อำมาตยาธิปไตย

อมาตยาธิปไตย อำมาตยาธิปไตย หรือ ระบบข้าราชการประจำ (อังกฤษ: bureaucracy; bureaucratic polity) เป็นการปกครองซึ่งมีขุนนางหรือข้าราชการเป็นใหญ่ ราชบัณฑิตยสถาน ให้ความเห็นเพิ่มเติมว่า คนไทยบางกลุ่มแปลความหมายของคำนี้ผิดไปจากความหมายโดยตรงว่า เป็นการปกครองที่อำมาตย์มีอำนาจในการบริหารประเทศ

คำภาษาอังกฤษ bureaucratic polity บัญญัติขึ้นโดย Fred W. Riggs อดีตอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งรัฐฮาวาย ในหนังสือที่พิมพ์เผยแพร่ในปี พ.ศ. 2509 เป็นคำใหม่ที่ใช้แก่ประเทศไทยโดยเฉพาะ แต่ภายหลังคำนี้มีใช้แก่ประเทศอื่นด้วย เช่น อินโดนีเซีย

นักวิชาการ นักประวัติศาสตร์ เช่น ดร. ชาญวิทย์ เกษตรศิริ เคยเรียกรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ว่าเป็นอำมาตยาธิปไตย^{[ต้องการอ้างอิง]} หรือรัฐบาลอำนาจนิยม (authoritarianism) อย่างไรก็ตาม นักวิชาการและกลุ่มต่าง ๆ เคยยกคำนี้มาใช้แก่รัฐบาลไทยสมัยต่าง ๆ ตั้งแต่สมัยจอมพล ป. เป็นต้นมาหลายชุด

อ้างอิง

1. ศัพท์บัญญัติ ราชบัณฑิตยสถาน
2. http://rirs3.royin.go.th/word43/word-43-a10.asp
3. อำมาตยาธิปไตย, ราชบัณฑิตยสถาน
4. Fred W Riggs. 1966. Thailand: The Modernization of a Bureaucratic Polity. Honolulu: East-West Center Press. 470 pages.
5. James Ockey. 2004. State, Bureaucracy and Polity in Modern Thai Politics, Journal of Contemporary Asia, Vol. 34, 2004.
6. Erik Martinez Kuhonta, Dan Slater, Tuong Vu. Southeast Asia in political science: theory, region, and qualitative analysis. Stanford University Press. p. 36