สุสานหลวงราชวงศ์หมิง

สุสานหลวงราชวงศ์หมิง (อังกฤษ: Ming Tombs) หรือ สุสานสิบสามจักรพรรดิแห่งราชวงศ์หมิง (จีน: 明十三陵) เรียกสั้นๆว่า สือซานหลิง (จีน: 十三陵) เป็นพระราชสุสานที่ฝังพระศพของจักรพรรดิแห่งราชวงศ์หมิงทั้งสิ้น 13 พระองค์ และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยองค์กร UNESCO เริ่มก่อสร้างในรัชสมัยจักรพรรดิหย่งเล่อ ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 3 แห่งราชวงศ์หมิงเมื่อปี ค.ศ. 1420

สุสานหลวงราชวงศ์หมิง *
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
ทางเดินในสุสานราชวงศ์หมิง
พิกัด	40°09′04″N 116°08′02″E / 40.1512°N 116.134°E / 40.1512; 116.134
ประเทศ	จีน
ภูมิภาค **	เอเชีย-แปซิฟิก
ประเภท	วัฒนธรรม
อ้างอิง	1004
ประวัติการขึ้นทะเบียน
ขึ้นทะเบียน	2000 (คณะกรรมการสมัยที่ 24)
เพิ่มเติม	2003 ; 2004
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก

ราชวงศ์หมิงมีจักรพรรดิ 16 พระองค์ แต่มีเพียง 13 พระองค์ ที่พระศพฝังในสุสานแห่งนี้ จักรพรรดิที่ไม่ได้ฝังอยู่ที่นี่คือ จักรพรรดิหงอู่ (จูหยวนจาง) จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน และจักรพรรดิจิ่งไท่

ในช่วงแรกเริ่มก่อตั้งราชวงศ์หมิงนั้นจูหยวนจางได้ใช้เมืองหนานจิงเป็นเมืองหลวง ดังนั้นสุสานของจูหยวนจางจึงอยู่ที่เมืองหนานจิง ส่วนจักรพรรดิเจี้ยนเหวินซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 2 นั้น เนื่องจากถูกจักรพรรดิหย่งเล่อยึดอำนาจและลี้ภัยหายสาบสูญไปจึงไม่มีพระศพให้นำมาฝังจึงไม่มีพระสุสาน

ในสมัยจักรพรรดิหย่งเล่อ (永乐) ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 3 นั้นได้ย้ายเมืองหลวงมาอยู่ที่ปักกิ่ง พระองค์ได้เริ่มสร้างสุสานของตัวเองขึ้นในปี ค.ศ. 1409 และเมื่อสวรรคตลงในปี ค.ศ. 1424 สุสานแห่งนี้จึงได้เริ่มใช้งาน สุสานแรกของจักรพรรดิหย่งเล่อมีชื่อว่า ฉางหลิง (长陵) เป็นสุสานที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เป็นจุดเริ่มต้นของสุสานราชวงศ์หมิงทั้ง 13 พระองค์

ในปี ค.ศ. 1449 จักรพรรดิจิ่งไท่ได้รับการแต่งตั้งเป็นจักรพรรดิองคืที่ 7 แห่งราชวงศ์หมิง แทนจักรพรรดิเจิ้งถ่งพี่ชาย ซึ่งถูกจับเป็นตัวประกันระหว่างออกรบกับชาวมองโกลเผ่าหว่าล่า ซึ่งภายหลังถูกปล่อยตัวออกมาและโดนกุมขังโดยจักรพรรดิจิ่งไท่ ต่อมาในปี ค.ศ. 1457 จักรพรรดิจิ่งไท่ล้มป่วยและสวรรคต ขณะพระชนมายุ 28 พรรษา เหล่าขุนนางและขันทีจึงประชุมหารือกันเชิญจักรพรรดิเจิ้งถ่งกลับคืนสู่บรรลังก์ จักรพรรดิเจิ้งถ่งจึงได้กลับมาครองราชย์ต่ออีกครั้งโดยใช้ชื่อรัชกาลใหม่ว่าเทียนซุ่น (天顺)

จักรพรรดิเจิ้งถ่งไม่ยอมรับว่าจักรพรรดิจิ่งไท่เคยเป็นจักรพรรดิ แต่ถือว่าเป็นแค่ผู้ที่มารับตำแหน่งแทนชั่วคราวเท่านั้น จึงไม่ได้นำพระศพไปฝังในสุสานแห่งราชวงศ์หมิงเหมือนจักรพรรดิองค์อื่น แต่กลับนำศพไปฝังไว้ที่ในเขตไห่เตี้ยน (海淀区) ชานเมืองปักกิ่งทางตะวันตกเฉียงเหนือแทน ซึ่งเป็นสุสานเล็กๆ

