สุมาสู
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
บทความนี้ต้องการการจัดหน้า จัดหมวดหมู่ ใส่ลิงก์ภายใน หรือเก็บกวาดเนื้อหา ให้มีคุณภาพดีขึ้น คุณสามารถปรับปรุงแก้ไขบทความนี้ได้ และนำป้ายออก พิจารณาใช้ป้ายข้อความอื่นเพื่อชี้ชัดข้อบกพร่อง |
สุมาสู หรือซือหม่าซือ (ค.ศ. 208 - 23 มีนาคม ค.ศ. 255) ชื่อรอง จื่อเหยียน เป็นนายพลทหารและผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของวุยก๊กในสมัยสามก๊ก ในปี 249 สุมาสูช่วยสุมาอี้ผู้เป็นบิดาในการล้มล้างโจซอง ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของพระเจ้าโจฮอง ทำให้ตระกูลสุมาขึ้นมากุมอำนาจ สุมาสูสืบทอดอำนาจหลังจากสุมาอี้เสียชีวิตในปี 251 หลังจากพระเจ้าโจฮองคิดจะปลดสุมาสูในปี 254 สูมาสูได้ปลดพระเจ้าโจฮองออกและตั้งโจมอขึ้นเป็นจักรพรรดิแทน ภายหลังสุมาสูเสียชีวิตในปี 255 อำนาจถูกผ่านไปยังสุมาเจียวผู้เป็นน้องชาย และในท้ายสุดสุมาเอี๋ยนได้ล้มราชบัลลังก์และสถาปนาราชวงศ์จิ้นขึ้นมา
| สุมาสู | |
|---|---|
| ขุนพลแห่งวุยก๊ก | |
| เกิด | ค.ศ. 208 |
| ถึงแก่กรรม | 23 มีนาคม ค.ศ. 255 (อายุ 47 ปี) |
| ชื่อ | |
| อักษรจีนตัวเต็ม | 司馬師 |
| อักษรจีนตัวย่อ | 司马师 |
| สำเนียงจีนกลาง | ซือหม่าซือ |
| สำเนียงจีนฮกเกี้ยน | สุมาสู |
| ชื่อรอง | จื่อเหยียน |
หลังจากสุมาเอี๋ยนขึ้นครองราชย์ สุมาสูได้รับการอวยยศย้อนหลังเป็น Emperor Jing of Jin (景帝)
ชีวิตช่วงแรก
สุมาสูเกิดในปี 208 เป็นบุตรชายคนโตของสุมาอี้และจางชุนหัว ตอนที่สุมาสูยังหนุ่ม เขาเป็นที่รู้จักในเรื่องความประพฤติและสติปัญญาที่ดีเลิศ ทำให้ได้รับชื่อเสียงเหมือนกับแฮหัวเทียนและโฮอั๋น โฮอั๋นถึงกับเคยกล่าวไว้ว่า "บุคคลเดียวที่สามารถประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่ภายใต้สรวงสวรรค์อาจเป็นสุมาจื่อเหยียน" ระหว่างปี 237 ถึง 239 สุมาสูถูกแต่งตั้งเป็น Cavalier Attendant-in-Ordinary (散騎常侍) และได้รับการเลื่อนยศเป็น Military Protector of the Palace (中護軍)
หน้าที่การงานจนถึงปี 251
อุบัติการณ์สุสานโกเบงเหลง (Incident at Gaoping Tombs)
Book of Jin กล่าวว่า สุมาอี้วางแผนก่อการรัฐประหารกับสุมาสู โดยไม่ได้ปรึกษากับสุมาเจียว (ซึ่ง Sima Guang ไม่เชื่อ และกล่าวไว้ใน Zizhi Tongjian ว่าสุมาอี้วางแผนกับทั้งสุมาสูและสุมาเจียว) สุมาสูจัดตั้งทัพที่จงรักภักดีต่อตระกูลสุมา 3,000 คนโดยที่โจซองและพรรคพวกไม่ทราบ และถูกเรียกมาเมื่อสุมาอี้ทำการรัฐประหารในปี 249
หลังจากสุมาอี้โค่นล้มโจซองและขึ้นเป็นผู้สำเร็จราชการในสมัยพระเจ้าโจฮอง ก็ได้มอบยศ Marquess of Changpingxiang พร้อม 1,000 households แก่สุมาสู ไม่นานหลังจากนั้นก็ขึ้นเป็น General of the Guards (衛將軍) สุมาสูกลายมาเป็นที่ปรึกษาของสุมาอี้ แม้ว่าจะไม่มีการบันทึกความสำเร็จของเขาในช่วงเวลานี้ หลังจากสุมาอี้ตายในปี 251 สุมาสูรับช่วงต่อโดยไม่มีใครต่อต้าน
ในฐานะผู้กุมอำนาจวุยก๊ก
ในรัชสมัยพระเจ้าโจฮอง
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในช่วงแรก
สุมาสูปกครองบ้านเมืองอย่างมีประสิทธิภาพและยุติธรรม เขาสั่งให้ข้าราชการแนะนำคนมีความสามารถแก่เขา กำหนดลำดับชั้น ดูแลความยากจนและเด็กกำพร้า และจัดการกับเรื่องบุคลากรที่ล่าช้า
ไม่นานหลังจากสุมาอี้เสียชีวิต พระเจ้าโจฮองทรงแต่งตั้งสุมาสูเป็น General-in-Chief Who Pacifies the Army (撫軍大將軍) ในปลายปี 251 เตงงายซึ่งเป็น Grand Administrator of Chengyang ส่ง memorial มายังราชสำนักโดยกล่าวว่า ชนเผ่าซงหนูภายใต้เล่าเป๋าเริ่มแข็งแกร่งเกินไป โดยเตงงายเสนอให้มอบยศและรางวัลแก่เผ่าซงหนูเพื่อให้แตกแยกและอ่อนแอลง และเพื่อให้พวกเขาตั้งถิ่นฐานห่างออกไปจากคนจีน และสอนพวกเขาใหม่ด้วยวัฒนธรรมจีน สุมาสูเห็นด้วย
ประมาณต้นปี 252 สุมาสูเลื่อนยศเป็น General-in-Chief (大將軍) รวมถึง Palace Attendant (侍中) ทำให้สุมาสูมีอำนาจควบคุมทหารทั้งในและนอกราชสำนัก เขายังได้รับอำนาจใน Imperial Secretariat (錄尚書事)
มีอยู่ครั้งหนึ่งที่มีคนขอให้สุมาสู้แก้กฎหมาย สุมาสูตอบว่า "กวีเคยสรรเสริญผู้ที่ปฏิบัติตามหลักการของพระเจ้าแห่งสวรรค์และปรากฏราวกับว่าพวกเขาไม่รู้อะไรเลย สถาบันและกฎที่คิดค้นโดยบรรพบุรุษของทั้งสามราชวงศ์ควรได้รับการปฏิบัติตาม หากไม่มีสงครามก็ไม่ควรมีการปฏิรูปอย่างเร่งด่วน"
ศึกหับป๋า
สุมาสูต้องการแสดงว่าตนเป็นผู้นำทหารที่มีความสามารถ ในปลายปี 252 สุมาสูนำทัพบุกง่อก๊กหลังจากพระเจ้าซุนกวนสิ้นพระชนม์และซุนเหลียงพึ่งขึ้นครองราชย์โดยมีจูกัดเก๊กเป็นผู้สำเร็จราชการ จูกัดเก๊กเอาชนะทัพของสุมาเจียวได้ในศึก Dongxing แต่สุมาสูก็ยังรักษาหน้าได้โดยการยอมรับข้อผิดพลาดและเลื่อนยศให้แก่นายพลที่พยายามคัดค้านการบุกง่อก๊ก ในปี 253 หลังจากสุมาสูเอาชนะทัพของจูกัดเก๊กได้ ชื่อเสียงของเขาจึงเลื่องลือขึ้น อำนาจของเขาก็มั่นคงขึ้นไปอีก
ปลดพระเจ้าโจฮอง
ในปี 254 สุมาสูระแวงว่าพระเจ้าโจฮองทรงสมคบคิดกับ Li Feng (李豐) ในการจะกำจัดสุมาสู เขาจึงเรียก Li Feng มาสอบสวน เมื่อ Li Feng ไม่ยอมตอบว่าคุยอะไรกับพระเจ้าโจฮอง สุมาสูจึงจัดการฆ่า Li Feng ด้วยด้ามดาบ หลังจากนั้นจึงกล่าวหาว่า Li Feng แฮหัวเทียน และ Zhang Ji (張緝) เป็นกบฏและสั่งประหารพร้อมทั้งครอบครัว พระเจ้าโจฮองถูกบังคับให้ปลด Empress Zhang ผู้เป็นภรรยา และเป็นลูกสาวของ Zhang Ji ออก พระเจ้าโจฮองทรงพิโรธจากการตายของ Li Feng และ Zhang Ji มาก และในปลายปี 254 ที่ปรึกษาของพระเจ้าโจฮองบอกพระเจ้าโจฮองเกี่ยวกับแผนที่จะให้ฆ่าสุมาเจียวที่จะเดินทางมาที่วังเพื่อยึดกองกำลังไปโจมตีสุมาสู พระเจ้าโจฮองไม่ได้ตัดสินใจทำตามแผนนั้น เมื่อสุมาสูทราบถึงแผนดังกล่าวจึงปลดพระเจ้าโจฮองออกแต่ก็ไม่ได้ฆ่าและคืนยศเดิม (Prince of Qi) ให้ เมื่อสุมาสูบอก Empress Dowager Guo ว่าเขาต้องการจะแต่งตั้ง Cao Ju (曹據) น้องชายของพระเจ้าโจผีเป็นจักรพรรดิ เธอบอกว่าการกระทำดังกล่าวไม่เหมาะสม เนื่องจาก Cao Ju เป็นลุงของโจยอย, such a succession would leave Cao Rui effectively sonless with no heir. สุมาสูจึงต้องเห็นด้วยกับนาง และแต่งตั้งโจมอเป็นจักรพรรดิแทนตามคำแนะนำของนาง โจมอซึ่งในขณะนั้นอายุ 14 ปี เป็นที่รู้จักในความเฉลียวฉลาด ทำให้ Empress Dowager Guo เชื่อว่าเขาอาจจะมีโอกาสในการต่อกรกับตระกูลสุมา
ในรัชสมัยพระเจ้าโจมอ
กบฏ Shouchun ครั้งที่สอง และการเสียชีวิต
ถึงกระนั้น Empress Dowager Guo และพระเจ้าโจมอไม่สามารถหยุดยั้งอำนาจที่เพิ่มขึ้นของตระกูลสุมาได้ หลังจากการปลดพระเจ้าโจฮอง บู๊ขิวเขียมและบุนขิมก่อกบฏ แต่ก็ถูกสุมาสูกำจัดอย่างรวดเร็ว บู๊ขิวเขียมถูกฆ่า และครอบครัวถูกประหาร บุนขิมและลูกชายของเขาหนีไปยังง่อก๊ก
ศึกนี้ส่งผลต่อสุมาสู ในช่วงต้นของการก่อกบฏ สุมาสูมีอาการเจ็บป่วยที่ตาและพึ่งผ่าตัดเสร็จ เขาไม่เต็มใจที่จะนำทัพเองและต้องการให้สุมาหูผู้เป็นลุงนำทัพไปปราบบู๊ขิวเขียมและบุนขิม ด้วยคำร้องขอของ Wang Su, Fu Gu (傅嘏) และจงโฮย เขาจึงตัดสินใจนำทัพเอง แต่ระหว่างที่ถูกบุนเอ๋งผู้เป็นบุตรชายของบุนขิมเข้าโจมตี สุมาสูที่เกิดความกังวลมีอาการกำเริบที่ตา ทำให้ลูกตาหลุดออกมา อาการป่วยจึงทรุดลงเรื่อย ๆ หลังจากปราบกบฏได้ไม่ถึงหนึ่งเดือน สุมาสูเสียชีวิตที่ลกเอี๋ยง โดยสุมาเจียวผู้เป็นน้องชายสืบทอดอำนาจต่อ