ภาคตะวันออก (ประเทศไทย)

ภาคตะวันออก เป็นภูมิภาคย่อยทางตะวันออกของประเทศไทย เดิมถือเป็นส่วนหนึ่งของภาคกลาง อยู่ติดชายฝั่งอ่าวไทยด้านตะวันออก นับเป็นอีกภูมิภาคหนึ่งที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ เนื่องจากเป็นแหล่งอุตสาหกรรม ผลไม้ และอัญมณีของประเทศ

ภาคตะวันออก
ภูมิภาค
อนุสาวรีย์สุนทรภู่ จากซ้ายบนไปล่างขวา: อ่าวพัทยา, ท่าเรือแหลมฉบัง, เขาคิชฌกูฏ, อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง และ อนุสาวรีย์สุนทรภู่
ภาคตะวันออกในประเทศไทย
เมืองใหญ่สุด	เทศบาลนครเจ้าพระยาสุรศักดิ์
จังหวัด	7 จังหวัด จังหวัดจันทบุรี จังหวัดฉะเชิงเทรา จังหวัดชลบุรี จังหวัดตราด จังหวัดปราจีนบุรี จังหวัดระยอง จังหวัดสระแก้ว
พื้นที่
• ทั้งหมด	34,380 ตร.กม. (13,270 ตร.ไมล์)
ประชากร  (พ.ศ. 2560)
• ทั้งหมด	4,743,840 คน
• ความหนาแน่น	140 คน/ตร.กม. (360 คน/ตร.ไมล์)
เขตเวลา	UTC+7 (ไทย)
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ภูมิศาสตร์

อาณาเขตติดต่อ

พื้นที่ของภาคตะวันออกมีขอบเขตจรดภูมิภาคต่าง ๆ ดังนี้

• ทิศเหนือ จรดภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• ทิศตะวันออก จรดประเทศกัมพูชา
• ทิศใต้ จรดอ่าวไทย
• ทิศตะวันตก จรดอ่าวไทยและภาคกลาง

ลักษณะภูมิประเทศ

ภาคตะวันออกมีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงสลับกับภูเขาลูกเตี้ยมาก มีชายฝั่งทะเลที่เรียบยาวและโค้งเว้า มีทิวเขาจันทบุรีอยู่ทางด้านชายฝั่งทะเลตะวันออก ทอดตัวไปทางด้านทิศตะวันตก จรดกับทิวเขาบรรทัด ซึ่งเป็นทิวเขาที่เป็นเส้นแบ่งเขตระหว่างประเทศไทยกับประเทศกัมพูชา และมีแม่น้ำสายสำคัญอยู่หลายสาย ที่ไหลลงสู่อ่าวไทยได้แก่ แม่น้ำระยอง แม่น้ำจันทบุรี แม่น้ำประแสร์ แม่น้ำตราด แม่น้ำบางปะกง

การแบ่งเขตการปกครอง

 

แผนที่ภาคตะวันออก กำหนดตามสภาพเศรษฐกิจและสังคม โดยคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

การแบ่งจังหวัดเป็นภูมิภาคด้วยระบบ 6 ภาค เป็นการแบ่งที่เป็นทางการโดยคณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติ และประกาศใช้โดยราชบัณฑิตยสภา โดยภาคตะวันออกของระบบ 6 ภาคนี้ ประกอบไปด้วยเขตการปกครอง 7 จังหวัด ดังตารางข้างล่าง นอกจากนี้ ยังมีการจัดแบ่งภูมิภาคตามคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กำหนดให้ภาคตะวันออกมีทั้งหมด 9 จังหวัด ประกอบด้วย 7 จังหวัดข้างต้น รวมกับจังหวัดนครนายก และจังหวัดสมุทรปราการ

ตราประจำ จังหวัด	ชื่อจังหวัด อักษรไทย	ชื่อจังหวัด อักษรโรมัน	จำนวนประชากร (คน)	พื้นที่ (ตร.กม.)	ความหนาแน่น (คน/ตร.กม.)
	จันทบุรี	Chanthaburi	534,459	6,338.0	84.32
	ฉะเชิงเทรา	Chachoengsao	709,889	5,351.0	132.66
	ชลบุรี	Chonburi	1,509,125	4,363.0	345.89
	ตราด	Trat	229,649	2,819.0	81.46
	ปราจีนบุรี	Prachinburi	487,544	4,762.4	102.37
	ระยอง	Rayong	711,236	3,552.0	200.23
	สระแก้ว	Sakaeo	561,938	7,195.4	78.09

สถิติประชากร

อันดับ	จังหวัด	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2558)	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2557)	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2556)	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2555)	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2554)	จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2553)
1	ชลบุรี	1,455,039	1,421,425	1,390,354	1,364,002	1,338,656	1,316,293
2	ฉะเชิงเทรา	700,902	695,478	690,226	685,721	679,370	673,933
3	ระยอง	688,999	674,393	661,220	649,275	637,736	626,402
4	สระแก้ว	556,922	552,187	550,937	548,342	545,596	544,100
5	จันทบุรี	531,037	527,350	524,260	521,812	516,855	514,616
6	ปราจีนบุรี	482,195	479,314	476,167	473,770	469,652	466,572
7	ตราด	229,435	224,730	224,010	222,855	222,013	220,921
—	รวม	4,644,529	4,574,877	4,517,174	4,465,777	4,409,878	4,362,837

อ้างอิง

1. การแบ่งภูมิภาคในประเทศไทย
2. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat58.htm 2558. สืบค้น 16 กุมภาพันธ์ 2559.
3. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2557." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat57.html 2558. สืบค้น 1 มีนาคม 2558.
4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเนกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่างๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๖, เล่ม ๑๓๑, ตอน ๔๑ ง , ๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๗, หน้า ๑
5. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2555." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat55.html 2555. สืบค้น 3 เมษายน 2556.
6. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2554." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat54.html 2555. สืบค้น 6 เมษายน 2555.
7. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2553." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] 2553. สืบค้น 22 มีนาคม 2554.

แหล่งข้อมูลอื่น

•   ภาคตะวันออก (ประเทศไทย) คู่มือการท่องเที่ยวจากวิกิเดินทาง (อังกฤษ)