มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา

มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา เป็นมูลนิธิที่ พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ทรงพระกรุณาโปรดให้จัดตั้งขึ้น ในวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2522 เลขทะเบียน 1259 สำนักงานมูลนิธิ ตั้งอยู่ที่วังรื่นฤดี เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร โดยมีทุนเริ่มต้น 100,000 บาท

มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา

ประเภท	มูลนิธิ
ก่อตั้ง	14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2522 (41 ปี)
สำนักงานใหญ่	วังรื่นฤดี 69 ซอยสุขุมวิท 38 แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร 10100
บุคลากรหลัก	พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นสุทธนารีนาถ หม่อมราชวงศ์บุตรี วีระไวทยะ
เว็บไซต์	http://www.bsf.or.th http://www.bejaratana-suvadhana.org

ประวัติ

พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวีทรงโปรดให้จัดตั้งมูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา เนื่องด้วย ในช่วงทรงมีพระชนมายุมากขึ้น นางข้าหลวงและพระประยูรญาติก็คงเริ่มสังเกตได้ว่าพระนางเจ้าสุวัทนาฯ ทรงครุ่นคิดเพื่อตอบคำถามในพระหฤทัย เพราะ เมื่อทรงพระชนมายุมากก็ทรงตระหนักพระหฤทัยแน่แล้วว่า จะทรงพระชนมายุไปอีกได้ไม่เท่าใดนัก และทรงมีห่วงในพระหฤทัยอยู่ 2 สิ่ง คือ หนึ่งทรงห่วงสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีพระราชธิดา จึงทรงกราบทูลพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชว่า "หม่อมฉันขอฝากเจ้าฟ้าด้วยนะ เพคะ" ซึ่งพระเจ้าอยู่หัวก็ทรงรับคำเป็นมั่นเป็นเหมาะทุกครั้ง จึงทรงคลายห่วงข้อนี้ได้ ส่วนห่วงที่สองของพระองค์นั้น คือ ทรงห่วงประชาชน ซึ่งห่วงข้อนี้ทรงตรึกตรองพระหฤทัยมานานนับปี ในที่สุดก็ทรงได้คำตอบในพระหฤทัยข้อนี้ว่า ฉันจะตั้งมูลนิธิ

เมื่อทรงตัดสินพระหฤทัยได้ดังนั้น ก็ทรงปรึกษากับสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีพระราชธิดาพระองค์เดียวว่าจะทรงจัดตั้งมูลนิธิ โดยทรงพระราชทานนามว่า มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี และ พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี โดยมีพระราชธิดาเป็นนายกกิตติมศักดิ์และพระองค์เป็นองค์ประธานมูลนิธิ(ไม่ออกพระนาม) จนเมื่อทรงประชวรด้วยพระโรคอัลไซเมอร์จึงทรงมอบตำแหน่งนี้ให้แก่พระราชธิดา จนสิ้นพระชนม์ ณ โรงพยาบาลศิริราช พระราชธิดาจึงดำเนินการต่อ

ในปี พ.ศ. 2554 สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี พระราชธิดา สิ้นพระชนม์จากพระอาการติดเชื้อในกระแสพระโลหิต ณ โรงพยาบาลศิริราช ตำแหน่งประธานมูลนิธิและนายกกิตติมศักดิ์จึงว่างลง ต่อมาพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ จึงทรงรับตำแหน่งทั้งสอง

วัตถุประสงค์

มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา ดำเนินงานการกุศลทุกด้านที่จะก่อเกิดประโยชน์แก่ส่วนรวม อาทิ

• สืบสานพระปณิธานตลอดจนเผยแผ่พระเกียรติคุณของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีและพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ 6

• ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ สงเคราะห์ แก่ผู้สละชีวิต เลือดเนื้อ และร่างกาย เพื่อป้องกันรักษาสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

• สนับสนุน ส่งเสริม ทุกวิถีทางเพื่อรักษาไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมอันดีงามของไทย
• ทำนุบำรุงการพระพุทธศาสนา ทั้งในด้านวัตถุและการศึกษา เพื่อดำรงไว้ซึ่งพระพุทธศาสนา ให้เจริญรุ่งเรืองวัฒนาถาวรสืบต่อไป
• บำรุงโรงพยาบาล สถานสงเคราะห์ต่าง ๆ และช่วยเหลือผู้ประสบภัยธรรมชาติ
• ให้ทุนแก่นักเรียน นิสิต นักศึกษา ที่เรียนเก่งและความประพฤติดี ควรได้รับทุนอุดหนุนตามกฎเกณฑ์ระเบียบข้อบังคับของสถานศึกษานั้น ๆ และให้ทุนแก่บุคคลใดคณะใดเพื่อได้ศึกษาวิจัยวิทยาการต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ
• บริหารงานวังรื่นฤดีและตำหนักส่วนพระองค์ ให้เป็นพิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี และพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ ๖ ตลอดจนจัดกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องตามวัตถุประสงค์ของมูลนิธิ
• บริหารจัดการทรัพย์สินของมูลนิธิ รวมทั้งการนำทรัพย์สินให้เช่าในระยะยาว
• ดำเนินการสนับสนุนหรือร่วมมือกับองค์กรการกุศล เพื่อการกุศล และองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสาธารณประโยชน์
• ร่วมมือกับองค์กรการกุศลอื่น ๆ เพื่อการสาธารณประโยชน์ ทั้งนี้ ไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง

