กอนดอร์
กอนดอร์ (อังกฤษ: Gondor) คือชื่ออาณาจักรมนุษย์แห่งหนึ่งบนทวีปมิดเดิลเอิร์ธ ในจินตนิยายของ เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน ปรากฏในนวนิยายแฟนตาซีเรื่อง เดอะลอร์ดออฟเดอะริงส์ ก่อตั้งโดย อิซิลดูร์ และ อนาริออน โอรสของ เอเลนดิล เมื่อปีที่ 3320 ของยุคที่สอง หลังจากการล่มสลายของอาณาจักรนูเมนอร์ มีอาณาจักรอาร์นอร์ ทางเหนือ (ซึ่งก่อตั้งโดยเอเลนดิลเอง) เป็นอาณาจักรคู่กัน
ชื่อ กอนดอร์ เป็นคำภาษาซินดาริน มาจากคำว่า กอนดฺ (gond) หมายถึง ก้อนหิน และ (น)ดอร์ ((n)dor) หมายถึง แผ่นดิน ชื่อรวมจึงหมายถึง ดินแดนแห่งศิลา เข้าใจว่าเป็นเพราะภูมิประเทศส่วนใหญ่ของอาณาจักรที่ตั้งอยู่บนเทือกเขาเอเร็ดนิมไรส์ (Ered Nimrais) และเทือกเขาอื่นๆ ที่ต่อเนื่องกันนั่นเอง ส่วนในภาษาเควนยาจะเรียกว่า ออนโดโนเร (Ondonórë)
ทั้งอาณาจักรกอนดอร์และอาร์นอร์ บางครั้งเรียกรวมกันว่าเป็น "อาณาจักรแห่งชาวดูเนไดน์ผู้ลี้ภัย"
แว่นแคว้นต่างๆ ในกอนดอร์
กอนดอร์ประกอบด้วยแว่นแคว้นต่างๆ ดังต่อไปนี้
- อิธิลิเอน ซึ่งอยู่บนอีกฟากหนึ่งของแม่น้ำอันดูอิน
- อโนริเอน ในคาเลนาร์ดอน
- ลอสซาร์นัค
- เลเบนนิน ดินแดนแห่งแม่น้ำทั้งห้า
- เบลฟาลัส
- ดอร์-เอน-แอร์นิล อาณาจักรในปกครองของเจ้าชายแห่งโดลอัมรอธ
- ลาเมดอน ทางเหนือของแม่น้ำริงกโล
- อันฟาลัส หรือ แลงสแตรนด์ แคว้นทางตะวันตกเฉียงใต้
ดินแดนตลอดแหลมอันดรัสต์ไม่ค่อยมีประชากรอาศัยอยู่ ส่วนแคว้นศักดินาต่างๆ ปกครองโดยบรรดาเจ้านายและขุนนางชั้นสูง ในยุคที่สี่ เจ้านายชั้นสูงสุดในกอนดอร์มีสององค์คือ เจ้าชายแห่งอิธิลิเอน และ เจ้าชายแห่งโดลอัมรอธ
นอกจากนี้ยังมีดินแดนอื่นๆ ที่เคยอยู่ใต้อาณัติของกอนดอร์ คือ
- ฮารอนดอร์ หรือกอนดอร์ใต้ รัฐกันชนระหว่างกอนดอร์กับฮารัด
- คาเลนาร์ดอน แคว้นที่กอนดอร์มอบให้ เอโอเธด ไปเมื่อปีที่ 2510 ของยุคที่สาม ต่อมากลายเป็นอาณาจักรโรฮัน
- เอเน็ดไวธ์ แคว้นนี้ไม่เคยมีประชาชนจากกอนดอร์ไปตั้งถิ่นฐานจริงจัง ต่อมาก็ถูกทิ้งร้าง ยกเว้นแต่เพียงเมืองธาร์บัด ซึ่งตั้งอยู่ที่ชายอาณาเขตระหว่างกอนดอร์กับอาร์นอร์
- แผ่นดินตะวันออก ระหว่างป่าใหญ่กรีนวู้ด กับทะเลสาบรูห์น
- อุมบาร์ เป็นดินแดนในอาณัติของกอนดอร์ตั้งแต่ยุคของกษัตริย์เออาร์นิลที่ 1 จนถึงยุคกบฏราชวงศ์
- โรห์วานิออน ดินแดนนี้ไม่เคยตกเป็นของกอนดอร์ แต่ได้รับอิทธิพลจากกอนดอร์อยู่มากในบางช่วงระหว่างยุคที่สาม
เมืองและสถานที่สำคัญในกอนดอร์
เมืองสำคัญในกอนดอร์ประกอบด้วย
- ไคร์อันดรอส
- คาเลมเบล
- โดลอัมรอธ
- เอเร็ค
- ลินเฮียร์ เมืองที่ตั้งอยู่ใกล้จุดบรรจบระหว่างแม่น้ำกิลไรน์ และแม่น้ำแซร์นิ
- มินัสทิริธ (ชื่อเดิม มินัสอะนอร์) นครแห่งราชัน
- ออสกิเลียธ เมืองหลวงเดิมของกอนดอร์ ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำอันดูอิน
- เพลาเกียร์ เมืองท่าใหญ่ทางใต้ของกอนดอร์ เชื่อว่าเป็นเมืองที่อิซิลดูร์และอนาริออนมาถึงอาณาจักรกอนดอร์เป็นครั้งแรก
- ทาร์นอส เมืองหนึ่งใน ดอร์-เอน-แอร์นิล
นอกจากนี้ยังมีสถานที่น่าสนใจอื่นๆ อีก คือ
- อะมอนเฮน และ อะมอนลอว์
- อังเกรนอสต์ เมืองปราการไอเซนการ์ด ซึ่งต่อมามอบให้ซารูมาน
- อะกลารอนด์ ตั้งอยู่ในเฮล์มส์ดีพ
- หอคอยตรวจตราเส้นทางผ่านช่องเขา คิริธอุงโกล
- ดัวร์ธัง ป้อมปราการที่ใหญ่ที่สุดในมอร์ดอร์ สร้างขึ้นเพื่อเฝ้าระวังเทือกเขาเอเฟลดูอัธ
- มินัสอิธิล ถูกมอร์ดอร์ยึดไปและเปลี่ยนชื่อเป็น มินัสมอร์กูล
- ธาร์บัด เมืองที่เป็นดินแดนร่วมระหว่างกอนดอร์กับอาร์นอร์ ต่อมาถูกทิ้งร้าง
- อุมบาร์ เมืองท่าไกลออกไปทางใต้
อ้างอิง
- เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน. ลอร์ดออฟเดอะริงส์ ตอน กษัตริย์คืนบัลลังก์. ภาคผนวก ข
- เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน. ประวัติศาสตร์มิดเดิลเอิร์ธ เล่ม 12, ภาคผนวกว่าด้วยชื่อต่างๆ