ลำน้ำโค้งตวัด (อังกฤษ: meandering channel) เป็นลักษณะทางธรณีสัณฐานชนิดหนึ่งของทางน้ำ ซึ่งลักษณะจะเป็นทางน้ำที่คดเคี้ยวคล้ายงูเลื้อย บ้างจึงเรียกว่าลำน้ำงูเลื้อย (snaking stream) ทางน้ำแบบนี้เกิดจากกระบวนการฟลูเวียล (Fluvial) ซึ่งจะพบบริเวณที่ราบลุ่มที่ความชันน้อยมาก จะเป็นบริเวณที่กำลังจะลง(ทะเล)ทางน้ำจะมีการกัดเซาะทางลึกน้อยกว่าทางด้านข้าง เพราะจากต้นน้ำที่มีความชันมากทางน้ำก็จะมีพลังงานมาก แต่เมื่อมาถึงบริเวณที่ราบลุ่มความชันลดลงทางน้ำจึงต้องมีการกวัดแกว่งออกทางด้านข้างเพื่อรักษาความเสถียรของมัน กระแสน้ำที่ปะทะกับตลิ่งด้านหนึ่งจะทำให้เกิดการกัดเซาะแต่จะไปเกิดการตกสะสมตัวในตลิ่งฝั่งตรงข้ามแทน แต่การกวัดแกว่งนั้นจะมีการเปลี่ยนแปลงสภาพตำแหน่งของท้องน้ำอยู่ในขอบเขตไม่เกินเส้นกวัดแกว่งปกติซึ่งถ้าเวลาผ่านไปเส้นก็จะมีขารเปลี่ยนตำแหน่งตามไปด้วย
ประเภท
ในบริเวณลำน้ำโค้งตวัดสามารถแบ่งบริเวณย่อยๆ ออกเป็น 3 บริเวณได้แก่
- บริเวณที่ยังมีการกระทำจาก(กระบวนการของธารน้ำ) (Active) ได้แก่
- บริเวณที่มีการสะสมตัวของตะกอน (Point bar)
- บริเวณที่มีคลื่นกระเพื่อม (Swell)
- บริเวณที่ไม่มีคลื่นกระเพื่อม (Swale)
- บริเวณที่ราบน้ำท่วมถึง (Floodplain)
- บริเวณคันดินธรรมชาติ (Natural levee)
- บริเวณที่กระแสน้ำได้ไหลทะลักเข้ามายังบริเวณด้านข้าง (Crevarse spray)
- บริเวณที่มีการสะสมตัวของตะกอน (Point bar)
- บริเวณที่ก้ำกึ่ง ได้แก่
- ทางน้ำทำการตัดผ่านบริเวณที่มีการสะสมตัวของตะกอน (Chute cut-off)
- ทางน้ำทำการตัดผ่านบริเวณคอขวดแม่น้ำ (Neck cut-off)
- บริเวณที่ไม่ได้รับแรงกระทำจากกระบวนการทางน้ำ (Inactive) ได้แก่
- ทะเลสาบรูปแอก (Oxbow lake)
- รอยทางน้ำกวัดแกว่ง (Meandered scar)
- ลานตะกอนพักน้ำ (Terrace)
ทางน้ำลักษณะนี้เราจะพบได้ทั่วไปในตอนปลายของแม่น้ำ เช่น ตอนปลายของแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่กรุงเทพมหานครลงมาถึง(สมุทรปราการ)ก่อนจะลงสู่(อ่าวไทย) หรือตอนปลายของ(แม่น้ำโขง), (แม่น้ำแม่กลอง), (แม่น้ำท่าจีน) เป็นต้น
ดูเพิ่ม
- (รูปแบบการไหลของลำน้ำ)
- (กระบวนการของธารน้ำ)
อ้างอิง
- พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา 2018-02-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หาคำว่า channel
- Channel types 2006-07-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน University of Wisconsin, Stevens Point
- Neuendorf,K.K.E.,Mehl,J.P.,Jackson,J.A.2005.Glossary of Geology.Fifth Edition.American Geological Institute.
- คณะอนุกรรมการจัดทำพจนานุกรมธรณีวิทยา.2530.พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา อังกฤษ-ไทย.สมาคมธรณีวิทยาแห่งประเทศไทย
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์