เอกลัพย์

เอกลัพย์ (एकलव्य) เป็นบุตรของท้าวหิรัญธนุส ผู้เป็นราชาของชนเผ่านิษาท(พรานป่า) แคว้นนิษาท กับนางสุเลขา เอกลัพย์เป็นผู้ที่มีฝีมือการยิงธนูยอดเยี่ยม และปรารถนาจะเป็นศิษย์ของโทรณาจารย์ แต่โทรณาจารย์ปรารถนาที่จะเป็นครูสอนเฉพาะชนชั้นวรรณะกษัตริย์เท่านั้น จึงไม่รับเอกลัพย์ซึ่งเป็นชนนอกวรรณะเป็นศิษย์ เอกลัพย์ไม่ได้โกรธเคืองโทรณาจารย์แต่อย่างใด และไปฝึกยิงธนูเองในป่าพร้อมกับปั้นรูปโทรณาจารย์ขึ้นมาจากดินที่โทรณาจารย์เคยเหยียบด้วยความศรัทธา เหมือนกับโทรณาจารย์เป็นผู้สอนวิชายิงธนูให้กับตนเอง

วันหนึ่งอรชุนเจอเอกลัพย์เข้าจึงถามชื่อเสียงเรียงนาม ปรากฏว่าเอกลัพย์บอกว่าตนเป็นศิษย์ของโทรณาจารย์ อรชุนเคืองโทรณาจารย์เพราะเคยให้สัญญากันไว้ว่าจะสอนวิชายิงธนูพิเศษให้กับอรชุนเพียงคนเดียว เมื่อโทรณาจารย์ทราบเรื่องจึงให้เอกลัพย์ทำพิธีคุรุทักษิณา(ทำภารกิจเพื่อครูเป็นค่าสอน)โดยการตัดนิ้วหัวแม่มือข้างขวาของเอกลัพย์ ทำให้เอกลัพย์ยิงธนูไม่ได้ เขาจึงเดินกลับ หายเข้าไปในป่าไม่ออกมาอีกเลย และโทรณาจารย์ก็บอกกับอรชุนว่า อรชุนจะเป็นยอดธนูหนึ่งเดียวในปฐพี ในบางตำนานเล่าว่าเอกลัพย์ไปฝึกยิงธนูโดยไม่ต้องใช้นิ้วหัวแม่มือ และไปเป็นนักธนูของท้าวชราสันธ์ เอกลัพย์ถูกพระกฤษณะสังหารตายในที่สุด บุตรของเอกลัพย์ คือ เจ้าชายเกตุมัต ต้องการแก้แค้น จึงนำทัพแคว้นนิษาท เข้าร่วมสงครามทุ่งกุรุเกษตร เขาถูกภีมะสังหารในวันที่ 2 ของสงคราม