การบุกเข้าปราซาดุสเตรสโปเดริส พ.ศ. 2566

ในวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2566 กลุ่มผู้ชุมนุมสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีฌาอีร์ โบลโซนารู บุกเข้าอาคารศาลสูงสุดบราซิลและรัฐสภาแห่งชาติบราซิลที่ปราซาดุสเตรสโปเดริส กรุงบราซิเลีย หลังจากที่โบลโซนารูแพ้ลูอิส อีนาซียู ลูลา ดา ซิลวา ในการเลือกตั้งทั่วไปของบราซิลใน พ.ศ. 2565 เวเนซียานู วีตัล ดู เรกู รักษาการประธานวุฒิสภาบราซิล ยืนยันว่ากลุ่มผู้ประท้วงได้บุกรุกโถงเขียวของสภาผู้แทนราษฏรและยังพยายามบุกทำเนียบประธานาธิบดีบราซิลด้วย ประธานาธิบดีลูลา ดา ซิลวา ไม่ได้อยู่ในกรุงบราซิเลียขณะเกิดเหตุ

การบุกเข้าปราซาดุสเตรสโปเดริส พ.ศ. 2566
ส่วนหนึ่งของ การประท้วงการเลือกตั้งในบราซิล พ.ศ. 2566
ผู้สนับสนุนโบลโซนารูบุกเข้าปราซาดุสเตรสโปเดริสในบราซิเลีย
วันที่	8 มกราคม 2566
สถานที่	ปราซาดุสเตรสโปเดริส (จัตุรัสสามอำนาจ) บราซิเลีย บราซิล 15°48′03″S 47°51′41″W / 15.80083°S 47.86139°W / -15.80083; -47.86139พิกัดภูมิศาสตร์: 15°48′03″S 47°51′41″W / 15.80083°S 47.86139°W / -15.80083; -47.86139
สาเหตุ	ข้อกล่าวหาเท็จ เรื่องการทุจริตในการเลือกตั้งทั่วไปของบราซิลใน พ.ศ. 2565 ซึ่งอดีตประธานาธิบดีฌาอีร์ โบลโซนารู และพันธมิตรของเขาเป็นผู้เผยแพร่
เป้าหมาย	ยุยงให้ทหารก่อรัฐประหารเพื่อต่อต้านรัฐบาลลูอิส อีนาซียู ลูลา ดา ซิลวา ถอดถอนประธานาธิบดีลูลา ดา ซิลวา คืนสถานะประธานาธิบดีให้แก่โบลโซนารู
วิธีการ	การประท้วง: การเดินขบวนทางการเมือง การก่อความไม่สงบ: การจู่โจมทำร้าย, การจลาจล, การฉกชิงทรัพย์, การทำลายทรัพย์สิน, การข่มขู่, การโจมตีสภานิติบัญญัติ
ผล	การจลาจลถูกระงับ เจ้าหน้าที่ยึดอาคารทั้งสามของรัฐบาลกลางกลับคืนมาได้ ประธานาธิบดีลูลาประกาศใช้อำนาจรัฐบาลกลางแทรกแซงเฟเดอรัลดิสตริกต์ตลอดช่วงที่เหลือของเดือนมกราคม พ.ศ. 2566 ศาลสูงสุดบราซิลสั่งพักราชการอีบาเนย์ส รอชา (ผู้ว่าการเฟเดอรัลดิสตริกต์) เป็นเวลา 90 วัน
คู่ขัดแย้ง
ผู้สนับสนุนโบลโซนารู กองกำลังรัฐบาลและกองกำลังความมั่นคงแปรพักตร์^[5] รัฐบาลบราซิล หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของท้องถิ่นและรัฐบาลกลาง กองทัพบราซิล
ผู้นำ
ไม่มี ลูลา ดา ซิลวา ฟลาวียู จีนู อีบาเนย์ส รอชา
ความเสียหาย
บาดเจ็บ	มากกว่า 80 คน (มากกว่า 40 คนบาดเจ็บสาหัส)
ถูกจับกุม	ประมาณ 200 คน ข้อมูลจากรัฐมนตรียุติธรรมบราซิล 300 คน ข้อมูลจากตำรวจบราซิล 400 คน ข้อมูลจากผู้ว่าการกรุงบราซิเลีย

