ไครซีน

ไครซีน (Chrysene) เป็น โพลีไซคลิกอะโรมาติกไฮโดรคาร์บอน (PAH) ที่มีสูตรโครงสร้างเป็นC₁₈H₁₂เป็นองค์ประกอบทางธรรมชาติของถ่านหิน พบในครีโอซอตซึ่งเป็นสารเคมีที่ใช้รักษาเนื้อไม้ พบในปริมาณเล็กน้อยในการเผาไหม้ถ่านหิน น้ำมันดิบและชิ้นส่วนพืช

ไครซีน
ชื่อตาม IUPAC	Chrysene
ชื่ออื่น	Benzo[a]phenanthrene 1,2-Benzphenanthrene
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	[218-01-9]^[CAS]
PubChem	10457109
EC number	205-923-4
KEGG	C14222
ChEBI	51687
RTECS number	GC0700000
SMILES	c1ccc2c(c1)ccc3c2ccc4c3cccc4
InChI	1/C18H12/c1-3-7-15-13(5-1)9-11-18-16-8-4-2-6-14(16)10-12-17(15)18/h1-12H
ChemSpider ID	8817
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	C18H12
มวลต่อหนึ่งโมล	228.28
ลักษณะทางกายภาพ	Orthorhombic bipyramidal plates
ความหนาแน่น	1.274 g/cm^3
จุดหลอมเหลว	254 °C, 527 K, 489 °F
จุดเดือด	448 °C, 721 K, 838 °F
ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ	ไม่ละลาย
ความสามารถละลายได้ ใน เอทานอล	1 mg/1300 mL
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
สถานีย่อย:เคมี

คำว่า ไครซีน "chrysene" มาจากภาษากรีกΧρύσoς (chrysos) หมายถึงทอง เพราะผลึกมีสีเหลืองคล้ายทอง แต่ถ้ามีความบริสุทธิ์สูงมากจะกลายเป็นไม่มีสี สีเหลืองที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากไอโซเมอร์ เตตระซีน ที่ปนอยู่ปริมาณเล็กน้อยและแยกออกได้ยาก

การใช้ประโยชน์

ไครซีนใช้ในการผลิตสีย้อมบางชนิดในโรงงาน

ความปลอดภัย

ไครซีนจัดเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์ และสารมารถก่อมะเร็งในสัตว์ทดลองในห้องปฏิบัติการได้

อ้างอิง

1. Merck Index, 11th Edition, 2259.
2. TOXICOLOGICAL PROFILE FOR POLYCYCLIC AROMATIC HYDROCARBONS