โมตุลเดซานโฮเซ

โมตุลเดซานโฮเซ (สเปน: Motul de San José) เป็นแหล่งโบราณคดีอารยธรรมมายาแห่งหนึ่ง ในอดีตเป็นที่รู้จักกันในชื่อ อิกะ (มายา: Ik'a'; แปลว่า แหล่งน้ำที่มีลมพัดแรง) ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของทะเลสาบเปเตนอิตซาในภูมิภาคแอ่งเปเตน ทางตอนใต้ของที่ลุ่มมายา ห่างจากหมู่บ้านซานโฮเซสมัยใหม่เพียงไม่กี่กิโลเมตรในจังหวัดเปเตนทางตอนเหนือของประเทศกัวเตมาลา โมตุลเดซานโฮเซเป็นศูนย์ราชการและพิธีการขนาดกลาง ศูนย์กลางทางการเมืองและเศรษฐกิจที่สำคัญแห่งหนึ่งในสมัยคลาสสิกตอนปลาย (ค.ศ. 650–950) และเป็นเมืองหลวงของหน่วยการปกครองที่มีแหล่งบริวารหลายแหล่งที่มีระดับความสำคัญต่างกัน ซึ่งรวมถึงท่าเรือแห่งหนึ่งริมทะเลสาบเปเตนอิตซา

โมตุลเดซานโฮเซ

แท่งศิลาจารึกที่เสียหายอย่างรุนแรงจากไฟไหม้ในกลุ่มเซ
ที่ตั้งโมตุลเดซานโฮเซในกัวเตมาลาและมีโซอเมริกา แสดงแผนที่กัวเตมาลา โมตุลเดซานโฮเซ (มีโซอเมริกา) แสดงแผนที่มีโซอเมริกา
ที่ตั้ง	ซานโฮเซ จังหวัดเปเตน กัวเตมาลา
พิกัด	17°1′35″N 89°54′5″W / 17.02639°N 89.90139°W / 17.02639; -89.90139พิกัดภูมิศาสตร์: 17°1′35″N 89°54′5″W / 17.02639°N 89.90139°W / 17.02639; -89.90139
ความเป็นมา
สมัย	สมัยก่อนคลาสสิกตอนกลางถึงสมัยหลังคลาสสิกตอนต้น
วัฒนธรรม	มายา
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
ขุดค้น	ค.ศ. 1998–2008
ผู้ขุดค้น	แอนโทเนีย ฟอยยัส, คิตตี เอเมอรี โครงการโบราณคดีโมตุลเดซานโฮเซ
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม	มายาสมัยคลาสสิก

แหล่งนี้มีผู้เข้ามาตั้งถิ่นฐานครั้งแรกระหว่าง 600 ถึง 300 ปีก่อนคริสต์ศักราช (ในช่วงหลังของสมัยก่อนคลาสสิกตอนกลาง) โดยน่าจะเป็นแหล่งค่อนข้างเล็ก นครมายาแห่งนี้มีผู้อยู่อาศัยอย่างยาวนานและต่อเนื่องจนถึงราว ค.ศ. 1250 ในสมัยหลังคลาสสิกตอนต้น โดยรุ่งเรืองสุดขีดในสมัยก่อนคลาสสิกตอนปลายและสมัยคลาสสิกตอนปลาย โมตุลเดซานโฮเซเริ่มกล่าวถึงติกัลในฐานะเจ้าเหนือหัวในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 4 แต่เมื่อถึงคริสต์ศตวรรษที่ 7 ได้หันไปสวามิภักดิ์ต่อกาลักมุลซึ่งเป็นคู่แข่งสำคัญของติกัล ก่อนจะกลับมาสวามิภักดิ์ต่อติกัลในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 8 ต่อมาในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 8 ดูเหมือนว่าโมตุลเดซานโฮเซจะถูกพิชิตโดยโดสปิลัส เมืองหลวงของอาณาจักรเปเตชบาตุน

ทรัพยากรธรรมชาติส่วนใหญ่หาได้ง่ายในบริเวณรอบเมือง ท่าเรือลาตรินิดัดเดโนโซโตรสซึ่งตั้งอยู่ใกล้กันเป็นศูนย์กลางที่สำคัญสำหรับการนำเข้าสินค้าต่างถิ่นและการส่งออกสินค้าท้องถิ่นอย่างหินเชิร์ตและเครื่องปั้นเผา สินค้าอื่น ๆ ที่ไม่สามารถหาใช้ได้ทันทีอาจได้รับมาจากแหล่งบริวารของเมือง พื้นที่ในท้องถิ่นมีดินจำนวนหนึ่งที่เหมาะสมสำหรับการใช้ประโยชน์ที่หลากหลายทางการเกษตร และท่าเรือที่ลาตรินิดัดเดโนโซโตรสได้จัดหาสัตว์น้ำจืดให้แก่เมือง เช่น เต่า จระเข้ หอยน้ำจืด เป็นต้น กวางถูกล่าในท้องถิ่นและเป็นแหล่งโปรตีนสำคัญสำหรับชนชั้นสูง ในขณะที่หอยทากน้ำจืดเป็นหนึ่งในแหล่งโปรตีนหลักสำหรับสามัญชน

โมตุลเดซานโฮเซได้รับการพิสูจน์ระบุว่าเป็นแหล่งที่มาของเครื่องปั้นเผาพหุรงค์แบบอย่างอิก (Ik) ซึ่งเขียนภาพกิจกรรมในราชสำนักของอภิชนมายาสมัยคลาสสิกตอนปลาย แบบอย่างอิกยังมีลักษณะเด่นจากการเขียนรูปอักขระด้วยสีชมพูหรือสีแดงอ่อน ฉากผู้เต้นระบำสวมหน้ากาก และการแสดงลักษณ์บุคคลที่สมจริงตามที่ปรากฏในชีวิต

อ้างอิง

1. Foias 2000, p.775.
2. Tokovinine, A., & Zender, M. (2012-09-23). Lords of Windy Water: The Royal Court of Motul de San José in Classic Maya Inscriptions.
3. Foias 2000, p.773. Halperin 2008, p.114.
4. Moriarty 2004, pp.37-39.
5. Martin & Grube 2000, p. 62.
6. Emery 1998, pp.67-68.
7. Reents-Budet et al 2007, pp.1417-1418.

บรรณานุกรม

• Emery, Kitty F. (1998). "Investigacion Ecológica de 1998 en Motul de San José: Creando una base para investigaciones futuras". ใน Foias, Antonia E. (บ.ก.). Proyecto Arqueológico Motul de San José: Informe #1 Temporada de Campo 1998 (ภาษาสเปน). Williamstown, Massachusetts, USA: Williams College. pp. 63–75. OCLC 46464310.
• Foias, Antonia E. (2000). (PDF). XIII Simposio de Investigaciones Arqueológicas en Guatemala, 1999 (Edited by J.P. Laporte, H. Escobedo, B. Arroyo and A.C. De Suasnávar) (ภาษาสเปน). Museo Nacional de Arqueología y Etnología, Guatemala: 771–799. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF online publication)เมื่อ 18 มีนาคม 2009. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2009.
• Halperin, Christina T. (2008). "Classic Maya Textile Production: Insights from Motul de San José, Petén, Guatemala". Ancient Mesoamerica. USA: Cambridge University Press. 19 (1): 111–125. doi:10.1017/S0956536108000230.
• Martin, Simon; Nikolai Grube (2000). Chronicle of the Maya Kings and Queens: Deciphering the Dynasties of the Ancient Maya. London and New York: Thames & Hudson. ISBN 0-500-05103-8. OCLC 47358325.
• Moriarty, Matthew D. (2004). "Settlement Archaeology at Motul de San José, Petén, Guatemala. Preliminary Results from the 1998-2003 Seasons". Mayab. Madrid, Spain: Sociedad Española de Estudios Mayas (17): 21–44. ISSN 1130-6157.
• Reents-Budet, Dorie; Antonia E. Foias; Ronald L. Bishop; M. James Blackman; Stanley Guenter (2007). (PDF). XX Simposio de Investigaciones Arqueológicas en Guatemala, 2006 (Edited by J.P. Laporte, B. Arroyo and H. Mejía) (ภาษาสเปน). Museo Nacional de Arqueología y Etnología, Guatemala: 1416–1436. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF online publication)เมื่อ 14 กันยายน 2011. สืบค้นเมื่อ 14 พฤศจิกายน 2009.