เขตดอนเมือง

ดอนเมือง เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร สภาพทั่วไปเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยหนาแน่น โดยมีแหล่งสถาบันราชการอยู่ทางด้านตะวันออกของพื้นที่ เขตดอนเมืองมีพื้นที่มากเป็นอันดับที่ 11 ของกรุงเทพมหานคร

เขตดอนเมือง
เขต
คำขวัญ:  ประตูสู่ประเทศ อาณาเขตทัพฟ้า งามสง่าสนามบินดอนเมือง เลื่องชื่อรับชาวต่างประเทศ เหนือสุดเขตกรุงเทพมหานคร
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°54′49″N 100°35′23″E / 13.91361°N 100.58972°E / 13.91361; 100.58972
อักษรไทย	เขตดอนเมือง
อักษรโรมัน	Khet Don Mueang
พื้นที่
• ทั้งหมด	36.803 ตร.กม. (14.210 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	170,791 คน
• ความหนาแน่น	4,640.68 คน/ตร.กม. (12,019.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10210
รหัสภูมิศาสตร์	1036
ที่อยู่ สำนักงาน	เลขที่ 999 ถนนเชิดวุฒากาศ แขวงดอนเมือง เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร 10210
เว็บไซต์	www.bangkok.go.th/donmueang
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

เขตดอนเมืองตั้งอยู่ทางเหนือสุดของกรุงเทพมหานคร มีอาณาเขตติดต่อกับพื้นที่ปกครองต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองปทุมธานีและอำเภอลำลูกกา (จังหวัดปทุมธานี) มีคลองบ้านใหม่ คลองเปรมประชากร ซอยเลียบคลองเปรมฯ 6 (เผ่าบุญธรรม) แนวเส้นตรงผ่านแนวรั้วบริษัท ดอนเมืองพัฒนา จำกัด แนวรั้วหมู่บ้านวังทอง แนวรั้วโรงเรียนมัธยมสังคีตวิทยา กรุงเทพมหานคร และแนวรั้วอนุสรณ์สถานแห่งชาติ เป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตสายไหมและเขตบางเขน มีถนนพหลโยธินและคลองถนนเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศใต้ ติดต่อกับเขตหลักสี่ มีคลองวัดหลักสี่ คลองเปรมประชากร และคลองตาอูฐเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปากเกร็ด (จังหวัดนนทบุรี) มีคลองประปาเป็นเส้นแบ่งเขต

ประวัติและที่มาของชื่อ

ดอนเมืองเป็นพื้นที่ที่ราบสูงน้ำท่วมไม่ถึง อยู่ทางตอนเหนือของกรุงเทพมหานคร เดิมเป็นพื้นที่ป่าสะแกและทุ่งนา เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าต่าง ๆ เช่น ช้าง เป็นต้น เดิมพื้นที่บริเวณนี้มีชื่อเรียกว่า ดอนอีเหยี่ยว เนื่องจากมีนกเหยี่ยวและนกแร้งอาศัยหากินอยู่เป็นจำนวนมาก มีจำนวนประชากรอาศัยอยู่ราว 50 หลังคาเรือน โดยมากจะอาศัยอยู่ตามริมท่าอากาศยานดอนเมืองในปัจจุบัน และริมคลองเปรมประชากร การคมนาคมมีแต่เพียงทางรถไฟที่จะเข้ากรุงเทพมหานคร หรือออกไปสู่ต่างจังหวัดเท่านั้น

ต่อมาใน พ.ศ. 2469 ทางการได้พิจารณาจัดตั้งกองการบิน สังกัดกองทัพบกขึ้น ซึ่งภายหลังได้ยกฐานะเป็นกองทัพอากาศ พร้อมทั้งได้ขอพระราชทานเปลี่ยนชื่อจากดอนอีเหยี่ยวเป็น ดอนเมือง โดยอยู่ในฐานะตำบลดอนเมืองและต่อมาเป็นตำบลตลาดบางเขน อำเภอบางเขน จังหวัดพระนคร

จนกระทั่งใน พ.ศ. 2515 ได้มีประกาศคณะปฏิวัติจัดตั้งกรุงเทพมหานครขึ้นแทนที่นครหลวงกรุงเทพธนบุรีซึ่งเกิดจากการรวมกันของจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี อำเภอบางเขนได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็นเขตบางเขน ส่วนตำบลต่าง ๆ ในท้องที่ก็มีฐานะเป็นแขวง