เหตุบุกรุกครั้งนี้เกิดขึ้นหนึ่งสัปดาห์หลังจากที่ลูลา ดา ซิลวา เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดี และหลายสัปดาห์หลังจากเหตุความไม่สงบที่เกิดจากผู้สนับสนุนโบลโซนารู เมื่อเวลา 18:00 น. ตามเวลาบราซิเลีย (UTC−03:00) ลูลาประกาศว่าเขาได้ลงนามในกฤษฎีกาที่อนุญาตให้รัฐบาลกลางดำเนินการตามสถานการณ์ฉุกเฉินในบราซิเลียจนถึงสิ้นเดือนมกราคม มีรายงานว่าเจ้าหน้าที่สามารถควบคุมสถานการณ์ในอาคารศาลสูงสุด รัฐสภา และทำเนียบประธานาธิบดีได้ภายในค่ำวันนั้น

ภูมิหลัง

ระหว่างที่ฌาอีร์ โบลโซนารู ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีบราซิล ผู้สนับสนุนและพันธมิตรของเขาเริ่มพูดถึงแนวคิดการจู่โจมที่คล้ายคลึงกับการจู่โจมอาคารรัฐสภาสหรัฐใน พ.ศ. 2564 โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีความเป็นไปได้ว่าโบลโซนารูจะพ่ายแพ้การเลือกตั้ง หลังการเลือกตั้งทั่วไปของบราซิลใน พ.ศ. 2565 เกิดเหตุความรุนแรงทางการเมือง การใช้กำลังของตำรวจ และการข่มขู่ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งตามมาในประเทศ ผู้สนับสนุนโบลโซนารูยังใช้สื่อสังคมออนไลน์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลผิด ๆ เกี่ยวกับการทุจริตการเลือกตั้งเพื่อกระตุ้นให้เกิดการประท้วง

ทหารกองหนุนบางส่วนต้องการให้คนขับรถบรรทุกนัดหยุดงานประท้วงก่อนการเลือกตั้งประธานาธิบดีรอบที่สอง รวมทั้งพันเอก มาร์กุส โกรี วิดีโอที่โกรีเผยแพร่เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2565 เป็นหนึ่งในความพยายามหลายครั้งของเขาที่จะยุยงให้คนขับรถบรรทุกนัดหยุดงาน แนวคิดคือผู้ขับรถบรรทุกควรทำให้บราซิลเป็นอัมพาตเพื่อแสดงการสนับสนุนโบลโซนารูซึ่งจะมีเวลาประกาศมาตรการชั่วคราวก่อนการเลือกตั้งรอบที่สอง วิดีโอเรียกร้องให้ปิดเมืองของโกรีแพร่กระจายไปตามกลุ่มผู้สนับสนุนโบลโซนารูหลายกลุ่มในเทเลแกรม และหลายวันต่อมา สมาชิกของกลุ่มเหล่ากันนี้ก็เริ่มเรียกร้องให้ปิดถนนสายต่าง ๆ หลังการเลือกตั้ง นอกจากนี้วิดีโอการเรียกร้องให้ปิดถนนยังปรากฏในติ๊กต็อกและยูทูบอีกด้วย

การประท้วงของคนขับรถบรรทุกเบาบางลงในวันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2565 แต่ผู้สนับสนุนโบลโซนารูเริ่มออกมาปักหลักชุมนุมกันในบริเวณใกล้เคียงกับที่ทำการของกองทัพบราซิล มีกลุ่มผู้ชุมนุมประท้วงที่ฐานทัพในเมืองต่าง ๆ ของบราซิล อย่างเซาเปาลู รีโอเดจาเนโร บราซิเลีย โฟลรียานอโปลิช เรซีฟี และซัลวาดอร์เป็นต้น ผู้สนับสนุนโบลโซนารูบางคนเรียกร้องให้ทหารก่อรัฐประหาร

ชัยชนะในการเลือกตั้งของลูอิส อีนาซียู ลูลา ดา ซิลวา ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการจากศาลบราซิลเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2565 ผู้สนับสนุนโบลโซนารูบุกจู่โจมสำนักงานตำรวจแห่งชาติในบราซิเลียและจุดไฟเผารถยนต์บนถนนหลังจากผู้ประท้วงคนหนึ่งถูกจับกุมในข้อหายุยงให้เกิดความรุนแรงเพื่อขัดขวางการสาบานตนเข้ารับตำแหน่งของลูลา เจ้าหน้าที่ตำรวจใช้ระเบิดแสงและแก๊สน้ำตาเพื่อสลายการชุมนุม ความพยายามที่จะวางระเบิดใกล้ท่าอากาศยานนานาชาติบราซิเลียถูกตำรวจขัดขวางเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม และผู้ต้องสงสัยถูกจับกุมในวันต่อมา ตามคำให้การของเขา เขาได้รับแรงบันดาลใจจากโบลโซนารูที่แสดงความสงสัยในความบริสุทธิ์ของกระบวนการเลือกตั้งในอดีต ผู้สนับสนุนโบลโซนารูยังก่อเหตุจู่โจมอื่น ๆ อีกหลายครั้งในช่วงเริ่มต้นสมัยรัฐบาลลูลา

เมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2566 อังเดร์ซง โตริส อดีตรัฐมนตรีของโบลโซนารู ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้บัญชาการตำรวจของเฟเดอรัลดิสตริกต์ (เขตเมืองหลวงของบราซิล) โตริสออกจากบราซิลในคืนวันที่ 6 มกราคม เพื่อเดินทางไปยังเมืองออร์แลนโด รัฐฟลอริดา สหรัฐ เขามาถึงเมืองดังกล่าวในวันที่ 7 มกราคม เพียงไม่กี่ชั่วโมงก่อนเกิดเหตุบุกรุกและหนึ่งสัปดาห์หลังจากที่โบลโซนารูมาถึงออร์แลนโด

การวางแผน

รายงานเกี่ยวกับการวางแผนจู่โจมได้แพร่สะพัดไปทั่วในสัปดาห์แรกของ พ.ศ. 2566 โดยมีไฟล์เสียงรั่วไหลจากกลุ่มสนทนาหลายกลุ่มในวอตส์แอปป์และเทเลแกรม เนื้อหาในไฟล์เหล่านั้นเปิดเผยเจตนาที่จะยั่วยุให้เกิดความรุนแรงในส่วนของฝูงชนโดยหลีกเลี่ยงการตอบโต้จากตำรวจ หลายกลุ่มและชุมชนได้จัดรถโดยสารที่จะเดินทางออกจากรัฐต่าง ๆ ไปยังบราซิเลียเพื่อเข้าร่วมการประท้วง

สื่อสังคมอย่างทวิตเตอร์ เฟซบุ๊ก และอินสตาแกรมเป็นต้น ไม่ได้ตรวจสอบกลั่นกรองคำกล่าวอ้างที่ชวนให้เข้าใจผิดเกี่ยวกับการเลือกตั้ง หมายความว่าผู้ที่ใช้สื่อสังคมเหล่านี้เพื่อค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับการเลือกตั้งมีโอกาสเห็นคำกล่าวอ้างที่ทำให้เขวดังกล่าวได้

เหตุการณ์

ในช่วงเช้าของวันที่ 7 มกราคม รถบัสจำนวนกว่า 100 คันพาผู้สนับสนุนโบลโซนารูจากทุกส่วนของบราซิลมาถึงบราซิเลีย พวกเขาเข้าร่วมกับผู้ชุมนุมประมาณ 200 คนที่ตั้งค่ายอยู่ก่อนแล้วหน้ากองบัญชาการกองทัพบกเพื่อเรียกร้องให้ทหารก่อรัฐประหาร ทำให้จำนวนผู้ชุมนุมทั้งหมดเพิ่มเป็น 4,000 กว่าคน

ในช่วงบ่ายของวันที่ 8 มกราคม ผู้ชุมนุมเดินขบวนจากกองบัญชาการกองทัพบกมายังปราซาดุสเตรสโปเดริส ก่อนหน้านี้รัฐบาลของลูลาพยายามขับไล่ผู้ชุมนุมที่ตั้งค่ายอยู่ออกไป เมื่อไม่เป็นผล จึงมีคำสั่งให้เสริมกำลังด้านความมั่นคง ฟลาวียู จีนู รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ยังกล่าวย้ำในสัปดาห์นั้นว่าค่ายผู้ชุมนุมจะถูกรื้อถอน ผู้ชุมนุมได้ฝ่าแนวกั้นของตำรวจและถือไม้ประจันหน้ากับตำรวจซึ่งยิงแก๊สน้ำตาและฉีดสเปรย์พริกไทยใส่พวกเขา ถึงกระนั้นก็มีสารวัตรทหารบางนายผ่อนปรนกับผู้บุกรุก^[5] จากนั้นผู้ประท้วงพยายามเข้าไปในอาคารศาลสูงสุดและอาคารปาลาซียูดูปลานัลตูซึ่งเป็นที่ทำการรัฐบาลบราซิล

