fbpx
วิกิพีเดีย

ภาษาหมิ่นผูเซียน

ภาษาหมิ่นผูเซียน (Puxian Min; อักษรจีนตัวย่อ: 莆仙话; อักษรจีนตัวเต็ม: 莆仙話; พินอิน: Púxiān huà) เป็นสาขาหนึ่งของภาษาจีนหมิ่น คำว่าผูเซียนเป็นการรวมกันของชื่อเมืองสองเมืองคือเมืองผูเทียน (莆田市) และเมืองเซียนโยว (仙游县) ส่วนใหญ่ใช้พูดในมณฑลฝูเจี้ยน และมีประชาชนมากกว่า 2000 คนพูดภาษานี้ในชาเฉิง เมืองฟูติง (福鼎) ทางเหนือของฝูเจี้ยน มีความแตกต่างกันเพียงเล็กน้อยระหว่างภาษาในเมืองผูเทียนและเซียนโยว มีชาวจีนโพ้นทะเลที่พูดภาษาจีนหมิ่นสำเนียงนี้ในมาเลเซียและสิงคโปร์ ซึ่งเรียกว่าซิงฮว่า (อักษรจีนตัวย่อ: 兴化; อักษรจีนตัวเต็ม: 興化; พินอิน: Xīnghuà)

ภาษาหมิ่นผูเซียน
莆仙話/興化話
Pô-sing-uā/Hing-hua̍-uā
ประเทศที่มีการพูดจีน, มาเลเซีย, สิงคโปร์, อินโดนีเซีย, ไต้หวัน
ภูมิภาคฝูเจี้ยน
ชาติพันธุ์ชาวผูเทียน (จีนฮั่น)
จำนวนผู้พูดunknown (2.6 ล้านคน cited 1984)
(ไม่มีข้อมูลปัจจุบัน)
ตระกูลภาษา
จีน-ทิเบต
ระบบการเขียนอักษรจีน อักษรละติน
รหัสภาษา
ISO 639-3cpx
Pu-Xian Min (yellow)
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด
ไบเบิลภาคภาษาหมิ่นผูเซียน เขียนด้วยอักษรโรมัน

ประวัติ

ก่อน พ.ศ. 1532 บริเวณผูเซียนเป็นบริเวณหนึ่งของเขตกวานโจวและประชากรพูดภาษาหมิ่นใต้ ใน พ.ศ. 1532 ในสมัยราชวงศ์ซ้อง บริเวณนี้ถูกบริหารแยกจากกวานโจว และเกิดการพัฒนาสำเนียงใหม่ของภาษาหมิ่นใต้ โดยได้รับอิทธิพลจากภาษาหมิ่นตะวันออก

ลักษณะของภาษา

ภาษาหมิ่นผูเซียนมีพยัญชนะ 15 เสียง เช่นเดียวกับภาษาจีนหมิ่นอื่นๆ มีวรรณยุกต์ 6 เสียง ความแตกต่างระหว่างภาษาหมิ่นผูเซียนกับภาษาหมิ่นใต้ ได้แก่

  • สระ 'a' ถูกแทนที่ด้วย /ɒ/ (o̤)
  • สระ 'ư' /ɯ/ ถูกแทนที่ด้วย y/ ('ü')
  • ในภาษาผูเซียน 'ng' จะออกเสียงเป็น /uŋ/
  • สระ /e/ ถูกแทนที่ด้วย /ɒ/ o̤
  • สำเนียงกวานโจวมี 'ĩ' และสำเนียงจ้างโจวมี 'ẽ' สระที่เทียบเคียงได้ในภาษาผูเซียนคือ 'ã' ซึ่งเป็นการแสดงสระนาสิก
  • สระ 'io' ถูกแทนที่ด้วย 'iau'
  • เสียงนาสิก m n ng บางครั้งจะถูกแทนที่ด้วยเสียงโฆษะ b d g
  • ไม่มีการแยกความแตกต่างระหว่างเสียงกักที่ก้องและไม่ก้อง เช่น /b/ และ /p/ โดยจะออกเสียงเหมือนกัน