ประธานกิตติมศักดิ์

พระฉายาลักษณ์	พระนาม	ลักษณะ	ดำรงตำแหน่ง	สุดตำแหน่ง	รวมเวลา
	พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี	ตลอดพระชนมายุ	พ.ศ. 2522	10 ตุลาคม พ.ศ. 2528	6 ปี

นายกกิตติมศักดิ์

พระฉายาลักษณ์	พระนาม	ลักษณะ	ปีเริ่มต้น	ปีสุดตำแหน่ง	รวมปีดำรงตำแหน่ง
	สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี	ตลอดพระชนมายุ	พ.ศ. 2522	พ.ศ. 2554	32 ปี
	พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นสุทธนารีนาถ	ตลอดพระชนม์	พ.ศ. 2554	อยู่ในตำแหน่ง	10 ปี

คณะการดำเนินงานเริ่มแรก

• หม่อมเจ้าวงศานุวัตร เทวกุล ประธานกรรมการ
• พลเอก หลวงสุรณรงค์ กรรมการ
• นายจินตา บุณยอาคม กรรมการ
• นายกัลย์ อิศรเสนา ณ อยุธยา กรรมการ
• นายพูนเพิ่ม ไกรฤกษ์ กรรมการ
• นายภิญโญ เอครพานิช กรรมการและเหรัญญิก
• นายกิตติ สีหนนทน์ กรรมการและเหรัญญิก

คณะกรรมการของมูลนิธินี้มี จำนวนอย่างน้อยไม่ต่ำกว่า ๕ คน อย่างมากไม่เกิน ๒๐ คน อยู่ในตำแหน่งได้คราวละ ๔ ปี ตามที่ได้จดทะเบียนเป็นครั้งคราวต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ให้คณะกรรมการเลือกกันเองเป็นประธานคนหนึ่ง เหรัญญิกคนหนึ่ง และเลขานุการคนหนึ่ง ในกรณีที่ตำแหน่งว่างลงกรรมการที่เหลืออยู่นั้น เป็นผู้พิจารณาเลือกบุคคลเข้าเป็นกรรมการซ่อมแทนให้ครบจำนวน เพื่อให้การบริหารงานและกิจการของมูลนิธิดำเนินไปโดยติดต่อกัน หนึ่งในสองของจำนวนกรรมการมูลนิธิที่ได้รับเลือกตั้งเป็นกรรมการครั้งแรกจะต้องออกจากตำแหน่งโดยวิธีจับฉลาก ในเมื่อกรรมการมูลนิธิชุดแรกได้ทำหน้าที่ครบ ๒ ปี การออกจากตำแหน่งในกรณีนี้ให้ถือว่าเป็นการออกตามวาระ แต่กรรมการที่ออกไปแล้วอาจได้รับเลือกตั้งอีกได้ มูลนิธิอาจแต่งตั้งที่ปรึกษาได้ตามความเหมาะสม

ตราประจำมูลนิธิ

• อักษร พ สีชมพู หมายถึง สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ผู้ประสูติวันอังคาร เป็น นายกกิตติมศักดิ์
• อักษร ส สีม่วง หมายถึง พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ผู้ประสูติวันเสาร์ เป็นผู้ก่อตั้งมูลนิธิ
• ภายใต้พระชฎามหากฐินและเลข ๖ หมายถึง ทั้งสองพระองค์เป็นราชนารีในรัชกาลที่ ๖ โดยพระชฎามหากฐินนำมาจากตราประจำพระองค์ สมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ และ เลข ๖ นำมาจากตราประจำพระองค์พระนางเจ้าสุวัทนาฯ
• ด้านล่าง มีข้อความว่า มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้อำนาจแต่งตั้งมูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา เป็นนิติบุคคล, เล่ม ๙๗, ตอน ๑ง, ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๓, หน้า ๕๖
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้อำนาจแต่งตั้งมูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา เป็นนิติบุคคล, เล่ม ๙๗, ตอน ๑ง, ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๓, หน้า ๕๖

บรรณานุกรม

• http://www.bejaratana-suvadhana.org/suvadhana.html
• วินิตา ดิถียนต์, ชัชพล ไชยพร. ดวงแก้วแห่งพระมงกุฎเกล้า. กรุงเทพฯ: บริษัท อักษรโสภณ จำกัด, 2550.
• สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ. เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 6 รอบ. กรุงเทพฯ: บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), 2542.
• คณะข้าราชบริพารใน สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี , เฉลิมพระเกียรติ พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ 6, โรงพิมพ์กรุงเทพฯ, 2548
• ชัชพล ไชยพร, พระผู้ทรงเป็น “เพชรรัตน” แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ พระผู้ทรงเป็น “เพชรรัตน” แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์