ระหว่างการบุกรุกสถานที่ ได้มีการทำลายทรัพย์สินอย่างกว้างขวาง งานศิลปะหลายชิ้น เช่น ภาพวาด เก้าอี้ โต๊ะ เป็นต้น ได้รับความเสียหายหรือถูกขโมย รวมถึงผลงานที่มีชื่อเสียง เช่น ตราแผ่นดินของสาธารณรัฐ ต้นฉบับหนังสือรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2531 เป็นต้น อาวุธและเอกสารจากสำนักความมั่นคงสถาบันก็ถูกผู้ประท้วงขโมยไปเช่นกัน

หลายชั่วโมงหลังจากการจู่โจมเริ่มขึ้น สารวัตรทหารของเฟเดอรัลดิสตริกต์ประกาศว่าได้เริ่มเข้าควบคุมสถานการณ์ในอาคารแล้ว กองกำลังความมั่นคงสามารถยึดอาคารรัฐสภาแห่งชาติคืนได้ในตอนเย็นหลังจากเริ่มปฏิบัติการรักษาความมั่นคงโดยใช้แก๊สน้ำตาและกระบอง เมื่อถึงเวลา 17:00 น. กองกำลังรักษาความปลอดภัยเข้าควบคุมอาคารศาลสูงสุดได้อีกครั้ง แม้ว่าผู้ประท้วงบางส่วนยังคงปักหลักอยู่ในลานจอดรถของอาคารก็ตาม กองทัพบราซิลเดินทางมาถึงด้วยรถบรรทุกทหารในช่วงบ่ายแก่ ๆ และซุ่มจู่โจมผู้บุกรุกในอาคารปาลาซียูดูปลานัลตูทางประตูด้านหลัง เมื่อถึงเวลา 18:30 น. ผู้ก่อการจลาจลก็ออกจากอาคารไปโดยมีตำรวจพาตัวออกไปบางส่วน ฟลาวียู จีนู ประกาศว่าทางการได้ยึดอาคารทั้งสามหลังคืนแล้วเมื่อถึงเวลา 21:00 น.

ระหว่างเกิดเหตุจลาจล ทั้งลูลา ดา ซิลวา และโบลโซนารูไม่ได้อยู่ในบราซิเลีย โดยลูลาอยู่ในเมืองอารารากวาราในรัฐเซาเปาลู ส่วนโบลโซนารูอยู่ในเมืองออร์แลนโดในรัฐฟลอริดาของสหรัฐ

ปฏิกิริยา

บรรดานักข่าวเปรียบเทียบเหตุการณ์ครั้งนี้กับการจู่โจมอาคารรัฐสภาสหรัฐในวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2564 ซึ่งเห็นได้ชัดว่าเป็นแรงบันดาลใจให้แก่เหตุการณ์ครั้งนี้ หนังสือพิมพ์บราซิลบางฉบับ เช่น โอโกลบู, เวฌา, โฟลยาจีเซาเปาลู เป็นต้น บรรยายสิ่งที่เกิดขึ้นว่าเป็นการกระทำของผู้ก่อการร้าย ในขณะที่หนังสือพิมพ์ อูอิสตาดูจีเซาเปาลู และหนังสือพิมพ์ เอลมุนโด ของสเปนอธิบายว่าเหตุการณ์นี้เป็นความพยายามก่อรัฐประหาร

