อำเภอเมืองเพชรบุรี

อำเภอเมืองเพชรบุรี เป็นอำเภอศูนย์กลางการปกครองการบริหาร เศรษฐกิจ และการศึกษาของจังหวัดเพชรบุรี มีอาณาบริเวณเป็นที่ราบ มีภูเขาหินปูนโดดบ้างเล็กน้อย มีชายหาดที่ขึ้นชื่อคือ "หาดเจ้าสำราญ" มีแม่น้ำซึ่งเป็นที่ตั้งของชุมชนคนเมืองเพชรบุรีมาแต่สมัยโบราณไหลผ่านกลางอำเภอ นั่นคือ "แม่น้ำเพชร" และหากมองจากเขตเทศบาล จะปรากฏ "เขาวัง" หรือ "พระนครคีรี" ตั้งตระหง่านบนยอดเขาสามลูก อีกทั้งยังมีพระปรางค์ 5 ยอด อันเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองในสมัยโบราณด้วย

อำเภอเมืองเพชรบุรี
อำเภอ
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°6′43″N 99°56′38″E / 13.11194°N 99.94389°E / 13.11194; 99.94389
อักษรไทย	อำเภอเมืองเพชรบุรี
อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Phetchaburi
จังหวัด	เพชรบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	283.901 ตร.กม. (109.615 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	122,063 คน
• ความหนาแน่น	429.95 คน/ตร.กม. (1,113.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	76000
รหัสภูมิศาสตร์	7601
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองเพชรบุรี ถนนราชวิถี ตำบลคลองกระแชง อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี 76000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองเพชรบุรีมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเขาย้อยและอำเภอบ้านแหลม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านแหลมและอ่าวไทย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอท่ายาง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ้านลาด

ประวัติ

อำเภอเมืองเพชรบุรี เดิมชื่ออำเภอจังหวัดเพชรบุรี และ อำเภอคลองกระแชง ได้รับการจัดตั้งให้เป็นอำเภอเมื่อประมาณ พ.ศ. 2446 เนื่องจากสถานที่ตั้งของศูนย์ราชการอยู่ในเขตตำบลคลองกระแชง ในอดีตใช้พื้นที่ของวัดพลับพลาชัยเป็นศูนย์ราชการของอำเภอคลองกระแชง ภายหลังจึงได้มีการย้ายออกจากวัดพลับพลาชัยเนื่องจากพื้นที่ของวัดคับแคบ แต่ก็ไม่ไกลสถานที่เดิมยังในเขตตำบลคลองกระแชงเหมือนเดิม ซึ่งอยู่ตอนกลางของอำเภอเมืองเพชรบุรี ด้านทิศตะวันออกของตำบลติดกับแม่น้ำเพชรบุรี ซึ่งเป็นสายน้ำที่สำคัญที่หล่อเลี้ยงวิถีชีวิตชาวเมืองเพชรมายาวนาน การที่อำเภอคลองกระแชงเป็นที่ตั่งศูนย์ราชการของจังหวัดเพชรบุรีจึงได้เปลียนชื่อเป็น อำเภอเมืองเพชรบุรี และยังได้มีการยุบพื้นที่บางตำบลในเขตอำเภอบ้านแหลม แล้วนำมาอยู่ในเขตกำรปกครองของ อำเภอเมืองเพชรบุรีอีกด้วย ได้แก่ ตำบลนาพันสาม ตำบลหนองพลับ เนื่องจากห่างไกลจากที่ว่าการอำเภอบ้านแหลม

24 กันยายน พ.ศ. 2459 ได้มีประกาศ ตั้งอำเภอท่าช้าง จังหวัดเพชรบุรี โดยแยกท้องที่อำเภอจังหวัดเพชรบุรี แบ่งเป็น 2 อำเภอ โดยอำเภอที่ตั้งใหม่คือ อำเภอท่าช้าง อำเภอเดิมแลเปลี่ยนชื่อเป็น อำเภอคลองกระแชง มีผลเมื่อ วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2459

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองเพชรบุรีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 24 ตำบล 184 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ท่าราบ

(Tha Rap)

13.

ช่องสะแก

(Chong Sakae)

2.

คลองกระแชง

(Khlong Krachaeng)

14.

นาวุ้ง

(Na Wung)

3.

บางจาน

(Bang Chan)

15.

สำมะโรง

(Sam Marong)

4.

นาพันสาม

(Na Phan Sam)

16.

โพพระ

(Pho Phra)

5.

ธงชัย

(Thong Chai)

17.

หาดเจ้าสำราญ

(Hat Chao Samran)

6.

บ้านกุ่ม

(Ban Kum)

18.

หัวสะพาน

(Hua Saphan)

7.

หนองโสน

(Nong Sano)

19.

ต้นมะพร้าว

(Ton Maphrao)

8.

ไร่ส้ม

(Rai Som)

20.

วังตะโก

(Wang Tako)

9.

เวียงคอย

(Wiang Khoi)

21.

โพไร่หวาน

(Pho Rai Wan)

10.

บางจาก

(Bang Chak)

22.

ดอนยาง

(Don Yang)

11.

บ้านหม้อ

(Ban Mo)

23.

หนองขนาน

(Nong Khanan)

12.

ต้นมะม่วง

(Ton Mamuang)

24.

หนองพลับ

(Nong Phlap)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองเพชรบุรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 21 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองเพชรบุรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าราบและตำบลคลองกระแชงทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหัวสะพาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวสะพานและตำบลวังตะโกทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหาดเจ้าสำราญ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหาดเจ้าสำราญทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหนองขนาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองขนานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางจาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางจานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาพันสาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาพันสามทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลธงชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลธงชัยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านกุ่ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านกุ่มทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโสน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโสนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไร่ส้ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไร่ส้มและตำบลเวียงคอยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางจาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางจากทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหม้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านหม้อทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลต้นมะม่วง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลต้นมะม่วงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลช่องสะแก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช่องสะแกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาวุ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาวุ้งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสำมะโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสำมะโรงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพพระทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลต้นมะพร้าว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลต้นมะพร้าวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพไร่หวาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพไร่หวานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนยาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนยางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองพลับ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองพลับทั้งตำบล

อ้างอิง

1. โฉนดที่ดิน เก่า ในตำบลนาพันสาม ตำบลหนองพลับ จังหวัดเพชรบุรี
2. http://www.napansam.com/index.php ประวัติความเป็นมา ตำบลนาพันสาม จังหวัดเพชรบุรี
3. ประกาศ ตั้งอำเภอท่าช้าง จังหวัดเพชรบุรี ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๓๓ ตอนที่ ๐ ก ประกาศ ณ วันที่ ๒๔ กันยายน พ.ศ. ๒๔๕๙ หน้าที่ ๑๖๖

แหล่งข้อมูลอื่น

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°06′29″N 99°56′46″E / 13.108°N 99.946°E / 13.108; 99.946

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ อำเภอเมืองเพชรบุรี
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย