รถราง

รถราง (อังกฤษ: tram) เป็นพาหนะที่วิ่งบนรางชนิดหนึ่ง มีลักษณะคล้ายรถไฟแต่จะสั้นกว่าและมีน้ำหนักเบากว่า รถรางส่วนมากใช้ไฟฟ้าจากสายไฟด้านบน (pantograph) แต่ก็ยังมีบางส่วนใช้ดีเซลอยู่ ในปัจจุบันนิยมนับรถรางเป็นประเภทหนึ่งของรถไฟฟ้ารางเบาด้วย (light rail)

รถรางเวียนนา หนึ่งในระบบรถรางที่ยาวที่สุดในโลก

ป้ายเตือนผู้ขี่จักรยานให้ระวังร่องของรถราง

รถรางในประเทศไทย ปัจจุบันมีที่เดียวคือ เอเชียทีค เดอะ ริเวอร์ฟร้อนท์ ส่วนรถรางชมเมืองนั้นวิ่งด้วยล้อรถไม่ใช้ระบบราง บริการในปี พ.ศ. 2556 ภายหลังปิดกิจการชั่วคราว

รถรางในประเทศไทย

ในอดีตประเทศไทยก็เคยมีการใช้รถรางครั้งแรกเมื่อวันที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2431 โดยเปิดสายบางคอแหลมเป็นสายแรกเมื่อเริ่มแรกใช้กำลังม้าลากรถไปตามราง ทำให้ใช้เวลาการเดินทางมาก จึงไม่เป็นที่นิยม ภายหลังเปลี่ยนมาใช้กำลังไฟฟ้าเมื่อ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2437 และจนถึงวันที่ 1 ตุลาคม ปี พ.ศ. 2511 ได้ยกเลิกการเดินรถทุกเส้นทางอย่างถาวร

สายในพระนคร

• สายบางคอแหลม
• สายสามเสน
• สายหัวลำโพง
• สายดุสิต
• สายบางซื่อ
• สายปทุมวัน
• สายสีลม

โครงการในต่างจังหวัด

• รถรางขอนแก่น
• รถรางภูเก็ต
• รถรางนครราชสีมา
• รถรางกรุงเทพมหานคร
• รถรางลพบุรี
• รถรางเชียงใหม่
• รถรางพิษณุโลก
• รถรางพัทยา

ข้อดี

• ไม่ปล่อยมลพิษเพราะใช้ไฟฟ้า มลภาวะทางเสียงน้อยกว่า
• สามารถเข้าถึงสถานีรถรางได้ง่ายกว่าการคมนาคมประเภทอื่น ๆ เช่น รถไฟใต้ดิน เพราะอยู่กลางถนน
• ใช้ราง เวลานั่งจึงรู้สึกสบายกว่ารถเมล์ที่กระเด้งมากกว่า
• มีประสิทธิภาพทางพลังงานสูงกว่าขนส่งมวลชนประเภทอื่น ๆ และค่าใช้จ่ายน้อยกว่า

ข้อเสีย

• กินพื้นที่ถนนบางส่วน
• ทุนตั้งต้นสูงกว่ารถเมล์ (ถึงแม้ว่าในระยะยาวจะประหยัดมากกว่า)
• สำหรับผู้ที่ขี่จักรยาน ล้ออาจติดอยู่ในร่องของรถรางได้

ดูเพิ่ม

• รายชื่อระบบรถรางและรถไฟฟ้ารางเบา

อ้างอิง

1. กทม.เตรียมนำรถราง มาให้บริการนักท่องเที่ยวรอบเกาะรัตนโกสินทร์ งานบางกอกคาร์ฟรีเดย์ 2013 ที่จะมีขึ้นในวันที่ 23ก.ย.นี้ หลังถูกยกเลิกวิ่งอย่างถาวรเมื่อกลางปี53
2. เพิ่มศักดิ์ วรรลยางกูล. "ประวัติรถราง". เมืองไทยในอดีต. พระนคร : วัฒนาพานิช, 2503.
3. นิตยสารสกุลไทย - สะพานเก่าในอดีต

แหล่งข้อมูลอื่น

• "Tramway" (article in the 1911 Encyclopaedia Britannica), 1911encyclopedia.org
• Jane's Urban Transit Systems