ขนาดความกว้างรางรถไฟ (อังกฤษ: Track gauge) หรือเรียกอย่างง่ายว่า เกจ (gauge) คือระยะห่างของรางรถไฟ โดยวัดจากหัวรางด้านในข้างซ้ายถึงหัวรางด้านในข้างขวา สแตนดาร์ดเกจ (standard gauge) เป็นชื่อของขนาดความกว้างรางที่นิยมใช้มากที่สุดทั่วโลก โดยประมาณ 60% ของรางรถไฟทั้งหมด โดยมีขนาด 1,435 มม. (4 ฟุต 8 1/2 นิ้ว) โดยในเมืองไทยรางรถไฟส่วนใหญ่มีขนาดความกว้างที่เรียกว่า มีเตอร์เกจ ที่มีขนาดความกว้าง 1,000 มม.เพื่อให้มีขนาดเท่ากับประเทศเพื่อนบ้าน
เกจแคบ (Narrow gauge)
เกจแคบ (Narrow gauge) เป็นรางรถไฟที่มีความกว้างของรางน้อยกว่า 1.435 เมตร ได้แก่
- เกจสกอตแลนด์ (Scotch gauge) ขนาดความกว้างราง 1.372 เมตร (4 ฟุต 6 นิ้ว)
- เกจแหลม (Cape gauge) ขนาดความกว้างราง 1.067 เมตร (3 ฟุต 6 นิ้ว)
- เกจหนึ่งเมตร (Metre gauge) ขนาดความกว้างราง 1.000 เมตร (3 ฟุต 3 3/8 นิ้ว)
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
เกจมาตรฐานยุโรป (European Standard gauge)
เป็นรางขนาด 1.435 เมตร เกจนี้มีชื่อเรียกว่า เกจมาตรฐานยุโรป (European Standard Gauge) หรือเรียกอย่างง่ายว่า เกจมาตรฐาน เป็นเกจที่ชาติยุโรปในอดีตร่วมกันกำหนดให้เป็นเกจมาตรฐานประจำทวีปยุโรป ปัจจุบันเป็นเกจที่มีการใช้งานมากที่สุดในโลก ภูมิภาคที่ใช้งานเกจนี้เป็นหลักได้แก่ ทวีปยุโรป, ทวีปอเมริกาเหนือ, กลุ่มประเทศอาหรับ และประเทศจีน
เกจกว้าง (Broad gauge)
เกจกว้าง (Broad gauge) เป็นรางที่มีขนาดความกว้างมากกว่า 1.435 เมตรขึ้นไป
| ความกว้าง (เมตร) | ชื่อเรียกเกจ | ระยะทางที่มีการก่อสร้าง (กิโลเมตร) | สถานที่มีการใช้งานที่ |
|---|
| 1.676 | เกจอินเดีย | 77,000 | อินเดีย (42,000 กิโลเตร; (เพิ่มขึ้นจากโครงการปรับเปลี่ยนราง), ปากีสถาน, ทางรถไฟในประเทศอาร์เจนตินา (24,000 กิโลเมตร), ชิลี
(ประมาณ 6 1/2% ของทางรถไฟในโลก) |
| 1.668 | เกจไอบีเรีย | 15,394 | โปรตุเกส, ทางรถไฟในสเปน (ในสเปน 21 กิโลเมตร ซึ่งเป็นรางที่ใช้ร่วมกัน 3 ราง ในทางคู่ โดยใช้ Iberian กับ standard gaugesซึ่งที่เหลือเป็นแผนที่จะทำในอนาคต |
| 1.600 | เกจไอร์แลนด์ | 9,800 | ไอร์แลนด์, รัฐวิกตอเรีย และบางรัฐทางตอนใต้ ของประเทศออสเตรเลียส่วนใหญ่ (Victorian gauge) (4,017 กิโลเมตร), รางในประเทศบลาซิล (4,057 กิโลเมตร) |
| 1.524 | เกจรัสเซีย | 5,865 | รางรถไฟในประเทศฟินแลนด์ |
| 1.520 | เกจรัสเซีย | 220,000 | รัฐ CIS (รวมทั้งรางรถไฟในประเทศรัสเซีย), เอสโตเนีย, ลัตเวีย, ลิทัวเนีย, มองโกเลีย
(ประมาณ 17% ของรางรถไฟในโลก) |
| 1.435 | เกจมาตรฐาน | 720,000 | รางรถไฟในกลุ่มประเทศยุโรป, รางในประเทศอาร์เจนตินา, รางรถไฟในประเทศสหรัฐอเมริกา, รางรถไฟในประเทศแคนาดา, รางในประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน, เกาหลี, ออสเตรเลีย, ไทย, ใจกลางของแอฟริกาตะวันออก, แอฟริกาเหนือ, เม็กซิโก, คิวบา, ปานามา, เวเนซูเอล่า, เปรู, อุรุกวัย และฟิลิปปินส์ เส้นทางรถไฟความเร็วสูงในประเทศญี่ปุ่น และสเปน
(ประมาณ 60% ของรางรถไฟในโลก) |
| 1.067 | เกจแหลม | 112,000 | แอฟริกาใต้และแอฟริกากลาง, อินโดนีเซีย, ญี่ปุ่น, สาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน), ฟิลิปปินส์, นิวซีแลนด์, รัฐควีนแลนด์ ประเทศออสเตรเลีย
(ประมาณ 9% ของทางรถไฟในโลก) |
