การควบรวมและเข้าซื้อกิจการ

ในความหมายเชิงการเงินธุรกิจ การควบรวมและเข้าซื้อกิจการ (อังกฤษ: Mergers and acquisitions; ชื่อย่อ: M&A) คือธุรกรรมในการโอนความเป็นเจ้าของให้ หรือการควบรวมบริษัท องค์กรธุรกิจอื่น ๆ หรือหน่วยปฏิบัติการขององค์กร กับหน่วยงานอื่น ๆ ในแง่ของการจัดการเชิงกลยุทธ์ การควบรวมกิจการสามารถช่วยให้องค์กรเติบโตหรือลดขนาด และเปลี่ยนลักษณะธุรกิจหรือตำแหน่งการแข่งขันได้

จากมุมมองทางกฎหมาย การควบรวมกิจการเป็นการควบรวมหน่วยงาน 2 แห่งให้เป็นหนึ่งเดียวตามกฎหมาย ในขณะที่การเข้าซื้อกิจการเกิดขึ้นเมื่อนิติบุคคลหนึ่งเข้าถือกรรมสิทธิ์ในหุ้น กรรมสิทธิ์ในหุ้นส่วน หรือสินทรัพย์ของนิติบุคคลอื่น จากมุมมองทางการค้าและเศรษฐกิจ โดยทั่วไปธุรกรรมทั้ง 2 ประเภทจะส่งผลให้เกิดการรวมสินทรัพย์และภาระหนี้ภายใต้นิติบุคคลเดียว และความแตกต่างระหว่าง "การควบรวมกิจการ" และ "การเข้าซื้อกิจการ" นั้นไม่ชัดเจน ธุรกรรมที่มีโครงสร้างทางกฎหมายเป็นการเข้าซื้อกิจการอาจมีผลทำให้ธุรกิจของฝ่ายหนึ่งอยู่ภายใต้ความเป็นเจ้าของทางอ้อมของผู้ถือหุ้นของอีกฝ่ายหนึ่ง ในขณะที่ธุรกรรมที่มีโครงสร้างทางกฎหมายเป็นการควบรวมกิจการอาจทำให้ผู้ถือหุ้นของคู่สัญญาแต่ละฝ่ายมีความเป็นเจ้าของและควบคุมวิสาหกิจที่ควบรวมกันได้บางส่วน ข้อตกลงอาจถูกเรียกอย่างสละสลวยว่า "การควบรวมกิจการอย่างเท่าเทียมกัน" หากประธานเจ้าหน้าที่บริหารของทั้ง 2 บริษัท เห็นพ้องกันว่าการร่วมมือเป็นไปเพื่อผลประโยชน์สูงสุดของทั้ง 2 บริษัท ในขณะที่หากข้อตกลงนั้นไม่เป็นมิตร (กล่าวคือ เมื่อผู้บริหารของบริษัทเป้าหมายคัดค้าน ข้อตกลง) อาจถือได้ว่าเป็น "การเข้าซื้อกิจการ"