จักรพรรดิติตุส

ติตุส ฟลาวิอุส ไกซาร์ แว็สปาซิอานุส เอากุสตุส (ละติน: TITVS FLAVIVS CAESAR VESPASIANVS AVGVSTVS; 30 ธันวาคม ค.ศ. 39 – 13 กันยายน ค.ศ. 81) เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมันของราชวงศ์ฟลาวิอุสองค์ที่สอง ระหว่างวันที่ 24 มิถุนายน ค.ศ. 79 ถึงวันที่ 13 กันยายน ค.ศ. 81 ราชวงศ์นี้ก่อตั้งโดยพระราชบิดาแว็สปาซิอานุส ซึ่งเป็นราชวงศ์ที่มีจักรพรรดิเพียงสามพระองค์ที่รวมทั้งจักรพรรดิโดมิเทียนุส พระอนุชาผู้ครองราชย์ต่อจากติตุส

ติตุส
รูปปั่นครึ่งตัวของติตุสในกรุงโรม
จักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมัน องค์ที่ 10
ครองราชย์	23 มิถุนายน ค.ศ. 79 – 13 กันยายน ค.ศ. 81
ก่อนหน้า	แว็สปาซิอานุส
ถัดไป	โดมิเทียนุส
คู่อภิเษก	อาร์เรซินา เทร์ทูลา
พระราชบุตร	จูเลีย ฟลาเวีย
พระนามเต็ม ติตุส ฟลาวิอุส ซาบินุส แว็สปาซิอานุส
ราชวงศ์	ฟลาวิอุส
พระราชบิดา	แว็สปาซิอานุส
พระราชมารดา	โดมิทิลลาผู้แม่
ประสูติ	30 ธันวาคม ค.ศ. 39(39-12-30) โรม
สวรรคต	13 กันยายน ค.ศ. 81 (41 ปี) โรม

ก่อนที่จะขึ้นครองราชย์เป็นพระจักรพรรดิติตุสเป็นแม่ทัพโรมันผู้มีชื่อเสียงผู้รับราชการภายใต้พระราชบิดาในจังหวัดยูเดีย (Iudaea Province) ระหว่างสงครามยิว-โรมันครั้งที่หนึ่ง (First Jewish-Roman War) ที่เกิดขึ้นระหว่างปี ค.ศ. 67 ถึงปี ค.ศ. 70 สงครามมายุติลงชั่วคราวเมื่อจักรพรรดิเนโรมาเสด็จสวรรคตอย่างกะทันหันเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน ค.ศ. 68 เมื่อแว็สปาซิอานุสเข้าชิงอำนาจในการเป็นพระจักรพรรดิระหว่างสมัยที่เรียกว่าปีสี่จักรพรรดิ (Year of the Four Emperors) เมื่อแว็สปาซิอานุสได้รับการประกาศให้เป็นพระจักรพรรดิเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ. 69 ติตุสก็ได้รับมอบหมายให้ทำสงครามปราบปรามชาวยิวในยูเดียต่อให้เสร็จสิ้น ซึ่งติตุสก็สามารถทำสำเร็จได้ในปี ค.ศ. 70 โดยการล้อมกรุงเยรุซาเล็ม และทำลายเมืองและวัดที่สองแห่งกรุงเยรุซาเล็ม เพื่อเป็นการฉลองในความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ครั้งนี้ ทางกรุงโรมก็ได้ก็สร้างประตูชัยติตุส (Arch of Titus) เพื่อเป็นเกียรติให้แก่ติตุสซึ่งยังคงตั้งอยู่ในกรุงโรมจนปัจจุบันนี้

ระหว่างรัชสมัยการปกครองของพระราชบิดา ติตุสก็สร้างชื่อเสียงในทางที่ไม่ใคร่ดีนักในฐานะผู้บังคับบัญชากองทหารรักษาพระองค์เพรทอเรียน (Praetorian Guard) โดยไปมีความสัมพันธ์อันเป็นที่ร่ำลือกับพระราชินีชาวยิวแบเรนิซ แม้ว่าเรื่องชื่อเสียงจะเป็นที่น่ากังวลอยู่บ้าง แต่ติตุสก็ขึ้นครองราชย์เป็นพระจักรพรรดิต่อจากพระราชบิดาด้วยความมีประสิทธิภาพ และถือว่าเป็นพระจักรพรรดิผู้มีคุณธรรมโดยซูโทเนียส (Suetonius) และนักประวัติศาสตร์ร่วมสมัยคนอื่น ๆ

ในฐานะพระจักรพรรดิติตุสมีชื่อเสียงในการสร้างสิ่งก่อสร้างสาธารณะในกรุงโรม โดยสร้างสนามกีฬากลางแจ้งเฟลเวียน (Flavian Amphitheatre) หรือที่เรียกว่าโคลอสเซียมที่เริ่มขึ้นในรัชสมัยของพระราชบิดาจนเสร็จ นอกจากนั้นแล้วก็ยังทรงได้ชื่อว่าเป็นพระจักรพรรดิผู้มีพระมหากรุณาธิคุณในการทรงช่วยเหลือประชาชนในเมื่อมีเหตุการณ์ร้ายเกิดขึ้นสองครั้ง ๆ แรกเมื่อภูเขาไฟวิสุเวียสระเบิดในปี ค.ศ. 79 และครั้งที่สองเมื่อเกิดเพลิงไหม้ขึ้นในกรุงโรมในปี ค.ศ. 80

จักรพรรดิติตุสครองราชย์อยู่ไม่ทันถึงสองปีก็เสด็จสวรรคตด้วยไข้เมื่อวันที่ 13 กันยายน ค.ศ. 81 และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเทพ (Apotheosis) โดยสภาเซเนตโรมัน

อ้างอิง

• Jones, Brian W. (1992). The Emperor Domitian. London: Routledge. ISBN 0-415-10195-6.
• Brian Jones (2002). Suetonius: The Flavian Emperors: A Historical Commentary. London: Bristol Classical Press. p. 91. ISBN 1-85399-613-0. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

ข้อมูลเพิ่มเติม

• จักรวรรดิโรมัน
• โคลอสเซียม

แหล่งข้อมูลอื่น

  วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จักรพรรดิติตุส