กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นส่วนราชการในสังกัดกระทรวงมหาดไทย มีภารกิจในความรับผิดชอบ คือ การส่งเสริมและสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความเข้มแข็ง มีศักยภาพในการให้บริการสาธารณะ โดยการพัฒนาและให้คำปรึกษาแนะนำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในด้านการบริหารงานบุคคล การจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น การเงิน การคลัง และการบริหารจัดการ ให้เป็นไปตามกฎหมายและระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น
Department of Local Administration
ตรากรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น
ที่ทำการ
ถนนนครราชสีมา แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
ภาพรวม
วันก่อตั้ง	3 ตุลาคม พ.ศ. 2545
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
งบประมาณ	253,118.6163 ล้านบาท (พ.ศ. 2563)
ผู้บริหารหลัก	ประยูร รัตนเสนีย์, อธิบดี สันติธร ยิ้มละมัย, รองอธิบดี ทวี เสริมภักดีกุล, รองอธิบดี ขจร ศรีชวโนทัย, รองอธิบดี
ต้นสังกัด	กระทรวงมหาดไทย
เว็บไซต์
http://www.dla.go.th

ความเป็นมา History        

         กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น ตั้งอยู่บนถนนนครราชสีมา เขตดุสิต กรุงเทพฯ อยู่ติดกับมหาวิทยาลัยสวนดุสิตและมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ซึ่งเป็นเป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ โดยตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 ได้โปรดให้สร้าง “สวนดุสิต” เพื่อใช้เป็นที่ประทับแรมสำราญพระราชอิริยาบถ และทรงโปรดให้ยกขึ้นเป็น “วังสวนดุสิต” และ “พระราชวังสวนดุสิต” ตามลำดับ ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ทรงโปรดให้เปลี่ยนชื่อเป็น “พระราชวังดุสิต

         ภายในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น มีอาคารซึ่งเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ ได้แก่ อาคารสุวัทนา ซึ่งเดิมเป็นพระตำหนักสมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวีในรัชกาลที่ 5 ซึ่งปัจจุบันกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นได้บูรณะซ่อมแซมเพื่อใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติราชการและพิพิธภัณฑ์ภาพถ่าย และพระที่นั่งนงคราญสโมสร ซึ่งเดิมทีจะสร้างเป็นพระตำหนักสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง แต่เมื่อสร้างเสร็จ ไม่ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะประทับในวังสวนสุนันทา รัชกาลที่ 6 จึงโปรดให้จัดสร้างเป็นท้องพระโรงส่วนกลาง และพระราชทานนามพระที่นั่งว่า “พระที่นั่งนงคราญสโมสร”

วิสัยทัศน์ Vision

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดบริการสาธารณะตามมาตรฐานไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 ได้อย่างทั่วถึง เพื่อให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี ภายในปี 2565

พันธกิจ Mission

         1) ส่งเสริม สนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มีความเข้าใจในการจัดบริการสาธารณะ

ตามมาตรฐานการดำเนินงาน

         2) พัฒนา ปรับปรุงองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มีความสามารถในการจัดบริการสาธารณะได้อย่างทั่วถึง

         3) ส่งเสริม สนับสนุนการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้เป็นไปตามมาตรฐานบริการสาธารณะ

         4) ส่งเสริมการติดตามประเมินผลการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้เป็นไปตามมาตรฐานบริการสาธารณะ

         5) บริหาร และพัฒนากรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นให้สามารถปฏิบัติงานตามอำนาจหน้าที่ กฎหมาย และนโยบายที่กำหนด

 ค่านิยม Value

         มืออาชีพ คิดสร้างสรรค์ ยึดมั่นธรรมาภิบาล

ประเด็นยุทธศาสตร์ Strategy Issues

         1. การพัฒนาผู้บริหาร สมาชิกสภา และบุคลากรท้องถิ่นในการปฏิบัติงานตามมาตรฐานการบริการสาธารณะ

         2. การพัฒนาระบบการเงิน การคลัง และปรับปรุงระเบียบกฎหมายรองรับการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

         3. การส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนาการดำเนินการจัดบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มีมาตรฐาน

4. การพัฒนาวางระบบ และดำเนินการติดตามประเมินผลการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

         5. การส่งเสริมการปฏิบัติงานของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นตามอำนาจหน้าที่ ภารกิจ และนโยบายที่ได้รับมอบหมาย

ลำดับที่	ประเภท	จำนวน (แห่ง)
1	องค์การบริหารส่วนจังหวัด	76
2	เทศบาล	2,441
	เทศบาลนคร	30
	เทศบาลเมือง	178
	เทศบาลตำบล	2,233
3	องค์การบริหารส่วนตำบล	5,333
4	องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ	2
	กรุงเทพมหานคร	1
	เมืองพัทยา	1
	รวมทั้งสิ้น	7,852

ข้อมูล ณ วันที่ 30 กันยายน 2562

ประวัติ

ภารกิจหน้าที่ด้านการปกครองส่วนท้องถิ่น แต่เดิมอยู่ในความรับผิดชอบของสำนักบริหารราชการส่วนท้องถิ่น (สน.บท.) สังกัดกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ต่อมาภารกิจในเรื่องดังกล่าวได้เพิ่มพูนมากขึ้นเป็นลำดับ สืบเนื่องมาจากการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้ท้องถิ่นมีความเป็นอิสระ สอดคล้องตามเจตนารมณ์และบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 ดังนั้น เพื่อให้การส่งเสริมและสนับสนุนการทำงานของท้องถิ่นเป็นไปอย่างรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ จึงจำเป็นที่จะต้องยกฐานะของสำนักให้เป็นส่วนราชการระดับกรม ซึ่งในปี พ.ศ. 2545 สำนักบริหารราชการส่วนท้องถิ่นจึงได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย

ในปี พ.ศ. 2551 ได้มีการประกาศใช้กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2551 โดยกำหนดให้มีราชการบริหารส่วน ภูมิภาค และจัดตั้งสำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นจังหวัดขึ้นในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เพื่อทำหน้าที่ประสานงานและปฏิบัติหน้าที่ในฐานะตัวแทนของกรม ในราชการส่วนภูมิภาค เพื่อให้การดำเนินการกำกับ ดูแล และสนับสนุนการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นไปอย่างคล่องตัวและมีประสิทธิภาพ และจัดตั้งกลุ่ม ตรวจสอบภายในและกลุ่มพัฒนาระบบบริหารขึ้นในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบการดำเนินงานภายในส่วนราชการ สนับสนุนการปฏิบัติงานของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และพัฒนาการบริหารของส่วนราชการให้เกิดผลสัมฤทธิ์ มีประสิทธิภาพ และคุ้มค่า

    ในปี พ.ศ. 2559 ได้จัดตั้งกองยุทธศาสตร์และแผนงานเป็นส่วนราชการภายในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น โดยแยกภารกิจด้านแผนงานและการจัดทำงบประมาณของกรมของสำนักงานเลขานุการกรมออกมาดำเนินการ และแก้ไขอำนาจหน้าที่ของสำนักงานเลขานุการกรมเพื่อให้สอดคล้องกับการจัดตั้งยุทธศาสตร์และแผนงาน รวมทั้งจัดตั้งกองส่งเสริมและพัฒนาการจัดการศึกษาท้องถิ่นเป็นส่วนราชการภายในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นโดยแยกภารกิจด้านการศึกษาของสำนักพัฒนาและส่งเสริมการบริหารงานท้องถิ่น ออกมาดำเนินการ และเปลี่ยนชื่อสำนักพัฒนาและส่งเสริมการบริหารงานท้องถิ่นเป็นกองพัฒนาและส่งเสริมการบริหารงานท้องถิ่น และแก้ไขอำนาจหน้าที่ของส่วนราชการดังกล่าว เพื่อให้สอดคล้องกับการจัดตั้งกองส่งเสริมและพัฒนาการจัดการศึกษาท้องถิ่นโดยกำหนดให้มีอำนาจหน้าที่ในการประสาน รวมรวม วิเคราะห์ และดำเนินการเกี่ยวกับการจัดทำงบประมาณเงินอุดหนุนให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อประกอบการจัดทำคำของบประมาณรายจ่ายประจำปีของกรม

รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ Awards and Recognitions

- รางวัลเลิศรัฐ ประจำปี พ.ศ. 2562 (Public Sector Excellence Awards in Fiscal Year 2019) ซึ่งกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สถ.) ได้รับรางวัลฯ จำนวน 2 สาขา ได้แก่ สาขาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ รายหมวด ในหมวด 1 การนำองค์การและความรับผิดชอบต่อสังคม และสาขาบริการภาครัฐ ระดับดี ผลงานเรื่อง “อปท. ต้นแบบการจัดการน้ำตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ธนาคารน้ำใต้ดิน)”

- รางวัลองค์กรที่มีความเป็นเลิศในการบริหารจัดการด้านการเงินการคลัง ประจำปี พ.ศ. 2562 มิติด้านปลอดความรับผิดทางละเมิด โดยมีผลคะแนน 98.53 อยู่ในระดับ ดี

- รางวัล IPv6 Award 2018 ประเภทการให้บริการเครือข่ายอินเทอร์เน็ตพื้นฐานและบริการที่รองรับ IPv6 ในระบบ DNS Mail Web DNSSEC และ IPv6 Logo

- โล่ประกาศเกียรติคุณสถานประกอบการดีเด่น ประจำปี 2562 (Excellent Establishment Award in the Fiscal Year 2019)      

อำนาจและหน้าที่

อำนาจและหน้าที่ของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นไปตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2551 และกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 ซึ่งกำหนดไว้ดังนี้

1. ดำเนินการพัฒนาระบบ รูปแบบ และโครงสร้างขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
2. ส่งเสริมและสนับสนุนในการจัดทำ ประสาน และบูรณาการแผนพัฒนาท้องถิ่นและวางระบบในการติดตามและประเมินผลการดำเนินงานตามแผนพัฒนาท้องถิ่น
3. ดำเนินการจัดทำ แก้ไข ปรับปรุงกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้องกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งให้คำปรึกษา แนะนำ และกำกับดูแลการปฏิบัติงานตามอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
4. กำหนดแนวทางและจัดทำมาตรฐานทั่วไปเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ทั้งนี้ ตามกฎหมายว่าด้วยการบริการงานบุคคลส่วนท้องถิ่น
5. ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการดำเนินงานด้านการเงิน การคลัง การงบประมาณ การพัสดุ การจัดเก็บรายได้ และการประกอบกิจการพาณิชย์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งวางระบบตรวจสอบระบบการเงิน การบัญชี และการพัสดุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
6. ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการจัดการบริการสาธารณะและการศึกษาในอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
7. กำหนดแนวทาง วางระบบ และสร้างตัวชี้วัดเพื่อเป็นมาตรฐานการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตลอดจนกำกับดูแลให้เป็นไปตามมาตรฐาน
8. ส่งเสริมภาคประชาชนให้มีส่วนร่วมในการบริหารงานและตรวจสอบการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
9. พัฒนาระบบข้อมูลสารสนเทศเพื่อการบริหารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
10. พัฒนาบุคลากรขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและของกรม
11. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกรมหรือตามที่กระทรวงหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย

การแบ่งส่วนราชการ

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น แบ่งส่วนราชการออกเป็น 2 ส่วน คือ ราชการบริหารส่วนกลาง และราชการบริหารส่วนภูมิภาค ดังต่อไปนี้

ก. ราชการบริหารส่วนกลาง

1. สำนักงานเลขานุการกรม : Office of the Secretary
2. กองการเจ้าหน้าที่ : Division of Personnel
3. กองคลัง : Division of Finance
4. กองกฎหมายและระเบียบท้องถิ่น : Division of Local Legal Affairs
5. กองตรวจสอบระบบการเงินบัญชีท้องถิ่น : Division of Local Audit
6. กองพัฒนาและส่งเสริมการบริหารงานท้องถิ่น : Division of Local Administrative Development
7. กองยุทธศาสตร์และแผนงาน : Division of Strategy and Planning
8. กองส่งเสริมและพัฒนาการจัดการศึกษาท้องถิ่น : Division of Local Education Development
9. ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศท้องถิ่น : Local Information Technology Centre
10. สถาบันพัฒนาบุคลากรท้องถิ่น : Local Personnel Development Institution
11. สำนักบริหารการคลังท้องถิ่น : Bureau of Local Finance
12. สำนักพัฒนาระบบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น : Bureau of Local Personnel System Development

มีการแบ่งงานภายใน เพิ่มเติม ดังนี้

1. กองสาธารณสุขท้องถิ่น
2. กองสิ่งแวดล้อมท้องถิ่น
3. กองการเลือกตั้งท้องถิ่น
4. กลุ่มประสานการตรวจราชการกรม
5. ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริตกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (อยู่ภายใต้สังกัดกองกฎหมายและระเบียบท้องถิ่น)
   ข. ราชการบริหารส่วนภูมิภาค

• สำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นจังหวัด (76 จังหวัด) : Provincial Office for Local Administration มีท้องถิ่นจังหวัด (อำนวยการระดับสูง) เป็นหัวหน้าส่วนราชการ โดยแบ่งส่วนราชการออกเป็น 1 ฝ่าย 4 กลุ่มงาน ได้แก่
  • ฝ่ายบริหารทั่วไป กำหนดผู้บังคับบัญชาเป็นตำแหน่งหัวหน้าฝ้าย (นักส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ระดับปฏิบัติการหรือชำนาญการ)
  • กลุ่มงานมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น กำหนดผู้บังคับบัญชาเป็นตำแหน่งผู้อำนวยการกลุ่มงาน (นักส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ระดับชำนาญการพิเศษ)
  • กลุ่มงานส่งเสริมและพัฒนาท้องถิ่น กำหนดผู้บังคับบัญชาเป็นตำแหน่งผู้อำนวยการกลุ่มงาน (นักส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ระดับชำนาญการพิเศษ)
  • กลุ่มงานกฎหมายระเบียบและเรื่องร้องทุกข์ กำหนดผู้บังคับบัญชาเป็นตำแหน่งผู้อำนวยการกลุ่มงาน (นิติกร ระดับชำนาญการพิเศษ)
  • กลุ่มงานการเงินบัญชีและการตรวจสอบ กำหนดผู้บังคับบัญชาเป็นตำแหน่งผู้อำนวยการกลุ่มงาน (นักวิชาการเงินและบัญชี ระดับชำนาญการพิเศษ)

• สำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นอำเภอ (แบ่งงานภายใน) (878 อำเภอ) ปฏิบัติหน้าที่ ณ ที่ว่าการอำเภอ
  • โดยมีการกำหนดตำแหน่ง "ท้องถิ่นอำเภอ" ช่วยเหลือการปฏิบัติหน้าที่ของนายอำเภอ

อ้างอิง

1. "พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563" (PDF). สืบค้นเมื่อ 2020-10-05.
2. พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕
3. กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2551
4. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2559/A/006/33.PDF

ดูเพิ่ม

• องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ

แหล่งข้อมูลอื่น

• กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น