ไตรกีฬา

ไตรกีฬา คือการแข่งขันกีฬา 3 ประเภท ต่อเนื่องกัน คือ

• ว่ายน้ำ
• ขี่จักรยาน
• วิ่ง

ระยะทางในการแข่งขันกีฬานั้นสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายระยะทางแตกต่างกันออกไปดังนี้ โดยจะแบ่งตามลำดับดังนี้ ว่ายน้ำ/จักรยาน/วิ่ง กิโลเมตร

• Sprint Distance 0.75/20/5
• Olympic Distance 1.5/40/10 (เป็นระยะที่ใช้ในการแข่งโอลิมปิก ITU การแข่งขันระดับชาติอื่นๆ)
• Half Ironman 1.9/90/21 (รู้จักกันอีกชื่อหนึ่งคือ Ironman 70.3 มาจากระยะทางรวมเมื่อคิดเป็นหน่วยไมล์)
• Ironman 3.8/180/42

ทั้งนี้อาจะมีระยะการแข่งขันที่นอกเหนือจากนี้เช่น ITU Long Distance และ Super Sprint เป็นต้น ซึ่งขึ้นอยู่กับการแต่ละรายการแข่งขันด้วย เช่นในประเทศไทยรายการที่มือชื่อเสียงมากที่สุดของการแข่งไตรกีฬาในประเทศไทยคือ Laguna Phuket Triathlon ก็จะมีระยะทาง 1.8/55/12 กม. ซึ่งในปี 2553 Laguna ได้จัดการแข่งขัน IRONMAN 70.3 ขึ้นต่อจากการแข่งขันLaguna Phuket Triathlon ส่วนรายการแข่งอย่างเป็นทางการที่จัดโดยสมคมไตรกีฬาในประเทศไทยเช่น แม่น้ำโขงไตรกีฬา และรายการชิงแชมป์ประเทศไทยก็จะใช้ระยะ Olympic Distance ในการแข่งขัน ในบางรายการก็จะมีระยะ Sprint Distance เพื่อให้เยาวชนหรือมือใหม่ที่เพิ่งเริ่มเล่นไตรกีฬาสามารถลงแข่งขันได้

ประวัติไตรกีฬา

พบว่าการแข่งขันไตรกีฬานั้นเริ่มครั้งแรกที่ประเทศฝรั่งเศสในระหว่างปี 1920 – 1930 ซึ่งเรียกเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า "Les trois sports" ซึ่งปัจจุบันก็ยังคงมีการแข่งขันนี้อยู่โดยอยู่ใกล้กับ Joinville le pont ใน Meulan และ Poissy มีการรายงานครั้งแรกในปี 1920 ในหนังสือพิมพ์ชื่อ "L´Auto" ได้รายงานถึงการแข่งขันนี้ซึ่งประกอบไปด้วยกีฬา 3 ประเภทได้แก่ วิ่ง 3 กม. ขี่จักรยาน 12 กม. และว่ายน้ำข้ามคลอง Marne โดยไม่มีการหยุดพัก และในปี 1934ได้มีบทความเกี่ยวกับ "Les trois sports" ที่พูดถึงการแข่งขันในเมือง Rochelle ซึ่งเริ่มด้วยการว่ายน้ำข้ามคลอง 200 ม. ขี่จักรยาน 10 กม. และวิ่ง 1.2 กม.

