พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง หรือ บันเทิง (13 เมษายน พ.ศ. 2372 — 24 เมษายน พ.ศ. 2427) พระราชธิดาพระองค์ที่ 19 และพระองค์รองสุดท้ายในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพประสูติแต่เจ้าจอมมารดาภู ต่อมาทรงเสกสมรสเป็นพระชายาของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ มีพระโอรส-พระธิดา 4 พระองค์
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง | |
---|---|
พระอิสริยยศ | พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น 3 |
ฐานันดร | พระองค์เจ้า |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์จักรี |
ข้อมูลส่วนพระองค์ | |
ประสูติ | 13 เมษายน พ.ศ. 2372 |
สิ้นพระชนม์ | 24 เมษายน พ.ศ. 2427 (56 ปี) |
พระบิดา | สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาภู |
พระสวามี | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ |
พระบุตร | พระองค์เจ้าชายกบ พระองค์เจ้าหญิงเต่า พระองค์เจ้าชายปรีชา พระองค์เจ้าหญิงสิริ |
พระประวัติ
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง ประสูติเมื่อวันที่ 13 เมษายน พ.ศ. 2372 เป็นพระธิดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาภู ธิดาพระยาสุรเสนา (สวัสดิ์ ชูโต) ภายหลังจากทรงประสูติไม่กี่วันเจ้าจอมมารดาภูก็ถึงแก่กรรม ทำให้สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ พระราชบิดาของพระองค์ต้องพระราชทานพระองค์ให้เจ้าจอมมารดาพัน เจ้าจอมมารดาของพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทวงศ์ เป็นผู้ชุบเลี้ยง ชาววังในพระราชวังบวรสถานมงคลทั้งหลายจึงขานพระองค์พระองค์ว่า "พระองค์กำพร้า"
ภายหลังจากสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพสวรรคต พระองค์ทรงมีพระชันษา 3 ปีเท่านั้น และได้ย้ายไปประทับในฝ่ายในพระบรมมหาราชวัง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาเรียกว่า "กำพร้าบันเทิง" ต่อมาเมื่อทรงเจริญพระชนมายุ ทรงเห็นว่าพระองค์เจ้าบันเทิงทรงกำพร้าทั้งพระบิดาและมารดา จึงทรงพระราชทานให้เป็นพระชายาของสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าชายกลาง พระองค์จึงได้ย้ายจากพระบรมมหาราชวังไปประทับที่วังถนนหน้าพระลาน
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง ทรงมีพระโอรส-พระธิดาธิดากับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ 4 พระองค์ ได้แก่
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากบ (ประสูติ พ.ศ. 2390 สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเต่า (ประสูติ พ.ศ. 2391 สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีชา (พ.ศ. 2393 - 15 สิงหาคม พ.ศ. 2418)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริ (พ.ศ. 2395 - 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2426)
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง สิ้นพระชนม์ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2427 พระชันษา 56 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุผ้าขาววัดสระเกศ เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2432
หลังจากทรงสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์พระสวามีทรงรื้อพระตำหนักที่พระองค์เคยประทับไปปลูกเป็นกุฏิสงฆ์ที่วัดท่า จังหวัดนนทบุรี และทรงพระราชทานพระราชทรัพย์ปฏิสังขรณ์วัดเพื่อเป็นพระกุศลแก่พระองค์เจ้าบันเทิง และเปลี่ยนชื่อวัดเป็น "วัดท่าบันเทิงธรรม"
อ้างอิง
- ↑ และจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ภาค ๑๗, หน้า ๓๗
- ↑ กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 112. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28. Check date values in:
|year=
(help) - สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ (2553). ตำนานวังเก่า. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร. p. 178. Check date values in:
|year=
(help) - "ข่าวพระเมรุผ้าขาววัดสะเกศ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 6: หน้า 334. 30 ธันวาคม 2432. สืบค้นเมื่อ 25 มิถุนายน 2562. Check date values in:
|accessdate=, |date=
(help)