fbpx
วิกิพีเดีย

ความดัน

สิงหาคม 08, 2021

บทความนี้เกี่ยวกับฟิสิกส์ สำหรับการแพทย์ ดูที่ ความดันโลหิต

ความดัน (อังกฤษ: pressure; สัญลักษณ์ p หรือ P) เป็นปริมาณชนิดหนึ่งในทางฟิสิกส์ หมายถึง อัตราส่วนระหว่างแรงที่กระทำตั้งฉากซึ่งทำโดยของแข็ง ของเหลว หรือแก๊ส ต่อพื้นที่ของสารใด ๆ (ของแข็ง ของเหลว หรือแก๊ส) ความดันเป็นปริมาณสเกลาร์ ซึ่งเป็นปริมาณที่มีแต่ขนาดไม่มีทิศทาง จากความหมายของความดันข้างต้นสามารถเขียนเป็นสูตรคณิตศาสตร์ (โดยทั่วไป) ได้ดังนี้

ความดัน คือ แรงที่กระทำตั้งฉากต่อหนึ่งหน่วยพื้นที่
ภาพจำลอง–ความดันที่เกิดขึ้นจากการชนของอนุภาคในภาชนะปิด
ความดันที่ระดับต่าง ๆ (หน่วยเป็น บาร์)
หรือ

กำหนดให้

P คือ ความดัน (Pressure)
F คือ แรงที่กระทำตั้งฉากกับพื้นผิวนั้น ๆ (Normal Force)
A คือ พื้นที่ (Area) — หรืออาจใช้ S (Surface; พื้นผิว)

เนื่องจาก F มีหน่วยเป็น "นิวตัน" (N) และ A มีหน่วยเป็น "ตารางเมตร" (m2) ความดันจึงมีหน่วยเป็น "นิวตันต่อตารางเมตร" (N/m2; เขียนในรูปหน่วยฐานว่า kg·m−1·s−2) ในปี ค.ศ. 1971 (พ.ศ. 2514) มีการคิดค้นหน่วยของความดันขึ้นใหม่ เรียกว่า ปาสกาล (pascal, Pa) และกำหนดให้หน่วยชนิดนี้เป็นหน่วยเอสไอสำหรับความดัน โดยให้ 1 ปาสกาลมีค่าเท่ากับ 1 นิวตันต่อตารางเมตร (หรือ แรง 1 นิวตัน กระทำตั้งฉากกับพื้นที่ขนาด 1 ตารางเมตร) เพื่อให้เห็นภาพ ความดัน 1 ปาสกาลจะมีค่าประมาณ แรงกดของธนบัตรหนึ่งดอลลาร์ที่วางอยู่เฉย ๆ บนโต๊ะราบ ซึ่งนับว่าเป็นขนาดที่เล็กมาก ดังนั้นในชีวิตประจำวัน ความดันทั้งหลายมักมีค่าตั้งแต่ "กิโลปาสกาล" (kPa) ขึ้นไป โดยที่ 1 kPa = 1000 Pa

หน่วยของความดันนอกจากปาสคาลแล้ว ยังมีหน่วยชนิดอื่น ๆ เช่น บาร์, บรรยากาศ (atm), เอที, ทอร์, ปอนด์ต่อตารางนิ้ว (psi) เป็นต้น ขึ้นอยู่กับการใช้ในแต่ละสถานการณ์ ค่าเปรียบเทียบของหน่วยแต่ละชนิดแสดงในตาราง

หน่วยที่ใช้วัดความดัน
  • ด
  • ค
  • ก
 ปาสกาล
(Pa) 		บาร์
(bar) 		บรรยากาศเทคนิค
(at) 		บรรยากาศมาตรฐาน
(atm) 		ทอร์
(Torr) 		ปอนด์ต่อตารางนิ้ว
(psi)
≡ 1 N/m2 ≡ 106 dyn/cm2 ≡ 1 kp/cm2 ≡ p0 ≡ 1 mmHg ≡ 1 lbF/in2
1 Pa = 1 = 10−5 ≈ 1.0197×10−5 ≈ 9.8692×10−6 ≈ 7.5006×10−3 ≈ 1.450377×10−4
1 bar = 105 = 1 ≈ 1.0197 ≈ 0.98692 ≈ 750.06 ≈ 14.50377
1 at = 0.980665 ×105 = 0.980665 = 1 ≈ 0.9678411 ≈ 735.5592 ≈ 14.22334
1 atm = 1.01325 ×105 = 1.01325 ≈ 1.0332 = 1 ≡ 760 ≈ 14.69595
1 Torr ≈ 133.3224 ≈ 1.333224×10−3 ≈ 1.359551×10−3 ≈ 1.315789×10−3 = 1 ≈ 1.933678×10−2
1 psi ≈ 6.8948×103 ≈ 6.8948×10−2 ≈ 7.03069×10−2 ≈ 6.8046×10−2 ≈ 51.71493 = 1

ชนิดของความดัน

ความดันมีหลายชนิด ตัวอย่างเช่น

คุณสมบัติของความดันในของเหลว

1.  ของเหลวที่บรรจุอยู่ในภาชนะ  จะออกแรงดันต่อผนังภาชนะที่สัมผัสกับของเหลวในทุกทิศทาง  โดยจะตั้งฉากกับผนังภาชนะเสมอ

2.  ทุก ๆ จุดในของเหลว  จะมีแรงดันกระทำต่อจุดนั้นทุกทิศทุกทาง

3.  สำหรับของเหลวชนิดเดียวกันความดันของของเหลวจะเพิ่มขึ้นตามความลึก  และที่ระดับความลึกเท่ากันความดันของเหลวจะเท่ากัน

4.  ในของเหลวต่างชนิดกัน  ณ  ความลึกเท่ากัน  ความดันของของเหลวจะขึ้นอยู่กับความหนาแน่นของของเหลวนั้น

ประโยชน์ของความดันอากาศ

1.  การดูดน้ำออกจากขวดโดยใช้หลอดดูด

 2.  การดูดของเหลวเข้าหลอดหยดหรือเข็มฉีดยา

 3.  การเจาะกระป๋องนมต้องเจาะ 2 รู เพื่อให้อากาศในกระป๋องนมมีความดันอากาศเท่ากับความดัน

      ภายนอกกระป๋องนมทำให้สามารถเทนมออกจากกระป๋องนมได้

 4.  การถ่ายของเหลวโดยสายยางจากภาชนะหนึ่งไปยังอีกภาชนะหนึ่งที่อยู่ต่างระดับกัน เรียกว่า กาลักน้ำ

 5.  การใช้แป้นยางดูดติดกับกระจกเพื่อยึดสิ่งของให้ติดกับกระจก เนื่องจากความดันอากาศภายนอก

      ความดันอากาศภายในแป้นยาง จึงกดหัวแป้นยางให้ดูดติดกับกระจก

ปัจจัยที่มีผลต่อความดันของของเหลว

1.  ความลึกของของเหลว

–  ของเหลวไม่ว่าจะอยู่ในภาชนะรูปร่างใดก็ตาม ถ้าที่ระดับความลึกเดียวกัน ความดันของของเหลวจะเท่ากัน

–  แต่ถ้าระดับความลึกต่างกัน ของเหลวที่อยู่ระดับลึกกว่า จะมีความดันมากกว่า

2.  ความหนาแน่นของของเหลว

ของเหลวต่างชนิดกันจะมีความดันต่างกัน โดยของเหลวที่มีความหนาแน่นมาก จะมีความดันสูงกว่าของเหลวที่มีความหนาแน่นน้อย

แรงที่ของเหลวกระทำต่อผนังภาชนะ

ในภาชนะที่บรรจุของเหลวจะมีแรงจากของเหลว มากระทำให้ทิศตั้งฉากกับพื้นที่ผิวภาชนะที่ของเหลวสัมผัส ขนาดของแรงที่ของเหลวกระทำ หาได้จาก ผลคูณระหว่างความดันในของเหลวกับพื้นที่ที่ของเหลวสัมผัส แต่เนื่องจากบางกรณีความดันไม่คงที่ อาจเนื่องมาจากความลึกไม่สม่ำเสมอ

อ้างอิง

  1. 14th Conference of the International Bureau of Weights and Measures โดย สำนักงานชั่งตวงวัดระหว่างประเทศ (BIPM), สืบค้นเมื่อ 11 สิงหาคม 2555

บรรณานุกรม

  • ประมวล ศิริผันแก้ว, และคณะ (2541). พจนานุกรมวิทยาศาสตร์ ฉบับภาพประกอบ. สำนักพิมพ์ บริษัทโปรดัคทีฟ บุ๊ค จำกัด, หน้า 24. ISBN 974-8461-35-1

สิงหาคม 08, 2021
ความด, บทความน, ได, บแจ, งให, ปร, บปร, งหลายข, กร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความ, หร, ออภ, ปรายป, ญหาท, หน, าอภ, ปราย, บทความน, อาจต, องเข, ยนใหม, งหมดเพ, อให, เป, นไปตามมาตรฐานค, ณภาพของว, เด, บทความน, งขาดแหล, งอ, างอ, งเพ, อพ, จน, ความถ, กต, องบทความน, เก, ยวก, บ. bthkhwamniidrbaecngihprbprunghlaykhx krunachwyprbprungbthkhwam hruxxphipraypyhathihnaxphipray bthkhwamnixactxngekhiynihmthnghmdephuxihepniptammatrthankhunphaphkhxngwikiphiediy bthkhwamniyngkhadaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngbthkhwamniekiywkbfisiks sahrbkaraephthy duthi khwamdnolhit khwamdn xngkvs pressure sylksn p hrux P epnprimanchnidhnunginthangfisiks hmaythung xtraswnrahwangaerngthikrathatngchaksungthaodykhxngaekhng khxngehlw hruxaeks txphunthikhxngsarid khxngaekhng khxngehlw hruxaeks khwamdnepnprimanseklar sungepnprimanthimiaetkhnadimmithisthang cakkhwamhmaykhxngkhwamdnkhangtnsamarthekhiynepnsutrkhnitsastr odythwip iddngnikhwamdn khux aerngthikrathatngchaktxhnunghnwyphunthi phaphcalxng khwamdnthiekidkhuncakkarchnkhxngxnuphakhinphachnapid khwamdnthiradbtang hnwyepn bar p F A displaystyle p frac F A hrux p d F n d A displaystyle p frac dF n dA kahndih P khux khwamdn Pressure F khux aerngthikrathatngchakkbphunphiwnn Normal Force A khux phunthi Area hruxxacich S Surface phunphiw enuxngcak F mihnwyepn niwtn N aela A mihnwyepn tarangemtr m2 khwamdncungmihnwyepn niwtntxtarangemtr N m2 ekhiyninruphnwythanwa kg m 1 s 2 inpi kh s 1971 ph s 2514 mikarkhidkhnhnwykhxngkhwamdnkhunihm 1 eriykwa paskal pascal Pa aelakahndihhnwychnidniepnhnwyexsixsahrbkhwamdn odyih 1 paskalmikhaethakb 1 niwtntxtarangemtr hrux aerng 1 niwtn krathatngchakkbphunthikhnad 1 tarangemtr ephuxihehnphaph khwamdn 1 paskalcamikhapraman aerngkdkhxngthnbtrhnungdxllarthiwangxyuechy bnotarab sungnbwaepnkhnadthielkmak dngnninchiwitpracawn khwamdnthnghlaymkmikhatngaet kiolpaskal kPa khunip odythi 1 kPa 1000 Pahnwykhxngkhwamdnnxkcakpaskhalaelw yngmihnwychnidxun echn bar brryakas atm exthi thxr pxndtxtarangniw psi epntn khunxyukbkarichinaetlasthankarn khaepriybethiybkhxnghnwyaetlachnidaesdngintarang hnwythiichwdkhwamdn dkhk paskal Pa bar bar brryakasethkhnikh at brryakasmatrthan atm thxr Torr pxndtxtarangniw psi 1 N m2 106 dyn cm2 1 kp cm2 p0 1 mmHg 1 lbF in21 Pa 1 10 5 1 0197 10 5 9 8692 10 6 7 5006 10 3 1 450377 10 41 bar 105 1 1 0197 0 98692 750 06 14 503771 at 0 980665 105 0 980665 1 0 9678411 735 5592 14 223341 atm 1 01325 105 1 01325 1 0332 1 760 14 695951 Torr 133 3224 1 333224 10 3 1 359551 10 3 1 315789 10 3 1 1 933678 10 21 psi 6 8948 103 6 8948 10 2 7 03069 10 2 6 8046 10 2 51 71493 1enuxha 1 chnidkhxngkhwamdn 2 khunsmbtikhxngkhwamdninkhxngehlw 3 praoychnkhxngkhwamdnxakas 4 pccythimiphltxkhwamdnkhxngkhxngehlw 5 aerngthikhxngehlwkrathatxphnngphachna 6 xangxing 7 brrnanukrmchnidkhxngkhwamdn aekikhkhwamdnmihlaychnid twxyangechn khwamdnxakas hruxkhwamkdxakas khwamdnix khwamdnkhxngihl khwamdnkhxngehlwkhunsmbtikhxngkhwamdninkhxngehlw aekikh1 khxngehlwthibrrcuxyuinphachna caxxkaerngdntxphnngphachnathismphskbkhxngehlwinthukthisthang odycatngchakkbphnngphachnaesmx2 thuk cudinkhxngehlw camiaerngdnkrathatxcudnnthukthisthukthang3 sahrbkhxngehlwchnidediywknkhwamdnkhxngkhxngehlwcaephimkhuntamkhwamluk aelathiradbkhwamlukethaknkhwamdnkhxngehlwcaethakn4 inkhxngehlwtangchnidkn n khwamlukethakn khwamdnkhxngkhxngehlwcakhunxyukbkhwamhnaaennkhxngkhxngehlwnnpraoychnkhxngkhwamdnxakas aekikh1 kardudnaxxkcakkhwdodyichhlxddud 2 kardudkhxngehlwekhahlxdhydhruxekhmchidya 3 karecaakrapxngnmtxngecaa 2 ru ephuxihxakasinkrapxngnmmikhwamdnxakasethakbkhwamdn phaynxkkrapxngnmthaihsamarthethnmxxkcakkrapxngnmid 4 karthaykhxngehlwodysayyangcakphachnahnungipyngxikphachnahnungthixyutangradbkn eriykwa kalkna 5 karichaepnyangdudtidkbkrackephuxyudsingkhxngihtidkbkrack enuxngcakkhwamdnxakasphaynxk khwamdnxakasphayinaepnyang cungkdhwaepnyangihdudtidkbkrackpccythimiphltxkhwamdnkhxngkhxngehlw aekikh1 khwamlukkhxngkhxngehlw khxngehlwimwacaxyuinphachnaruprangidktam thathiradbkhwamlukediywkn khwamdnkhxngkhxngehlwcaethakn aettharadbkhwamluktangkn khxngehlwthixyuradblukkwa camikhwamdnmakkwa2 khwamhnaaennkhxngkhxngehlwkhxngehlwtangchnidkncamikhwamdntangkn odykhxngehlwthimikhwamhnaaennmak camikhwamdnsungkwakhxngehlwthimikhwamhnaaennnxyaerngthikhxngehlwkrathatxphnngphachna aekikhinphachnathibrrcukhxngehlwcamiaerngcakkhxngehlw makrathaihthistngchakkbphunthiphiwphachnathikhxngehlwsmphs khnadkhxngaerngthikhxngehlwkratha haidcak phlkhunrahwangkhwamdninkhxngehlwkbphunthithikhxngehlwsmphs aetenuxngcakbangkrnikhwamdnimkhngthi xacenuxngmacakkhwamlukimsmaesmxxangxing aekikh 14th Conference of the International Bureau of Weights and Measures ody sanknganchngtwngwdrahwangpraeths BIPM subkhnemux 11 singhakhm 2555brrnanukrm aekikhpramwl siriphnaekw aelakhna 2541 phcnanukrmwithyasastr chbbphaphprakxb sankphimph bristhoprdkhthif bukh cakd hna 24 ISBN 974 8461 35 1ekhathungcak https th wikipedia org w index php title khwamdn amp oldid 9123566, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม