เหงียน ฟุก ลวน

เหงียน ฟุก ลวน (เวียดนาม: Nguyễn Phúc Luân, จื๋อโนม: 阮福㫻; 11 มิถุนายน ค.ศ. 1733 – 24 ตุลาคม ค.ศ. 1765) หรือ เหงียน ฮึง โต่ (Nguyễn Hưng Tổ, 阮興祖) ในเอกสารไทยเรียก องคางเบือง (Ông Khương Vương, 翁康王) เป็นบุตรของเหงียน ฟุก ควั้ต หรือองเหี่ยวหูเบือง และเป็นพระราชชนกในจักรพรรดิซา ล็อง หรือองเชียงสือ

พระประวัติ

เหงียน ฟุก ลวนเป็นบุตรของเหงียน ฟุก ควั้ต (Nguyễn Phúc Khoát, 阮福濶) ในเอกสารไทยเรียก องเหี่ยวหูเบืองหรือองเฮียวฮูเวียง (Ông Hiếu Vũ Vương, 翁孝武王) ดำรงตำแหน่งเป็นจั๊วเหงียน (Chúa Nguyễn, 主阮) หรือเจ้าญวนใต้ตระกูลเหงียน ปกครองเวียดนามภาคกลางและภาคใต้จากเมืองฟู้ซวน (Phú Xuân, 富春) โดยขึ้นกับฮหว่างเด๊จากราชวงศ์เลกรุงฮานอยแต่เพียงในนามเท่านั้น เหงียน ฟุก ควั้ตหมายมั่นจะให้เหงียน ฟุก ลวนบุตรชายของตนสืบทอดตำแหน่งจั๊วเหงียนต่อไป ครั้นเมื่อเหงียน ฟุก ควั้ตถึงแก่อสัญกรรมลงใน ค.ศ. 1765 เจือง ฟุก ลวน (Trương Phúc Loan, 張福巒) หรือองกวักพอ (Ông Quốc phó, 翁國傅) ขุนนางคนหนึ่ง ได้ยกน้องชายของเหงียน ฟุก ควั้ต คือเหงียน ฟุก ถ่วน (Nguyễn Phúc Thuần, 阮福淳) หรือองเทิงกวาง (Ông Định vương, 翁定王) ขึ้นดำรงตำแหน่งจั๊วเหงียนแทนเหงียน ฟุก ลวนบุตรชายของเหงียน ฟุก ควั้ต เหงียน ฟุก ลวนจึงต้องโทษทางการเมืองถูกจองจำและเสียชีวิตในปีเดียวกัน

ศพของเขาถูกฝังที่สุสานเกอทั้ญ (ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดเถื่อเทียน-เว้) ต่อมาใน ค.ศ. 1806 เหงียน ฟุก อั๊ญได้สถาปนาพระนามแก่พระราชชนกว่า เญินมิญกั๋นเห่าควานสุโอนฮว่าเฮี้ยวคางฮหว่างเด๊ (Nhân Minh Cẩn Hậu Khoan Dụ Ôn Hòa Hiếu Khang Hoàng Đế, 仁明謹厚寬裕溫和孝康皇帝) ในสมุดพงษาวดารญวนสำนวนนายหยองออกพระนามว่า พระเจ้าเฮี้ยวคางว่างเด๊

ทายาท

เหงียน ฟุก ลวน มีบุตรที่เกิดแต่ภรรยาสามคน ดังนี้

1. เหงียน ถิ ฮหว่าน (Nguyễn Thị Hoàn, 阮氏環) ต่อมาได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระพันปีอี๊ถิญ (Ý Tĩnh Khang hoàng hậu, 懿靜康皇后) พงษาวดารญวนสำนวนนายหยองออกพระนามว่านางเหงวี่งคางว่างโหว่ มีบุตรด้วยกันสี่คน ได้แก่
   • เหงียน ฟุก ด่ง (Nguyễn Phúc Đồng, 阮福晍)
   • เหงียน ฟุก หง็อก ตู๊ (Nguyễn Phúc Ngọc Tú, 阮氏玉琇) เป็นหญิง ศพถูกฝังที่สุสานเทียนเถาะ
   • เหงียน ฟุก อั๊ญ (Nguyễn Phúc Ánh, 阮福暎) หรือองเชียงสือ ต่อมาเสวยราชย์เป็นจักรพรรดิซา ล็อง
   • เหงียน ฟุก เดี๋ยน (Nguyễn Phúc Điển, 阮福晪)
2. เหงียน ถิ พี่สาวของเหงียน ถิ ฮหว่าน ต่อมาได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระชายาอี๊ทัน (Ý Thân Huy Gia Từ phi, 懿親徽嘉慈妃阮氏) มีบุตรด้วยกันห้าคน ได้แก่
   • เหงียน ฟุก เห่า (Nguyễn Phúc Hạo, 阮福暭)
   • บุตรชายไม่ปรากฏนาม (เสียชีวิตตั้งแต่เป็นทารก)
   • เหงียน ฟุก มัน (Nguyễn Phúc Mân, 阮福旻) หรือองหมัน (Ông Mân, 翁旻) ถูกกบฏเต็ยเซินฆ่า
   • เหงียน ฟุก หง็อก ซู (Nguyễn Phúc Ngọc Du, 阮福玉瑜) เป็นหญิง
   • เหงียน ฟุก หง็อก เตวี่ยน (Nguyễn Phúc Ngọc Tuyền, 阮福玉璿) หรือองยาบา เป็นหญิง ถูกกบฏเต็ยเซินฆ่า
3. ต๊ง ถิ เซียน (Tống Thị Diên)
   • เหงียน ฟุก หง็อก เอวี๋ยน (Nguyễn Phúc Ngọc Uyển, 阮福玉琬) เป็นหญิง

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์) ตั้งแต่ จ.ศ. 1129 ถึง 1182 เป็นเวลา 53 ปี, หน้า 67
2. พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์) ตั้งแต่ จ.ศ. 1129 ถึง 1182 เป็นเวลา 53 ปี, หน้า 69
3. พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์) ตั้งแต่ จ.ศ. 1129 ถึง 1182 เป็นเวลา 53 ปี, หน้า 66

บรรณานุกรม

• จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์) ตั้งแต่ จ.ศ. 1129 ถึง 1182 เป็นเวลา 53 ปี. กรุงเทพฯ : ศรีปัญญา, 2552. 576 หน้า. ISBN 978-611-7146-02-2