ไรน้ำนางฟ้า | |
---|---|
ไรน้ำนางฟ้าชนิด | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Arthropoda |
ไฟลัมย่อย: | Crustacea |
ชั้น: | |
อันดับ: | |
วงศ์: | Streptocephalidae , 1910 |
สกุล: | Streptocephalus W. Baird, 1852 |
ชนิด | |
|
ไรน้ำนางฟ้า (อังกฤษ: Fairy shrimp) เป็นครัสเตเชียนจำพวกจำพวกหนึ่ง จัดอยู่ในสกุล Streptocephalus และวงศ์ Streptocephalidae มีลักษณะคล้ายไรทะเลหรืออาร์ทีเมีย แต่มีขนาดตัวโตกว่า คือ ไม่มีเปลือก ตัวใส มีขาว่ายน้ำ 11 คู่ ลำตัวยาว 1 - 3 เซนติเมตร ตัวผู้มีขนาดใหญ่กว่าตัวเมีย และมีพฤติกรรมว่ายน้ำแบบหงายท้องโดยใช้ขาช่วยกรรเชียงนำโบก พัดอาหารเข้าปาก บริเวณหัวมีตาขนาดใหญ่ที่มีก้านยาว 1 คู่ มีหนวด 2 คู่ ส่วนหางแยกเป็นสองแฉกมีสีแดงส้ม ตัวเมียมีถุงไข่ 1 ถุง อยู่ทางด้านท้อง หนวดคู่ที่ 2 ของตัวผู้เปลี่ยนแปลงไปใช้สำหรับจับตัวเมียเวลาผสมพันธุ์ และใช้ในการจำแนกชนิด ไข่ที่ตัวเมียสร้างขึ้นจะพัฒนาให้มีเปลือกหนา
ไรน้ำนางฟ้า จะอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืดต่าง ๆ ที่มีขนาดเล็ก เช่น คูน้ำข้างถนน หรือนาข้าว แม้กระทั่งแหล่งน้ำชั่วคราว เช่น ปลักควาย หรือรอยเท้าควายในเลน ยามฤดูฝน อาหารของไรน้ำนางฟ้า ได้แก่ แพลงก์ตอนสัตว์, โปรโตซัว, อินทรียสารและแพลงก์ตอนพืช ฤดูที่พบ คือ ช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงสิงหาคม คือ ในฤดูฝน วงจรชีวิต คือ ไข่มีเปลือกหนา เป็นซีส ฝังอยู่ในพื้นดินหรือโคลน โดยจะพบในบ่อเล็กบ่อน้อย เมื่อน้ำท่วมขังก็จะฟักเป็นตัวออกมา ส่วนแหล่งน้ำขนาดใหญ่จะไม่พบไรน้ำนางฟ้า ไรน้ำนางฟ้าจะมีชีวิตอยู่ได้ในระยะเวลาสั้น ๆ ไม่กี่สัปดาห์เท่านั้น
ไรน้ำนางฟ้า แบ่งออกได้ราว ๆ 50-60 ชนิด (ดูเนื้อหาข้างล่าง) พบกระจายพันธุ์ตั้งแต่ แอฟริกา, ออสเตรเลีย, ยูเรเชีย, อเมริกากลาง และอเมริกาเหนือ ซึ่งเดิมเคยเป็นมหาทวีปกอนด์วานา เป็นต้น ส่วนในประเทศไทย มีทั้งหมด 3 ชนิด ซึ่งทั้ง 3 ชนิดนั้น ล้วนแต่เป็นสัตว์เฉพาะถิ่นทั้งหมด ได้แก่ (Streptocephalus sirindhornae) พบครั้งแรกที่จังหวัดหนองบัวลำภู และพบได้ทั่วประเทศ, (Branchinella thailandensis) มิได้จัดอยู่ในสกุล Streptocephalus ไข่มีขนาดใหญ่กว่าไรน้ำนางฟ้าสิรินธรสองเท่า และ (Streptocephalus siamensis) พบครั้งแรกที่จังหวัดสุพรรณบุรี และกาญจนบุรี เป็นชนิดที่หาได้ยากมาก นอกจากนี้แล้วยังพบได้ที่ประเทศลาว
ไรน้ำนางฟ้า มีคุณค่าทางสารอาหารสูง ปัจจุบันได้มีการเพาะเลี้ยงเพื่อเป็นอาหารให้แก่สัตว์น้ำต่าง ๆ ทั้งเป็นอาหารให้แก่ตัวอ่อน, เป็นอาหารให้แก่สัตว์น้ำเศรษฐกิจ และสัตว์น้ำสวยงาม โดยปัจจุบันสามารถเพาะเลี้ยงได้แล้วตลอดทั้งปี
นอกจากนี้แล้ว ไรน้ำนางฟ้ายังมีชื่อเรียกตามภาษาถิ่นต่าง ๆ เช่น "แมงอ่อนช้อย", "แมงแงว", "แมงหางแดง" และ"แมงน้ำฝน" เป็นต้น
การจำแนกสายพันธุ์ที่พบ
- Thiele, 1907
- Mattox, 1950
- Brehm, 1954
- Hamer & Appleton, 1993
- Gurney, 1909
- Hamer & Appleton, 1993
- Daday, 1908
- Lovén, 1847
- Beladjal, Mertens & Dumont, 1996
- Daday, 1908
- Barnard, 1924
- Brendonck & Belk, 1993
- Hamer & Appleton, 1993
- Barnard, 1929
- Baird, 1860
- Thiele, 1907
- Mackin, 1942
- G. O. Sars, 1899
- Bond, 1934
- Brtek, 1974
- G. O. Sars, 1898
- Maeda-Martínez et al., 1995
- Maeda-Martínez & Obregón-Barboza, 2005
- Barnard, 1924
- Grochmalicki, 1921
- Brehm, 1955
- Barnard, 1929
- Spicer, 1985
- Thiele, 1900
- W. G. Moore, 1966
- Bond, 1934
- W. G. Moore, 1966
- Daday, 1908
- Maeda-Martínez et al., 1995
- Belk, 1973
- Hamer & Brendonck, 1993
- Thiele, 1904
- Barnard, 1924
- G. O. Sars, 1906
- Maeda-Martínez et al., 1995
- Frauenfeld, 1873
- Brady, 1916
- G. O. Sars, 1898
- Herbert & Timms, 2000
- Thiéry & Champeau, 1994
- Daday, 1908
- Klunzinger, 1867
- Brehm, 1960
- Ryder, 1879
- Baird, 1852
- Gurney, 1906
- Sanoamuang et al., 2000
- Hamer & Appleton, 1993
- Gurney, 1906
- Daday, 1908
- Daday de Dées, 1910
- Packard, 1871
- Maeda-Martínez & Obregón-Barboza, 2005
- Waga, 1842
- Hartland-Rowe, 1969
- Brauer, 1877
- Hamer, 1994
- Eng et al., 1990
- Daday, 1910
- Brendonck & Hamer, 1992
อ้างอิง
- . . . October 9, 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-10-05. สืบค้นเมื่อ 2013-04-18.
- จาก itis.gov
- เกษตรน่ารู้ : ไรน้ำนางฟ้า จากช่อง 7[]
- Henri J. Dumont & Els Adriaens (2009). "Experimental hybridization of two African Streptocephalus species (Crustacea, Branchiopoda: Anostraca)" (PDF). . 96 (1): 88–90.
- การเพาะเลี้ยงไรน้ำนางฟ้า จากกรมประมง
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
irnanangfairnanangfachnidkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Arthropodaiflmyxy Crustaceachn xndb wngs Streptocephalidae 1910skul Streptocephalus W Baird 1852 chnidduinenuxha irnanangfa xngkvs Fairy shrimp epnkhrsetechiyncaphwkcaphwkhnung cdxyuinskul Streptocephalus aelawngs Streptocephalidae milksnakhlayirthaelhruxxarthiemiy aetmikhnadtwotkwa khux immiepluxk twis mikhawayna 11 khu latwyaw 1 3 esntiemtr twphumikhnadihykwatwemiy aelamiphvtikrrmwaynaaebbhngaythxngodyichkhachwykrrechiyngnaobk phdxaharekhapak briewnhwmitakhnadihythimikanyaw 1 khu mihnwd 2 khu swnhangaeykepnsxngaechkmisiaedngsm twemiymithungikh 1 thung xyuthangdanthxng hnwdkhuthi 2 khxngtwphuepliynaeplngipichsahrbcbtwemiyewlaphsmphnthu aelaichinkarcaaenkchnid ikhthitwemiysrangkhuncaphthnaihmiepluxkhna irnanangfa caxasyxyuinaehlngnacudtang thimikhnadelk echn khunakhangthnn hruxnakhaw aemkrathngaehlngnachwkhraw echn plkkhway hruxrxyethakhwayineln yamvdufn xaharkhxngirnanangfa idaek aephlngktxnstw oprotsw xinthriysaraelaaephlngktxnphuch vduthiphb khux chwngeduxnkumphaphnththungsinghakhm khux invdufn wngcrchiwit khux ikhmiepluxkhna epnsis fngxyuinphundinhruxokhln odycaphbinbxelkbxnxy emuxnathwmkhngkcafkepntwxxkma swnaehlngnakhnadihycaimphbirnanangfa irnanangfacamichiwitxyuidinrayaewlasn imkispdahethann irnanangfa aebngxxkidraw 50 60 chnid duenuxhakhanglang phbkracayphnthutngaet aexfrika xxsetreliy yuerechiy xemrikaklang aelaxemrikaehnux sungedimekhyepnmhathwipkxndwana epntn swninpraethsithy mithnghmd 3 chnid sungthng 3 chnidnn lwnaetepnstwechphaathinthnghmd idaek Streptocephalus sirindhornae phbkhrngaerkthicnghwdhnxngbwlaphu aelaphbidthwpraeths Branchinella thailandensis miidcdxyuinskul Streptocephalus ikhmikhnadihykwairnanangfasirinthrsxngetha aela Streptocephalus siamensis phbkhrngaerkthicnghwdsuphrrnburi aelakaycnburi epnchnidthihaidyakmak nxkcakniaelwyngphbidthipraethslaw irnanangfa mikhunkhathangsarxaharsung pccubnidmikarephaaeliyngephuxepnxaharihaekstwnatang thngepnxaharihaektwxxn epnxaharihaekstwnaesrsthkic aelastwnaswyngam odypccubnsamarthephaaeliyngidaelwtlxdthngpi nxkcakniaelw irnanangfayngmichuxeriyktamphasathintang echn aemngxxnchxy aemngaengw aemnghangaedng aela aemngnafn epntnkarcaaenksayphnthuthiphbThiele 1907 Mattox 1950 Brehm 1954 Hamer amp Appleton 1993 Gurney 1909 Hamer amp Appleton 1993 Daday 1908 Loven 1847 Beladjal Mertens amp Dumont 1996 Daday 1908 Barnard 1924 Brendonck amp Belk 1993 Hamer amp Appleton 1993 Barnard 1929 Baird 1860 Thiele 1907 Mackin 1942 G O Sars 1899 Bond 1934 Brtek 1974 G O Sars 1898 Maeda Martinez et al 1995 Maeda Martinez amp Obregon Barboza 2005 Barnard 1924 Grochmalicki 1921 Brehm 1955 Barnard 1929 Spicer 1985 Thiele 1900 W G Moore 1966 Bond 1934 W G Moore 1966 Daday 1908 Maeda Martinez et al 1995 Belk 1973 Hamer amp Brendonck 1993 Thiele 1904 Barnard 1924 G O Sars 1906 Maeda Martinez et al 1995 Frauenfeld 1873 Brady 1916 G O Sars 1898 Herbert amp Timms 2000 Thiery amp Champeau 1994 Daday 1908 Klunzinger 1867 Brehm 1960 Ryder 1879 Baird 1852 Gurney 1906 Sanoamuang et al 2000 Hamer amp Appleton 1993 Gurney 1906 Daday 1908 Daday de Dees 1910 Packard 1871 Maeda Martinez amp Obregon Barboza 2005 Waga 1842 Hartland Rowe 1969 Brauer 1877 Hamer 1994 Eng et al 1990 Daday 1910 Brendonck amp Hamer 1992xangxing October 9 2008 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 10 05 subkhnemux 2013 04 18 cak itis gov ekstrnaru irnanangfa cakchxng 7 lingkesiy Henri J Dumont amp Els Adriaens 2009 Experimental hybridization of two African Streptocephalus species Crustacea Branchiopoda Anostraca PDF 96 1 88 90 karephaaeliyngirnanangfa cakkrmpramng wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb irnanangfaaehlngkhxmulxunwikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb Streptocephalidae