ยุทธการที่อิปซัส

ยุทธการที่อิปซัส เป็นการสู้รบระหว่างราชวงศ์แอนติโกนีด นำโดยแอนติโกนัสที่ 1 มอน็อพธาลมอสกับพันธมิตรคาสแซนเดอร์-ไลซีมาคัส-เซลิวคัส ยุทธการครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของสงครามไดแอโดไค อันเป็นการแย่งชิงอำนาจในหมู่แม่ทัพของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช

ยุทธการที่อิปซัส
เป็นส่วนหนึ่งของ สงครามไดแอโดไค
ไลซีมาคัส หนึ่งในผู้ชนะในยุทธการที่อิปซัส
วันที่ 301 ปีก่อนคริสตกาล สถานที่ อิปซัส, ฟรีเจีย ผลลัพธ์ ฝ่ายพันธมิตรชนะ
คู่ขัดแย้ง
ราชวงศ์แอนติโกนีด	ไลซีมาคัส คาสแซนเดอร์ จักรวรรดิซิลูซิด
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
แอนติโกนัสที่ 1 มอน็อพธาลมอส † ดีมีทรีอุส	ไลซีมาคัส คาสแซนเดอร์ เซลิวคัสที่ 1 ไนเคเตอร์
กำลัง
ทหารราบ 70,000 คน ทหารม้า 10,000 คน ช้าง 75 เชือก	ทหารราบ 64,000 คน ทหารม้า 15,000 คน ช้าง 400 เชือก รถม้าติดใบมีด 100 คัน

อาณาจักรของไดแอโดไค ช่วงก่อนยุทธการที่อิปซัส (303 ปีก่อนคริสตกาล)

หลังการสวรรคตของอเล็กซานเดอร์ในปี 323 ก่อนคริสตกาล เกิดความแตกแยกในหมู่แม่ทัพเนื่องจากอเล็กซานเดอร์ไม่ได้ประกาศผู้สืบทอด ในช่วงระหว่าง 322-311 ปีก่อนคริสตกาล เกิดสงครามไดแอโดไคขึ้น 3 ครั้ง ในปี 302 ก่อนคริสตกาล แอนติโกนัสผู้พยายามรวบรวมจักรวรรดิอเล็กซานเดอร์อีกครั้งส่งดีมีทรีอุส บุตรชายไปรุกรานกรีซอันเป็นฐานที่มั่นของคาสแซนเดอร์ ไดแอโดไคอีกคน ทำให้คาสแซนเดอร์ต้องไปขอความช่วยเหลือจากไลซีมาคัส ทอเลมีและเซลิวคัส ไลซีมาคัสตอบรับและส่งทัพข้ามช่องแคบเฮลเลสปอนต์ (ช่องแคบดาร์ดะเนลส์ในปัจจุบัน) มาที่เอเชียน้อย ด้านเซลิวคัสยอมสงบศึกกับพระเจ้าจันทรคุปตเมารยะก่อนจะยกทัพข้ามเมโสโปเตเมียมาที่แคปพาโดเชีย ในขณะที่ทอเลมียกทัพจากอียิปต์มาที่ลิแวนต์ แต่ภายหลังถอนทัพเมื่อทราบข่าวลวงว่าแอนติโกนัสรบชนะทัพพันธมิตรแล้ว

ในปี 301 ก่อนคริสตกาล ทั้งสองฝ่ายพบกันที่หมู่บ้านอิปซัสในฟรีเจีย พลูทาร์กบันทึกว่าทัพแอนติโกนัสมีทหารราบ 70,000 คน, ทหารม้า 10,000 คนและช้างศึก 75 เชือก ส่วนทัพพันธมิตรมีทหารราบ 64,000 คน, ทหารม้า 10,500 คน, ช้างศึก 400 เชือกและรถม้าติดใบมีด 120 คัน ทั้งสองฝ่ายต่างจัดให้ช้างศึกอยู่ด้านหน้า ตามด้วยรูปขบวนแฟแลงซ์ด้านหลังตรงกลาง ปีกทั้งสองข้างเป็นทหารม้า การสู้รบเริ่มขึ้นเมื่อทั้งสองฝ่ายปะทะกันด้วยทัพช้าง ด้านดีมีทรีอุสผลักดันทัพม้าของแอนไทโอคัส บุตรชายของเซลิวคัสออกจากสนามรบ ในช่วงเวลาที่ฝ่ายพันธมิตรกำลังเพลี่ยงพล้ำ เซลิวคัสส่งช้างศึกออกไปสกัดดีมีทรีอุสที่ถอนทัพกลับมาแล้วส่งทหารราบที่ใช้ธนูและหอกซัดไปโจมตีแอนติโกนัส การสู้รบจบลงเมื่อแอนติโกนัสถูกสังหาร ส่วนดีมีทรีอุสหนีไปที่กรีซ

ความพยายามในการรวบรวมจักรวรรดิอเล็กซานเดอร์ของแอนติโกนัสจบลงหลังยุทธการครั้งนี้ อาณาจักรของเขาถูกแบ่งโดยไลซีมาคัสและเซลิวคัส อย่างไรก็ตาม ในปี 281 ก่อนคริสตกาล ไลซีมาคัสและเซลิวคัสหันมาสู้กันเองในยุทธการที่คอรูเปเดียม ซึ่งจบลงด้วยความตายของไลซีมาคัส

อาณาจักรของไดแอโดไค หลังยุทธการที่อิปซัส (301 ปีก่อนคริสตกาล)

  อาณาจักรของเซลิวคัส

  อาณาจักรของคาสแซนเดอร์

  อาณาจักรของไลซีมาคัส

  อาณาจักรของทอเลมี

อ้างอิง

1. "Wars of the Diadochi". Ancient History Encyclopedia. สืบค้นเมื่อ November 14, 2018.
2. "The battle of Ipsus". Livius.org. สืบค้นเมื่อ November 14, 2018.
3. Plutarch, Demetrius 28
4. . Battles of the Ancients. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2018-11-30. สืบค้นเมื่อ November 14, 2018.
5. Memnon: History of Heracleia (1)