อำเภอกุดจับ
กุดจับ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี เดิมพื้นที่อำเภอเป็นเขตของอำเภอบ้านผือ และอำเภอหมากแข้ง ต่อมาได้โอนตำบลกุดจับมาขึ้นกับอำเภอหมากแข้ง พ.ศ. 2469 และตั้งเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2515 โดยแยกการปกครองออกจากอำเภอเมืองอุดรธานี ภายหลังได้ยกฐานะเป็นอำเภอกุดจับ
อำเภอกุดจับ | |
---|---|
คำขวัญ: หลวงปู่แก้วศักดิ์สิทธิ์ แหล่งผลิตข้าวเหนียว ถั่วลิสงพันธุ์ดี ผ้าย้อมสีธรรมชาติ ภาพเขียนสีประวัติศาสตร์ถ้ำสิงห์ | |
พิกัดภูมิศาสตร์: 17°25′32″N 102°34′0″E / 17.42556°N 102.56667°E | |
อักษรไทย | อำเภอกุดจับ |
อักษรโรมัน | Amphoe Kut Chap |
จังหวัด | อุดรธานี |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 785.0 ตร.กม. (303.1 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2563) | |
• ทั้งหมด | 65,676 คน |
• ความหนาแน่น | 83.66 คน/ตร.กม. (216.7 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 41250 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4102 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอกุดจับ ถนนกุดจับ-คำบง ตำบลเมืองเพีย อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี 41250 |
ประวัติ
ท้องที่อำเภอกุดจับเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเมืองอุดรธานี ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอกุดจับ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2515 มีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 18 กรกฎาคม ปีเดียวกัน และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาลงวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2518 ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอกุดจับ โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน
- วันที่ 31 พฤษภาคม 2468 ยุบตำบลเชียงเพ็ง รวมกับท้องที่ตำบลเชียงยืน
- วันที่ 16 พฤษภาคม 2469 โอนพื้นที่ตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ ไปขึ้นกับ อำเภอหมากแข้ง
- วันที่ 20 มีนาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ และหมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลเชียงยืน กับโอนพื้นที่หมู่ 12 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ ไปขึ้นกับตำบลกุดจับ และโอนพื้นที่หมู่ 14 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ และหมู่ 8,17 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลหมากหญ้า
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2508 ตั้งตำบลเชียงเพ็ง แยกออกจากตำบลเชียงยืน ตั้งตำบลปะโค แยกออกจากตำบลกุดจับ
- วันที่ 18 กรกฎาคม 2515 แยกพื้นที่ตำบลกุดจับ ตำบลปะโค และตำบลเชียงเพ็ง ของอำเภอเมืองอุดรธานี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอกุดจับ และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองอุดรธานี
- วันที่ 12 สิงหาคม 2518 ตั้งตำบลขอนยูง แยกออกจากตำบลกุดจับ
- วันที่ 8 กันยายน 2519 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี เป็น อำเภอกุดจับ
- วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2523 จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจับ ในท้องที่บางส่วนของตำบลกุดจับ
- วันที่ 12 ธันวาคม 2529 ตั้งตำบลสร้างก่อ แยกออกจากตำบลปะโค
- วันที่ 7 กันยายน 2533 ตั้งตำบลเมืองเพีย แยกออกจากตำบลกุดจับ
- วันที่ 27 พฤศจิกายน 2535 ตั้งตำบลตาลเลียน แยกออกจากตำบลขอนยูง
- วันที่ 5 พฤษภาคม 2537 จัดตั้งสุขาภิบาลตาลเลียน ในท้องที่บางส่วนของตำบลตาลเลียน จัดตั้งสุขาภิบาลสร้างก่อ ในท้องที่บางส่วนของตำบลสร้างก่อ และจัดตั้งสุขาภิบาลเชียงเพ็ง ในท้องที่บางส่วนของตำบลเชียงเพ็ง
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลกุดจับ สุขาภิบาลตาลเลียน สุขาภิบาลสร้างก่อ และสุขาภิบาลเชียงเพ็ง เป็นเทศบาลตำบลกุดจับ เทศบาลตำบลตาลเลียน เทศบาลตำบลสร้างก่อ และเทศบาลตำบลเชียงเพ็ง ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอกุดจับตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบ้านผือ
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองอุดรธานี
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองวัวซอ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอนากลางและอำเภอสุวรรณคูหา (จังหวัดหนองบัวลำภู)
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอกุดจับแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 7 ตำบล 90 หมู่บ้าน
1. | กุดจับ | (Kut Chap) | 12 หมู่บ้าน | ||||
2. | ปะโค | (Pakho) | 14 หมู่บ้าน | ||||
3. | ขอนยูง | (Khon Yung) | 14 หมู่บ้าน | ||||
4. | เชียงเพ็ง | (Chiang Pheng) | 14 หมู่บ้าน | ||||
5. | สร้างก่อ | (Sang Ko) | 13 หมู่บ้าน | ||||
6. | เมืองเพีย | (Mueang Phia) | 15 หมู่บ้าน | ||||