สัทวิทยา

พยัญชนะ

Puxian Min Initial Chart
  Bilabial Alveolar Lateral Velar Glottal
Plosive unaspirated p 巴 (b) t 打 (d) k 家 (g) ʔ
aspirated 彭 (p) 他 (t) 卡 (k)
เสียงนาสิก m 麻 (m) n 拿 (n) ŋ 雅 (ng)
Fricatives voiceless ɬ 沙 (s) h 下 (h)
voiced β*
Affricates unaspirated ts 渣 (c)
aspirated tsʰ 査 (ch)
Approximant l 拉 (l)
  • β (พบในการพูดแบบเชื่อมเสียง กลายมาจาก [p])

หน่วยเสียงสระและตัวสะกด

แผนผัง
สระ สระประสม สระนาสิก สระกัก
no glide a 鴉 (a) au 拗 (au) 王 (ang) 壓 (ah)
ɒ 奥 (o̤) ɒŋ 用 (o̤ng) ɒʔ 屋 (o̤h)
o 科 (eo) ɔu 烏 (o) 温 (eong) 熨 (eoh)
e 裔 (a̤) ai 愛 (ai) ɛŋ 煙 (eng) ɛʔ 黑 (eh)
œ 改 (e̤) œŋ 換 (e̤ng) œʔ 郁 (e̤h)
ŋ 伓 (ng)
/-i-/ i 衣 (i) iu 油 (iu) 引 (ing) 益 (ih)
ia 夜 (ia) iau 要 (a̤u) iaŋ 鹽 (iang) iaʔ 葉 (iah)
/-u-/ u 夫 (u) ui 位 (ui) 黄 (ng)
ua 画 (ua) ue 歪 (oi) uaŋ 碗 (uang) uaʔ 活 (uah)
/-y-/ y 余 (ṳ) 恩 (ṳng) 役 (ṳh)
安 (io̤ⁿ) yɒŋ 羊 (io̤ng) yɒʔ 藥 (io̤h)
อักษรจีน 黃 (ńg) 方 (hng) 漲 (dn̂g) 幫 (bng) 光 (gng) 兩 (nn̄g) 毛 (mńg)
ผูเทียน ŋ̍ hŋ̍ tuŋ puŋ kuŋ nuŋ muŋ
เซียนโยว ŋ̍ hŋ̍ tŋ̍ pŋ̍ kŋ̍ nŋ̍ mŋ̍
เสียงนาสิกสำเนียงเซียนโยว
IPA ã ɛ̃ ĩ ɒ̃
อักษรละติน aⁿ a̤ⁿ e̤ⁿ o̤ⁿ iaⁿ io̤ⁿ uaⁿ oiⁿ a̤uⁿ
IPA ã ø̃ ɒ̃ yɒ̃ ɛũ
อักษรจีน 爭 (caⁿ) 還 (há̤ⁿ) 段 (dē̤ⁿ) 三 (so̤ⁿ) 鼎 (diáⁿ) 張 (da̤uⁿ) 看 (kua̍ⁿ) 飯 (bōiⁿ) 贏 (ió̤ⁿ)
เซียนโยว tsã tỹ sɒ̃ tiã tiũ kʰuã puĩ yɒ̃
ผูเทียน tsa hi tia tiau kʰua puai

วรรณยุกต์

Tone Yin Ping 陰平 Yin Shang 陰上 Yin Qu 陰去 Yin Ru 陰入 Yang Ping 陽平 Yang Qu 陽去 Yang Ru 陽入
ผูเทียน ˥˧˧ (533) ˦˥˧ (453) ˦˨ (42) ʔ˨˩ (ʔ2) ˩˧ (13) ˩ (11) ʔ˦ (ʔ4)
เซียนโยว ˥˦˦ (544) ˧˧˨ (332) ˥˨ (52) ʔ˨ (ʔ2) ˨˦ (24) ˨˩ (21) ʔ˦ (ʔ4)