| 1.000 | เกจหนึ่งเมตร | 95,000 | เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, อินเดีย (17,000 กิโลเมตร, ซึ่งปัจจุบันมีระยะทางลดลงจากโครงการปรับเปลี่ยนขนาดราง), ทางรถไฟในประเทศอาร์เจนตินา (11,000 กิโลเมตร), ทางรถไฟในประเทศบราซิล (23,489 กิโลเมตร), โบลิเวีย, ทางเหนือของประเทศชิลี, เคนย่า, ยูกานด้า
(โดยประมาณ 7% ของทางรถไฟในโลก) |
แบบการวางรางรถไฟรางร่วมในต่างประเทศ
รางรถไฟรางผสม (mixed-gauge) หรือ รางรถไฟรางร่วม (dual-gauge) เป็นการทำรางรถไฟให้รถไฟที่ต้องการความกว้างของราง 2 ระบบให้สามารถใช้แนวเส้นทางเดิมได้ โดยวางรางเสริมเข้ากับรางระบบเดิม จึงได้ราง 2 ระบบในแนววางรางเดิม ปัจจุบันในประเทศไทยยังไม่มีระบบรางรถไฟรางร่วม (เคยมีแต่มีปัญหารถไฟตกรางจึงเลิกไป)
สถิติของรางรถไฟ - รางกว้างที่กว้างสุดคือ 2.140 เมตร ซึ่งเรียกว่า Groad gauge
- รางกว้างที่แคบสุดคือ รางเดี่ยว (Monorail หรือที่เรียกว่า Gauge-O)
ประวัติ อดีตการเลือกขนาดรางรถไฟในการก่อสร้างนั้น ส่วนหนึ่งมาจากเงื่อนไขบางอย่างเพื่อตอบสนองเงื่อนไขในท้องถิ่น เช่น รถไฟรางแคบ ค่าก่อสร้างมีราคาถูกกว่า และสามารถเข้าพื้นที่แคบๆ ข้างหน้าผาได้ดี แต่รางรถไฟรางกว้างให้เสถียรภาพมากขึ้นและสามารถใช้ความเร็วสูงได้มากขึ้น
ในบางประเทศ การเลือกใช้รางเป็นประเด็นทางการเมือง การปกครอง เช่น ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีการใช้รางรถไฟรางแคบ ขนาด 1 เมตร ในดินแดนภายใต้อาณานิคม ของประเทศอังกฤษ และฝรังเศส เมื่อประเทศสยาม (ไทย) ได้สร้างรถไฟหลวงสายแรกเพื่อไปเชียงใหม่ โดยใช้ขนาด 1.435 เมตร มีบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์อีกด้วยว่าในระหว่างความขัดแย้งทางการค้าไทยกับฝรั่งเศส ได้มีการทำสนธิสัญญาไว้ข้อหนึ่ง ซึ่งห้ามประเทศไทยสร้างทางรถไฟไปชิดชายฝั่งแม่น้ำโขง ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือจึงสร้างไปหยุดที่ อำเภอวารินชำราบในจังหวัดอุบลราชธานี และจังหวัดอุดรธานี สำหรับทางรถไฟสายใต้นั้นก่อสร้างด้วยเงินกู้จากประเทศอังกฤษ ซึ่งประเทศไทยจำยอมต้องสร้างด้วยขนาด 1.00 เมตร ด้วยเหตุผลที่อังกฤษตั้องการใช้เป็นเส้นทางเชื่อมทางระหว่างมลายูกับพม่า ซึ่งเป็นรางขนาด 1.00 เมตร และมีค่าก่อสร้างถูกกว่าด้วย
รางรถไฟในประเทศไทย การพัฒนารางรถไฟในประเทศไทยเริ่มต้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 โดยได้มีการสร้างรางรถไฟขนาด 1.435 เมตรในบริเวณตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยาในรางสายเหนือ โดยไม่ใช้ขนาดเดียวกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อหลบเลี่ยงจากขนาดรางรถไฟของอังกฤษ ป้องกันการรุกรานเป็นอาณานิคม และต่อมาได้มีการสร้างรางเพิ่ม ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา ได้สร้างขนาด 1.000 เมตร ซึ่งเป็นรางรถไฟสายใต้ปัจจุบัน
- รางรถไฟ 1.000 เมตร (มีเตอร์เกจ)
- รางรถไฟ 1.435 เมตร (European Standard Gauge)
- รางรถไฟรางแคบขนาด 0.700 เมตร
ดูเพิ่มอ้างอิง ขนาดความกว, างรางรถไฟ, งกฤษ, track, gauge, หร, อเร, ยกอย, างง, ายว, เกจ, gauge, อระยะห, างของรางรถไฟ, โดยว, ดจากห, วรางด, านในข, างซ, ายถ, งห, วรางด, านในข, างขวา, สแตนดาร, ดเกจ, standard, gauge, เป, นช, อของขนาดความกว, างรางท, ยมใช, มากท, ดท, วโลก, โดยประมาณ,. khnadkhwamkwangrangrthif xngkvs Track gauge hruxeriykxyangngaywa ekc gauge khuxrayahangkhxngrangrthif odywdcakhwrangdaninkhangsaythunghwrangdaninkhangkhwa saetndardekc standard gauge epnchuxkhxngkhnadkhwamkwangrangthiniymichmakthisudthwolk odypraman 