7. | ตาลเลียน | (Tan Lian) | 8 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอกุดจับประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลกุดจับ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกุดจับ และบางส่วนของตำบลเมืองเพีย
- เทศบาลตำบลตาลเลียน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลตาลเลียน
- เทศบาลตำบลสร้างก่อ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสร้างก่อ
- เทศบาลตำบลเชียงเพ็ง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเชียงเพ็ง
- เทศบาลตำบลเมืองเพีย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองเพีย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลกุดจับ)
- เทศบาลตำบลปะโค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปะโคทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลยางชุม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงเพ็ง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเชียงเพ็ง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลกุดจับ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดจับ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลกุดจับ)
- องค์การบริหารส่วนตำบลขอนยูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขอนยูงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสร้างก่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสร้างก่อ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลสร้างก่อ)
- องค์การบริหารส่วนตำบลตาลเลียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาลเลียน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลตาลเลียน)
อ้างอิง
- ↑ "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ซึ่งโอนไปรวมขึ้นอำเภอหมากแข้งจังหวัดเดียวกัน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ก): 190. May 16, 1926.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอกุดจับ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (109 ง): 1828. July 15, 1972.
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเลาขวัญ อำเภอคำม่วง คำเภอพิปูน อำเภอศรีเทพ อำเภอนาแห้ว อำเภอส่องดาว อำเภอควนกาหลง อำเภอค่ายบางระจัน อำเภอบ้านตาขุน และอำเภอกุดจับ พ.ศ. ๒๕๑๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (109 ก): (ฉบับพิเศษ) 31-34. September 8, 1976.
- "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในตำบลบ้านใหม่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย ซึ่งยุบไปรวมขึ้นตำบลกุดบง และสำหรับท้องที่ในอำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี ซึ่งยุบตำบลเชียงเพ็งไปรวมขึ้นตำบลเชียงยืน กับยุบตำบลนาแอง ซึ่งตั้งตำบลหมากหญ้าขึ้นแทน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ก): 39–40. May 31, 1925.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4228–4229. March 20, 1938.
- "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๕ ตอนที่ ๘๕ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี หน้า ๔๒๒๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 3475. February 26, 1939.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอเพ็ญ อำเภอโนนสัง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (43 ง): 1467–1480. May 25, 1965.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองบัวลำภู และกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (157 ง): 1972–1976. August 12, 1975.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจับ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (25 ง): 575–577. February 19, 1980.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุดจับ และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 103 (219 ง): (ฉบับพิเศษ) 7-15. December 12, 1986.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองแสง อำเภอกุดจับ อำเภอนากลาง และอำเภอเพ็ญ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (168 ง): (ฉบับพิเศษ) 3-21. September 7, 1990.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (151 ง): (ฉบับพิเศษ) 95-102. November 27, 1992.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลตาลเลียน อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 29–30. May 5, 1994.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสร้างก่อ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 31–32. May 5, 1994.
- "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเชียงเพ็ง อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 33–34. May 5, 1994.
- "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999.