การปฏิวัติเราะมะฎอน

การปฏิวัติเราะมะฎอน (อังกฤษ: Ramadan Revolution) หรือ การปฏิวัติ 8 กุมภาพันธ์ (8 February Revolution) หรือ การปฏิวัติในอิรัก เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2506 (February 1963 coup d'état in Iraq) เป็นการปฏิวัติที่นำโดยพรรคบาธของอิรัก เพื่อโค่นล้มอับดุลกะรีม กอซิม นายกรัฐมนตรีอิรักในขณะนั้น เกิดขึ้นระหว่างวันที่ 8–10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1963 เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในวันที่ 14 ของเดือนเราะมะฎอน บางครั้งจึงเรียกว่า รัฐประหาร วันที่ 14 เดือนเราะมะฎอน (14 Ramadan Coup)

การปฏิวัติเราะมะฎอน
ศพของอับดุลกะรีม กอซิม
วันที่ 8–10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1963 สถานที่ สาธารณรัฐอิรัก ผลลัพธ์ อับดุลกะรีม กอซิมถูกขับออกจากตำแหน่งและถูกประหารชีวิต การสถาปนารัฐบาลพรรคบาธ การกวาดล้างกลุ่มต่อต้านฝ่ายขวา
คู่ขัดแย้ง
รัฐบาลอิรัก กองทัพอิรัก ฝ่ายสนับสนุนกอซิม พรรคคอมมิวนิสต์อิรัก	พรรคบาธ กองทัพอิรัก คณะรัฐประหาร กองทัพบกอิรัก กองทัพเรืออิรัก กองทัพอากาศอิรัก
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
อับดุลกะรีม กอซิม ซะลาม อะดิล	อะห์มัด ฮะซัน อัลบักร์ อับดุสซะลาม อาริฟ
กำลังพลสูญเสีย
5,000	80
เสียชีวิตประมาณ 1,000 คน

หลังการปฏิวัติ 14 กรกฎาคมที่กลุ่มนายทหารโค่นล้มพระเจ้าฟัยศ็อลที่ 2 แห่งอิรักและเปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบสาธารณรัฐ ได้มีความพยายามในการรวมอิรักเข้ากับสหสาธารณรัฐอาหรับ แต่พรรคคอมมิวนิสต์อิรักได้ต่อต้านความคิดนี้ ในขณะนั้นความสัมพันธ์ของอับดุลกะรีม กอซิม กับกลุ่มนายทหารที่ร่วมการปฏิวัติกำลังตกต่ำ กอซิมจึงร่วมมือกับพรรคคอมมิวนิสต์ ทำให้พรรคคอมมิวนิสต์อิรักมีอิทธิพลมากขึ้น ภายหลังกอซิมพยายามลดอิทธิพลของพรรคคอมมิวนิสต์ด้วยการจับกุมผู้นำคนสำคัญและปลดอาวุธกองกำลังในพรรค ปัจจัยหนึ่งที่นำไปสู่การปฏิวัติคือความขัดแย้งระหว่างกอซิมและอับดุสซะลาม อาริฟ ซึ่งเคยร่วมมือกันก่อการปฏิวัติ 14 กรกฎาคม

การขับไล่กอซิมออกจากตำแหน่งเริ่มขึ้นในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ มีการวางแผนมาแล้วตั้งแต่ปี ค.ศ. 1962 เดิมกำหนดเป็นวันที่ 18 มกราคม ก่อนจะเลื่อนไปวันที่ 25 มกราคม และเลื่อนอีกครั้งเป็นวันที่ 8 กุมภาพันธ์ หลังกอซิมเริ่มรับรู้ถึงความพยายามในการปฏิวัติ การปฏิวัติเริ่มขึ้นหลังการลอบสังหารผู้นำฝ่ายทหารอากาศของพรรคคอมมิวนิสต์และหน่วยยานเกราะเข้ายึดสถานีวิทยุ การปะทะกันระหว่างพรรคบาธและฝ่ายสนับสนุนกอซิมเกิดขึ้นอย่างหนักเป็นเวลาสองวัน ก่อนกอซิมจะยื่นข้อเสนอยอมจำนนแลกกับการเดินทางออกนอกประเทศอย่างปลอดภัย แต่ข้อเสนอของกอซิมถูกปฏิเสธ ในวันที่ 9 กุมภาพันธ์ กอซิมถูกนำตัวขึ้นไต่สวนและถูกตัดสินประหารชีวิต ศพของเขาถูกเผยแพร่ทางโทรทัศน์หลังจากนั้นไม่นาน

หลังการปฏิวัติ อะห์มัด ฮะซัน อัลบักร์ ได้ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีอิรัก โดยมีอับดุสซะลาม อาริฟเป็นประธานาธิบดี อย่างไรก็ตาม ความขัดแย้งภายในพรรคบาธก็ก่อให้เกิดการรัฐประหารอิรัก เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2506 (November 1963 Iraqi coup d'état) ในเวลาต่อมา

อ้างอิง

1. Political Science, University of Central Arkansas. Iraq (1932-present). [1]
2. The Ba'athist revolution in Iraq - JStor
3. BBC ON THIS DAY | 14 | 1958: Coup in Iraq sparks jitters in Middle East
4. Pachachi, D. Adnan. Recorded Program. Al-Sharqiya Satellite Channel.
5. Marr, Phebe; "The Modern History of Iraq", p. 184-185
6. False Flags, Covert Operations, & Propaganda by Robert B Durham