หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล
มหาเสวกตรี หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล (27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2428 – 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483) เป็นพระโอรสในมหาอำมาตย์เอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ประสูติแต่หม่อมเพิ่ม สวัสดิกุล ณ อยุธยา
หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล | |
---|---|
หม่อมเจ้า ชั้น 4 | |
หม่อม | หม่อมเกื้อ สวัสดิกุล ณ อยุธยา |
พระบุตร | 4 คน |
ราชสกุล | สวัสดิกุล |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ |
พระมารดา | หม่อมเพิ่ม สวัสดิกุล ณ อยุธยา |
ประสูติ | 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2428 |
สิ้นชีพิตักษัย | 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483 (54 ปี) |
พระประวัติ
มหาเสวกตรี หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล เป็นพระโอรสองค์ใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ประสูติแต่หม่อมเพิ่ม สวัสดิกุล ณ อยุธยา เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2428 เมื่อเจริญชันษาพระบิดาได้ส่งไปศึกษาที่ประเทศอังกฤษ จนกระทั่งจบมหาวิทยาลัย[ต้องการอ้างอิง] ต่อมาราวปี พ.ศ. 2455 หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ ซึ่งทรงศึกษาวิชายิวยิตสูที่ทวีปยุโรป เสด็จกลับมาอาณาจักรสยาม ทรงเห็นว่าวิชานี้มีประโยชน์ต่อสวัสดิภาพสังคมเป็นอย่างยิ่ง จึงทรงเผยแพร่แก่ครูและนักเรียนโรงเรียนพลศึกษากลาง (โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ในปัจจุบัน) เป็นแห่งแรก ต่อมาทรงนำวิชายิวยิตสูไปทรงสอนในโรงเรียนนายร้อยตำรวจ และได้มีการปฏิรูปใหม่เป็นวิชายูโด
หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ ทรงเริ่มเข้ารับราชการ และทรงดำรงตำแหน่งอัครราชทูตประจำสำนักงานประจำที่กรุงโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก ระหว่างปี พ.ศ. 2467 – 2472 ต่อมาทรงเข้ารับราชการเป็นราชเลขานุการส่วนพระองค์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ต้องเสด็จออกจากประเทศสยาม ในเหตุการณ์การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 และประทับที่รัฐปีนัง กระทั่งสิ้นชีพิตักษัย[ต้องการอ้างอิง] เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483 สิริชันษา 54 ปี พระราชทานเพลิงศพ ณ วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร ในปี พ.ศ. 2493
พระทายาท
หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล เสกสมรสกับหม่อมเกื้อ สวัสดิกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม ณ ระนอง; ธิดาของพระยาประดิพัทธภูบาล (คอยู่เหล ณ ระนอง) กับคุณหญิงคลับ ณ ระนอง) มีโอรส-ธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์อัญชนี สวัสดิกุล
- หม่อมราชวงศ์ดุษฎีวิบูลย์ สมรสกับจงกล สวัสดิกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม มิลินทราวิจิตร) มีบุตร 3 คน ได้แก่
- หม่อมหลวงเยาวมาลย์ สมรสกับสุกริด ธารีนาค มีบุตร 1 คน คือ
- กิติมา ธารีนาค
- หม่อมหลวงศานติ์ศรี สวัสดิกุล
- หม่อมหลวงกีรณา สมรสกับพูลสมบัติ อุษามานนท์ มีบุตร 1 คน คือ
- ซินดี้ อุษามานนท์
- หม่อมหลวงเยาวมาลย์ สมรสกับสุกริด ธารีนาค มีบุตร 1 คน คือ
- หม่อมราชวงศ์กุลปราโมทย์ จิรประวัติ สมรสและหย่ากับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิฆัมพร มีพระธิดา 1 องค์ คือ
- หม่อมเจ้าจามเทพี ยุคล
ต่อมาหม่อมราชวงศ์กุลปราโมทย์สมรสใหม่กับหม่อมเจ้าขจรจิรพันธ์ จิรประวัติ มีบุตร 1 คน คือ
- หม่อมราชวงศ์สุรภี สมรสกับหม่อมราชวงศ์วุฒิสวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ มีบุตร 2 คน ได้แก่
- หม่อมหลวงเสาวรส สวัสดิวัตน์
- หม่อมหลวงกุลยา สวัสดิวัตน์
- หม่อมราชวงศ์สุรภี สมรสกับหม่อมราชวงศ์วุฒิสวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ มีบุตร 2 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์โสตถินันทน์ สมรสกับภารดี สวัสดิกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม แสงวิริยากุล) มีบุตร 3 คน ได้แก่
- หม่อมหลวงปรียา สมรสกับมีชัย มณีนาวา มีบุตร 3 คน ได้แก่
- ปริยธิดา มณีนาวา
- เดโชชัย มณีนาวา
- ปรียพงศ์ พันธุฟัก
- หม่อมหลวงวิสุทธิพงษ์ สมรสกับสุพัตรา สวัสดิกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม สมบูรณ์) มีบุตร 2 คน ได้แก่
- สวัสดิวงศ์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา
- วงศ์วิบูลย์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา
- หม่อมหลวงขัตติยานี สวัสดิกุล
- หม่อมหลวงปรียา สมรสกับมีชัย มณีนาวา มีบุตร 3 คน ได้แก่
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2473 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
- พ.ศ. 2474 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)
- พ.ศ. 2464 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2473 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
- พ.ศ. 2474 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
อ้างอิง
- สมาคมยูโดแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ JUDO ASSOCIATION OF THAILAND UNDER THE PATRONAGE OF HIS MAJESTY THE KING จากเว็บไซต์ olympicthai.or.th สืบค้นเมื่อ 11-05-57.
- List of Ambassadors จากเว็บไซต์ thaiembassy.se สืบค้นเมื่อ 11-05-57.
- พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา เล่ม 47 หน้า 3079 ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 16 พฤศจิกายน 2473
- พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา, เล่ม ๓๕, ตอน ๐ ง, ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๔๖๑, หน้า ๒๙๓๙