island Light) ไปทางใต้ประมาณ 100 เมตร

ลักษณะภูมิประเทศของเกาะนาแวสซาส่วนใหญ่แล้วจะประกอบไปด้วยหินปูนและยอดของแนวปะการังที่โผล่พ้นน้ำ โดยชายฝั่งของเกาะเป็นหน้าผาสูง 15 เมตร แต่บนเกาะเองก็มีทุ่งหญ้าที่ใหญ่พอที่จะให้ฝูงแพะมาอาศัยอยู่ได้ นอกจากนี้บนเกาะยังมีต้นไม้ตระกูลมะเดื่อและกระบองเพชรขึ้นกระจายอยู่ทั่วไป โดยทั่วไปแล้วลักษณะภูมิประเทศและนิเวศวิทยาของเกาะนาแวสซาคล้ายคลึงกับเกาะโมนา ซึ่งเป็นเกาะหินปูนขนาดเล็กอยู่ในช่องแคบโมนาที่ตั้งอยู่ระหว่างเฮติกับสาธารณรัฐโดมินิกัน นอกจากนี้ประวัติศาสตร์ของทั้งสองเกาะนี้ยังคล้ายคลึงกันมากอีกด้วย กล่าวคือ ทั้งสองเกาะเป็นดินแดนของสหรัฐอเมริกา เคยผ่านการทำเหมืองกัวโนมาแล้ว และปัจจุบันนี้ได้ถูกประกาศให้เป็นเขตคุ้มครองธรรมชาติเหมือนกัน นอกจากชาวประมงเฮติและคนอื่น ๆ ที่มักแวะเวียนมาพักบนเกาะนี้ เกาะนาแวสซาไม่มีผู้คนอาศัยอยู่แต่อย่างใด ดังนั้นบนเกาะจึงไม่มีท่าเรืออยู่เลย ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเดียวของเกาะ คือ ปุ๋ยขี้นก (guano) ที่นิยมมาใช้ทำปุ๋ย กิจกรรมทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ประกอบไปด้วยการประมงขนาดเล็กและการลากอวนเชิงพาณิชย์เท่านั้น

ประวัติศาสตร์

ในปี ค.ศ. 1504 คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส ซึ่งในขณะนั้นติดอยู่บนเกาะจาเมกา ได้ส่งลูกเรือไปยังเกาะฮิสปันโยลาเพื่อขอความช่วยเหลือ ระหว่างทางพวกเขาพบเกาะขนาดเล็ก และเมื่อทำการสำรวจก็พบว่าไม่มีน้ำจืดบนเกาะเลย ดังนั้นลูกเรือจึงขนานนามให้เกาะว่า "นาบาซา" (Navaza) มาจากคำว่า "นาบา" (nava ) ซึ่งในภาษาสเปนแปลว่าที่ราบ ไม่มีต้นไม้ใหญ่ หลังจากนั้นเกาะแห่งนี้ก็ถูกหลีกเลี่ยงโดยชาวเรือต่อมาอีกกว่า 350 ปี

แม้ว่าทางการเฮติจะได้อ้างกรรมสิทธิ์เหนือเกาะแห่งนี้มาก่อนแล้ว แต่เกาะนาแวสซาก็ถูกสหรัฐอเมริกาอ้างสิทธิ์ในปี ค.ศ. 1857 โดยปีเตอร์ ดังกัน (Peter Duncan) กัปตันเดินเรือชาวอเมริกัน และกลายเป็นเกาะแห่งที่สามที่ถูกสหรัฐอเมริกาอเมริกาเข้าครอบครองภายใต้รัฐบัญญัติกลุ่มเกาะปุ๋ยขี้นก (Guano Islands Act) ที่ถูกประกาศใช้ในปี ค.ศ. 1856 โดยสาเหตุที่อเมริกาเข้าครอบครองเกาะแห่งนี้ก็เป็นเพราะความอุดมสมบูรณ์ของปุ๋ยขี้นกนั่นเอง หลังจากนั้นสหรัฐอเมริกาก็ขุดปุ๋ยขี้นกไปตั้งแต่ปี ค.ศ. 1865 ถึง ค.ศ. 1898 แม้ว่าเฮติจะคัดค้านการผนวกดินแดนของสหรัฐอเมริกาในครั้งนี้ แต่สหรัฐอเมริกาก็ปฏิเสธการอ้างสิทธิ์ของเฮติมาตลอด และในปี ค.ศ. 1857 ก็ครอบครองเกาะแห่งนี้ในฐานะดินแดนที่ถูกผนวกโดยสหรัฐอเมริกา แต่ไม่ถูกรวมเข้ากับรัฐใดรัฐหนึ่ง และไม่มีรัฐบาลท้องถิ่นคอยปกครอง (unincorporated unorganized territory)

ในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 ปุ๋ยขี้นกฟอสเฟตเป็นเป็นปุ๋ยที่การเกษตรของอเมริกาใช้เป็นหลัก ดังกันได้โอนย้ายกรรมสิทธิ์ในฐานะผู้ค้นพบไปยังนายจ้าง ซึ่งเป็นพ่อค้าปุ๋ยขี้นกชาวอเมริกันในจาเมกา ซึ่งได้ขายต่อให้กับบริษัทที่เพิ่งก่อตั้งนามว่า บริษัทฟอสเฟตนาแวสซา (Navassa Phospate Company) ในบอลทิมอร์ ภายหลังสงครามกลางเมืองอเมริกา บริษัทได้สร้างเหมืองที่มีขนาดใหญ่ขึ้นซึ่งประกอบไปด้วยค่ายสำหรับจุคนงานผิวดำจากรัฐแมริแลนด์จำนวน 140 คน บ้านสำหรับหัวหน้างานผิวขาว ร้านช่างเหล็ก คลัง และโบสถ์ 1 หลัง การทำเหมืองเริ่มขึนในปี ค.ศ. 1865 โดยคนงานจะขุดปุ๋ยขี้นกโดยใช้ระเบิดและพลั่วเจาะ (pickaxe) จากนั้นจะลำเลียงโดยรถรางไปยังอ่าวลูลู (Lulu) เพื่อลำเลียงปุ๋ยขี้นกลงเรือของบริษัทนามว่า เอสเอส โรแมนซ์ (SS Romance) ต่อไป โดยบริเวณที่พักอาศัยในอ่าวลูลูถูกเรียกว่า ลูลูทาวน์ ซึงเป็นเมืองที่เคยปรากฏอยู่ในแผนที่ในสมัยนั้น ต่อมาได้มีการขยายรางให้เข้าไปในเกาะมากยิ่งขึ้น

เนื่องจากการขนส่งปุ๋ยขี้นกเป็นงานที่ใช้แรงคนเพียงอย่างเดียว และยังเป็นการทำงานภายใต้สภาวะแวดล้อมที่ร้อนจัด ประกอบกับสภาวะแวดล้อมโดยทั่วไปของเกาะก็ไม่อำนวยต่อการอยู่อาศัย ทำให้ในที่สุดคนงานได้ก่อการจลาจลบนเกาะในปี ค.ศ. 1889 ส่งผลให้มีหัวหน้างานเสียชีวิตไป 5 คน ภายหลังการจลาจลเรือรบของสหรัฐอเมริกาได้ขนส่งคนงาน 18 คนกลับไปยังบอลทิมอร์เพื่อขึ้นศาลในข้อหาฆาตกรรมใน 3 คดี โดยสมาคมลับชาวผิวดำนามว่า The Order of Galilean Fisherman ได้ระดมทุนเพื่อช่วยเหลือคนงานในการต่อสู้คดีในชั้นศาล โดยแก้ต่างว่าคนงานได้กระทำลงไปเพื่อเป็นการป้องกันตนเองหรือเกิดจากการบันดาลโทสะ และยังได้โต้แย้งว่าสหรัฐอเมริกาไม่มีอำนาจตุลาการที่เหมาะสมในการตัดสินคดีความใด ๆ ที่เกิดขึ้นบนเกาะ ท้ายที่สุดแล้วคดีก็ได้ไปถึงชั้นศาลสูงสุดในเดือนตุลาคมปี ค.ศ. 1890 ซึ่งศาลมีคำตัดสินว่ารัฐบัญญัติกลุ่มเกาะปุ๋ยขี้นกนั้นถูกต้องตามรัฐธรรมนูญ และให้ประหารชีวิตคนงานเหมือง 3 คนในฤดูใบไม้ผลิของปี ค.ศ. 1891 ภายหลังการตัดสินของศาล ได้มีการยื่นฎีกาโดยโบสถ์ชาวผิวดำทั่วประเทศและลูกขุนผิวขาวสามคนจากทั้งสามคดี ไปยังประธานาธิบดีเบนจามิน แฮร์ริสัน ซึ่งได้เปลี่ยนแปลงคำตัดสินให้เหลือเพียงการจำคุกในที่สุด

หลังจากนั้นก็ได้มีการทำเหมืองปุ๋ยขี้นกบนเกาะนาแวสซาอีกครั้ง แต่ในขนาดที่เล็กลงมาก สงครามระหว่างสเปนกับสหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ. 1898 ส่งผลให้บริษัทต้องอพยพคนออกจากเกาะและเข้าสู่ภาวะล้มละลายในที่สุด เจ้าของใหม่ของเกาะตัดสินใจที่จะคืนเกาะให้กลับคืนสู่ธรรมชาติในปี ค.ศ. 1901

เกาะนาแวสซากลับมามีความสำคัญอีกครั้งภายหลังการเปิดคลองปานามาในปี ค.ศ. 1904 ซึ่งส่งผลให้การเดินเรือระหว่างชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐอเมริกากับคลองปานามาต้องผ่านช่องแคบเวสต์เวิร์ด (Westward Passage) ซึ่งตั้งอยู่ระหว่างคิวบากับเฮติ ดังนั้นจึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีประภาคารบนเกาะนาแวสซา ซึ่งเป็นอุปสรรคที่สำคัญในการเดินเรือผ่านช่องแคบแห่งนี้ ในที่สุดสำนักงานประภาคารแห่งสหรัฐ (US Lighthouse Service) ก็ได้สร้างประภาคารนาแวสซาไอแลนด์ไลต์ สูง 162 ฟุต (46 เมตร) ขึ้นบนเกาะในปี ค.ศ. 1917 ที่ระดับความสูง 395 ฟุตหรือ 120 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล โดยมีผู้ดูแลและผู้ช่วยสองคนคอยทำหน้าที่ดูแลรักษาอยู่บนเกาะ จนกระทั่งได้มีการติตตั้งอุปกรณ์อัตโนมัติให้กับประภาคารในปี ค.ศ. 1929 จึงไม่มีความจำเป็นต้องมีผู้ดูแลประภาคารคอยประจำอยู่บนเกาะ และภายหลังจากที่สำนักงานประภาคารถูกยุบรวมเข้ากับหน่วยป้องกันชายฝั่งแห่งสหรัฐ (US Coast Guard) หน่วยป้องกันชายฝั่งจึงกลายเป็นหน่วยงานที่คอยดูแลซ่อมแซมประภาคารแห่งนี้ โดยมีการตรวจสภาพปีละสองครั้ง ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง กองทัพเรือสหรัฐอเมริกาได้จัดตั้งหน่วยสังเกตการณ์บนเกาะ และหลังจากสิ้นสุดสงคราม กองทัพเรือได้ถอนกำลังออกไป และตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบันก็ไม่มีผู้อาศัยอยู่บนเกาะ ในปี ค.ศ. 1930 ได้มีการสำรวจทางวิทยาศาสตร์โดยมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดเพื่อศึกษาชีวิตบนเกาะและในทะเลโดยรอบ

ในช่วงปี ค.ศ. 1903 ถึง 1917 เกาะแห่งนี้เป็นดินแดนที่ขึ้นอยู่กับฐานทัพเรือของสหรัฐอเมริกาในอ่าวกวนตานาโม และในช่วง ค.ศ. 1917 ถึง ค.ศ. 1996 เกาะได้ถูกโอนมาให้หน่วยป้องกันชายฝั่งเป็นผู้ดูแล ตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 1996 เกาะได้รับการดูแลโดยกระทรวงกิจการภายในของสหรัฐอเมริกา โดยในวันที่ 29 สิงหาคม ค.ศ. 1996 หน่วยป้องกันชายฝั่งได้รื้อประภาคารออกเพื่อโอนการดูแลไปยังกระทรวงกิจการภายใน

ภายหลังจากการสำรวจทางวิทยาศาสตร์โดยศูนย์อนุรักษ์ทางทะเล (Center of Marine Conservation) ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เกาะนาแวสซาได้รับการยกย่องให้เป็นแหล่งอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพของทะเลแคริบเบียน ส่งผลให้ในวันที่ 3 ธันวาคม ค.ศ. 1999 องค์การบริหารปลาและสัตว์ป่าแห่งสหรัฐได้เข้าควบคุมดูแลเกาะแห่งนี้ และได้กลายเป็นพื้นที่อนุรักษ์ในที่สุด

อ้างอิง

  • Fabio Spadi (2001), Navassa: Legal Nightmares in a Biological Heaven?, Boundary & Security Bulletin
  1. . U.S. Government Printing Office. November 7, 1997. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ September 27, 2013. สืบค้นเมื่อ March 23, 2013.
  2. Steven Latta; Christopher Rimmer; และคณะ (23 April 2010). Birds of the Dominican Republic and Haiti. Princeton University Press. pp. 9–. ISBN 1-4008-3410-4.
  3. Brennen Jensen (March 21, 2001). . Baltimore City Paper. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ October 25, 2012. สืบค้นเมื่อ November 16, 2012.
  4. https://www.gutenberg.org/cache/epub/5030/pg5030.txt
  5. John Pike. . GlobalSecurity.org. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ November 2, 2012. สืบค้นเมื่อ November 16, 2012.
  6. . Washington, D.C.: U.S. Department of the Interior. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ August 15, 2016. สืบค้นเมื่อ March 3, 2018.
  7. US Geological Survey (August 2000). . US Geological Survey. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ November 19, 2012. สืบค้นเมื่อ November 18, 2012.

เกาะนาแวสซา, งกฤษ, navassa, island, หร, ลานาวาซ, ฝร, งเศส, navase, เป, นเกาะร, างขนาดเล, กในทะเลแคร, บเบ, ยนอย, ภายใต, การด, แลของสหร, ฐผ, านองค, การบร, หารปลาและส, ตว, าแห, งสหร, fish, wildlife, service, นอกจากน, นเฮต, ได, างกรรมส, ทธ, เหน, อเกาะแห, งน, เช, น. ekaanaaewssa xngkvs Navassa Island hrux lanawas frngess La Navase epnekaarangkhnadelkinthaelaekhribebiynxyuphayitkarduaelkhxngshrthphanxngkhkarbriharplaaelastwpaaehngshrth US Fish and Wildlife Service 1 nxkcaknnehtiidxangkrrmsiththiehnuxekaaaehngniechnediywknekaanaaewssa mummxngcaksthanixwkasnanachati aephnthiekaanaaewssainshrth lksnathangphumisastraelaphumipraeths aekikh ekaanaaewssa michayfnghnaphahinsungchnrxbekaa ekaanaaewssamikhnadpraman 2 tarangiml 5 2 tarangkiolemtr odyekaatngxyubncudyuththsastrhangcakthanthpheruxshrthxemrikathixawkwntanaom inkhiwbapraman 100 kiolemtrhrux 90 imlthael sungkhidepnhnunginsikhxngrayathangcakcaemkaipyngehti odycudthisungthisudsungpraman 77 emtrxyuhangcakpraphakharnaaewssaixaelndilt Navassa Island Light ipthangitpraman 100 emtr 2 lksnaphumipraethskhxngekaanaaewssaswnihyaelwcaprakxbipdwyhinpunaelayxdkhxngaenwpakarngthiophlphnna odychayfngkhxngekaaepnhnaphasung 15 emtr aetbnekaaexngkmithunghyathiihyphxthicaihfungaephamaxasyxyuid nxkcaknibnekaayngmitnimtrakulmaeduxaelakrabxngephchrkhunkracayxyuthwip odythwipaelwlksnaphumipraethsaelaniewswithyakhxngekaanaaewssakhlaykhlungkbekaaomna sungepnekaahinpunkhnadelkxyuinchxngaekhbomnathitngxyurahwangehtikbsatharnrthodminikn nxkcakniprawtisastrkhxngthngsxngekaaniyngkhlaykhlungknmakxikdwy klawkhux thngsxngekaaepndinaednkhxngshrthxemrika ekhyphankarthaehmuxngkwonmaaelw aelapccubnniidthukprakasihepnekhtkhumkhrxngthrrmchatiehmuxnkn nxkcakchawpramngehtiaelakhnxun thimkaewaewiynmaphkbnekaani ekaanaaewssaimmiphukhnxasyxyuaetxyangid dngnnbnekaacungimmithaeruxxyuely thrphyakrthrrmchatixyangediywkhxngekaa khux puykhink guano thiniymmaichthapuy kickrrmthangesrsthkicxun prakxbipdwykarpramngkhnadelkaelakarlakxwnechingphanichyethannprawtisastr aekikhinpi kh s 1504 khrisotefxr okhlmbs sunginkhnanntidxyubnekaacaemka idsnglukeruxipyngekaahispnoylaephuxkhxkhwamchwyehlux rahwangthangphwkekhaphbekaakhnadelk aelaemuxthakarsarwckphbwaimminacudbnekaaely dngnnlukeruxcungkhnannamihekaawa nabasa Navaza macakkhawa naba nava sunginphasasepnaeplwathirab immitnimihy hlngcaknnekaaaehngnikthukhlikeliyngodychaweruxtxmaxikkwa 350 piaemwathangkarehticaidxangkrrmsiththiehnuxekaaaehngnimakxnaelw aetekaanaaewssakthukshrthxemrikaxangsiththiinpi kh s 1857 odypietxr dngkn Peter Duncan kptnedineruxchawxemrikn aelaklayepnekaaaehngthisamthithukshrthxemrikaxemrikaekhakhrxbkhrxngphayitrthbyytiklumekaapuykhink Guano Islands Act thithukprakasichinpi kh s 1856 odysaehtuthixemrikaekhakhrxbkhrxngekaaaehngnikepnephraakhwamxudmsmburnkhxngpuykhinknnexng hlngcaknnshrthxemrikakkhudpuykhinkiptngaetpi kh s 1865 thung kh s 1898 aemwaehticakhdkhankarphnwkdinaednkhxngshrthxemrikainkhrngni aetshrthxemrikakptiesthkarxangsiththikhxngehtimatlxd aelainpi kh s 1857 kkhrxbkhrxngekaaaehngniinthanadinaednthithukphnwkodyshrthxemrika aetimthukrwmekhakbrthidrthhnung aelaimmirthbalthxngthinkhxypkkhrxng unincorporated unorganized territory 1 inchwngklangkhriststwrrsthi 19 puykhinkfxseftepnepnpuythikarekstrkhxngxemrikaichepnhlk dngknidoxnyaykrrmsiththiinthanaphukhnphbipyngnaycang sungepnphxkhapuykhinkchawxemriknincaemka sungidkhaytxihkbbrisththiephingkxtngnamwa bristhfxseftnaaewssa Navassa Phospate Company inbxlthimxr phayhlngsngkhramklangemuxngxemrika bristhidsrangehmuxngthimikhnadihykhunsungprakxbipdwykhaysahrbcukhnnganphiwdacakrthaemriaelndcanwn 140 khn bansahrbhwhnanganphiwkhaw ranchangehlk khlng aelaobsth 1 hlng 3 karthaehmuxngerimkhuninpi kh s 1865 odykhnngancakhudpuykhinkodyichraebidaelaphlwecaa pickaxe caknncalaeliyngodyrthrangipyngxawlulu Lulu ephuxlaeliyngpuykhinklngeruxkhxngbristhnamwa exsexs oraemns SS Romance txip odybriewnthiphkxasyinxawluluthukeriykwa luluthawn sungepnemuxngthiekhypraktxyuinaephnthiinsmynn txmaidmikarkhyayrangihekhaipinekaamakyingkhunenuxngcakkarkhnsngpuykhinkepnnganthiichaerngkhnephiyngxyangediyw aelayngepnkarthanganphayitsphawaaewdlxmthirxncd prakxbkbsphawaaewdlxmodythwipkhxngekaakimxanwytxkarxyuxasy thaihinthisudkhnnganidkxkarclaclbnekaainpi kh s 1889 sngphlihmihwhnanganesiychiwitip 5 khn phayhlngkarclacleruxrbkhxngshrthxemrikaidkhnsngkhnngan 18 khnklbipyngbxlthimxrephuxkhunsalinkhxhakhatkrrmin 3 khdi odysmakhmlbchawphiwdanamwa The Order of Galilean Fisherman idradmthunephuxchwyehluxkhnnganinkartxsukhdiinchnsal odyaektangwakhnnganidkrathalngipephuxepnkarpxngkntnexnghruxekidcakkarbndalothsa aelayngidotaeyngwashrthxemrikaimmixanactulakarthiehmaasminkartdsinkhdikhwamid thiekidkhunbnekaa 4 5 thaythisudaelwkhdikidipthungchnsalsungsudineduxntulakhmpi kh s 1890 sungsalmikhatdsinwarthbyytiklumekaapuykhinknnthuktxngtamrththrrmnuy aelaihpraharchiwitkhnnganehmuxng 3 khninvduibimphlikhxngpi kh s 1891 phayhlngkartdsinkhxngsal idmikaryundikaodyobsthchawphiwdathwpraethsaelalukkhunphiwkhawsamkhncakthngsamkhdi ipyngprathanathibdiebncamin aehrrisn sungidepliynaeplngkhatdsinihehluxephiyngkarcakhukinthisudhlngcaknnkidmikarthaehmuxngpuykhinkbnekaanaaewssaxikkhrng aetinkhnadthielklngmak sngkhramrahwangsepnkbshrthxemrikainpi kh s 1898 sngphlihbristhtxngxphyphkhnxxkcakekaaaelaekhasuphawalmlalayinthisud ecakhxngihmkhxngekaatdsinicthicakhunekaaihklbkhunsuthrrmchatiinpi kh s 1901ekaanaaewssaklbmamikhwamsakhyxikkhrngphayhlngkarepidkhlxngpanamainpi kh s 1904 sungsngphlihkaredineruxrahwangchayfngtawnxxkkhxngshrthxemrikakbkhlxngpanamatxngphanchxngaekhbewstewird Westward Passage sungtngxyurahwangkhiwbakbehti dngnncungmikhwamcaepnthicatxngmipraphakharbnekaanaaewssa sungepnxupsrrkhthisakhyinkaredineruxphanchxngaekhbaehngni inthisudsanknganpraphakharaehngshrth US Lighthouse Service kidsrangpraphakharnaaewssaixaelndilt sung 162 fut 46 emtr khunbnekaainpi kh s 1917 thiradbkhwamsung 395 futhrux 120 emtrehnuxradbnathael odymiphuduaelaelaphuchwysxngkhnkhxythahnathiduaelrksaxyubnekaa cnkrathngidmikartittngxupkrnxtonmtiihkbpraphakharinpi kh s 1929 cungimmikhwamcaepntxngmiphuduaelpraphakharkhxypracaxyubnekaa aelaphayhlngcakthisanknganpraphakharthukyubrwmekhakbhnwypxngknchayfngaehngshrth US Coast Guard hnwypxngknchayfngcungklayepnhnwynganthikhxyduaelsxmaesmpraphakharaehngni odymikartrwcsphaphpilasxngkhrng inchwngsngkhramolkkhrngthisxng kxngthpheruxshrthxemrikaidcdtnghnwysngektkarnbnekaa aelahlngcaksinsudsngkhram kxngthpheruxidthxnkalngxxkip aelatngaetnnepntnmacnthungpccubnkimmiphuxasyxyubnekaa inpi kh s 1930 idmikarsarwcthangwithyasastrodymhawithyalyharwardephuxsuksachiwitbnekaaaelainthaelodyrxbinchwngpi kh s 1903 thung 1917 ekaaaehngniepndinaednthikhunxyukbthanthpheruxkhxngshrthxemrikainxawkwntanaom aelainchwng kh s 1917 thung kh s 1996 ekaaidthukoxnmaihhnwypxngknchayfngepnphuduael tngaetwnthi 16 mkrakhm 1996 ekaaidrbkarduaelodykrathrwngkickarphayinkhxngshrthxemrika odyinwnthi 29 singhakhm kh s 1996 hnwypxngknchayfngidruxpraphakharxxkephuxoxnkarduaelipyngkrathrwngkickarphayin 6 phayhlngcakkarsarwcthangwithyasastrodysunyxnurksthangthael Center of Marine Conservation inkrungwxchingtn di si ekaanaaewssaidrbkarykyxngihepnaehlngxnurkskhwamhlakhlaythangchiwphaphkhxngthaelaekhribebiyn sngphlihinwnthi 3 thnwakhm kh s 1999 xngkhkarbriharplaaelastwpaaehngshrthidekhakhwbkhumduaelekaaaehngni 6 7 aelaidklayepnphunthixnurksinthisudxangxing aekikhFabio Spadi 2001 Navassa Legal Nightmares in a Biological Heaven Boundary amp Security Bulletin 1 0 1 1 GAO OGC 98 5 U S Insular Areas Application of the U S Constitution U S Government Printing Office November 7 1997 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux September 27 2013 subkhnemux March 23 2013 Steven Latta Christopher Rimmer aelakhna 23 April 2010 Birds of the Dominican Republic and Haiti Princeton University Press pp 9 ISBN 1 4008 3410 4 Brennen Jensen March 21 2001 Poop Dreams Baltimore City Paper khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux October 25 2012 subkhnemux November 16 2012 https www gutenberg org cache epub 5030 pg5030 txt John Pike Navassa Island Incident 1889 1891 GlobalSecurity org khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux November 2 2012 subkhnemux November 16 2012 6 0 6 1 Navassa Island Washington D C U S Department of the Interior khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux August 15 2016 subkhnemux March 3 2018 US Geological Survey August 2000 Navassa Island A Photographic Tour 1998 1999 US Geological Survey khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux November 19 2012 subkhnemux November 18 2012 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ekaanaaewssa amp oldid 9324133, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม