เทศบาลตำบลแสลงโทน

แสลงโทน เป็นตำบลหนึ่งในอำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์

เทศบาลตำบลแสลงโทน
เทศบาลตำบล
พิกัดภูมิศาสตร์: 14°46′46″N 103°03′22″E / 14.779552°N 103.056092°E / 14.779552; 103.056092พิกัดภูมิศาสตร์: 14°46′46″N 103°03′22″E / 14.779552°N 103.056092°E / 14.779552; 103.056092
จังหวัด	บุรีรัมย์
อำเภอ	ประโคนชัย
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี	เทียนอิ๋ว เหลืองเดชานุรักษ์
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	6,231 คน
• ความหนาแน่น	171 คน/ตร.กม. (440 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	05310702
โทรศัพท์	044-196056
โทรสาร	044-196051
เว็บไซต์	www.salaengthon.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ข้อมูลทั่วไป

เทศบาลตำบลแสลงโทน เป็นเทศบาลตำบลแห่งหนึ่งในจังหวัดบุรีรัมย์ อยู่ทางด้านทิศเหนือของอำเภอประโคนชัย เดิมเป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบสภาตำบลเรียกว่า "สภาตำบลแสลงโทน" จัดตั้งครั้งแรกเมื่อ 29 กันยายน 2513 ต่อมาได้เลื่อนฐานะจากสภาตำบลเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล และได้รับการยกฐานะจากองค์การบริหารส่วนตำบลเป็นเทศบาลตำบลในวันที่ 18 กรกฎาคม 2551 เป็นต้นมา

ประวัติ

ยุคแรก

บ้านแสลงโทน เป็นเมืองที่มีการอาศัยตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย หรือราวประมาณ 2,000 - 1,500 ปี และมีการทิ้งร้างไประยะหนึ่ง จึงมีชุมชนในละแวกใกล้เคียงเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่อาศัยซ้อนทับชุมชนเมืองโบราณเดิม ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2478 เริ่มมีการศึกษาจากกรมศิลปากร จากภาพถ่ายทางอากาศเมืองโบราณแสลงโทนมีรูปวงกลมรี มีกำแพงดินและคูเมืองกั้นล้อมรอบเป็นกำแพงเมือง 3 ชั้น ปัจจุบันเหลือเพียงชั้นเดียว และยังพบหลักฐานต่างๆทางโบราณคดี เช่น ใบเสมาในเขตเมืองโบราณแสลงโทน ซึ่งมีอยู่ 3 กลุ่มคือ ภายในกำแพงเมือง 2 กลุ่ม ที่บริเวณศาลเจ้าพ่อแสลงโทน และโคกพระนอนหน้าโรงพักตำรวจ ส่วนอีกกลุ่มอยู่นอกคูเมืองด้านทิศเหนือ ลักษณะใบเสมาทั้ง 3 กลุ่มเป็นหินทรายสีขาวและแดงแบบรูปทรงธรรมชาติ ปักกระจายทั่วบริเวณหนึ่ง โดยไม่กำหนดทิศทางมีทั้งที่ปักคู่และปักเดี่ยว และยังพบหินศิลาแลง หินทรายสีชมพูในบริเวณศาลเจ้าพ่อแสลงโทนและโคกพระนอนหน้าโรงพักตำรวจ และพระพุทธรูป เทวรูปเก่า ไหบรรจุโครงกระดูกมนุษย์ เครื่องใช้ เครื่องประดับ และเศษภาชนะดินเผา เป็นต้น

จากหลักฐานร่องรอยที่ปรากฏ เมื่อเทียบเคียงเอกสารทางวิชาการและเมืองต่างในแถบประเทศไทยที่รับธิพลวัฒนธรรมทวารวดี ทำให้สันนิษฐานได้ว่าบ้านแสลงโทน เป็นเมืองโบราณที่สร้างขึ้นในสมัยทวารวดี อายุราวพุทธศตวรรษที่ 12 – 16 หรือ ประมาณ 2,000 - 1,500 ปี มาแล้ว และถูกทิ้งร้างไป (อ้างอิงจากกรมศิลปากร. 2532. "แผนที่ทางโบราณคดีจังหวัดบุรีรัมย์". มปท. หน้า 97) และ (วารสารบทความทางวิชาการ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปกร)