การเขียนด้วยอักษรละติน

ระบบการเขียน Hing-hua̍ báⁿ-uā-ci̍ (興化平話字) เป็นระบบที่ใช้อักษรละตินเขียนภาษาหมิ่นผูเซียน มีอักษร 23 ตัว: a a̤ b c ch d e e̤ g h i k l m n ng o o̤ p s t u ṳ มีเครื่องหมายวรรณยุกต์ 5 ตัวจากทั้งหมด 8 เสียง:

陰平 Yin Ping (ไม่มีเครื่องหมาย)

陰上 Yin Shang ˆ (â)

陰去 Yin Qu ˈ (a̍)

陰入 Yin Ru (ไม่มีเครื่องหมาย)

陽平 Yang Ping ́ (á)

陽去 Yang Qu - (ā)

陽入 Yang Ru ˈh (a̍h) 

IPA หมิ่นผูเซียน สำเนียงฝูโจว
p p
t t
k k
p b b
t d d
k g g
tsʰ ch ch
ts c c
วรรณยุกต์ 陰平 Yin Ping 陰上 Yin Shang 陰去 Yin Qu 陰入 Yin Ru 陽平 Yang Ping 陽去 Yang Qu 陽入 Yang Ru
Báⁿ-uā-ci̍ a â ah á ā a̍h
อักษรเป๊ะห์โอยจี a á à ah â ā a̍h

ตัวอย่างการเขียนด้วย báⁿ-uā-ci̍

Tai̍-che̤ ū Dō̤, Dō̤ gah Siō̤ng-Da̤̍ dó̤ng-cāi, Dō̤ cuh sī Siō̤ng-Da̤̍. Ca̤̍ Dō̤ ta̍i-che̤ gah Sio̤ng-Da̤̍ dó̤ng-cāi. Māng-beo̍h sī ciā da̤u̍h I cho̤̍ ē; hang pī cho̤̍, beo̍ seo̍h-ā̤uⁿ ng-sī ciā da̤u̍h I cho̤̍ ē.

太初有道,道佮上帝同在,道就是上帝。這道太初佮上帝同在。萬物是借著伊造兮,含被造兮,無一樣呣是借著伊造兮。

In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God. The same was in the beginning with God. All things were made by him; and without him was not any thing made that was made. (John 1:1-3 KJV)

แหล่งข้อมูลอื่น

  • Motoki Makajima, Conversational Texts in Two Min Dialects, 1979
วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์ มีการทดสอบโครงการ:
วิกิพีเดียในภาษาหมิ่นผูเซียน

