โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก

โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก (ฝรั่งเศส: Lunette, อังกฤษ: Lunette) “Lunette” ที่มาจากภาษาฝรั่งเศสที่แปลว่า “พระจันทร์น้อย” หรือ “แก้ว” คือสิ่งตกแต่งทางสถาปัตยกรรมที่เป็นทรงครึ่งวงกลมเหนือประตู, เหนือหน้าต่าง หรือช่องระหว่างซุ้มโค้ง หรือช่องอื่นๆ ที่มีรูปทรงดังว่า ถ้าในกรณีที่โค้งพระจันทร์ครึ่งซีกตั้งลึกลงไปบนพื้นผิวของประตูขนาดใหญ่ก็อาจจะเรียกว่า “หน้าบัน” (Tympanum)

โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก Lunette

“โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก” เป็นประติมากรรมกระเบื้องเหนือประตูทางเข้าโดยตระกูลเดอลารอบเบียที่มหาวิหารพิสโตเอียในประเทศอิตาลี

หน้าบันโค้งพระจันทร์ครึ่งซีกของแอบบีเวเซอเลในประเทศฝรั่งเศส

คำว่า “โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก” มักจะใช้ในการบรรยายส่วนหนึ่งของผนังภายในระหว่างส่วนโค้งของเพดานที่เส้นตีโค้งขึ้นไป เครือเส้นไขว้กันไปมาของเพดานโค้งจะสร้างโค้งพระจันทร์ครึ่งซีกเหนือบัว โค้งพระจันทร์ครึ่งซีกที่เกิดจากโครงสร้างของสิ่งก่อสร้างที่เกิดขึ้นบนชาเปลซิสตินสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ไมเคิล แอนเจโลในการพยายามหาวิธีที่จะวางองค์ประกอบของการเขียนจิตรกรรมฝาผนังบนเพดานให้ได้อย่างเหมาะเจาะสวยงาม

ในสถาปัตยกรรมฟื้นฟูคลาสสิกโดยโรเบิร์ต อาดัมและสถาปนิกฝรั่งเศสร่วมสมัยเช่น Ange-Jacques Gabriel จะนิยมรายหน้าต่างภายในซุ้มโค้งบอด (blind arch) ที่ลึกลงไปจากผนังเล็กน้อย โค้งพระจันทร์ครึ่งซีกที่เกิดขึ้นเหนือหน้าต่างในบริเวณที่ลึกลงไปเหมาะกับการตกแต่งเป็นแบบรัศมีที่กระจายออกไปจากฐาน หรือ แจกันเตี้ยที่มีช่อดอกไม้บานออกไปเป็นทรงพัด และอื่นๆ

“โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก” อาจจะเรียกว่า “หน้าต่างพระจันทร์ครึ่งซีก” ถ้าเป็นโค้งที่ใช้ทำเป็นหน้าต่าง

อ้างอิง

1. UNESCO: Vézelay, Church and Hill[1]

ดูเพิ่ม

• ศาลา, ซุ้ม, ปะรำ หรือ พิดาน

แหล่งข้อมูลอื่น

  วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ โค้งพระจันทร์ครึ่งซีก