ส่วนที่มาของชื่อ "แสลงโทน" ไม่ปรากฏหลักฐานทราบแน่ชัด น่าจะเป็นการเรียกชื่อภายหลังจากเริ่มมีคนต่างถิ่นเข้ามาตั้งถิ่นฐานทับซ้อนเมืองโบราณเดิม โดยลักษณะชื่อ "แสลงโทน" นั้น จึงสันนิษฐานและศึกษาเปรียบเทียบกับชุมชนโดยรอบบริเวณนี้ ปรากฏว่ามาจากการตั้งชื่อตามต้นไม้ชนิดต่างๆ ที่ชุมชนบริเวณนั้นๆ ตั้งถิ่นฐานอยู่ ซึ่งคำว่า "แสลงโทน" ก็น่าจะมาจากคำว่า "แสลง" คือต้นไม้ชนิดหนึ่ง คือ ต้นแสลง ที่มีมากในบริเวณพื้นที่ของสมัยนั้น และคำว่า "โทน" อาจะเป็นคำเติมในภายหลัง

ยุคปัจจุบัน

เดิมตำบลแสลงโทน เมื่อปี พ.ศ. 2443 ขึ้นกับตำบลบ้านไทร ต่อมาเมื่อ 29 กันยายน 2513 ได้มีการแบ่งเขตพื้นที่การปกครองใหม่ จึงแยกพื้นที่บ้านแสลงโทน บ้านสี่เหลี่ยม (ปัจจุบันพื้นที่ ต.สี่เหลี่ยม อ.ประโคนชัย) และบ้านสำโรง (ปัจจุบันพื้นที่ ต.สำโรง อ.พลับพลาชัย) จัดตั้งขึ้นใหม่เป็นตำบลแสลงโทน และต่อมาในปี พ.ศ. 2538 ทางกระทรวงมหาดไทยได้มีนโยบายที่จะจัดตั้งกิ่งอำเภอแสลงโทนขึ้น จึงแยกบ้านสี่เหลี่ยม และบ้านสำโรง จัดตั้งขึ้นเป็นตำบล เพื่อรองรับการยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอ แต่ก็ถูกล้มเลิกไป เนื่องจากมีประชาชนบางตำบลคัดค้าน และเป็นผลทำให้เกิดการจัดตั้งอำเภอพลับพลาชัย ขึ้นแทนในปัจจุบัน ตำบลแสลงโทน จึงมีฐานะเป็นตำบลหนึ่งในอำเภอประโคนชัย ตั้งแต่นั้นมา

ลักษณะภูมิศาสตร์

ที่ตั้งภูมิประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปมีลักษณะพื้นที่เป็นเป็นพื้นที่ราบลุ่ม โดยลาดเอียงจากทิศเหนือลงไปทิศใต้ สภาพทั่วไปเป็นดินร่วนปนทราย โดยอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลประมาณ 150 – 180 เมตร และพื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ประโยชน์ทางด้านเกษตรกรรม ตั้งอยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอประโคนชัย ไปทางทิศเหนือประมาณ 19 กิโลเมตร และห่างตัวจังหวัดบุรีรัมย์ไปทางทิศใต้ ตามทางหลวง หมายเลข 2445 ประมาณ 25 กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ 36.45 ตารางกิโลเมตร

อาณาเขต

• ทิศเหนือ จดเขตตำบลเสม็ด และตำบลเมืองฝาง อำเภอเมืองบุรีรัมย์
• ทิศใต้ จดเขตตำบลบ้านไทร อำเภอประโคนชัย
• ทิศตะวันออก จดเขตตำบลสำโรง อำเภอพลับพลาชัย
• ทิศตะวันตก จดเขตตำบลสี่เหลี่ยม อำเภอประโคนชัย

การปกครอง

ประกอบด้วย 7 หมู่บ้าน ได้แก่

• หมู่ที่ 1 บ้านแสลงโทน
• หมู่ที่ 2 บ้านแสลงโทน
• หมู่ที่ 3 บ้านแสลงโทน
• หมู่ที่ 4 บ้านแสลงโทน
• หมู่ที่ 5 บ้านหนองบอน
• หมู่ที่ 6 บ้านแสลงโทน
• หมู่ที่ 7 บ้านแสลงโทน

โครงสร้างพื้นฐาน

การคมนาคม การคมนาคมติดต่อระหว่างตำบลและหมู่บ้านใช้การคมนาคมทางบกโดยทางรถยนต์เป็นหลักในการติดต่อและขนส่งผลิตผลทางการเกษตร โดยมีเส้นทางที่สำคัญ ดังนี้

• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2445 เชื่อมการคมนาคมระหว่างอำเภอเมืองบุรีรัมย์ กับ อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
• ทางหลวงชนบท บร.3002 เชื่อมการคมนาคมระหว่างบ้านแสลงโทนกับบ้านกระเดื่อง และเชื่อมต่อทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 218
• ทางหลวงชนบท บร.3011 เชื่อมการคมนาคมระหว่างบ้านแสลงโทนกับอำเภอพลับพลาชัย จังหวัดบุรีรัมย์

โทรคมนาคม มีการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่และอินเทอร์เน็ตกันอย่างแพร่หลาย ในเขตเทศบาลมีเสาส่งสัญาณโทรศัพท์ทุกเครือข่ายครอบคลุมพื้นที่ทั้งตำบล และมีสายโทรศัพท์ผ่าน ทำให้การติดต่อสื่อสารทางโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ตเป็นไปอย่างสะดวกรวดเร็ว

การไฟฟ้า อยู่ใกล้ตัวเมืองและมีสำนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอำเภอประโคนชัยตั้งอยู่ในพื้นที่ทำให้สามารถให้บริการไฟฟ้าได้ครอบคลุมแทบทุกหลังคาเรือน

ลักษณะสภาพทางเศรษฐกิจ

ราษฎรส่วนใหญ่ประมาณร้อยละ 70 ประกอบอาชีพเกษตรกรรมทำนาข้าว แต่โดยศักยภาพด้านพื้นที่ที่อยู่ชานเมืองติดต่อกับเขตตัวเมืองบุรีรัมย์ ซึ่งเป็นศูนย์กลางความเจริญของจังหวัดทำให้การขยายตัวด้านอุตสาหกรรม พาณิชยกรรมและการบริการเป็นไปอย่างรวดเร็ว

• ด้านการอุตสาหกรรม มีโรงงานอุตสาหกรรมที่สำคัญหลายแห่ง อาทิ เช่น โรงงานขยะรีไซเคิ้ล โรงงานเลี้ยงไก่ เป็นต้น
• ด้านพาณิชย์ มีการประกอบกิจการด้านการพาณิชยกรรมและการบริการจำนวนมาก อาทิเช่น ร้านอาหาร สถานีบริการน้ำมัน
• ด้านเกษตร ปัจจุบันราษฎรส่วนใหญ่ยังคงประกอบอาชีพเกษตรกรรม ได้แก่ การทำนาข้าว

มีห้างสรรพสินค้า จำนวน 2 แห่ง

• ห้างทวีกิจแสลงโทนสาขาที่1 ตั้งอยู่ที่ ริมถนนสาย 2445 หมู่ที่3 ตำบลแสลงโทน อำเภอประโคนชัย
• ห้างทวีกิจแสลงโทนสาขาที่2 ตั้งอยู่ที่ ริมถนนสาย 2445 หมู่ที่7 ตำบลแสลงโทน อำเภอประโคนชัย

ลักษณะทางสังคม

• สถิติจำนวนประชากรและบ้าน ข้อมูล ปี 2563

พื้นที่	ชาย (คน)	หญิง (คน)	รวม (คน)	บ้าน (หลัง)
ยอดรวมทั้งหมด	3,158	3,073	6,231	1,824
หมู่ที่ 1 แสลงโทน	686	651	1,337	384
หมู่ที่ 2 แสลงโทน	446	444	890	277
หมู่ที่ 3 แสลงโทน	527	528	1,055	337
หมู่ที่ 4 แสลงโทน	277	258	535	151
หมู่ที่ 5 หนองบอน	528	497	1,025	246
หมู่ที่ 6 แสลงโทน	413	395	808	247
หมู่ที่ 7 แสลงโทน	281	300	581	182

ด้านสาธารณสุข

• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ 1 แห่ง คือ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชนแสลงโทน ตั้งอยู่หมู่ที่ 3 บ้านแสลงโทน ตำบลแสลงโทน อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์

ด้านการศาสนาและวัฒนธรรม

ราษฎรส่วนใหญ่ร้อยละ 98 นับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 1 นับถือศาสนาคริสต์ และศาสนาอื่นร้อยละ 1 มีศาสนสถานที่สำคัญ ดังนี้

• วัด จำนวน 2 แห่ง ได้แก่

1. วัดบ้านแสลงโทน
2. วัดป่าสังฆราวาส บ้านหนองบอน

• สำนักสงฆ์ จำนวน 1 แห่ง ได้แก่ สำนักสงฆ์วัดป่าแสลงโทน

ด้านการศึกษา

สถานศึกษา จำนวน 3 แห่ง และ ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนเกณฑ์ 2 แห่ง ประกอบด้วย

• โรงเรียนแสลงโทนพิทยาคม ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 บ้านแสลงโทน
• โรงเรียนบ้านแสลงโทน ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 บ้านแสลงโทน
• โรงเรียนบ้านหนองบอน ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 บ้านหนองบอน
• ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนเกณฑ์เทศบ้านตำบลแสลงโทน ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 บ้านแสลงโทน
• ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนเกณฑ์วัดบ้านแสลงโทน ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 บ้านแสลงโทน
• ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนเกณฑ์เทศบ้านตำบลแสลงโทน (บ้านหนองบอล) ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 บ้านหนองบอน

สถานที่ท่องเที่ยว

• เมืองโบราณแสลงโทน เป็นเมืองโบราณตั้งอยู่ในเขตบ้านแสลงโทน ต.แสลงโทน อ.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์ อยู่ห่างจากตัวจังหวัดไปทางทิศใต้ ตามทางหลวงหมายเลข 2445 สายบุรีรัมย์-ประโคนชัย ระยะทาง 25 กิโลเมตร ทางหลวงตัดผ่ากลางชุมชนโบราณ มองเห็นคันดินเป็นแนวสูงประมาณ 5-7 เมตร อยู่สองข้างทาง เมืองโบราณแห่งนี้มีลักษณะเป็นรูปกลมรีวางตามแนวตะวันออก ตะวันตก มีเนื้อที่ในเขตเมืองโบราณทั้งหมด 1.19 ตารางกิโลเมตร มีคูเมืองโอบอยู่นอกคันดิน 3 ชั้น ปัจจุบันเหลือเพียงชั้นเดียว ใกล้คันดินด้านที่ตั้งโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลแสลงโทนในปัจจุบัน มีเนินดินซึ่งมีก้อนหินศิลาแลงกระจัดกระจายเข้าใจว่าเคยมีศาสนสถาน แต่ปัจจุบันเป็นที่ตั้งศาลเจ้าพ่อแสลงโทน เรียกว่า ศาลปู่เจ้าหรือกระท่อมเนียะตา เป็นศาลเจ้า ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้านแสลงโทนและชาวบ้านใกล้เคียง สร้างด้วยไม้ระแนง หลังคามุงกระเบื้องและพื้นเป็นปูนซีเมนต์ ทั้งคูน้ำคันดิน (ที่เหลืออยู่ริมทางหลวง) และเนินดินศาลเจ้าพ่อแสลงโทน ได้ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานแล้ว นอกจากนี้ยังพบหลักฐานอื่นที่สำคัญ คือ สระน้ำโบราณรูปสี่เหลี่ยมในเขตวัดแสลงโทน 2 สระ พบเศษภาชนะดินเผา โครงกระดูกมนุษย์ เครื่องประดับ เทวรูปเก่าและใบเสมาเก่า ซึ่งเข้าใจว่าบริเวณนี้เคยเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชนโบราณ

ด้านภาษาและวัฒนธรรม

• ด้านภาษา ภาษาไทยท้องถิ่น คือ ภาษาเขมร นอกจากนั้นคือ ภาษาไทยถิ่นอีสาน ไทย ส่วย ไทยเบิ้ง เป็นต้น
• ประเพณีลอยกระทง
• ประเพณีแห่ตาปู่แสลงโทนและประเพณีสงกรานต์โบราณแสลงโทน

เป็นประเพณีโบราณที่สืบทอดกันมาเป็น 100 ปี ซึ่งพิธีบูชาศาลเจ้าพ่อแสลงโทน หรือชาวบ้านนิยมเรียกว่าตาปู่ หรือ กระท่อมเนี๊ยะตา จัดขึ้นในช่วงประมาณเดือน เม.ย. - พ.ค. ของทุกปี เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจเป็นสิริมงคลแก่ ให้แก่ชาวบ้านรวมทั้งผู้ที่ทำเกี่ยวกับการเกษตรในช่วงฤดูกาลเพาะปลูกในแต่ละปี เพื่อบันดาลให้ฝนตกมา น้ำท่าอุดมสมบูรณ์และอยู่เย็นเป็นสุข โดยงานดังกล่าวได้อัญเชิญเจ้าพ่อแสลงโทนหรือตาปู่ แห่รอบตัวหมู่บ้าน 3 วัน พร้อมทั้งมีการละเล่นที่สนุกสนานผนวกรวมกันกับประเพณีสงกรานต์โบราณ

อ้างอิง

1. ข้อมูลสรุปประชากรในตำบลแสลงโทน อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ พ.ศ. 2563 รวบรวมโดยกรมส่งเสริมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เข้าถึงออนไลน์ทาง https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statyear/#/TableTemplate5/Area/statpop?yymm=63&ccDesc=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B9%8C&topic=statpop&ccNo=31&rcodeNo=3107&rcodeDesc=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%A2&ttNo=310702&ttDesc=%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%99
2. ข้อมูลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น http://www.dla.go.th/servlet/InfoServlet?_mode=history&orgId=1717
3. วารสารบทความทางวิชาการ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปกร http://www.damrong-journal.su.ac.th/upload/pdf/68_8.pdf
4. ข้อมูลพิพิธภัณฑ์เมืองนครราชสีมา เข้าถึงออนไลน์ทาง http://koratmuseum.com/download/pitakchai.pdf