ภาษาหม, นผ, เซ, ยน, puxian, กษรจ, นต, วย, 莆仙话, กษรจ, นต, วเต, 莆仙話, นอ, púxiān, huà, เป, นสาขาหน, งของภาษาจ, นหม, คำว, าผ, เซ, ยนเป, นการรวมก, นของช, อเม, องสองเม, องค, อเม, องผ, เท, ยน, 莆田市, และเม, องเซ, ยนโยว, 仙游县, วนใหญ, ใช, ดในมณฑลฝ, เจ, ยน, และม, ประชาชนมา. phasahminphuesiyn Puxian Min xksrcintwyx 莆仙话 xksrcintwetm 莆仙話 phinxin Puxian hua epnsakhahnungkhxngphasacinhmin khawaphuesiynepnkarrwmknkhxngchuxemuxngsxngemuxngkhuxemuxngphuethiyn 莆田市 aelaemuxngesiynoyw 仙游县 swnihyichphudinmnthlfueciyn aelamiprachachnmakkwa 2000 khnphudphasaniinchaeching emuxngfuting 福鼎 thangehnuxkhxngfueciyn mikhwamaetktangknephiyngelknxyrahwangphasainemuxngphuethiynaelaesiynoyw michawcinophnthaelthiphudphasacinhminsaeniyngniinmaelesiyaelasingkhopr sungeriykwasinghwa xksrcintwyx 兴化 xksrcintwetm 興化 phinxin Xinghua phasahminphuesiyn莆仙話 興化話 Po sing ua Hing hua uapraethsthimikarphudcin maelesiy singkhopr xinodniesiy ithwnphumiphakhfueciynchatiphnthuchawphuethiyn cinhn canwnphuphudunknown 2 6 lankhn cited 1984 immikhxmulpccubn trakulphasacin thiebt phasacinphasacinhminphasacinhminaenwchayfngphasahminphuesiynrabbkarekhiynxksrcin xksrlatinrhsphasaISO 639 3cpxPu Xian Min yellow bthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhdibebilphakhphasahminphuesiyn ekhiyndwyxksrormn enuxha 1 prawti 2 lksnakhxngphasa 3 sthwithya 3 1 phyychna 3 2 hnwyesiyngsraaelatwsakd 3 3 wrrnyukt 4 karekhiyndwyxksrlatin 4 1 twxyangkarekhiyndwy baⁿ ua ci 5 aehlngkhxmulxunprawti aekikhkxn ph s 1532 briewnphuesiynepnbriewnhnungkhxngekhtkwanocwaelaprachakrphudphasahminit in ph s 1532 insmyrachwngssxng briewnnithukbriharaeykcakkwanocw aelaekidkarphthnasaeniyngihmkhxngphasahminit odyidrbxiththiphlcakphasahmintawnxxklksnakhxngphasa aekikhphasahminphuesiynmiphyychna 15 esiyng echnediywkbphasacinhminxun miwrrnyukt 6 esiyng khwamaetktangrahwangphasahminphuesiynkbphasahminit idaek sra a thukaethnthidwy ɒ o sra ư ɯ thukaethnthidwy y u inphasaphuesiyn ng caxxkesiyngepn uŋ sra e thukaethnthidwy ɒ o saeniyngkwanocwmi ĩ aelasaeniyngcangocwmi ẽ srathiethiybekhiyngidinphasaphuesiynkhux a sungepnkaraesdngsranasik sra io thukaethnthidwy iau esiyngnasik m n ng bangkhrngcathukaethnthidwyesiyngokhsa b d g immikaraeykkhwamaetktangrahwangesiyngkkthikxngaelaimkxng echn b aela p odycaxxkesiyngehmuxnknsthwithya aekikhphyychna aekikh Puxian Min Initial Chart Bilabial Alveolar Lateral Velar GlottalPlosive unaspirated p 巴 b t 打 d k 家 g ʔ 烏aspirated pʰ 彭 p tʰ 他 t kʰ 卡 k esiyngnasik m 麻 m n 拿 n ŋ 雅 ng Fricatives voiceless ɬ 沙 s h 下 h voiced b Affricates unaspirated ts 渣 c aspirated tsʰ 査 ch Approximant l 拉 l b phbinkarphudaebbechuxmesiyng klaymacak p hnwyesiyngsraaelatwsakd aekikh aephnphng sra sraprasm sranasik srakkno glide a 鴉 a au 拗 au aŋ 王 ang aʔ 壓 ah ɒ 奥 o ɒŋ 用 o ng ɒʔ 屋 o h o 科 eo ɔu 烏 o oŋ 温 eong oʔ 熨 eoh e 裔 a ai 愛 ai ɛŋ 煙 eng ɛʔ 黑 eh œ 改 e œŋ 換 e ng œʔ 郁 e h ŋ 伓 ng i i 衣 i iu 油 iu iŋ 引 ing iʔ 益 ih ia 夜 ia iau 要 a u iaŋ 鹽 iang iaʔ 葉 iah u u 夫 u ui 位 ui uŋ 黄 ng ua 画 ua ue 歪 oi uaŋ 碗 uang uaʔ 活 uah y y 余 ṳ yŋ 恩 ṳng yʔ 役 ṳh yɒ 安 io ⁿ yɒŋ 羊 io ng yɒʔ 藥 io h xksrcin 黃 ng 方 hng 漲 dn g 幫 bng 光 gng 兩 nn g 毛 mng phuethiyn ŋ hŋ tuŋ puŋ kuŋ nuŋ muŋesiynoyw ŋ hŋ tŋ pŋ kŋ nŋ mŋ esiyngnasiksaeniyngesiynoyw IPA a ẽ ɛ ĩ ỹ ɒ ia ya ua aĩ aũ uĩ iũxksrlatin aⁿ a ⁿ e ⁿ o ⁿ iaⁿ io ⁿ uaⁿ oiⁿ a uⁿIPA a ẽ o ɒ ia yɒ ua oĩ ɛũxksrcin 爭 caⁿ 還 ha ⁿ 段 de ⁿ 三 so ⁿ 鼎 diaⁿ 張 da uⁿ 看 kua ⁿ 飯 bōiⁿ 贏 io ⁿ esiynoyw tsa hĩ tỹ sɒ tia tiũ kʰua puĩ yɒ phuethiyn tsa hi to sɒ tia tiau kʰua puai yɒwrrnyukt aekikh Tone Yin Ping 陰平 Yin Shang 陰上 Yin Qu 陰去 Yin Ru 陰入 Yang Ping 陽平 Yang Qu 陽去 Yang Ru 陽入phuethiyn 533 453 42 ʔ ʔ2 13 11 ʔ ʔ4 esiynoyw 544 332 52 ʔ ʔ2 24 21 ʔ ʔ4 karekhiyndwyxksrlatin aekikhrabbkarekhiyn Hing hua baⁿ ua ci 興化平話字 epnrabbthiichxksrlatinekhiynphasahminphuesiyn mixksr 23 tw a a b c ch d e e g h i k l m n ng o o p s t u ṳ miekhruxnghmaywrrnyukt 5 twcakthnghmd 8 esiyng 陰平 Yin Ping immiekhruxnghmay 陰上 Yin Shang ˆ a 陰去 Yin Qu ˈ a 陰入 Yin Ru immiekhruxnghmay 陽平 Yang Ping a 陽去 Yang Qu a 陽入 Yang Ru ˈh a h IPA hminphuesiyn saeniyngfuocwpʰ p ptʰ t tkʰ k kp b bt d dk g gtsʰ ch chts c cwrrnyukt 陰平 Yin Ping 陰上 Yin Shang 陰去 Yin Qu 陰入 Yin Ru 陽平 Yang Ping 陽去 Yang Qu 陽入 Yang RuBaⁿ ua ci a a a ah a a a hxksrepahoxyci a a a ah a a a htwxyangkarekhiyndwy baⁿ ua ci aekikh Tai che u Dō Dō gah Siō ng Da do ng cai Dō cuh si Siō ng Da Ca Dō ta i che gah Sio ng Da do ng cai Mang beo h si cia da u h I cho e hang pi cho beo seo h a uⁿ ng si cia da u h I cho e 太初有道 道佮上帝同在 道就是上帝 這道太初佮上帝同在 萬物是借著伊造兮 含被造兮 無一樣呣是借著伊造兮 In the beginning was the Word and the Word was with God and the Word was God The same was in the beginning with God All things were made by him and without him was not any thing made that was made John 1 1 3 KJV aehlngkhxmulxun aekikhMotoki Makajima Conversational Texts in Two Min Dialects 1979 wikimiediy xinkhiwebetxr mikarthdsxbokhrngkar wikiphiediyinphasahminphuesiynekhathungcak https th wikipedia org w index php title phasahminphuesiyn amp oldid 4878499, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม