กบลำห้วย

กบลำห้วย
กบทูดหรือเขียดแลว (L. blythii) หนึ่งในชนิดที่พบในประเทศไทย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Amphibia
อันดับ:	Anura
วงศ์:	Dicroglossidae
วงศ์ย่อย:	Dicroglossinae
สกุล:	Limnonectes Fitzinger, 1843
ชนิด
64 ชนิด (โดยประมาณ)
ชื่อพ้อง
Elachyglossa Andersson, 1916 Taylorana Dubois, 1986

กบลำห้วย หรือ กบห้วย (อังกฤษ: fanged frog) เป็นสกุลของกบในสกุล Limnonectes ในวงศ์กบลิ้นส้อม (Dicroglossidae) มีรูปร่างลักษณะที่หลากหลาย โดยส่วนใหญ่มักมีส่วนหัวโต ปากกว้าง ในตัวผู้มีฟันอยู่ 1 คู่บริเวณด้านล่างขากรรไกร เรียกว่า "เขี้ยวเทียม" ใช้สำหรับต่อสู้กับตัวผู้ตัวอื่น หรือใช้งับเหยื่อได้เช่นกัน ซึ่งต่างจากกบจำพวกอื่นที่มีฟันขนาดเล็ก จึงทำให้ได้อีกชื่อหนึ่งว่า "กบเขี้ยว" กบในสกุลนี้บางชนิดมีพฤติกรรมการปกป้องตัวอ่อน โดยการเอาไข่หรือลูกอ๊อดแบกไว้บนหลัง (ไม่พบพฤติกรรมนี้ในกบสกุลนี้ในไทย) บางชนิดขุดโพรงเพื่อวางไข่ในดินที่ชื้น รอให้เจริญเป็นตัวอ่อนพัฒนาเป็นกบเล็ก โผล่พ้นจากดิน หลายชนิดมีความสำคัญทางเศรษฐกิจ และมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก

พบกระจายพันธุ์ในเอเชียแถบเอเชียตะวันออกถึงเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หลายชนิดมีพฤติกรรมอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะ ชนิดที่มีขนาดใหญ่มักอาศัยอยู่ในลำธารที่น้ำไหลเชี่ยว ขณะที่ชนิดที่มีขนาดเล็กอาศัยตามกองใบไม้หรือริมฝั่ง เฉพาะในซูลาเวซีของอินโดนีเซีย พบอย่างน้อย 15 ชนิด แต่ได้รับการบรรยายเพียงแค่ 4 ชนิด สำหรับในประเทศไทยมีรายงานพบประมาณ 11 ชนิด รวมถึงจากการศึกษาพบว่าในประเทศไทย กบสกุลนี้กินอาหารซึ่งได้แก่แมลงจำพวกมดมากที่สุด

การจำแนก

ประมาณ 64 ชนิด ที่เป็นที่รู้จัก แต่ก็ยังมีชนิดใหม่ ๆ ได้รับการอธิบายเพิ่มเข้ามาเรื่อย ๆ

Limnonectes acanthi (Taylor, 1923) Limnonectes alpinus (Huang & Ye, 1997) Limnonectes arathooni (Smith, 1927) Limnonectes asperatus Limnonectes bannaensis Ye, Fei, Xie & Jiang, 2007 Limnonectes blythii – กบทูด, กบภูเขา, เขียวแลว Limnonectes dabanus Limnonectes dammermani Limnonectes diuatus Limnonectes doriae – กบดอร์เรีย Limnonectes ferneri Limnonectes finchi Limnonectes fragilis Limnonectes fujianensis Limnonectes grunniens Limnonectes gyldenstolpei – กบหงอน, กบหงอนใหญ่ Limnonectes hascheanus – กบป่าไผ่ (บางครั้งใช้เป็นสกุล Taylorana) Limnonectes heinrichi Limnonectes hikidai Matsui & Nishikawa, 2014 Limnonectes ibanorum Limnonectes ingeri Limnonectes isanensis McLeod, Kelly & Barley, 2012 Limnonectes jarujini Matsui et al., 2010 – กบห้วยจารุจินต์ Limnonectes kadarsani Limnonectes kenepaiensis Limnonectes khammonensis Limnonectes khasianus Limnonectes kohchangae Limnonectes kuhlii – กบมื่น, กบห้วยขาปุ่ม Limnonectes larvaepartus Limnonectes laticeps Limnonectes lauhachindai (Aowphol, Rujirawan, Taksintum, Chuaynkern & Stuart. 2015) Limnonectes leporinus Limnonectes leytensis

Limnonectes limborgi – กบกา Limnonectes liui (Yang, 1983) Limnonectes macrocephalus Limnonectes macrodon Limnonectes macrognathus – กบหัวใหญ่ Limnonectes magnus Limnonectes malesianus Limnonectes mawlyndipi Limnonectes mawphlangensis Limnonectes medogensis (Fei, Ye, & Huang, 1997) Limnonectes megastomias McLeod, 2008 – กบหัวใหญ่โคราช Limnonectes micrixalus Limnonectes microdiscus Limnonectes microtympanum Limnonectes modestus Limnonectes namiyei Limnonectes nitidus Limnonectes nguyenorum Limnonectes palavanensis Limnonectes paramacrodon Limnonectes parvus Limnonectes plicatellus Limnonectes poilani Limnonectes rhacoda Limnonectes selatan Matsui, Belabut & Ahmad, 2014 Limnonectes shompenorum Limnonectes sisikdagu McLeod, Horner, Husted, Barley & Iskandar, 2011 Limnonectes taylori Matsui et al., 2010 – กบห้วยเทเลอร์ Limnonectes timorensis (Smith, 1927) Limnonectes toumanoffi Limnonectes tweediei Limnonectes utara Matsui, Belabut & Ahmad, 2014 Limnonectes visayanus Limnonectes woodworthi Limnonectes xizangensis (Hu, 1977)

อ้างอิง

1. Malkmus, Rudolf (2002). Amphibians & reptiles of Mount Kinabalu (North Borneo). Koeltz Scientific Books. pp. 139–147. ISBN 3-904144-83-9. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
2. "Limnonectes". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ. สืบค้นเมื่อ July 24, 2016.
3. พรุ (September 23, 2010). : Limnonectes "Genus : Limnonectes" Check |url= value (help). สยามเอนซิส. สืบค้นเมื่อ July 24, 2016.
4. McLeod, D.S. , S.J. Horner, C. Husted, A. Barley & D.T. Iskandar (2011). (PDF). Zootaxa. 2883: 52–64. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2015-01-03. สืบค้นเมื่อ 2016-07-24.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
5. Iskandar, D. T.; Evans, B. J.; McGuire, J. A. (2014). "A Novel Reproductive Mode in Frogs: A New Species of Fanged Frog with Internal Fertilization and Birth of Tadpoles". PLoS ONE. 9 (12): e115884. doi:10.1371/journal.pone.0115884.
6. "กบสกุล Limnonectes บริเวณสถานีวิจัยสัตว์ปาเขานางรํา" (PDF). คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สืบค้นเมื่อ July 24, 2016.
7. "อาหารของกบสกุล Limnonectes ในประเทศไทย" (PDF). คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สืบค้นเมื่อ July 24, 2016.
8. Frost, Darrel R. (2014). "Limnonectes Fitzinger, 1843". Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.0. American Museum of Natural History. สืบค้นเมื่อ 26 January 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น

•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Limnonectes จากวิกิสปีชีส์