งาตาโปละมนเทียร

งาตาโปละมนเทียร (เนปาลภาษา: 𑐒𑐵𑐟𑐵𑐥𑑀𑐮‎, "ṅātāpola", แปลว่า ห้าชั้น; อักษรโรมัน: Nyātāpola) เป็นวิหารความสูงห้าระดับในใจกลางภักตปุระ ประเทศเนปาล ถือเป็นสิ่งปลูกสร้างทางศาสนาที่สูงที่สุดในเมือง และเป็นวิหารที่สูงที่ในในประเทศเนปาล สร้างขึ้นโดยดำริของกษัตริย์ภุปินทระ มัลละ สร้างเสร็จในเวลา 6 เดือน ระหว่างวันที่ 31 ธันวาคม 1701 ถึง 15 กรกฎาคม 1702 วิหารยังคงไม่ถล่มลงมาแม้จะผ่านแผ่นดินไหวมาหลายครั้ง รวมถึงเมื่อเดือนเมษายน 2015 ซึ่งเมืองได้รับผลกระทบอย่างหนัก

งาตาโปละ
𑐒𑐵𑐟𑐵𑐥𑑀𑐮‎
งาตาโปละมนเทียร (ทางซ้ายมือของภาพ)
ศาสนา
ศาสนา	ตันตระ
เขต	ภักตปุระ
จังหวัด	ภัคมาตี
เทพ	เทวีสิทธิลักษมี
ที่ตั้ง
ที่ตั้ง	ตมารหีตวา ภักตปุระ, เนปาล
ประเทศ	เนปาล
ที่ตั้งในประเทศเนปาล
พิกัดภูมิศาสตร์	27°40′17″N 85°25′43″E / 27.67139°N 85.42861°E / 27.67139; 85.42861พิกัดภูมิศาสตร์: 27°40′17″N 85°25′43″E / 27.67139°N 85.42861°E / 27.67139; 85.42861
สถาปัตยกรรม
ประเภท	เนปาล
ผู้ก่อตั้ง	ภุปทินทระ มัลละ
เสร็จสมบูรณ์	15 กรกฎาคม 1702
ลักษณะจำเพาะ
ความสูงสูงสุด	33.23 เมตร
ระดับความสูง	1,401 m (4,596 ft)

งาตาโปละเป็นที่รู้จักจากสถาปัตยกรรมที่ถือว่าเป็นหนึ่งในสองวิหารที่สูงห้าชั้นในหุบเขากาฐมาณฑุ ส่วนอีกที่คือกุมเภศวรในลลิตปุระ งาตาโปละ และวิหารพระไภรวะ รวมถึงอาคารโบราณอื่น ๆ รวมกันเป็นจัตุรัสตมารหี (Tamārhi square) ซึ่งเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของภักตปุระ ในปัจจุบันวิหารไม่ได้มีความสำคัญเชิงศาสนากับคนท้องถิ่นมากนัก แต่ยังคงสถานะความเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมของภักตปุระ ดังที่ปรากฏเป็นรูปในตราสัญลักษณ์ของหน่วยงานหรือองค์การรัฐบาลท้องถิ่นของภักตปุระ งาตาโปละมีความสูง 33 เมตร ถือเป็นศาสนสถานที่สูงที่สุดของเมือง นอกจากนี้จัตุรัสงาตาโปละยังเป็นจุดแบ่งเมืองภักตปุระออกเป็นสองส่วนหลัก คือ ฐาเน (Thané; แปลว่า ตอนบน) กับ โกนเห (Konhé; แปลว่า ตอนล่าง)

ประตูทางเข้าวิหารจะเปิดแค่ปีละครั้งในเดือนกรกฎาคม เนื่องในโอกาสครบรอบการก่อตั้ง โดยชาว อวาลา ของคนเนวาร์ จะนำธงสามเหลี่ยมขึ้นปักบนยอดวิหาร และนักบวช กรรมาจารยะ จะประกอบพิธีบูชาเทพเจ้า เทวรูปองค์ประธานภายในวิหารไม่เปิดให้สาธารณชนเข้าชม และไม่เป็นที่ทราบกันว่าเทวรูปมีรูปลักษณะอย่างไร แต่เข้าใจกันว่าเป็นมาตาเทวีที่ทรงมีพลังตันตระแรงกล้า และแม้แต่ในเอกสารโบราณที่บันทึกการก่อสร้างวิหารยังไม่ปรากฏการเขียนถึงเทวรูปที่ประดิษฐานภายใน

อ้างอิง

1. Dhaubhadel 2021, p. 37.
2. Vaidya 2004, p. 56.
3. Dhaubhadel 2021, p. 36.
4. Vaidya 2004, p. 1.
5. "Nyatapola, the tallest pagoda of Nepal". Bhaktapur.com. 2019.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
6. Dhaubhadel 2021, pp. 33–50.
7. Dhaubhadel 2018, p. 43«pp»48. sfn error: no target: CITEREFDhaubhadel2018 (help)
8. Dhaubhadel 2021, p. 40.
9. Arora, Vanicka (2021). "Five Stories of Nyatapola Temple" (PDF). Our World Heritage.
10. Machamasi, Amit (2021). "Biska celebration begins in Bhaktpaur". Nepali TImes.
11. Dhaubhadel 2021, p. 48.
12. Vaidya 2004, p. 66.

บรรณานุกรม

• Vaidya, Janaka Lāla (2004). Siddhāgni koṭyāhuti devala pratishṭhā: pān̐catale mandira/Nyātapolala Devalako nirmāṇa pratishṭhā kārya sambandhī abhilekha granthako anusandhānātmaka viśleshṇātmaka adhyayana (ภาษาเนปาล). Nepāla Rājakīya Prajñā-Pratishṭhāna. ISBN 978-99933-50-99-6.
• Dhaubhadel, Om (2021). "Gaganachumbi sānskritika dharōhara ngātāpōlah". Ngātāpōlah jirnodvār (ภาษาเนปาล). Bhaktapur Municipality: 33–53. ISBN 9789937086639.
• Niels Gutschow and Bernhard Kolver (1975). Bhaktapur Ordered Space Concepts and Functions in A Town of Nepal by Niels Gutschow & Bernhard Kolver. Wiesbaden. ISBN 3515020772.