ปทุมมา

ระวังสับสนกับ กระเจียว

ปทุมมา
ปทุมมาสีชมพูอ่อนในสวนหลวง ร.๙
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	พืช (Plantae)
หมวด:	พืชดอก (Magnoliophyta)
ชั้น:	พืชใบเลี้ยงเดี่ยว (Liliopsida)
อันดับ:	Zingiberales
วงศ์:	วงศ์ขิง Zingiberaceae
สกุล:	สกุลขมิ้น (Curcuma)
สปีชีส์:	ปทุมมา (C.  alismatifolia)
ชื่อทวินาม
Curcuma alismatifolia Gagnep.

ปทุมมา, กระเจียวบัว, ขมิ้นโคก หรือ ทิวลิปสยาม (อังกฤษ: Siam Tulip) เป็นพืชล้มลุกมีเหง้าอยู่ในดิน จะพักตัวในฤดูหนาวและร้อน เมื่อถึงฤดูฝนจะเริ่มผลิใบและดอก ต้นสูงประมาณ 2 ฟุต ใบยาวคล้ายใบพาย ก้านช่อดอกสูงเหนือพุ่มใบ กาบดอกสีม่วง ดอกสีม่วง

ปทุมมาชอบอากาศเย็น ปลูกในที่อากาศชื้นเย็น ดูแลไม่ให้ดินเสียความชื้นโดยการคลุมแปลงปลูก สามารถการขยายพันธุ์ด้วยการแยกหน่อ

การใช้ประโยชน์

ปทุมมาใช้เป็นไม้ประดับ ดอกปทุมมารับประทานได้ด้วยการลวกและรับประทานกับน้ำพริกต่าง ๆ หรือจิ้มแจ่ว ชาวไทใหญ่นำดอกอ่อนมาต้มจิ้มกับน้ำพริกและใช้ทำข่างปองดอกอาว โดยนำดอกอ่อนมาคลุกกับน้ำพริกแกงที่มีส่วนผสมของตะไคร้ พริกขี้หนู เกลือ กระเทียม หอม ถั่วเน่า และผงขมิ้น นำไปชุบแป้งทอด กินกับน้ำจิ้มที่มีลักษณะคล้ายอาจาด

เทศกาลท่องเที่ยว

ดอกปทุมมา (ซึ่งมักถูกเรียกปนกับดอกกระเจียว) มีมากในจังหวัดชัยภูมิ จึงมีเทศกาลท่องเที่ยวดอกกระเจียว (ปทุมมา) บาน จังหวัดชัยภูมิ ณ อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม อำเภอเทพสถิต และอุทยานแห่งชาติไทรทอง อำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ

 

ดอกปทุมมาที่อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม

อ้างอิง

1. เต็ม สมิตินันทน์ ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย สำนักงานหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, พ.ศ. 2549
2. บ้านนี้สีฟ้า, รายการทางบลูสกายแชนแนล: 6 พฤษภาคม 2556
3. สิริรักษ์ บางสุด. ฟูดอัปเดต: ดอกกระเจียวคลุกแป้งทอดอย่างชาวไทใหญ่. ครัว. ปีที่ 21 ฉบับที่ 242 สิงหาคม 2557 หน้า 12

แหล่งข้อมูลอื่น

• ดอกปทุมมาบานที่ชัยภูมิ