อ้างอิง

1. Jack Nicas; André Spigariol (8 January 2023). "Bolsonaro Supporters Lay Siege to Brazil's Capital". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
2. "Security forces regain control after Bolsonaro supporters storm Brazil's Congress". NPR. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
3. "Supporters of Brazil's Bolsonaro storm Congress, Supreme Court and presidential palace". CBS. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
4. "Brazil investigates pro-Bolsonaro rioters who stormed government buildings". Euronews. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
5. "Vídeo mostra policiais conversando com bolsonaristas e filmando invasão ao Congresso: 'Estão com o povo'". O Globo (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
6. Spigariol, André. "Dozens of Army soldiers entered the presidential offices..." The New York Times. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
7. Roriz, Giulia; Schwingel, Samara (8 January 2023). "Hospital de Base recebe mais de 40 feridos durante atos bolsonaristas no DF" [Base Hospital received more than 40 wounded during terrorist acts in the DF: According to the Hospital de Base, six people were admitted in serious condition after the beginning of Bolsonarist acts. Two underwent surgery 01/08/2023]. Metrópoles (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
8. Ana, Ionova. "Live Updates: Rioters Protesting Brazil Election Storm Government Offices". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023. ... Authorities have arrested about 200 people in relation to the attacks, [Brazil Justice Minister Flávio Dino] said in a live address. ...
9. Sullivan, Helen; Glen, Allan. "Brazil protests: Bolsonaro denounces violence as 300 arrested after his supporters storme vm kcongress – live". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023. The Brazilian police force have just said that 300 people were arrested at Sunday's protests – this is 100 fewer than the number given earlier by the governor of Brasília, Ibaneis Rocha. ...
10. Spigariol, André. "Live Updates: Rioters Protesting Brazil Election Storm Government Offices". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023. Calling the riot an act of terrorism, Federal District Governor Ibaneis Rocha said on Twitter that more than 400 persons were arrested in the aftermath of today's events 'and will pay for the committed crimes.' ...
11. Phillips, Tom (8 January 2023). "Jair Bolsonaro supporters storm Brazil's presidential palace and supreme court". theguardian.com. The Guardian.
12. Rocha, Lucas (8 January 2023). "Manifestantes furam bloqueio, entram na Esplanada e invadem o Congresso Nacional". CNN Brazil.
13. "Bolsonaro supporters storm Brazilian Congress". 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023 – โดยทาง www.bbc.co.uk.
14. "Bolsonaro supporters storm Brazil Congress, clash with police". Le Monde. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
15. Dawson, Bethany. "Brazil's former President Bolsonaro accused of trashing the nation's iconic presidential palace, says report". Business Insider (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
16. "Vândalos bolsonaristas invadem Congresso Nacional, Palácio do Planalto e STF, em Brasília". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
17. "Bolsonaro supporters storm Brazil Congress, presidential palace". France 24 (ภาษาอังกฤษ). 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
18. "Lula decreta intervenção federal na segurança do DF e diz que terroristas serão punidos". CartaCapital (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). 2023-01-08.
19. "World leaders condemn scenes as Bolsonaro supporters attack political buildings – live". The Guardian (ภาษาอังกฤษ). 2023-01-08. สืบค้นเมื่อ 2023-01-08.
20. "Refusing to Accept Defeat, Bolsonaro Backers Call on Military to Intervene". The New York Times. 2 November 2022. สืบค้นเมื่อ 15 November 2022.
21. Andrew Rosati; Guilherme Bento (12 November 2022). "Brazil's Loudest Election Deniers Are Kicked Off Social Media". Bloomberg Times. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 November 2022. สืบค้นเมื่อ 15 November 2022.
22. Bruno Fonseca; Tai Nalon (1 November 2022). "Influenciadores já articulavam bloqueios de estradas no Telegram e no YouTube antes do 2º turno". Aos Fatos (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 16 November 2022.
23. "Protestos de bolsonaristas perdem força e rodovias no Vale e região estão sem bloqueios nesta quinta". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 7 November 2022.
24. "Estados com bloqueios golpistas em rodovias caem para 11; acompanhe". Folha de S.Paulo (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). 2 November 2022. สืบค้นเมื่อ 7 November 2022.
25. Nascimento*, Simon (2 November 2022). "Protestos em frente quartéis pedem intervenção militar em 8 Estados e no DF | O TEMPO". www.otempo.com.br (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 7 November 2022.
26. "Protestos nos quartéis e tiros de guerra ganham caráter de vigília pró-Bolsonaro". noticias.uol.com.br (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 7 January 2023.
27. Phillips, Tom (13 December 2022). "Bolsonaro supporters try to storm police HQ in 'January 6-style' rampage". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 13 December 2022.
28. Buschschlüter, Vanessa (13 December 2022). "Brazil protests: Bolsonaro supporters attack police HQ". BBC. สืบค้นเมื่อ 14 December 2022.
29. Romani, Andre; Stargardter, Gabriel (26 December 2022). "Brazil protests: Bolsonaro supporters attack police HQ". Reuters. สืบค้นเมื่อ 28 December 2022.
30. Katy Watson; Alys Davies (1 January 2023). "Lula sworn in as Brazil president as predecessor Bolsonaro flies to US". BBC. สืบค้นเมื่อ 2 January 2023.
31. Gadelha, Igor (8 January 2023). "Anderson Torres viajou para Orlando na véspera das invasões". Metropoles.
32. Marcelino, Ueslei (31 December 2022). "Brazil's Bolsonaro lands in Florida, avoiding Lula handover". Reuters (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
33. "Extremistas falam em invadir Congresso, driblar polícia e dão dicas sobre gás". Metrópoles (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). 5 January 2023. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
34. nucleojornalismo. "No Telegram, golpistas falavam de invasão ao Congresso desde começo de janeiro". Terra (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
35. "Bolsonaristas usam código "Festa da Selma" para coordenar invasão em Brasília". Agência Pública (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
36. "Mensagens mostram como bolsonaristas articularam ato em Brasília que levou a invasão de STF, Congresso e Planalto". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
37. Dwoskin, Elizabeth (9 January 2023). "Come to the 'war cry party': How social media helped drive mayhem in Brazil". Washington Post.
38. Andreza Matais (7 January 2023). "Mais de 100 ônibus chegam a Brasília e governo promete endurecer contra extremistas" (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). Estadão. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
39. "Partidarios de Bolsonaro invaden el Palacio presidencial, el Congreso y la Corte Suprema de Brasil". ELMUNDO (ภาษาสเปน). 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
40. 20minutos (8 January 2023). "Directo | Asalto al Congreso de Brasil por cientos de radicales de Bolsonaro". www.20minutos.es - Últimas Noticias (ภาษาสเปน). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
41. "Di Cavalcanti, Constituição e vitral: extremistas destroem acervo cultural e histórico". Estadão (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
42. "Veja lista de objetos depredados nas três sedes do poder, em Brasília". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
43. "STF diz que exemplar original da Constituição está intacto após invasão de bolsonaristas". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
44. "VÍDEO: Ministro da Secretaria de Comunicação diz que armas e munições do GSI foram roubadas". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
45. "Armas letais e documentos foram roubados do GSI durante ataque em Brasilia". www.band.uol.com.br (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
46. "Bolsonaro supporters break into Brazilian Congress and presidential palace". CNN. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
47. "Brazil police retake Congress, clear out buildings overrun by pro-Bolsonaro rioters". Agence France-Presse. The Times of Israel. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
48. "Brazilian security forces retake control of government buildings". The Washington Post. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
49. "Pro-Bolsonaro protesters storm Brazil's Congress, high court and presidential palace". Los Angeles Times. 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
50. "Brasil, en directo | Seguidores de Bolsonaro asaltan las instituciones en contra de Lula". La Vanguardia (ภาษาสเปน). 8 January 2023. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
51. Marcelino, Ueslei (2022-12-31). "Brazil's Bolsonaro lands in Florida, avoiding Lula handover". Reuters (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-01-08.
52. "Protesters storm Brazil's Congress in support of former Brazilian President Jair Bolsonaro". NBC News (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
53. "Jair Bolsonaro supporters storm Brazil's Congress". www.aljazeera.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
54. "Invasão da Esplanada: crimes pelos quais terroristas bolsonaristas podem ser enquadrados". G1 (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
55. "Terroristas invadiram Congresso com máscaras, capacetes e suprimentos". noticias.uol.com.br (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
56. "Vídeo: terroristas bolsonaristas atacam policial mulher na frente do STF | Radar". VEJA (ภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล). สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
57. "O Estado de S. Paulo - Today's Front Page". FrontPages.com (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.
58. "Prima Pagina "El Mundo"". Giornalone (ภาษาอิตาลี). สืบค้นเมื่อ 9 January 2023.