ภายหลังพื้นที่เขตบางเขนมีความเจริญและมีประชากรหนาแน่นขึ้น พื้นที่บางแห่งอยู่ไกลจากสำนักงานเขต กระทรวงมหาดไทยจึงได้รวมแขวงสีกัน แขวงทุ่งสองห้อง และแขวงตลาดบางเขนจัดตั้ง เขตดอนเมือง ในวันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2532 จากนั้นก็ได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยเปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตดอนเมืองและจัดตั้งเขตหลักสี่เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2540 ทำให้แขวงตลาดบางเขนถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน คือส่วนที่แยกไปรวมกับเขตหลักสี่กับส่วนที่ยังอยู่ในเขตดอนเมือง ต่อมากรุงเทพมหานครจึงประกาศจัดตั้งแขวงสีกันเต็มพื้นที่เขตดอนเมือง โดยรวมพื้นที่แขวงตลาดบางเขนเดิมเข้าไว้ด้วยเพื่อความชัดเจนในการปกครอง

เนื่องด้วยยังไม่มีประกาศกำหนดแนวพื้นที่แขวงให้มีความชัดเจนแน่นอน ทำให้เกิดความสับสน แก่ประชาชนและเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน กรุงเทพมหานครจึงเปลี่ยนแปลงพื้นที่แขวงสีกัน และตั้งแขวงดอนเมืองและแขวงสนามบินขึ้นมาเมื่อ พ.ศ. 2552

การแบ่งเขตการปกครอง

วันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2552 หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครได้ลงนามในประกาศเปลี่ยนแปลงพื้นที่แขวงสีกัน และตั้งแขวงดอนเมือง แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง โดยมีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 21 กันยายน ปีเดียวกัน ส่งผลให้ปัจจุบัน เขตดอนเมืองแบ่งหน่วยการปกครองย่อยออกเป็น 3 แขวง ได้แก่

หมาย เลข	อักษรไทย	อักษรโรมัน	พื้นที่ (ตร.กม.)	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2563)	ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2563)	แผนที่
2.	สีกัน	Si Kan	11.534	64,527	5,594.50
4.	ดอนเมือง	Don Mueang	10.605	82,077	7,739.46
5.	สนามบิน	Sanambin	14.664	24,187	1,649.41
ทั้งหมด			36.803	170,791	4,640.68

หมายเลขที่หายไปปัจจุบันคือแขวงในเขตหลักสี่

ประชากร

สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตดอนเมือง
ปี (พ.ศ.)	ประชากร	การเพิ่มและการลด
2535	218,362	ไม่ทราบ
2536	227,802	+9,440
2537	233,390	+5,588
2538	236,143	+2,753
2539	247,111	+10,968
2540	136,636	แบ่งเขต
2541	140,562	+3,926
2542	143,737	+3,175
2543	146,525	+2,788
2544	150,914	+4,389
2545	154,832	+3,918
2546	157,643	+2,811
2547	157,989	+346
2548	159,506	+1,517
2549	161,600	+2,094
2550	163,080	+1,480
2551	164,570	+1,490
2552	165,433	+863
2553	166,354	+921
2554	166,210	-144
2555	166,635	+425
2556	167,827	+1,192
2557	168,197	+370
2558	168,278	+81
2559	168,896	+618
2560	168,973	+77
2561	169,259	+286
2562	170,021	+762
2563	170,791	+770

การคมนาคม

 

ทางยกระดับอุตราภิมุข

 

แบบจำลองสถานีรถไฟฟ้าสายสีแดงสถานีดอนเมือง

ในพื้นที่เขตดอนเมืองมีทางสายหลัก ได้แก่

• ถนนพหลโยธิน เชื่อมระหว่างสะพานข้ามคลองถนนถึงแยกลำลูกกา (สุดเขตกรุงเทพมหานคร)
• ถนนวิภาวดีรังสิต เชื่อมระหว่างสะพานข้ามคลองวัดหลักสี่จนสุดเขตกรุงเทพมหานคร
• ทางยกระดับอุตราภิมุข
• ถนนสรงประภา
• รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงเข้ม (กำลังก่อสร้าง)

ถนนสายรองในพื้นที่ได้แก่

• ถนนกำแพงเพชร 6
• ถนนเชิดวุฒากาศ
• ถนนช่างอากาศอุทิศ
• ถนนเลียบคลองประปา
• ถนนสรณคมน์
• ถนนประชาอุทิศ
• ถนนโกสุมรวมใจ
• ถนนวัดเวฬุวนาราม
• ถนนนาวงประชาพัฒนา
• ถนนเดชะตุงคะ
• ถนนเทิดราชัน (เลียบคูนายกิม สาย 1)
• ถนนจันทรุเบกษา
• ถนนธูปเตมีย์