60 khxngrangrthifthnghmd odymikhnad 1 435 mm 4 fut 8 1 2 niw odyinemuxngithyrangrthifswnihymikhnadkhwamkwangthieriykwa mietxrekc thimikhnadkhwamkwang 1 000 mm ephuxihmikhnadethakbpraethsephuxnban enuxha 1 praephthkhxngekc 1 1 ekcaekhb Narrow gauge 1 2 ekcmatrthanyuorp European Standard gauge 1 3 ekckwang Broad gauge 2 rangrthifrangrwm 3 sthitikhxngrangrthif 4 prawti 5 rangrthifinpraethsithy 6 duephim 7 xangxingpraephthkhxngekc aekikhekcaekhb Narrow gauge aekikh ekcaekhb Narrow gauge epnrangrthifthimikhwamkwangkhxngrangnxykwa 1 435 emtr idaek ekcskxtaelnd Scotch gauge khnadkhwamkwangrang 1 372 emtr 4 fut 6 niw ekcaehlm Cape gauge khnadkhwamkwangrang 1 067 emtr 3 fut 6 niw ekchnungemtr Metre gauge khnadkhwamkwangrang 1 000 emtr 3 fut 3 3 8 niw swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidekcmatrthanyuorp European Standard gauge aekikh epnrangkhnad 1 435 emtr ekcnimichuxeriykwa ekcmatrthanyuorp European Standard Gauge hruxeriykxyangngaywa ekcmatrthan epnekcthichatiyuorpinxditrwmknkahndihepnekcmatrthanpracathwipyuorp pccubnepnekcthimikarichnganmakthisudinolk phumiphakhthiichnganekcniepnhlkidaek thwipyuorp thwipxemrikaehnux klumpraethsxahrb aelapraethscin ekckwang Broad gauge aekikh ekckwang Broad gauge epnrangthimikhnadkhwamkwangmakkwa 1 435 emtrkhunip khwamkwang emtr chuxeriykekc rayathangthimikarkxsrang kiolemtr sthanthimikarichnganthi1 676 ekcxinediy 77 000 xinediy 42 000 kioletr ephimkhuncakokhrngkarprbepliynrang pakisthan thangrthifinpraethsxarecntina 24 000 kiolemtr chili praman 6 1 2 khxngthangrthifinolk 1 668 ekcixbieriy 15 394 oprtueks thangrthifinsepn insepn 21 kiolemtr sungepnrangthiichrwmkn 3 rang inthangkhu odyich Iberian kb standard gaugessungthiehluxepnaephnthicathainxnakht1 600 ekcixraelnd 9 800 ixraelnd rthwiktxeriy aelabangrththangtxnit khxngpraethsxxsetreliyswnihy Victorian gauge 4 017 kiolemtr ranginpraethsblasil 4 057 kiolemtr 1 524 ekcrsesiy 5 865 rangrthifinpraethsfinaelnd1 520 ekcrsesiy 220 000 rth CIS rwmthngrangrthifinpraethsrsesiy exsoteniy ltewiy lithweniy mxngokeliy praman 17 khxngrangrthifinolk 1 435 ekcmatrthan 720 000 rangrthifinklumpraethsyuorp ranginpraethsxarecntina rangrthifinpraethsshrthxemrika rangrthifinpraethsaekhnada ranginpraethssatharnrthprachachncin ekahli xxsetreliy ithy icklangkhxngaexfrikatawnxxk aexfrikaehnux emksiok khiwba panama ewensuexla epru xurukwy aelafilippins esnthangrthifkhwamerwsunginpraethsyipun aelasepn praman 60 khxngrangrthifinolk 1 067 ekcaehlm 112 000 aexfrikaitaelaaexfrikaklang xinodniesiy yipun satharnrthcin ithwn filippins niwsiaelnd rthkhwinaelnd praethsxxsetreliy praman 9 khxngthangrthifinolk 1 000 ekchnungemtr 95 000 exechiytawnxxkechiyngit xinediy 17 000 kiolemtr sungpccubnmirayathangldlngcakokhrngkarprbepliynkhnadrang thangrthifinpraethsxarecntina 11 000 kiolemtr thangrthifinpraethsbrasil 23 489 kiolemtr obliewiy thangehnuxkhxngpraethschili ekhnya yukanda odypraman 7 khxngthangrthifinolk rangrthifrangrwm aekikh aebbkarwangrangrthifrangrwmintangpraeths rangrthifrangphsm mixed gauge hrux rangrthifrangrwm dual gauge epnkartharangrthifihrthifthitxngkarkhwamkwangkhxngrang 2 rabbihsamarthichaenwesnthangedimid odywangrangesrimekhakbrangrabbedim cungidrang 2 rabbinaenwwangrangedim pccubninpraethsithyyngimmirabbrangrthifrangrwm ekhymiaetmipyharthiftkrangcungelikip sthitikhxngrangrthif aekikhrangkwangthikwangsudkhux 2 140 emtr sungeriykwa Groad gauge rangkwangthiaekhbsudkhux rangediyw Monorail hruxthieriykwa Gauge O 1 prawti aekikhxditkareluxkkhnadrangrthifinkarkxsrangnn swnhnungmacakenguxnikhbangxyangephuxtxbsnxngenguxnikhinthxngthin echn rthifrangaekhb khakxsrangmirakhathukkwa aelasamarthekhaphunthiaekhb khanghnaphaiddi aetrangrthifrangkwangihesthiyrphaphmakkhunaelasamarthichkhwamerwsungidmakkhuninbangpraeths kareluxkichrangepnpraednthangkaremuxng karpkkhrxng echn phumiphakhexechiytawnxxkechiyngit mikarichrangrthifrangaekhb khnad 1 emtr indinaednphayitxananikhm khxngpraethsxngkvs aelafrngess emuxpraethssyam ithy idsrangrthifhlwngsayaerkephuxipechiyngihm odyichkhnad 1 435 emtr mibnthukiwinprawtisastrxikdwywainrahwangkhwamkhdaeyngthangkarkhaithykbfrngess idmikarthasnthisyyaiwkhxhnung sunghampraethsithysrangthangrthifipchidchayfngaemnaokhng thangrthifsaytawnxxkechiyngehnuxcungsrangiphyudthi xaephxwarincharabincnghwdxublrachthani aelacnghwdxudrthani 2 sahrbthangrthifsayitnnkxsrangdwyenginkucakpraethsxngkvs sungpraethsithycayxmtxngsrangdwykhnad 1 00 emtr dwyehtuphlthixngkvstxngkarichepnesnthangechuxmthangrahwangmlayukbphma sungepnrangkhnad 1 00 emtr aelamikhakxsrangthukkwadwyrangrthifinpraethsithy aekikhkarphthnarangrthifinpraethsithyerimtntngaetsmyrchkalthi 5 odyidmikarsrangrangrthifkhnad 1 435 emtrinbriewntawnxxkkhxngaemnaecaphrayainrangsayehnux odyimichkhnadediywkbpraethsephuxnban ephuxhlbeliyngcakkhnadrangrthifkhxngxngkvs pxngknkarrukranepnxananikhm aelatxmaidmikarsrangrangephim fngtawntkkhxngaemnaecaphraya idsrangkhnad 1 000 emtr sungepnrangrthifsayitpccubn rangrthif 1 000 emtr mietxrekc rangrthifkhxngkarrthifaehngpraethsithy khnad 1 emtr hrux Meter Gauge rthiffachanemuxngsaysiaedng rthifhlwng sthanirthifkrungethph sthanirthifnkhrrachsima inxditmikhnad 1 435 emtr rangrthif 1 435 emtr European Standard Gauge rthiffamhankhr rthiffaechuxmthaxakasyansuwrrnphumi rthiffa bithiexs rthifkhwamerwsunginpraethsithyrangrthifrangaekhbkhnad 0 700 emtrthangrthifsayhadecasaray epnrthifchnecanay pccubnepnthanghlwngaephndin hmayelkh 3177 ephchrburi hadecasaray duephim aekikhsthanirthif rthifxangxing aekikh http onknow blogspot com 2008 04 blog post 9091 html eruxngkhwamkwang khxngrangrthif http www oknation net blog BlueDragonExp 2007 04 21 entry 1 khnadkhwamkwangkhxngrangrthif Railway Gauge ekhathungcak https th wikipedia org w index php title khnadkhwamkwangrangrthif amp oldid 8593208, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
