fbpx
วิกิพีเดีย

วิกฤตการณ์คองโก

วิกฤตการณ์คองโก (ฝรั่งเศส: Crise congolaise) เป็นช่วงความขัดแย้งและผันผวนทางการเมืองในสาธารณรัฐคองโก (สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกในปัจจุบัน) ระหว่างค.ศ. 1960–1965 วิกฤตการณ์นี้เกิดขึ้นเกือบทันทีหลังคองโกได้รับเอกราชจากเบลเยียม และสิ้นสุดลงอย่างไม่เป็นทางการเมื่อโมบูตู เซเซ เซโกขึ้นปกครองประเทศ วิกฤตการณ์คองโกเป็นชุดสงครามกลางเมืองและเป็นสงครามตัวแทนในสงครามเย็น ซึ่งสหภาพโซเวียตและสหรัฐเข้าสนับสนุนฝ่ายตรงข้ามกัน เชื่อว่ามีประชาชนราว 100,000 คนถูกฆ่าในวิกฤตการณ์นี้

วิกฤตการณ์คองโก
ส่วนหนึ่งของ การให้เอกราชในแอฟริกาและสงครามเย็น

ตามเข็มนาฬิกาจากซ้ายบน:
  • ค่ายผู้ลี้ภัยนอกเมืองเอลีซาแบ็ตวีล
  • กำลังรักษาสันติภาพดูแลเพื่อนที่บาดเจ็บ
  • ชาวลูบาที่ติดอาวุธ
  • ประชาชนที่ถูกสังหารหมู่ในลอดยา
  • พลร่มเบลเยียมระหว่างปฏิบัติการ ดรากอนรูจ
  • ฝ่ายรัฐบาลปะทะกับกบฏซิมบา
วันที่5 กรกฎาคม ค.ศ. 1960 – 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1965
สถานที่สาธารณรัฐคองโก
ผล สถาปนาคองโกเป็นรัฐเดี่ยวเอกราชภายใต้ระบอบเผด็จการโดยพฤตินัยโดยโมบูตู เซเซ เซโก
คู่สงคราม
สนับสนุน:
 สหภาพโซเวียต (1960)
ONUC

1960–63:
กาต็องกา
ซูด-กาซาย

สนับสนุน:
 เบลเยียม


1960–62:
สาธารณรัฐเสรีคองโก

สนับสนุน:
 สหภาพโซเวียต

1964–65:
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก
 สหรัฐ
 เบลเยียม

สนับสนุน:
ONUC (1964)

1964–65:
กบฏกวีลูและซิมบา

สนับสนุน:
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ

  • มออีซ ชอมเบ
  • อาลแบร์ กาลอนจี
  • กัสตง ไอส์เกินส์
  • เตโอ เลอแฟฟวร์


  • ปีแยร์ มูเลเล
  • คริสต็อฟ กเบนเย
ความสูญเสีย
ถูกฆ่า: ~100,000

ขบวนการชาตินิยมในเบลเจียนคองโกเรียกร้องให้ยุติการปกครองโดยเจ้าอาณานิคม นำไปสู่การได้รับเอกราชในวันที่ 30 มิถุนายน ค.ศ. 1960 อย่างไรก็ตามมีการเตรียมการเพียงเล็กน้อยหลังได้รับเอกราชและปัญหาหลายอย่าง เช่น แนวคิดสหพันธรัฐ เผ่าชนนิยม และชาตินิยมเชิงชาติพันธุ์ไม่ได้รับการแก้ไข เพียงสัปดาห์แรกของเดือนกรกฎาคม เกิดการก่อการกำเริบในกองทัพ ความรุนแรงระหว่างคนขาวกับคนดำปะทุ และกาต็องกาและซูด-กาซายแยกตัวโดยได้รับการสนับสนุนจากเบลเยียม ท่ามกลางความไม่สงบ ด๊าก ฮัมมาร์เฮิลด์ เลขาธิการสหประชาชาติส่งกองกำลังรักษาสันติภาพเข้าไปในคองโกเพื่อรักษาความสงบภายใน แต่ปฏิเสธที่จะใช้กองกำลังนี้ช่วยรัฐบาลเลออปอลวีลสู้กับกลุ่มแยกตัว ปาทริส ลูมูมบา นายกรัฐมนตรีจึงขอความช่วยเหลือจากสหภาพโซเวียต ซึ่งสนับสนุนที่ปรึกษาทางทหารและความช่วยเหลืออื่น ๆ

การเข้ามาของสหภาพโซเวียตก่อให้เกิดความแตกแยกในรัฐบาล และนำไปสู่ความตึงเครียดระหว่างลูมูมบากับประธานาธิบดีโฌแซ็ฟ กาซา-วูบู ซึ่งยุติลงเมื่อโมบูตูที่คุมกองทัพก่อรัฐประหาร ขับที่ปรึกษาโซเวียตและจัดตั้งรัฐบาลใหม่ใต้อำนาจตน ลูมูมบาถูกจับกุมและภายหลังถูกประหารใน ค.ศ. 1961 ในช่วงเวลาเดียวกัน ผู้สนับสนุนลูมูมบาตั้งรัฐบาลคู่แข่งนาม "สาธารณรัฐเสรีคองโก" ในสตานเลวีลและได้รับการสนับสนุนจากสหภาพโซเวียตแต่พ่ายแพ้ใน ค.ศ. 1962 ด้านสหประชาชาติแข็งกร้าวต่อกลุ่มแยกตัวมากขึ้นหลังฮัมมาร์เฮิลด์เสียชีวิตในเหตุเครื่องบินตกใน ค.ศ. 1961 ต่อมารัฐบาลเลออปอลวีลที่ได้รับการสนับสนุนจากกองกำลังสหประชาชาติเอาชนะกาต็องกาและซูด-กาซายในต้นค.ศ. 1963

เมื่อกาต็องกาและซูด-กาซายกลับเข้ามาอยู่ใต้อำนาจรัฐบาล มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญที่ประนีประนอมและให้มออีซ ชอมเบ ผู้นำกาต็องกาที่ลี้ภัยเป็นนายกรัฐมนตรีชั่วคราว แต่ก่อนจะมีการเลือกตั้งเกิดกลุ่มติดอาวุธนิยมลัทธิเหมาที่เรียกตนเองว่าซิมบาขึ้นทางตะวันออกของประเทศ ซิมบาสามารถยึดพื้นที่ได้จำนวนมากและก่อตั้ง "สาธารณรัฐประชาชนคองโก" ในสตานเลวีล เดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1964 ระหว่างที่ฝ่ายรัฐบาลค่อย ๆ ยึดพื้นที่คืน สหรัฐและเบลเยียมเข้าแทรกแซงเพื่อช่วยเหลือตัวประกันที่ถูกซิมบาจับตัวในสตานเลวีล หลังจากนั้นไม่นานซิมบาพ่ายแพ้และล่มสลาย หลังการเลือกตั้งในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1965 เกิดความตึงเครียดรอบใหม่ระหว่างช็อมเบกับกาซา-วูบู ส่งผลให้โมบูตูก่อรัฐประหารอีกครั้งในเดือนพฤศจิกายนและขึ้นปกครองประเทศด้วยตนเอง โมบูตูเปลี่ยนชื่อประเทศเป็นสาธารณรัฐซาอีร์ใน ค.ศ. 1971 และปกครองด้วยระบอบเผด็จการจนกระทั่งเขาถูกโค่นล้มใน ค.ศ. 1997

อ้างอิง

  1. Haskin 2005, pp. 24–5.
  2. Nzongola-Ntalaja 2007, p. 101.
  3. Dorn 2016, p. 32.
  4. Nugent 2004, p. 97.
  5. Mwakikagile 2014, p. 72.
  6. Zeilig 2008, p. 88.
  7. Zeilig 2008, pp. 89–91.
  8. Gondola 2002, p. 118.
  9. Nugent 2004, p. 86.
  10. "United Nations Operation in the Congo (ONUC) (1960-1964) - UNARMS". search.archives.un.org. สืบค้นเมื่อ 2021-04-26.
  11. Zeilig 2008, p. 116.
  12. Nzongola-Ntalaja 2007, p. 108.
  13. Nzongola-Ntalaja 2007, p. 109.
  14. Gendebien 1967, p. 205.
  15. Boulden 2001, p. 36.
  16. Willame 1972, p. 68.
  17. Boulden 2001, p. 40.
  18. Gleijeses 1994, p. 74.
  19. Stapleton 2017, p. 244.
  20. Nzongola-Ntalaja 2007, p. 136.
  21. EISA 2002b.
  22. Abbott (2014), pp. 34–35.


อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref> สำหรับกลุ่มชื่อ "lower-alpha" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="lower-alpha"/> ที่สอดคล้องกัน หรือไม่มีการปิด </ref>

กฤตการณ, คองโก, ฝร, งเศส, crise, congolaise, เป, นช, วงความข, ดแย, งและผ, นผวนทางการเม, องในสาธารณร, ฐคองโก, สาธารณร, ฐประชาธ, ปไตยคองโกในป, จจ, ระหว, างค, 1960, 1965, กฤตการณ, เก, ดข, นเก, อบท, นท, หล, งคองโกได, บเอกราชจากเบลเย, ยม, และส, นส, ดลงอย, างไม, เป,. wikvtkarnkhxngok frngess Crise congolaise epnchwngkhwamkhdaeyngaelaphnphwnthangkaremuxnginsatharnrthkhxngok satharnrthprachathipitykhxngokinpccubn rahwangkh s 1960 1965 wikvtkarnniekidkhunekuxbthnthihlngkhxngokidrbexkrachcakebleyiym aelasinsudlngxyangimepnthangkaremuxombutu eses esokkhunpkkhrxngpraeths wikvtkarnkhxngokepnchudsngkhramklangemuxngaelaepnsngkhramtwaethninsngkhrameyn sungshphaphosewiytaelashrthekhasnbsnunfaytrngkhamkn echuxwamiprachachnraw 100 000 khnthukkhainwikvtkarnniwikvtkarnkhxngokswnhnungkhxng karihexkrachinaexfrikaaelasngkhrameyntamekhmnalikacaksaybn khayphuliphynxkemuxngexlisaaebtwil kalngrksasntiphaphduaelephuxnthibadecb chawlubathitidxawuth prachachnthithuksngharhmuinlxdya phlrmebleyiymrahwangptibtikar drakxnruc fayrthbalpathakbkbtsimbawnthi5 krkdakhm kh s 1960 25 phvscikayn kh s 1965sthanthisatharnrthkhxngokphlsthapnakhxngokepnrthediywexkrachphayitrabxbephdckarodyphvtinyodyombutu eses esokkhusngkhram1960 63 satharnrthkhxngok snbsnun shphaphosewiyt 1960 ONUC a 1960 63 katxngka sud kasaysnbsnun ebleyiym b 1960 62 satharnrthesrikhxngok snbsnun shphaphosewiyt1964 65 satharnrthprachathipitykhxngok shrth ebleyiym snbsnun ONUC 1964 1964 65 kbtkwiluaelasimba snbsnun shphaphosewiyt cin khiwbaphubngkhbbychaaelaphunaochaesf kasa wubupathris lumumba siril xaduladak hmmarehild xutn ochaesf kasa wubuombutu eses esokmxxis chxmeb tngaet 1964 mxxis chxmebxalaebr kalxncikstng ixsekinsetox elxaeffwr xxngtwn kiaesnka echly piaeyr muelelkhristxf kebneykhwamsuyesiythukkha 100 000 5 khbwnkarchatiniyminebleciynkhxngokeriykrxngihyutikarpkkhrxngodyecaxananikhm naipsukaridrbexkrachinwnthi 30 mithunayn kh s 1960 6 xyangirktammikaretriymkarephiyngelknxyhlngidrbexkrachaelapyhahlayxyang echn aenwkhidshphnthrth ephachnniym aelachatiniymechingchatiphnthuimidrbkaraekikh 7 ephiyngspdahaerkkhxngeduxnkrkdakhm ekidkarkxkarkaeribinkxngthph 8 khwamrunaerngrahwangkhnkhawkbkhndapathu 8 aelakatxngkaaelasud kasayaeyktwodyidrbkarsnbsnuncakebleyiym 9 thamklangkhwamimsngb dak hmmarehild elkhathikarshprachachatisngkxngkalngrksasntiphaphekhaipinkhxngokephuxrksakhwamsngbphayin 10 aetptiesththicaichkxngkalngnichwyrthbalelxxpxlwilsukbklumaeyktw pathris lumumba naykrthmntricungkhxkhwamchwyehluxcakshphaphosewiyt sungsnbsnunthipruksathangthharaelakhwamchwyehluxxun 11 karekhamakhxngshphaphosewiytkxihekidkhwamaetkaeykinrthbal aelanaipsukhwamtungekhriydrahwanglumumbakbprathanathibdiochaesf kasa wubu 12 sungyutilngemuxombututhikhumkxngthphkxrthprahar khbthipruksaosewiytaelacdtngrthbalihmitxanactn 13 lumumbathukcbkumaelaphayhlngthukpraharin kh s 1961 inchwngewlaediywkn phusnbsnunlumumbatngrthbalkhuaekhngnam satharnrthesrikhxngok instanelwilaelaidrbkarsnbsnuncakshphaphosewiytaetphayaephin kh s 1962 14 danshprachachatiaekhngkrawtxklumaeyktwmakkhunhlnghmmarehildesiychiwitinehtuekhruxngbintkin kh s 1961 15 txmarthbalelxxpxlwilthiidrbkarsnbsnuncakkxngkalngshprachachatiexachnakatxngkaaelasud kasayintnkh s 1963 16 17 emuxkatxngkaaelasud kasayklbekhamaxyuitxanacrthbal mikarprakasichrththrrmnuythipranipranxmaelaihmxxis chxmeb phunakatxngkathiliphyepnnaykrthmntrichwkhraw 18 aetkxncamikareluxktngekidklumtidxawuthniymlththiehmathieriyktnexngwasimbakhunthangtawnxxkkhxngpraeths simbasamarthyudphunthiidcanwnmakaelakxtng satharnrthprachachnkhxngok instanelwil 19 eduxnphvscikayn kh s 1964 rahwangthifayrthbalkhxy yudphunthikhun shrthaelaebleyiymekhaaethrkaesngephuxchwyehluxtwpraknthithuksimbacbtwinstanelwil 20 hlngcaknnimnansimbaphayaephaelalmslay hlngkareluxktngineduxnminakhm kh s 1965 ekidkhwamtungekhriydrxbihmrahwangchxmebkbkasa wubu sngphlihombutukxrthpraharxikkhrngineduxnphvscikaynaelakhunpkkhrxngpraethsdwytnexng 21 ombutuepliynchuxpraethsepnsatharnrthsaxirin kh s 1971 aelapkkhrxngdwyrabxbephdckarcnkrathngekhathukokhnlmin kh s 1997 22 khxmmxns miphaphaelasuxekiywkb wikvtkarnkhxngokxangxing aekikh Haskin 2005 pp 24 5 sfn error no target CITEREFHaskin2005 help Nzongola Ntalaja 2007 p 101 sfn error no target CITEREFNzongola Ntalaja2007 help Dorn 2016 p 32 sfn error no target CITEREFDorn2016 help Nugent 2004 p 97 sfn error no target CITEREFNugent2004 help Mwakikagile 2014 p 72 sfn error no target CITEREFMwakikagile2014 help Zeilig 2008 p 88 sfn error no target CITEREFZeilig2008 help Zeilig 2008 pp 89 91 sfn error no target CITEREFZeilig2008 help 8 0 8 1 Gondola 2002 p 118 sfn error no target CITEREFGondola2002 help Nugent 2004 p 86 sfn error no target CITEREFNugent2004 help United Nations Operation in the Congo ONUC 1960 1964 UNARMS search archives un org subkhnemux 2021 04 26 Zeilig 2008 p 116 sfn error no target CITEREFZeilig2008 help Nzongola Ntalaja 2007 p 108 sfn error no target CITEREFNzongola Ntalaja2007 help Nzongola Ntalaja 2007 p 109 sfn error no target CITEREFNzongola Ntalaja2007 help Gendebien 1967 p 205 sfn error no target CITEREFGendebien1967 help Boulden 2001 p 36 sfn error no target CITEREFBoulden2001 help Willame 1972 p 68 sfn error no target CITEREFWillame1972 help Boulden 2001 p 40 sfn error no target CITEREFBoulden2001 help Gleijeses 1994 p 74 sfn error no target CITEREFGleijeses1994 help Stapleton 2017 p 244 sfn error no target CITEREFStapleton2017 help Nzongola Ntalaja 2007 p 136 sfn error no target CITEREFNzongola Ntalaja2007 help EISA 2002b sfn error no target CITEREFEISA2002b help Abbott 2014 pp 34 35 harv error no target CITEREFAbbott2014 help bthkhwamekiywkbprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmulduephimthi sthaniyxy prawtisastr bthkhwamekiywkbsngkhrameynniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmulduephimthi sthaniyxy sngkhrameynxangxingphidphlad mipayrabu lt ref gt sahrbklumchux lower alpha aetimphbpayrabu lt references group lower alpha gt thisxdkhlxngkn hruximmikarpid lt ref gt ekhathungcak https th wikipedia org w index php title wikvtkarnkhxngok amp oldid 9814208, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม