วิจิตร คุณาวุฒิ
วิจิตร คุณาวุฒิ หรือ คุณาวุฒิ (23 มกราคม พ.ศ. 2465 - 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2540) ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์และละคร) ประจำปี พ.ศ. 2530 เป็นผู้กำกับภาพยนตร์ไทยคนเดียวที่ได้รับรางวัลตุ๊กตาทอง สาขาผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ติดต่อกัน 4 ปีซ้อน ระหว่างปี พ.ศ. 2505-2508 จนได้รับฉายาว่า เศรษฐีตุ๊กตาทอง
วิจิตร คุณาวุฒิ | |
|---|---|
ภาพวาดของ วิจิตร คุณาวุฒิ จากสูจิบัตรเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติกรุงเทพ 2548 | |
| สารนิเทศภูมิหลัง | |
| ชื่อเกิด | วิจิตร คุณาวุฒิ |
| เกิด | 23 มกราคม พ.ศ. 2465 จังหวัดฉะเชิงเทรา ประเทศสยาม |
| เสียชีวิต | 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 (75 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
| คู่สมรส | ทองปอนด์ คุณาวุฒิ |
| ศิลปินแห่งชาติ | พ.ศ. 2530 - สาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์) |
| พระสุรัสวดี | ภาพยนตร์ยอดเยี่ยม พ.ศ. 2503 - มือโจร |
| สุพรรณหงส์ | ภาพยนตร์ยอดเยี่ยม พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน บทภาพยนตร์ยอดเยี่ยม พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน ลำดับภาพ-ตัดต่อยอดเยี่ยม พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน |
| ฐานข้อมูล | |
| IMDb | |
| ThaiFilmDb | |
วิจิตร คุณาวุฒิ เป็นศิษย์เก่าวชิราวุธวิทยาลัย สมรสกับ นางทองปอนด์ คุณาวุฒิ (โกมลภิส) มีบุตรชายคือ คณิต คุณาวุฒิ
วิจิตรเป็นนักเขียนและนักหนังสือพิมพ์ร่วมสมัยกับ ส. อาสนจินดา อิศรา อมันตกุล และประมูล อุณหธูป เคยมีผลงานเขียนเรื่องสั้นที่มีชื่อเสียง เรื่อง น้ำตาจำอวด และ โสเภณีร้องไห้ เริ่มมีชื่อเสียงจากในฐานะผู้กำกับภาพยนตร์จากผลงานกำกับเรื่อง มรสุมสวาท จากบทประพันธ์ของอิศรา อมันตกุล นำแสดงโดย ชนะ ศรีอุบล ขิ่นเลส่วย นางเอกชาวพม่า
ส่วนมาก วิจิตร คุณาวุฒิ มักจะนำนวนิยายชื่อดังมาสร้างเป็นภาพยนตร์ เช่น นวนิยายของ กฤษณา อโศกสิน ได้แก่ ดวงตาสวรรค์, น้ำเซาะทราย, ป่ากามเทพ และ เมียหลวง
วิจิตร คุณาวุฒิ ได้รับรางวัลกินรีเกียรติยศ "Lifetime Achievement Award" เพื่อเป็นการยกย่องเชิดชูเกียรติ ในเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติกรุงเทพ 2548 (2005 Bangkok International Film Festival) เมื่อวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2548
ผลงาน
- ผารีซอ (2498)
- มรสุมสวาท (2499) - จากบทประพันธ์ของ อิศรา อมันตกุล
- ปรารถนาแห่งหัวใจ (2500)
- คู่ชีวิต (2501)
- รมดี (2501)
- เหนือมนุษย์ (2502)
- มือโจร (2504)
- กัลปังหา (2505)
- สายเลือด-สายรัก (2505)
- กัปตันเครียวฉลามเหล็ก (2506)
- จำเลยรัก (2506) - จากบทประพันธ์ของ ชูวงศ์ ฉายะจินดา
- คมแสนคม (2507)
- ดวงตาสวรรค์ (2507) - จากบทประพันธ์ของ กฤษณา อโศกสิน
- เดือนร้าว (2508)
- นางสาวโพระดก (2508) - จากบทประพันธ์ของ รพีพร
- เกิดเป็นหงส์ (2509)
- โนห์รา (2509) - ผลงานกำกับร่วมกับ เชิด ทรงศรี, ส.อาสนจินดา และสุพรรณ พราหมณ์พันธุ์
- เพชรตัดเพชร (2509) - กำกับร่วมกับ พันคำ และ ประกอบ แก้วประเสริฐ
- เสน่ห์บางกอก (2509) - จากบทละครวิทยุของ อาจินต์ ปัญจพรรค์
- คนเหนือคน (2510)
- ไทรโศก (2510) - จากบทประพันธ์ของ จำลักษณ์
- ดาวรุ่ง (2512)
- น้องรัก (2512)
- แม่ศรีไพร (2514) - จากบทประพันธ์เรื่อง ธาตุดิน ของ มาลัย ชูพินิจ
- หัวใจป่า (2515)
- น้ำเซาะทราย (2516)
- ป่ากามเทพ (2519)
- เมียหลวง (2521)
- คนภูเขา (2522)
- ลูกอีสาน (2525) - จากบทประพันธ์ของ คำพูน บุญทวี
- ผู้หญิงคนนั้นชื่อบุญรอด (2528)
- เรือนแพ (2532)
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
รางวัล
รางวัลผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยม
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 5 ประจำปี พ.ศ. 2505 - สายเลือดสายรัก
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 6 ประจำปี พ.ศ. 2506 - ดวงตาสวรรค์
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 7 ประจำปี พ.ศ. 2507 - นางสาวโพระดก
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 8 ประจำปี พ.ศ. 2508 - เสน่ห์บางกอกว้าวซ่า
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2522 - คนภูเขา
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 6 ประจำปี พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน
- รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2503 - มือโจร
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 7 ประจำปี พ.ศ. 2507 - นางสาวโพระดก
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2522 - คนภูเขา (ได้รับรางวัล) ,เมียหลวง (เข้าชิง)
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 6 ประจำปี พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน
- รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 5 ประจำปี พ.ศ. 2505 - สายเลือดสายรัก
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 6 ประจำปี พ.ศ. 2506 - ดวงตาสวรรค์
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 7 ประจำปี พ.ศ. 2507 - คมแสนคม
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 8 ประจำปี พ.ศ. 2508 - เสน่ห์บางกอก
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 1 ประจำปี พ.ศ. 2516-17 - น้ำเซาะทราย
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2522 - คนภูเขา
- รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2525 - ลูกอีสาน
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 5 ประจำปี พ.ศ. 2505 - สายเลือดสายรัก
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 7 ประจำปี พ.ศ. 2507 - คมแสนคม
- รางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 8 ประจำปี พ.ศ. 2508 - เดือนร้าว
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 3 ประจำปี พ.ศ. 2520 - ป่ากามเทพ
- รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ครั้งที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2522 - เมียหลวง
อ้างอิง
- ณรงค์ จันทร์เรือง, คอลัมน์มิตรน้ำหมึก, มติชนสุดสัปดาห์ 22-28 มิถุนายน 2550 หน้า 64
- http://www.bangkokfilm.org/2005/th/newsdetail.aspx?id=53
แหล่งข้อมูลอื่น
- ประวัติของ วิจิตร คุณาวุฒิ จากเว็บไซต์ มูลนิธิหนังไทย
