ตุลาการภิวัตน์ (อังกฤษ: judicial activism) ใช้เรียกกรณีที่อำนาจตุลาการต้องสงสัยว่าบังคับใช้กฎหมายตามความเชื่อส่วนบุคคลหรือการเมือง แทนที่จะอิงตามกฎหมายที่บัญญัติไว้ พจนานุกรมกฎหมายของแบล็ค ให้คำจำกัดความไว้ว่า "แนวคิดที่ตุลาการให้ความเชื่อส่วนบุคคลเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน นอกเหนือไปจากปัจจัยอื่น ๆ มาชี้นำการตัดสินของตน" ("philosophy of judicial decision-making whereby judges allow their personal views about public policy, among other factors, to guide their decisions.")
คำจำกัดความของตุลาการภิวัตน์นั้น สามารถสืบต้นกำเนิดไปได้ถึงทอมัส เจฟเฟอร์สันซึ่งวิจารณ์ตุลาการอย่างจอห์น มาร์แชลว่ามี "พฤติกรรมแบบเผด็จการ" (despotic behaviour) ส่วนผู้ใช้คำนี้เป็นคนแรกคืออาเธอร์ เชลสซิงเจอร์ จูเนียร์ โดยใช้วิจารณ์ศาลผ่านบทความชื่อ The Supreme Court: 1947. ในวารสารฟอร์ชูนฉบับมกราคม พ.ศ. 2490 คำว่าตุลาการตุลาการภิวัตน์นั้น ทำให้เกิดการถกเถียงมาแต่แรก โดย เครก กรีน ได้วิจารณ์เชลสซิงเจอร์ไว้ในบทความชื่อ An Intellectual History of Judicial Activism ว่า "การนำคำตุลาการภิวัตน์มาใช้ของเชลสซิงเจอร์นั้นกำกวมอย่างน่ากังขา ไม่เพียงแต่เขาจะอธิบายสิ่งที่เรียกว่าตุลาการภิวัฒน์ไม่ได้ แต่เขายังไม่ยอมบอกด้วยว่าสิ่งนี้ดีหรือเลว"
ลาการภ, ตน, งกฤษ, judicial, activism, ใช, เร, ยกกรณ, อำนาจต, ลาการต, องสงส, ยว, าบ, งค, บใช, กฎหมายตามความเช, อส, วนบ, คคลหร, อการเม, อง, แทนท, จะอ, งตามกฎหมายท, ญญ, ไว, พจนาน, กรมกฎหมายของแบล, ให, คำจำก, ดความไว, แนวค, ดท, ลาการให, ความเช, อส, วนบ, คคลเก, ยวก. tulakarphiwtn 1 xngkvs judicial activism icheriykkrnithixanactulakartxngsngsywabngkhbichkdhmaytamkhwamechuxswnbukhkhlhruxkaremuxng aethnthicaxingtamkdhmaythibyytiiw phcnanukrmkdhmaykhxngaeblkh ihkhacakdkhwamiwwa aenwkhidthitulakarihkhwamechuxswnbukhkhlekiywkbkhwamsngberiybrxyaelasilthrrmxndikhxngprachachn nxkehnuxipcakpccyxun machinakartdsinkhxngtn philosophy of judicial decision making whereby judges allow their personal views about public policy among other factors to guide their decisions 2 khacakdkhwamkhxngtulakarphiwtnnn samarthsubtnkaenidipidthungthxms ecfefxrsnsungwicarntulakarxyangcxhn maraechlwami phvtikrrmaebbephdckar despotic behaviour 3 swnphuichkhaniepnkhnaerkkhuxxaethxr echlssingecxr cueniyr odyichwicarnsalphanbthkhwamchux The Supreme Court 1947 inwarsarfxrchunchbbmkrakhm ph s 2490 4 khawatulakartulakarphiwtnnn thaihekidkarthkethiyngmaaetaerk ody ekhrk krin idwicarnechlssingecxriwinbthkhwamchux An Intellectual History of Judicial Activism wa karnakhatulakarphiwtnmaichkhxngechlssingecxrnnkakwmxyangnakngkha imephiyngaetekhacaxthibaysingthieriykwatulakarphiwthnimid aetekhayngimyxmbxkdwywasingnidihruxelw 5 krnithithukklawwaepntulakarphiwtnxnmichuxesiyngkkhuxinkareluxktngprathanathibdishrthxemrika ph s 2543 emuxsalsungshrthxemrikaihyutikarnbkhaaennihmkhxngrthflxrida aelathaihcxrc dbebilyu buchidrbchychnaehnuxxl kxripodypriyay 6 swninpraethsithy thiryuthth buymibyytisphthnihlngphrabathsmedcphraecaxyuhwmiphrarachdarsinoxkasthiphrarachthanphrabrmrachworkasihprathansalpkkhrxngsungsud xkkhrathr culartn aelaprathansaldika chaychy likhitcittha natulakarsalpkkhrxngsungsudaelaphuphiphaksapracasal sankngansalyutithrrm efa thwaystyptiyankxnekharbtaaehnnghnathi n phratahnkepiymsukh wngiklkngwl emuxwnthi 25 emsayn ph s 2549 ephuxhathangxxkwikvtkarnkaremuxngithy 7 xangxing aekikh xwiruthth chaychykittikr 2552 09 12 tulakarphiwtnkbwikvtikarnthangkaremuxng 2549 pdf dulphah krungethph sankngansalyutithrrm 3 56 Check date values in date help As quoted in Takings Clause Jurisprudence Muddled Perhaps Judicial Activism No DF O Scannlain Geo JL amp Pub Pol y 2002 Haines amp Sherwood The Role of the Supreme Court in American Government and Politics 1789 1835 1944 p 209 Keenan Kmiec in a 2004 California Law Review article An Intellectual History of Judicial Activism Archived 2011 07 07 thi ewyaebkaemchchin Craig Green August 2008 p 4 The real case of judicial activism The Times Herald 2 June 2009 bthbathkhxngsthabnsalrththrrmnuykbtulakarphiwthnaehlngkhxmulxun aekikhxairkhux tulakarphiwtn bthkhwamekiywkbkaremuxng karpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title tulakarphiwtn amp oldid 9567719, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