แต่หลังจากนั้นในรัชสมัยของจักรพรรดิเจียจิ้ง (嘉靖, ปี 1522 - 1566) ทรงมองว่าจักรพรรดิจิ่งไท่ควรได้รับการยกย่องเหมือนจักรพรรดิองค์อื่น จึงได้มีการคืนตำแหน่งจักรพรรดิให้จักรพรรดิจิ่งไท่ สุสานของจักรพรรดิจิ่งไท่จึงได้รับการแต่งเติมให้สมกับเป็นสุสานของจักรพรรดิ แม้จะยังคงอยู่ที่เดิมไม่ได้ย้ายไปรวมกับจักรพรรดิองค์อื่น และต่อมาหลังจากนั้นในสมัยของจักรพรรดิเฉียนหลง (乾隆, ปี 1736 - 1795) แห่งราชวงศ์ชิงก็ยังได้มีการปรับปรุงที่นี่เพิ่มขึ้นอีกเรียกว่า สุสานจิ่งไท่ (景泰陵)

แต่เวลาผ่านไปนานต่อมาสุสานแห่งนี้ก็เสื่อมไปตามเวลา ปัจจุบันสิ่งก่อสร้างส่วนใหญ่ดั้งเดิมนั้นไม่อยู่แล้ว ที่ยังคงเหลืออยู่ตรงนี้มีเพียงแค่ศาลาแผ่นหิน (碑亭) ที่สร้างปรับปรุงสมัยจักรพรรดิเฉียนหลง และอาคารหลิงเอินเตี้ยน (祾恩殿) ซึ่งเป็นประตูหน้าทางเข้าสู่ที่ฝังศพ

รายชื่อสุสานหลวง

สุสานหลวงเรียงตามลำดับของจักรพรรดิและรายพระนามที่ถูกฝัง:

ชื่อสุสาน	จีน/พินอิน	จักรพรรดิ	จักรพรรดินีและนางสนม	วันที่	ภาพ	ที่ตั้ง
ฉางหลิง	จีน: 長陵; พินอิน: Cháng Lìng	จักรพรรดิหย่งเล่อ	Empress Renxiaowen	1424		แม่แบบ:Coor dms
เซี่ยนหลิง	จีน: 獻陵; พินอิน: Xiàn Lìng	จักรพรรดิหงซี		1425		แม่แบบ:Coor dms
จิ่งหลิง	จีน: 景陵; พินอิน: Jǐng Lìng; แปลตรงตัว: "Scenic Tomb"	จักรพรรดิเซฺวียนเต๋อ	Empress Xiaogongzhang	1435		แม่แบบ:Coor dms
ยวี่หลิง	จีน: 裕陵; พินอิน: Yù Lìng	จักรพรรดิเจิ้งถ่ง	Empress Xiaozhuangrui Empress Xiaosu	1449		แม่แบบ:Coor dms
เม่าหลิง	จีน: 茂陵; พินอิน: Mào Lìng	จักรพรรดิเฉิงฮว่า	Empress Xiaomu Empress Xiaozhenchun Empress Xiaohui	1487		แม่แบบ:Coor dms
ไท่หลิง	จีน: 泰陵; พินอิน: Tài Lìng	จักรพรรดิหงจื้อ	Empress Xiaochengjing	1505		แม่แบบ:Coor dms
คางหลิง	จีน: 康陵; พินอิน: Kāng Lìng	จักรพรรดิเจิ้งเต๋อ	Empress Xiaojingyi	1521		แม่แบบ:Coor dms
หย่งหลิง	จีน: 永陵; พินอิน: Yǒng Lìng	จักรพรรดิเจียจิ้ง	Empress Xiaojiesu Empress Xiaolie Empress Xiaoke	1566		แม่แบบ:Coor dms
เจาหลิง	(จีน: 昭陵; พินอิน: Zhāo Lìng	จักรพรรดิหลงชิ่ง	Empress Xiaoyizhuang Empress Xiao'an Empress Dowager Xiaoding	1572		แม่แบบ:Coor dms
ชิงหลิง	จีน: 慶陵; พินอิน: Qìng Lìng	จักรพรรดิไท่ชาง	Empress Xiaoyuanzhen Empress Dowager Xiaohewang Empress Dowager Xiaochun	1620		แม่แบบ:Coor dms
ติงหลิง	จีน: 定陵; พินอิน: Dìng Lìng; แปลตรงตัว: "Tomb of Stability"	จักรพรรดิว่านลี่	Empress Xiaoduanxian Empress Dowager Xiaojing	1620		แม่แบบ:Coor dms
เต๋อหลิง	จีน: 德陵; พินอิน: Dé Lìng	จักรพรรดิเทียนฉี่	Empress Xiao'aizhe	1627		แม่แบบ:Coor dms
ซือหลิง	จีน: 思陵; พินอิน: Sī Lìng	จักรพรรดิฉงเจิน	Empress Xiaojie Noble Consort Tian	1644		แม่แบบ:Coor dms

จักรพรรดิราชวงศ์หมิงที่ไม่ได้ฝังไว้ในสุสานหนึ่งในสิบสาม ได้แก่ : จักรพรรดิหงอู่, Kang Emperor, จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน, จักรพรรดิจิ่งไท่และXian Emperor

อ้างอิง