ทางน้ำมีคลองถนน คลองวัดหลักสี่ คลองเปรมประชากร คลองตาอูฐ

สถานศึกษา

• โรงเรียนดอนเมืองจาตุรจินดา
• โรงเรียนดอนเมืองทหารอากาศบำรุง
• โรงเรียนบริบูรณ์ศิลป์ศึกษา
• โรงเรียนสีกัน (วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
• โรงเรียนบำรุงรวิวรรณวิทยา
• โรงเรียนประชาอุทิศ (จันทาบอนุสรณ์)
• โรงเรียนเปรมประชา (สายหยุด - เกษมสงเคราะห์)
• โรงเรียนพหลโยธิน (พ่วงเจริญอุปถัมภ์)
• โรงเรียนวัดดอนเมือง (ทหารอากาศอุทิศ)
• โรงเรียนวัดเวฬุวนาราม (สินทรัพย์เพ็ญ-สุวรรณอนุสรณ์)
• โรงเรียนนานาชาติฮาโรว์
• โรงเรียนพระหฤทัยดอนเมือง
• โรงเรียนธนินทรวิทยา
• วิทยาลัยเทคนิคดอนเมือง

สถานที่สำคัญ

• บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน)
• ท่าอากาศยานดอนเมือง

ท่าอากาศยานนานาชาติดอนเมือง (ชื่อเดิมคือ ท่าอากาศยานกรุงเทพ) หรือที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่า สนามบินดอนเมือง ตั้งอยู่บนถนนวิภาวดีรังสิต แขวงสนามบิน แขวงดอนเมือง เขตดอนเมือง 24 กิโลเมตร ทางตอนเหนือของกรุงเทพมหานคร เป็นจุดศูนย์กลางทางการบินในภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่สามารถเชื่อมโยงการคมนาคมทางอากาศไปยังจุดต่างๆ ของโลกได้อย่างเหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นการบินภายในภูมิภาคเอเชียด้วยกัน หรือระหว่างทวีปยุโรป ทวีปอเมริกา ทวีปออสเตรเลีย ซึ่งสามารถใช้เป็นจุดแวะลงและเชื่อมต่อในการเดินทางของผู้โดยสารตลอดจนพัสดุไปรษณียภัณฑ์ไปยังจุดอื่นๆ ได้อย่างดี

• กองทัพอากาศไทย

เกิดขึ้นภายหลังจากการจัดตั้งกองทัพอากาศฝรั่งเศส ซึ่งเป็นกองทัพอากาศหน่วยแรกของโลกเพียง 4 ปีเท่านั้น ถือได้ว่าเป็นกองทัพอากาศที่ก่อตั้งเป็นลำดับแรกๆ ของเอเชีย และมีวีรกรรมครั้งสำคัญเกิดขึ้นมากมายในช่วงกรณีพิพาทไทย–อินโดจีนฝรั่งเศส ปัจจุบันมีกองบัญชาการอยู่ที่เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร และภายในปี พ.ศ. 2554 หลังจากได้รับมอบฝูงบิน Gripen กับเครื่องบินเตือนภัยทางอากาศจากบริษัท Saab และการปรับปรุงครึ่งชีวิตให้กับฝูงบิน F-16-A/B ให้มีมาตรฐานเทียบเท่ากับรุ่น C/D กองทัพอากาศไทยจะมีอิทธิพลทางอากาศมากเป็นอันดับที่สองในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รองจากสิงคโปร์ในแง่ของขีดความสามารถและความทันสมัยของอากาศยาน

• พิพิธภัณฑ์กองทัพอากาศ

เริ่มมีการจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์ครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2495 ตามที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 13 สิงหาคม 2495 ให้กระทรวงกลาโหมจัดตั้งพิพิธภัณฑ์การทหารของทั้ง 3 กองทัพขึ้น เพื่อจัดเป็นประวัติศาสตร์และแสดงวิวัฒนาการในทางการทหารของประเทศไทยในอดีตและปัจจุบัน

อ้างอิง

1. สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php. สืบค้น 5 มกราคม 2564.
2. 'ดอนเมือง' ชื่อนั้นสำคัญไฉน, "กับแกล้มการเมือง". คอลัมน์หน้า 9 เดลินิวส์ฉบับที่ 23,257: วันอาทิตย์ที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2556 ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 7 ปีมะเส็ง
3. ประกาศกรุงเทพมหานคร เรื่อง เปลี่ยนแปลงพื้นที่แขวงสีกัน และตั้งแขวงดอนเมือง แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง
4. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2552/E/137/61.PDF
5. สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 3 เมษายน 2556.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์สำนักงานเขตดอนเมือง