เจ้าพระยาปราบไตรจักร (พลายหอมจัน) ช้างต้นในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีชื่อเดิมว่า พลายหอมจัน หรือ พลายหอม ได้มาจากเมืองด่านซ้าย ในรัชกาลที่ 3
เจ้าพระยาปราบไตรจักร (หอมจัน) ยืนบนแท่นยกพื้นในงานพระราชพิธี บริเวณหน้าพระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาท เนื่องจากงายาวจนถึงพื้นดิน
เจ้าพระยาปราบไตรจักร มีรูปร่างงดงามมาก มีงายาว ข้างหนึ่งยาว 9 ฟุต อีกข้างหนึ่งยาวถึง 10 ฟุตครึ่ง ปลายทั้งสองไขว้กันถึงดิน เวลาเจ้าพระยาปราบไตรจักรเข้าร่วมในพระราชพิธีใด ๆ เจ้าหน้าที่ต้องทำแท่นยกพื้นให้ยืน เพื่อให้เอางาวางพักไว้กับพื้นดิน เวลาเดินต้องแหงนคอขึ้น เพื่อไม่ให้งาครูดพื้น
เจ้าพระยาปราบไตรจักรล้มลงในปีใด ไม่มีเอกสารบันทึกไว้ แต่มีบันทึกในหนังสือ "กุมารวิทยา" ฉบับที่ 29 วันจันทร์ที่ 23 มีนาคม ร.ศ. 114 (ตรงกับ พ.ศ. 2439) ระบุว่าเจ้าพระยาปราบไตรจักรเพิ่งล้มไปราว 2-3 ปี จึงอาจสรุปได้ว่า เจ้าพระยาปราบไตรจักร (หอมจัน) ล้มลงเมื่อ ประมาณ พ.ศ. 2436
งาของเจ้าพระยาปราบไตรจักร จัดแสดงอยู่ที่พระที่นั่งปัจฉิมาภิมุข ภายในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร มีขนาดยาวกว่างาของช้างอื่นๆ ปัจจุบันย้ายมาจัดแสดงที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ช้างต้น ตั้งแต่วันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2535 มีขนาดสูง 299 ซม. และ สูง 238 ซม. หนา 45.5 ซม.
อ้างอิง - สุทธิลักษณ์ อำพันวงศ์, ช้างไทย, สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2540, 398 หน้า, ISBN 974-321-003-2
- กรมศิลปากร, ณัฏฐภัทร จันทวิช บรรณาธิการ, ช้างต้น สัตว์มงคลแห่งพระจักรพรรดิ เล่ม 1, อมรินทร์พริ้นติ้ง, พ.ศ. 2539
- เอนก นาวิกมูล. ลิ้นชักภาพเก่า ประมวลภาพ จากคอลัมน์เปิดกรุภาพเก่าในนิตยสารแพรวรายปักษ์ และคอลัมน์ลิ้นชักภาพเก่าในวิทยาจารย์. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์วิญญูชน, พ.ศ. 2550. 392 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 978-974-94365-2-3
- กรมศิลปากร, ของไนพิพิธภันทแห่งชาติ, หนังสือชุด วัธนธัมไทย , พ.ศ. 2486
- พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ช้างต้น
แหล่งข้อมูลอื่น - ชาติสกุลของช้าง Surin.net จุดนัดพบคนสุรินทร์ 2009-06-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- พระราชพิธีรับและสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ 2011-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ช้างและช้างเผือก โดย พลเรือตรี อังกุศ ธชาลุภัฏ 2009-10-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ช้างไทยในราชสำนัก
- ตำราคชลักษณ์ ภูมิปัญญาไทย 2011-05-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ตำราช้าง นิตยสารสกุลไทย 2008-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ตำราคชศาสตร์ ที่มาของกรมพระคชบาล
- พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติช้างต้น Changton National Museum
- สถาบันคชบาลแห่งชาติ 2009-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
เจ, าพระยาปราบไตรจ, กร, พลายหอมจ, สำหร, บช, างทรงของสมเด, จพระเอกาทศรถ, เจ, าพระยาปราบไตรจ, กร, พลายบ, ญเร, อง, างต, นในร, ชกาลพระบาทสมเด, จพระน, งเกล, าเจ, าอย, พระบาทสมเด, จพระจอมเกล, าเจ, าอย, และพระบาทสมเด, จพระจ, ลจอมเกล, าเจ, าอย, อเด, มว, พลายหอมจ, หร, . sahrbchangthrngkhxngsmedcphraexkathsrth duthi ecaphrayaprabitrckr phlaybuyeruxng ecaphrayaprabitrckr phlayhxmcn changtninrchkalphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw aelaphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw michuxedimwa phlayhxmcn hrux phlayhxm idmacakemuxngdansay inrchkalthi 3ecaphrayaprabitrckrecaphrayaprabitrckr phlayhxmcn thayemux ph s 2408spichischangsayphnthuchangxinediyephsphuekidphlayhxmcntayph s 2436thiiwsakphiphithphnthsthanaehngchati changtn sychatisyamepnthirucksahrbchangephuxkpracarchkalthi 3 4 aela5ysecaphrayaecakhxngphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw ecaphrayaprabitrckr hxmcn yunbnaethnykphuninnganphrarachphithi briewnhnaphrathinngsuthithswrryprasath enuxngcakngayawcnthungphundin ecaphrayaprabitrckr miruprangngdngammak mingayaw khanghnungyaw 9 fut xikkhanghnungyawthung 10 futkhrung playthngsxngikhwknthungdin 1 ewlaecaphrayaprabitrckrekharwminphrarachphithiid ecahnathitxngthaaethnykphunihyun ephuxihexangawangphkiwkbphundin ewlaedintxngaehngnkhxkhun ephuximihngakhrudphun 2 ecaphrayaprabitrckrlmlnginpiid immiexksarbnthukiw aetmibnthukinhnngsux kumarwithya chbbthi 29 wncnthrthi 23 minakhm r s 114 trngkb ph s 2439 rabuwaecaphrayaprabitrckrephinglmipraw 2 3 pi cungxacsrupidwa ecaphrayaprabitrckr hxmcn lmlngemux praman ph s 2436 3 ngakhxngecaphrayaprabitrckr cdaesdngxyuthiphrathinngpcchimaphimukh phayinphiphithphnthsthanaehngchati phrankhr mikhnadyawkwangakhxngchangxun 4 pccubnyaymacdaesdngthi phiphithphnthsthanaehngchati changtn tngaetwnthi 17 knyayn ph s 2535 mikhnadsung 299 sm aela sung 238 sm hna 45 5 sm 5 xangxing aekikh suththilksn xaphnwngs changithy sankphimphmtichn ph s 2540 398 hna ISBN 974 321 003 2 krmsilpakr ntthphthr cnthwich brrnathikar changtn stwmngkhlaehngphrackrphrrdi elm 1 xmrinthrphrinting ph s 2539 exnk nawikmul linchkphapheka pramwlphaph cakkhxlmnepidkruphaphekainnitysaraephrwraypks aelakhxlmnlinchkphaphekainwithyacary krungethph sankphimphwiyyuchn ph s 2550 392 hna hna hnathi ISBN 978 974 94365 2 3 krmsilpakr khxnginphiphithphnthaehngchati hnngsuxchud wthnthmithy ph s 2486 phiphithphnthsthanaehngchati changtnaehlngkhxmulxun aekikhchatiskulkhxngchang Surin net cudndphbkhnsurinthr Archived 2009 06 12 thi ewyaebkaemchchin phrarachphithirbaelasmophchkhunrawangchangsakhy Archived 2011 07 19 thi ewyaebkaemchchin changaelachangephuxk ody phleruxtri xngkus thchalupht Archived 2009 10 08 thi ewyaebkaemchchin changithyinrachsank tarakhchlksn phumipyyaithy Archived 2011 05 07 thi ewyaebkaemchchin tarachang nitysarskulithy Archived 2008 01 18 thi ewyaebkaemchchin tarakhchsastr thimakhxngkrmphrakhchbal phiphithphnthsthanaehngchatichangtn Changton National Museum sthabnkhchbalaehngchati Archived 2009 10 11 thi ewyaebkaemchchin bthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecaphrayaprabitrckr phlayhxmcn amp oldid 10040937, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
