ไมน์สวีปเปอร์

ไมน์สวีปเปอร์ (อังกฤษ: Minesweeper) เป็นเกมคอมพิวเตอร์แบบเล่นคนเดียว มีเป้าหมายเพื่อเปิดพื้นที่ของทุ่งกับระเบิดทั้งหมด โดยไม่ทำให้ระเบิดทำงาน ปัจจุบันมีให้เล่นบนระบบคอมพิวเตอร์เกือบทุกแพลตฟอร์ม ฉบับที่รู้จักกันดีที่สุด คือ ฉบับที่ติดตั้งมาพร้อมกับไมโครซอฟท์ วินโดวส์ ตั้งแต่เวอร์ชัน 3.1 เป็นต้นมา

KMines ไมน์สวีปเปอร์บน KDE

วิธีเล่น

เกมจะเริ่มต้นด้วยทุ่งระเบิดที่บรรจุระเบิดในช่องต่าง ๆ แบบสุ่ม การนับเวลาจะเริ่มขึ้นเมื่อผู้เล่นเริ่มเปิดช่องบนทุ่งระเบิด ขนาดของทุ่งระเบิดขึ้นอยู่กับผู้เล่นจะเลือกเล่น ทุ่งระเบิดขนาดใหญ่มักจะมีจำนวนลูกระเบิดมากกว่า และส่งผลให้เล่นได้ยากขึ้น

เมื่อผู้เล่นเปิดช่องที่ไม่มีลูกระเบิด จะปรากฏตัวเลขระบุจำนวนลูกระเบิดที่อยู่ในช่องติดกับช่องนั้น (โดยทั่วไปมีช่องโดยรอบ 8 ช่อง) ผู้เล่นสามารถใช้ข้อมูลนี้พิจารณาว่าช่องใดที่มีหรือไม่มีลูกระเบิด และเปิดช่องว่างที่ไม่มีลูกระเบิด หรือทำการปักธงเพื่อระบุว่าช่องนั้นมีระเบิดอยู่

ผู้เล่นสามารถปักธงบนช่องที่เชื่อว่ามีระเบิดอยู่ได้ด้วยการกดปุ่มขวาของเมาส์บนช่องนั้น ในบางโปรแกรมผู้เล่นสามารถกดปุ่มขวาซ้ำอีกครั้ง เพื่อเปลี่ยนจากธงเป็นเครื่องหมายคำถาม สำหรับใช้ระบุกรณียังไม่แน่ใจว่าช่องนั้นมีระเบิดอยู่หรือไม่ และการกดปุ่มขวาบนช่องนั้นอีกครั้งเป็นการลบเครื่องหมายออก ช่องนั้นจะกลับไปสู่สภาพเริ่มต้น ช่องที่มีธงปักอยู่จะไม่สามารถเปิดด้วยการกดปุ่มเมาส์ซ้ายได้ ส่วนช่องที่มีเครื่องหมายคำถามนั้นสามารถเปิดด้วยปุ่มเมาส์ซ้ายได้เหมือนช่องปกติ

ในบางโปรแกรมอนุญาตให้ผู้เล่นกดปุ่มกลางของเมาส์ (หรือกดปุ่มซ้ายและขวาพร้อมกัน หรือกดปุ่ม Shift พร้อมกับปุ่มเมาส์ซ้าย) บนช่องที่มีตัวเลข หากช่องที่อยู่โดยรอบช่องนั้นมีธงปักอยู่เท่ากับจำนวนที่ตัวเลขระบุ จะเป็นการเปิดช่องที่เหลือทั้งหมดที่ไม่มีธงปักอยู่ทันที ไม่ว่าธงที่ปักอยู่จะปักอยู่บนระเบิดอย่างถูกต้องหรือไม่ก็ตาม วิธีนี้สามารถช่วยให้ผู้เล่นทำเวลาได้เร็วขึ้น บางโปรแกรมผู้เล่นสามารถกดปุ่มขวาค้างไว้หลังจากปักธง แล้วเคลื่อนเมาส์ไปรอบ ๆ และกดปุ่มซ้ายบนช่องที่มีตัวเลขในขณะที่ยังกดปุ่มขวาค้างไว้ได้ เพื่อเปิดพื้นที่จำนวนมากภายในเวลาอันสั้น

บางโปรแกรมมีตัวเลือกช่วยในการโกงเกมได้ เช่น ช่องแรกที่ผู้เล่นเปิดจะไม่มีลูกระเบิดเสมอ หรือทุ่งระเบิดที่สามารถเล่นจนจบได้โดยไม่ต้องมีการเดาตำแหน่งของลูกระเบิด

ระดับเกม

รูปแบบที่ยอมรับกันว่าเป็นมาตรฐานของไมน์สวีปเปอร์แบ่งเป็น 3 ระดับ

• ง่าย (Beginner) มีระเบิด 10 ลูก ขนาด 8x8 หรือ 9x9 ช่อง
  • ขนาดมาตรฐานของระดับง่าย คือ 8x8 ช่อง
  • ไมน์สวีปเปอร์ที่ติดตั้งมากับไมโครซอฟท์ วินโดวส์เอกซ์พีเป็นต้นมา ขยายขนาดทุ่งกับระเบิดระดับง่ายเป็น 9x9 ช่อง จึงถูกปฏิเสธในการเข้าจัดอันดับสถิติร่วมกับโปรแกรมไมน์สวีปเปอร์อื่น
• ปานกลาง (Intermediate) มีระเบิด 40 ลูก ขนาด 16x16 ช่อง
• เชี่ยวชาญ (Expert) มีระเบิด 99 ลูก ขนาด 30x16 ช่อง

และโดยทั่วไปจะมีตัวเลือกให้กำหนดขนาดทุ่งระเบิดและจำนวนลูกระเบิดได้เอง แต่จะไม่มีการจัดเก็บสถิติ

เอ็นพีบริบูรณ์

ในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) นักคณิตศาสตร์ Richard Kaye ได้ทำการพิสูจน์ว่า การระบุตำแหน่งของลูกระเบิดในไมน์สวีปเปอร์ มีความซับซ้อนอยู่ในระดับเอ็นพีบริบูรณ์ (อัตราการเพิ่มขนาดปัญหาโตเร็วกว่าอัตราการเพิ่มของวิธีการแก้ปัญหา)

โปรแกรมเกม

ไมน์สวีปเปอร์ได้รับการพัฒนาเป็นโปรแกรมเกมจำนวนมาก ส่วนใหญ่อิงรูปแบบดั้งเดิมของฉบับไมโครซอฟท์ วินโดวส์ บางโปรแกรมได้ถูกรวมให้ติดตั้งควบไปกับระบบปฏิบัติการและ GUI หลายตัว ตั้งแต่ Minesweeper ในไมโครซอฟท์ วินโดวส์, KMines ใน KDE, และ Gnomine ใน GNOME ส่วนบนอินเทอร์เน็ตก็สามารถค้นหาโปรแกรมเกมไมน์สวีปเปอร์ทั้งแบบดั้งเดิม และแบบที่มีทุ่งระเบิดหรือลูกระเบิดที่แตกต่างกันออกไป ทั้งนี้เพราะเกมไมน์สวีปเปอร์แบบพื้นฐานนั้นเขียนได้ค่อนข้างง่าย

รูปแบบเกมที่แตกต่างออกไป มักจะอยู่ที่รูปทรงของทุ่งระเบิด มีทั้งแบบสองและสามมิติ หรือใช้ช่องทุ่งระเบิดเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือหกเหลี่ยม

โปรแกรมที่ International Minesweeper Committee รับรองให้ใช้ในการบันทึกสถิติอย่างเป็นทางการประกอบไปด้วย

• Minesweeper Clone 0.96, 0.97, 2006, 2007
• Minesweeper Arbiter 0.45, 0.46
• Minesweeper X 1.13.1

สถิติ

มีความพยายามในการรวบรวมและจัดทำรายชื่อผู้เล่นที่ทำเวลาได้ดีที่สุดหลายครั้ง รวมถึงวิดีโอแสดงการเล่นที่ผู้เล่นส่งเข้ามา

เว็บไซต์ Planet Minesweeper ของผู้เล่นชาวฝรั่งเศส Grégoire Duffez กำหนดเงื่อนไขของผู้ที่จะได้รับการบันทึกไว้ในสถิติว่า เวลาที่ดีที่สุดของเกมทั้งสามระดับ คือ ง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญ จะต้องรวมกันแล้วไม่เกิน 99 วินาที และภายหลังได้ส่งมอบสถิติให้กับเว็บไซต์ Authoritative Minesweeper ของผู้เล่นชาวแคนาดา Damien Moore เป็นผู้ดูแลต่อ ซึ่งกำหนดเงื่อนไขการบันทึกสถิติว่า ต้องใช้เวลาไม่เกิน 6, 35, และ 99 วินาที สำหรับเกมระดับง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญตามลำดับ

International Minesweeper Committee ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มผู้เล่นไมน์สวีปเปอร์ได้กำหนดเงื่อนไขใหม่ว่า สถิติที่จะได้รับการบันทึกไว้จะต้องมี 3BV อย่างน้อย 2, 30, และ 99 ขึ้นไป สำหรับเกมระดับง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญตามลำดับ

ปัจจุบัน รายการสถิติที่ใหญ่และได้รับการยอมรับมากที่สุด คือ เว็บไซต์ Authoritative Minesweeper ของ Damien Moore

สถิติที่เร็วที่สุด

สถิติ ณ วันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008)

• ระดับง่าย - 1 วินาที โดยผู้เล่นหลายคน บางเกมผู้เล่นกดปุ่มเมาส์เพียงครั้งเดียว แล้วพื้นที่ว่างถูกเปิดออกทั้งหมดในทันที
• ระดับปานกลาง
  • 8 (7,503) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์
• ระดับเชี่ยวชาญ - 32 (31,133) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์

สถิติที่เร็วที่สุดแบบ NF

NF หรือ non-flagging เป็นการเล่นไมน์สวีปเปอร์โดยไม่ปักธงเลยในระหว่างการเล่น ทำให้มีข้อจำกัดในการทำเวลาสถิติมากกว่าการเล่นปกติ ถูกจัดให้เป็นการเล่นอีกรูปแบบหนึ่งโดยเฉพาะ

สถิติ ณ วันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008)

• ระดับง่าย - 1 วินาที โดยผู้เล่นหลายคน บางเกมผู้เล่นกดปุ่มเมาส์เพียงครั้งเดียว แล้วพื้นที่ว่างถูกเปิดออกทั้งหมดในทันที
• ระดับปานกลาง - 9 (8,19) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์
• ระดับเชี่ยวชาญ - 36 (35,152) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์

อ้างอิง

1. Minesweeper and NP-completeness, Richard Kaye
2. Rules, International Minesweeper Committee
3. Best players of the world, Planet Minesweeper
4. World Ranking History, Minesweeper Wiki, Authoritative Minesweeper
5. Minesweeper Level Rankings, Authoritative Minesweeper
6. Decisions, International Minesweeper Committee
7. Minesweeper Level Rankings, Authoritative Minesweeper
8. World Record Videos and Pics, Authoritative Minesweeper
9. http://www.youtube.com/watch?v=yX7xKk6gbmI
10. http://www.youtube.com/watch?v=GrZCWx0fnfc
11. World Record Videos and Pics, Authoritative Minesweeper
12. http://www.youtube.com/watch?v=-bSjHODfEt0
13. http://www.youtube.com/watch?v=s87X5b78vgM

แหล่งข้อมูลอื่น

• Authoritative Minesweeper
  • Minesweeper Wiki
• World of Minesweeper