การพูดถึงไตรกีฬานั้นเป็นที่กล่าวกันในวงแคบๆจนกระทั่งในปี 1974 ที่ Mission Bay ใน ซานดีเอโก้ ได้มี สโมสรกีฬาที่ชื่อ San Diego Track Club ซึ่งมีกลุ่มนักกีฬาในที่ประกอบไปด้วย นักวิ่ง นักว่ายน้ำ และนักจักรยาน ซึ่งก็ได้กลายเป็นการแข่งขันอย่างไม่เป็นทางการเกิดขึ้นในกลุ่ม ซึ่งคิดค้นขึ้นโดย Jack Johnstone และ Don Shanahan โดยมีการแข่งขันครั้งแรกที่ Mission Bay นี่เอง ซึ่งจัดขึ้นในวันที่ 25 กันยายน 1974 โดยมีนักกีฬาเข้าร่วมในการแข่งขันทั้งหมด 46 คน โดยใช้ชื่อการแข่งขันว่า Mission Bay Triathlon โดยเริ่มต้นด้วยการวิ่ง 6 ไมล์ จักรยาน 5 ไมล์ และปิดท้ายด้วยการว่ายน้ำ 500 หลา

จนกระทั่งในปี 1988 ณ เมือง stockholm ประเทศสวีเดน ได้ทำการประชุม Triathlon National Federations เพื่อหาคณะทำงานสำหรับการจัดการแข่งขันไตรกีฬา และในปี 1989 ณ เมือง Avignon ประเทศฝรั่งเศส ได้มีการจัดตั้ง International Triathlon Union (ITU) ขึ้นซึ่งทำให้เกิดการแข่งขันไตรกีฬาชิงแชมป์โลกขึ้นครั้งแรกในเดือนสิงหาคมปีเดียวกันนี้ โดยมีระยะการแข่งขันเท่ากับระยะ Olympic ในปัจจุบัน

ในปี 1991 International Olympic Committee (IOC)หรือ คณะกรรมการโอลิมปิกสากล มีการเล็งเห็นความพยายามสร้างความเป็นหนึ่งเดียวและการผลักดันอย่างต่อเนื่องของ ITU จึงได้มีแนวความคิดที่จะเสนอให้ไตรกีฬาเป็นกีฬาอีกชนิดหนึ่งที่จะบรรจุลงในการแข่งขันโอลิมปิก ซึ่งขณะนั้น ไตรกีฬาก็ได้เผยแพร่ไปกว่า 45 ประเทศทั่วโลกแล้ว ซึ่งการผลักดันนี้ประสบความสำเร็จในปี 1994 คณะกรรมการโอลิมปิกสากลได้บรรจุไตรกีฬาให้เป็นกีฬาอีกประเภทหนึ่งของการแข่งขัน โดยจะได้ปรากฏในการแข่งขันโอลิมปิกครั้งแรกในปี 2000 ที่เมือง Sydney ประเทศออสเตรเลีย

วิธีการเล่น

นักกีฬาที่ได้ลงทะเบียนแล้วจะได้หมายเลขแทนของแต่ละบุคคล ซึ่งจะได้รับสติกเกอร์สำหรับติดที่ส่วนต่างๆของอุปกรณ์การแข่งเช่นหมวกกันน็อค หรือจักรยานทั้งนี้เพื่อสะดวกต่อการเช็คเลขหมายของกรรมการ และจะมีการเขียนหรือประทับหมายเลขนั้นที่แขนและขาของนักกีฬาแต่ละคนอีกครั้งในวันแข่ง

ในวันแข่งขันนักกีฬาจะต้องทำการนำอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้มารวมกันไว้ ณ พื้นที่ส่วนกลางที่เรียกว่า 'Transition Area' หรือเป็นจุดเปลี่ยนผ่านของชนิดกีฬา จากนั้นนักกีฬาจะถูกนำตัวไปปล่อยสำหรับการเริ่มกีฬาว่ายน้ำ หลังจากนั้นก็จะเข้ามาที่ Transition Area เพื่อเปลี่ยนเป็นจักรยาน และเมื่อครบระยะทางก็จะต้องกลับเข้ามาใน Transition Area อีกครั้งเพื่อเปลี่ยนเป็นวิ่งในลำดับสุดท้าย

อ้างอิง

1. British Triathlon
2. IRONMAN.COM
3. Laguna Phuket Triathlon
4. สมาคมไตรกีฬาแห่งประเทศไทย
5. Triathlon Wiki
6. Run The Planet
7. Triathlon History
8. ITU