การปรับตัวไม่ดี (อังกฤษ : maladaptation ) เป็นลักษณะทางพันธุกรรม (trait) ที่/หรือว่าได้กลายเป็นมีโทษมากกว่ามีคุณ เทียบกับการปรับตัว (adaptation) ที่มีคุณมากกว่ามีโทษ สิ่งมีชีวิต ทุกหน่วย ตั้งแต่แบคทีเรีย จนถึงมนุษย์ มีทั้งลักษณะที่ปรับตัวดีและไม่ดี โดยเหมือนกับการปรับตัวที่ดี การปรับตัวไม่ดีอาจเกิดขึ้นในระยะเวลาระดับธรณีกาล หรือแม้แต่ภายในช่วงอายุหนึ่งของสัตว์หรือกลุ่มสัตว์ มันอาจเป็นการปรับตัว ที่แม้จะสมเหตุสมผลในช่วงเวลานั้น ได้มีความเหมาะสมที่ลดลง ๆ และกลายมาเป็นปัญหาโดยตนเองเมื่อเวลาผ่านไปเรื่อย ๆ นี่เป็นเพราะว่าเป็นไปได้เมื่อเวลาผ่านไป ที่การปรับตัวที่ดีอย่างหนึ่ง จะกลายเป็นลักษณะที่ไม่เหมาะสมโดยการคัดเลือก หรือกลายมาเป็นการทำงานผิดปกติมากกว่าเป็นการปรับตัวที่ดี
ให้สังเกตว่าแนวคิดในเรื่องนี้ ตามที่เริ่มกล่าวถึงในคริสต์ศตวรรษที่ 19 อาศัยมุมมองที่ผิดพลาดของทฤษฎีวิวัฒนาการ คือเชื่อกันว่า การปรับตัวของสิ่งมีชีวิตมีแนวโน้มตามธรรมชาติที่จะเสื่อมลงแล้วกลายเป็นการปรับตัวที่ไม่ดี แล้วในที่สุดก็จะสร้างความพิการถ้าไม่คัดออกจากกรรมพันธุ์ แต่ความจริงแล้ว ประโยชน์ที่ได้จากการปรับตัวอย่างหนึ่งน้อยครั้งมากที่จะเป็นตัวตัดสินการอยู่รอดโดยตนเอง แต่ว่าเป็นสิ่งที่ดุลกับการปรับตัวที่เสริมกันและต่อต้านกันอื่น ๆ ซึ่งต่อ ๆ มาจะไม่สามารถเปลี่ยนโดยไม่มีผลต่อการปรับตัวอย่างอื่น ๆ ได้ หรือกล่าวอีกอย่างก็คือ ปกติแล้วจะไม่สามารถได้ประโยชน์จากการปรับตัวที่ดี โดยไม่มีราคาเป็นการปรับตัวที่ไม่ดี
ลองพิจารณาตัวอย่างที่ดูง่าย ๆ คือ ปรากฏแล้วว่ามันยากมากที่สัตว์จะวิวัฒนาการการหายใจได้ทั้งในน้ำและบนบก และการปรับตัวให้หายใจได้ดีกว่าในที่หนึ่งก็จะทำให้แย่ลงในอีกที่หนึ่ง
ตัวอย่างการใช้คำ ในช่วงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เช่น ปรากฏการณ์โลกร้อน หรือโลกเย็น สปีชีส์ ที่ปรับตัวได้ดีในภูมิอากาศ เดิมอาจกลายเป็นปรับตัวได้ไม่ดีในภูมิอากาศใหม่แล้วเริ่มสูญพันธุ์ ถ้าถูกกันไม่ให้เปลี่ยนที่อยู่ไม่ว่าจะเป็นเหตุทางธรรมชาติหรือเหตุจากมนุษย์ ส่วนคำที่ใช้ในภาษาอังกฤษว่า "maladaptation to climate change (การปรับตัวไม่ดีต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ)" อาจหมายถึงสถานการณ์ที่การสนับสนุนให้รับมือกับความเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศ อาจกลับไปสนับสนุนโครงการที่ทำอันตรายต่อระบบสังคม-นิเวศวิทยาต่าง ๆ หรือแย่ยิ่งกว่านั้น คือ โครงการอาจไม่สามารถบรรลุผลตามที่ตั้งวัตถุประสงค์ไว้ แล้วเกิดผลที่ไม่ได้ประสงค์ ซึ่งบางกรณีอาจเพิ่มความอ่อนแอของระบบในช่วงระยะเวลาที่ยาวกว่า ยกตัวอย่างเช่น มีการเสนอว่า การมีประกันภัยโลกร้อนแบบต่าง ๆ เช่นน้ำท่วม หรือพายุ อาจจะขัดขวางความพยายามให้เจ้าของสมบัติทำการที่ควรเพื่อลดความเสี่ยงภัยเหล่านั้น ดังนั้น จึงมีแนวทางที่เสนอเพื่อหลีกเลี่ยงการปรับตัวไม่ดีเช่นนี้ในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การดื้อยาปฏิชีวนะ ก็เป็นประเด็นการปรับตัว/การปรับตัวไม่ดีจากมุมมองของเชื้อโรคด้วย คือ เชื้อโรครุ่นต้น ๆ ได้ปรับตัวเข้ากับสภาวะทางสรีรภาพของผู้ถูกเบียนและสามารถที่จะขยายเพิ่มจำนวนขึ้นได้ แต่เมื่อมีการใช้ยาปฏิชีวนะ เชื้อโรคที่ไม่มีภูมิต้านทานก็จะเสียเปรียบ แต่ว่า ความสามารถในการขจัดยาปฏิชีวนะก็มีราคาด้วย คือ กลไกที่ให้ภูมิต้านทานต้านยาปฏิชีวนะ คือ เอนไซม์ beta-lactamase มีโอกาสน้อยมากที่จะมีประโยชน์ในด้านอื่น ๆ ดังนั้น พลังงานที่สามารถใช้ในการเจริญเติบโตและสืบพันธุ์ต้องเอาไปสู้กับยาปฏิชีวนะ ดังนั้น สำหรับเชื้อโรค จึงเป็นการแลกเปลี่ยนระหว่างสมรรถภาพการเติบโตได้เร็วเมื่อไม่มีภูมิและไม่มียาปฏิชีวนะ กับสมรรถภาพการกำจัดยาปฏิชีวนะเมื่อมี ดังนั้น ในตัวอย่างนี้ กลยุทธ์ที่เสถียรโดยกระบวนการวิวัฒนาการจึงเป็นไปไม่ได้ ถ้าไม่ใช้ยาปฏิชีวนะแบบไม่เลือก นกโดโด้ มีสมรรถภาพในการรับมือกับปัญหาภูมิอากาศในหมู่เกาะมอริเชียส คือ ในช่วงปีที่อากาศกึ่งแห้งแล้งโดยมาก พืชจะมีผลิตผลที่นกสามารถใช้เป็นอาหารได้ (เช่นผลไม้) น้อยเทียบกับช่วงปีที่ฝนตกซึ่งมีเหลือเฟือ นกจึงปรับตัวเข้ากับภูมิอากาศนี้โดยสะสมไขมันเมื่อมีอาหารมาก และโดยปรับวงจรฤดูผสมพันธุ์ให้เข้ากับภูมิอากาศ แต่เมื่อเผชิญกับมนุษย์และสัตว์ล่าเหยื่ออื่น ๆ ที่มนุษย์นำมา การปรับตัวนี้ในที่สุดทำให้นกสูญพันธุ์ เพราะมนุษย์คิดว่า นกกินดีและดังนั้นก็จะล่ามัน หรือว่าจะฆ่ามันเพื่อสนุกเพราะว่านกดูและเคลื่อนไหวอย่างตลก ๆ วงจรการผสมพันธุ์ของนก ซึ่งตอนแรกทำให้ประหยัดพลังในการสืบพันธุ์ให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ทำให้นกอ่อนแอต่อหมู และลิง ที่มนุษย์นำมา เพราะว่า เป็นไปได้น้อยมากที่นกที่สูญไข่ไปแล้วจะทำรังออกไข่ใหม่ก่อนที่ฤดูผสมพันธุ์ในปีจะหมดลง ศัพท์ภาษาอังกฤษว่า neuroplasticity (สภาพพลาสติกของระบบประสาท) นิยามว่าเป็น "สมรรถภาพของสมองที่จัดปรับปรุงตัวเองโดยสร้างการเชื่อมต่อทางประสาทใหม่ ๆ ชั่วชีวิต" โดยมองว่าเป็นการปรับตัวที่ช่วยมนุษย์ให้ปรับตัวกับสิ่งเร้าใหม่ ๆ เช่นการเคลื่อนไหวของผู้ที่มีพรสวรรค์ด้านดนตรี และกิจกรรมอื่น ๆ ที่ต้องประสานมือกับตา ส่วนตัวอย่างการปรับตัวไม่ดีของสภาพพลาสติกของระบบประสาทก็คือ ความเจ็บปวดในแขนขาที่ไม่มีแล้ว (phantom pain) คือ แม้ว่าสมองจะเก่งมากในการตอบสนองต่อสิ่งเร้าและจัดระเบียบตนเองใหม่เพื่อให้ตอบสนองได้ดีกว่าและเร็วกว่าในอนาคต แต่บางครั้งก็ไม่สามารถรับมือกับการสูญแขนขาไปได้แม้การเชื่อมต่อกับแขนขาจะไม่มีแล้ว มีวารสารวิทยาศาสตร์ที่พบว่า ในบางกรณี ความเปลี่ยนแปลงที่เคยช่วยให้สมองมนุษย์ปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมสามารถกลายเป็นการปรับตัวไม่ดีได้เช่นกัน ในกรณีที่สูญแขนขา สมองอาจทำให้รู้สึกเจ็บปวดที่แขนขา แม้ว่าจะไม่มีประสาทหรือสัญญาณประสาทจากแขนขาที่สูญไปแล้วเพื่อควรจะให้รู้สึกอย่างนั้น
เชิงอรรถและอ้างอิง Barnett, Jon; O’Neill, Saffron (2010-05-01). "Maladaptation". Global Environmental Change . 20 (2): 211–213. doi :10.1016/j.gloenvcha.2009.11.004. O'Hare, Paul; White, Iain; Connelly, Angela (2015-09-01). "Insurance as maladaptation: Resilience and the 'business as usual' paradox". Environment and Planning C: Government and Policy (ภาษาอังกฤษ): 0263774X15602022. doi :10.1177/0263774X15602022. ISSN 0263-774X. Magnan, A (2014). "Avoiding maladaptation to climate change: towards guiding principles". S.A.P.I.EN.S . 7 (1). CS1 maint: uses authors parameter (link) "Neuroplasticity". MedicineNet. สืบค้นเมื่อ 2014-11-12 . Nava, E; Roder, B (2011-01-01). "Enhancing Performance for Action and Perception". Adaptation and maladaptation. Progress in Brain Research . 191 : 177–194. CS1 maint: uses authors parameter (link) "Maladaptation". merriam-webster. สืบค้นเมื่อ 2014-10-01 . "Neuroplasticity". MedicineNet. สืบค้นเมื่อ 2014-11-12 .
การปร, บต, วไม, งกฤษ, maladaptation, เป, นล, กษณะทางพ, นธ, กรรม, trait, หร, อว, าได, กลายเป, นม, โทษมากกว, าม, เท, ยบก, บการปร, บต, adaptation, ณมากกว, าม, โทษ, งม, ตท, กหน, วย, งแต, แบคท, เร, ยจนถ, งมน, ษย, งล, กษณะท, ปร, บต, วด, และไม, โดยเหม, อนก, บการปร, บ. karprbtwimdi xngkvs maladaptation epnlksnathangphnthukrrm trait thi hruxwaidklayepnmiothsmakkwamikhun ethiybkbkarprbtw adaptation thimikhunmakkwamioths singmichiwitthukhnwy tngaetaebkhthieriycnthungmnusymithnglksnathiprbtwdiaelaimdi odyehmuxnkbkarprbtwthidi karprbtwimdixacekidkhuninrayaewlaradbthrnikal hruxaemaetphayinchwngxayuhnungkhxngstwhruxklumstw mnxacepnkarprbtw thiaemcasmehtusmphlinchwngewlann idmikhwamehmaasmthildlng aelaklaymaepnpyhaodytnexngemuxewlaphaniperuxy niepnephraawaepnipidemuxewlaphanip thikarprbtwthidixyanghnung caklayepnlksnathiimehmaasmodykarkhdeluxk hruxklaymaepnkarthanganphidpktimakkwaepnkarprbtwthidiihsngektwaaenwkhidineruxngni tamthierimklawthunginkhriststwrrsthi 19 xasymummxngthiphidphladkhxngthvsdiwiwthnakar khuxechuxknwa karprbtwkhxngsingmichiwitmiaenwonmtamthrrmchatithicaesuxmlngaelwklayepnkarprbtwthiimdi aelwinthisudkcasrangkhwamphikarthaimkhdxxkcakkrrmphnthu aetkhwamcringaelw praoychnthiidcakkarprbtwxyanghnungnxykhrngmakthicaepntwtdsinkarxyurxdodytnexng aetwaepnsingthidulkbkarprbtwthiesrimknaelatxtanknxun sungtx macaimsamarthepliynodyimmiphltxkarprbtwxyangxun id hruxklawxikxyangkkhux pktiaelwcaimsamarthidpraoychncakkarprbtwthidi odyimmirakhaepnkarprbtwthiimdilxngphicarnatwxyangthidungay khux praktaelwwamnyakmakthistwcawiwthnakarkarhayicidthnginnaaelabnbk aelakarprbtwihhayiciddikwainthihnungkcathaihaeylnginxikthihnungtwxyangkarichkha aekikhinchwngkarepliynaeplngsphaphphumixakas echn praktkarnolkrxnhruxolkeyn spichisthiprbtwiddiinphumixakasedimxacklayepnprbtwidimdiinphumixakasihmaelwerimsuyphnthu thathukknimihepliynthixyuimwacaepnehtuthangthrrmchatihruxehtucakmnusy swnkhathiichinphasaxngkvswa maladaptation to climate change karprbtwimditxkarepliynaeplngsphaphphumixakas xachmaythungsthankarnthikarsnbsnunihrbmuxkbkhwamepliynaeplngthangphumixakas xacklbipsnbsnunokhrngkarthithaxntraytxrabbsngkhm niewswithyatang hruxaeyyingkwann khux okhrngkarxacimsamarthbrrluphltamthitngwtthuprasngkhiw aelwekidphlthiimidprasngkh sungbangkrnixacephimkhwamxxnaexkhxngrabbinchwngrayaewlathiyawkwa 1 yktwxyangechn mikaresnxwa karmipraknphyolkrxnaebbtang echnnathwmhruxphayu xaccakhdkhwangkhwamphyayamihecakhxngsmbtithakarthikhwrephuxldkhwamesiyngphyehlann 2 dngnn cungmiaenwthangthiesnxephuxhlikeliyngkarprbtwimdiechnniineruxngkarepliynaeplngsphaphphumixakas 3 karduxyaptichiwnakepnpraednkarprbtw karprbtwimdicakmummxngkhxngechuxorkhdwy khux echuxorkhruntn idprbtwekhakbsphawathangsrirphaphkhxngphuthukebiynaelasamarththicakhyayephimcanwnkhunid aetemuxmikarichyaptichiwna echuxorkhthiimmiphumitanthankcaesiyepriyb aetwa khwamsamarthinkarkhcdyaptichiwnakmirakhadwy khux klikthiihphumitanthantanyaptichiwna khux exnism beta lactamase mioxkasnxymakthicamipraoychnindanxun dngnn phlngnganthisamarthichinkarecriyetibotaelasubphnthutxngexaipsukbyaptichiwna dngnn sahrbechuxorkh cungepnkaraelkepliynrahwangsmrrthphaphkaretibotiderwemuximmiphumiaelaimmiyaptichiwna kbsmrrthphaphkarkacdyaptichiwnaemuxmi dngnn intwxyangni klyuthththiesthiyrodykrabwnkarwiwthnakarcungepnipimid thaimichyaptichiwnaaebbimeluxk nkododmismrrthphaphinkarrbmuxkbpyhaphumixakasinhmuekaamxriechiys khux inchwngpithixakaskungaehngaelngodymak phuchcamiphlitphlthinksamarthichepnxaharid echnphlim nxyethiybkbchwngpithifntksungmiehluxefux nkcungprbtwekhakbphumixakasniodysasmikhmnemuxmixaharmak aelaodyprbwngcrvduphsmphnthuihekhakbphumixakas aetemuxephchiykbmnusyaelastwlaehyuxxun thimnusynama karprbtwniinthisudthaihnksuyphnthu ephraamnusykhidwa nkkindiaeladngnnkcalamn hruxwacakhamnephuxsnukephraawankduaelaekhluxnihwxyangtlk wngcrkarphsmphnthukhxngnk sungtxnaerkthaihprahydphlnginkarsubphnthuihmakthisudethathicaepnipid thaihnkxxnaextxhmuaelalingthimnusynama ephraawa epnipidnxymakthinkthisuyikhipaelwcatharngxxkikhihmkxnthivduphsmphnthuinpicahmdlng sphthphasaxngkvswa neuroplasticity sphaphphlastikkhxngrabbprasath niyamwaepn smrrthphaphkhxngsmxngthicdprbprungtwexngodysrangkarechuxmtxthangprasathihm chwchiwit 4 odymxngwaepnkarprbtwthichwymnusyihprbtwkbsingeraihm echnkarekhluxnihwkhxngphuthimiphrswrrkhdandntri aelakickrrmxun thitxngprasanmuxkbta swntwxyangkarprbtwimdikhxngsphaphphlastikkhxngrabbprasathkkhux khwamecbpwdinaekhnkhathiimmiaelw phantom pain khux aemwasmxngcaekngmakinkartxbsnxngtxsingeraaelacdraebiybtnexngihmephuxihtxbsnxngiddikwaaelaerwkwainxnakht aetbangkhrngkimsamarthrbmuxkbkarsuyaekhnkhaipidaemkarechuxmtxkbaekhnkhacaimmiaelw miwarsarwithyasastrthiphbwa inbangkrni khwamepliynaeplngthiekhychwyihsmxngmnusyprbtwekhakbsingaewdlxmsamarthklayepnkarprbtwimdiidechnkn 5 inkrnithisuyaekhnkha smxngxacthaihrusukecbpwdthiaekhnkha aemwacaimmiprasathhruxsyyanprasathcakaekhnkhathisuyipaelwephuxkhwrcaihrusukxyangnnechingxrrthaelaxangxing aekikh Barnett Jon O Neill Saffron 2010 05 01 Maladaptation Global Environmental Change 20 2 211 213 doi 10 1016 j gloenvcha 2009 11 004 O Hare Paul White Iain Connelly Angela 2015 09 01 Insurance as maladaptation Resilience and the business as usual paradox Environment and Planning C Government and Policy phasaxngkvs 0263774X15602022 doi 10 1177 0263774X15602022 ISSN 0263 774X Magnan A 2014 Avoiding maladaptation to climate change towards guiding principles S A P I EN S 7 1 CS1 maint uses authors parameter link Neuroplasticity MedicineNet subkhnemux 2014 11 12 Nava E Roder B 2011 01 01 Enhancing Performance for Action and Perception Adaptation and maladaptation Progress in Brain Research 191 177 194 CS1 maint uses authors parameter link Maladaptation merriam webster subkhnemux 2014 10 01 Neuroplasticity MedicineNet subkhnemux 2014 11 12 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title karprbtwimdi amp oldid 6735758, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม