การเลือกตั้งทั่วไปในสหราชอาณาจักร พ.ศ. 2553

การเลือกตั้งทั่วไปในสหราชอาณาจักร พ.ศ. 2553 จัดขึ้นเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 แม้ว่าในการเลือกตั้งครั้งนี้พรรคอนุรักษนิยมจะได้รับที่นั่งในสภาสามัญชนมากที่สุด แต่ไม่สามารถได้ที่นั่งมากกว่า 325 ที่นั่งเพื่อที่จะจัดตั้งรัฐบาลเสียงข้างมากได้ เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ พ.ศ. 2517 และครั้งที่สองนับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง ที่รัฐสภาแห่งสหราชอาณาจักรไม่สามารถมีรัฐบาลเสียงข้างมากได้ จึงเป็นรัฐบาลเสียงข้างน้อย พรรครัฐบาลเดิมอย่างพรรคแรงงานสูญเสียที่นั่งในสภาถึง 90 ที่นั่ง และจากการทำผลสำรวจพรรคแรงงานได้คะแนนเสียงน้อยกว่าพรรคอนุรักษนิยมถึง 2 ล้านเสียง มีคะแนนเสียงเป็นลำดับที่สอง ส่วนพรรคเสรีประชาธิปไตยตามมาเป็นลำดับที่สาม สูญเสียที่นั่งในสภาไป 5 ที่นั่ง ซึ่งไม่ตรงตามผลการสำรวจของหลายสำนักก่อนหน้านี้ที่ชี้ว่าพรคคเสรีประชาธิปไตยจะได้รับที่นั่งในสภาเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตามพรรคเสรีประชาธิปไตยก็ยังได้รับคะแนนเสียงมากที่สุดนับตั้งแต่การก่อตั้งพรรคในปี พ.ศ. 2531 และมีโอกาสที่จะเป็นพรรคร่วมในการจัดตั้งรัฐบาลใหม่ ซึ่ง 4 วันหลังจากการเลือกตั้งที่นายกอร์ดอน บราวน์ประกาศว่า "จะก้าวลงจากตำแหน่งหัวหน้าพรรคแรงงานในเดือนกันยายน"

การเลือกตั้งทั่วไปในสหราชอาณาจักร พ.ศ. 2553

← พ.ศ. 2548 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 พ.ศ. 2558 →
ทั้งหมด 650 ที่นั่งในสภาสามัญชน ต้องการ 326 ที่นั่งจึงเป็นฝ่ายข้างมาก
ผู้ใช้สิทธิ	65.1%
First party Second party Third party   ผู้นำ เดวิด คาเมรอน กอร์ดอน บราวน์ นิค เคลกก์ พรรค พรรคอนุรักษนิยม (สหราชอาณาจักร) พรรคแรงงาน (สหราชอาณาจักร) พรรคเสรีประชาธิปไตย (สหราชอาณาจักร) ผู้นำตั้งแต่ 6 ธันวาคม 2548 24 มิถุนายน 2550 18 ธันวาคม 2550 เขตของผู้นำ ส.ส. เขตวิตนีย์ ส.ส. เขตเคิร์คแคลดีและเขตคาวเดินบีธ ส.ส. เขตเชฟฟิลด์แฮลแลม การเลือกตั้งล่าสุด 198 ที่นั่ง, 32.3% 356 ที่นั่ง, 35.3% 62 ที่นั่ง, 22.1% เขตล่าสุด 210 349 62 ที่นั่งที่ชนะ 306 258 57 ที่นั่งเปลี่ยนแปลง 97 91 6 คะแนนเสียง 10,683,787 8,604,358 6,827,938 ร้อยละ 36.1% 29.0% 23.0% Swing 3.7% 6.2% 1.0%
นายกรัฐมนตรีก่อนการเลือกตั้ง กอร์ดอน บราวน์ พรรคแรงงาน (สหราชอาณาจักร) ว่าที่นายกรัฐมนตรี เดวิด คาเมรอน พรรคอนุรักษนิยม (สหราชอาณาจักร)

ในการเลือกตั้งครั้งนี้แตกต่างจากการเลือกตั้งครั้งที่ผ่าน ๆ มาในหลายกรณี เช่น พรรคกรีนได้รับที่นั่งในสภาสามัญชนเป็นครั้งแรกเช่นเดียวกับพรรคสหพันธ์, ร้อยละ 35 ของคะแนนเสียงลงให้กับพรรคย่อยอื่น ๆ ที่ไม่ใช่พรรคคู่แข่งหลักอย่างพรรคแรงงานและพรรคอนุรักษนิยม, มีผู้ออกมาลงคะแนนเสียงมากที่สุดนับตั้งแต่การเลือกตั้งในสหราชอาณาจักร พ.ศ. 2461, เป็นครั้งแรกที่ทั้งสามพรรคหลักลงแข่งขันโดยที่ผู้นำของพรรคทั้งสามไม่เคยนำการหาเสียงในการเลือกตั้งครั้งก่อนหน้ามาเลยสักครั้งนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522 และเป็นครั้งแรกที่มีการจัดให้มีการโต้วาทีกันทางโทรทัศน์ของผู้นำจากทั้งสามพรรค

พื้นเพ

วันที่ 6 เมษายน นายกรัฐมนตรีแห่งสหราชอาณาจักร นายกอร์ดอน บราวน์ ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบทที่ 2 ในพระราชวังบัคคิงแฮมเพื่อขอพระบรมราชโองการยุบสภาในวันที่ 12 เมษายน หลังจากพิจารณามาเป็นเวลานาน และจัดงานแถลงข่าวยืนยันที่ทำเนียบนายกรัฐมนตรีในดาวนิงสตรีทว่าจะมีการจัดการเลือกตั้งในวันที่ 6 พฤษภาคม 5 ปีหลังจากการเลือกตั้งครั้งก่อนหน้าในปี พ.ศ. 2548 ในการเลือกตั้งครั้งนี้มีเขตเลือกตั้งทั้งหมด 649 เขตในสหราชอาณาจักร ภายใต้ระบบผู้สมัครที่มีคะแนนเสียงสูงสุดจะเป็นสมาชิกสภาสามัญชนของแต่ละเขต การลงคะแนนเสียงในเขตเติร์สก์และมอลตันถูกยกเลิกเป็นเวลา 3 สัปดาห์ เนื่องจากการเสียชีวิตของหนึ่งในผู้สมัคร นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งมีอุปสรรคในการลงคะแนนในเวลาเกือบ 22.00 นาฬิกา เนื่องจากเวลาในการลงคะแนนใกล้จะหมดลง เจ้าหน้าที่ประจำหน่วยเลือกตั้งมีไม่เพียงพอ และการเข้าแถวรอลงคะแนนที่ยาวเหยียด อีกทั้งบัตรลงคะแนนส่งมาล่าช้าและไม่เพียงพอ

การหาเสียงของพรรครัฐบาลอย่างพรรคแรงงานในการเลือกตั้งครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อรักษาการเป็นรัฐบาลของตนในสภา ที่ดำรงตำแหน่งมาติดต่อกันเป็นสมัยที่ 4 และเพื่อฟื้นฟูคะแนนนิยมของตนที่ตกต่ำมาตลอดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 ส่วนพรรคอนุรักษนิยมก็ตั้งเป้าที่จะช่วงชิงตำแหน่งสำคัญทางการเมืองของสหราชอาณาจักรหลังพ้ายแพ้ในการเลือกตั้งมาโดยตลอดตั้งแต่ช่วงปี พ.ศ. 2533 - พ.ศ. 2543 อีกทั้งยังตั้งเป้าที่จะช่วงชิงการเป็นพรรครัฐบาลมาจากพรรคแรงงาน ส่วนพรรคเสรีประชาธิปไตยหวังที่จะช่วงชิงที่นั่งในสภามาจากทั้งพรรคแรงงานและพรรคอนุรักษนิยม นอกจากนี้ยังหวังว่าจะเป็นพรรคที่ถ่วงอำนาจระหว่างพรรคใหญ่ทั้งสองในสภาสามัญชน นับตั้งแต่การโต้ว่าทีทางโทรทัศน์ของผู้นำจากทั้งสามพรรคนักวิเคราะห์จำนวนมากก็ได้ทำการทำนายระดับคะแนนความนิยมหลังการโต้วาที ผลการวิเคราะห์บ่งชี้ว่ามีความเป็นไปได้ที่พรรคเสรีประชาธิปไตยจะได้ที่นั่งข้างมากในสภาและจัดตั้งรัฐบาล แต่ผลการวิเคราะห์หนึ่งวันก่อนวันเลือกตั้งชี้ว่าคะแนนความนิยมแกว่งจากพรรคเสรีประชาธิปไตยไปยังทั้งสองพรรคใหญ่จำนวนเล็กน้อย ซึ่งผลการสำรวจครั้งหลังสุดมีตัวเลขดังนี้

• พรรคอนุรักษนิยม - 36%
• พรรคแรงงาน - 28%
• พรรคเสรีประชาธิปไตย - 27%

อย่างไรก็ตามผลการสำรวจถึงประชาชนที่ยังไม่ได้ตัดสินใจเลือกพรรคใดพรรคหนึ่งก็ปรากฏขึ้นและไม่สามารถคาดเดาใดแน่ชัดถึงผลที่จะออกมา พรรคชาติสกอตแลนด์ได้รับแรงกระตุ้นจากชัยชนะในการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภาสกอตแลนด์ พ.ศ. 2550 จึงตั้งเป้าที่จะได้ที่นั่งจำนวน 20 ที่นั่ง และหวังที่จะเป็นพรรคที่ถ่วงอำนาจในสภา เช่นเดียวกับพรรคเวลส์ที่หวังจะได้ที่นั่งจากเขตเลือกตั้งในแคว้นเวลส์ และพรรคเล็กพรรคน้อยอื่น ๆ ก็หวังที่จะมีที่นั่งในสภาสามัญชน

ลำดับเหตุการณ์

วันจันทร์ที่ 12 เมษายน	ประการศยุบสภาสามัญชน เริ่มต้นการหาเสียงอย่างเป็นทางการ
วันอังคารที่ 20 เมษายน	วันสุดท้ายของการรับสมัครผู้ลงสมัครสมาชิกสภาสามัญชน
วันพฤหัสบดีที่ 6 พฤษภาคม	วันเลือกตั้ง
วันอังคารที่ 11 พฤษภาคม	เดวิด คาเมรอน ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีโดยที่พรรคเสรีประชาธิปไตยเป็นพรรคร่วมรัฐบาล
วันอังคารที่ 18 พฤษภาคม	จัดตั้งสภาสามัญชนสมัยที่ 55
วันอังคารที่ 25 พฤษภาคม	เปิดประชุมรัฐสภาสมัยวิสามัญที่ 55
วันอังคารที่ 27 พฤษภาคม	การลงคะแนนชดเชยรอบพิเศษในเขตเติร์สก์และมอลตัน

ผลการเลือกตั้ง

ในการลงสมัครรับเลือกตั้ง มีผู้ลงสมัครจำนวนมากทั้งผู้สมัครอิสระและผู้สมัครจากพรรคการเมือง โดยพรรคใหญ่ที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วไปมีทั้งสิ้น 3 พรรค ได้แก่

• พรรคอนุรักษนิยม (Conservative Party)
• พรรคแรงงาน (Labour Party)
• พรรคเสรีประชาธิปไตย (Liberal Democrats)

ในสภาสามัญชนแห่งสหราชอาณาจักร มีที่นั่งทั้งหมด 650 ที่นั่ง โดยแต่ละที่นั่งจะเป็นของผู้สมัครที่ได้คะแนนสูงสุดของแต่ละเขตพื้นที่ คล้ายการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งในประเทศไทย ซึ่งพรรคและผู้สมัครที่ได้รับการเลือกตั้งเข้าสู่สภามีดังนี้

อันดับที่	ชื่อพรรค	ตราสัญลักษณ์	ผู้นำพรรค	จำนวนที่นั่ง	ร้อยละของที่นั่งทั้งหมด	จำนวนคะแนนรวม	ร้อยละของคะแนนทั้งหมด
1	พรรคอนุรักษนิยม (Conservative Party)		เดวิด คาเมรอน	306	47.09	10,703,954	36.05
2	พรรคแรงงาน (Labour Party)		กอร์ดอน บราวน์	258	39.70	8,609,527	29.00
3	พรรคเสรีประชาธิปไตย (Liberal Democrats)		นิค เคลกก์	57	8.77	6,836,824	23.03
4	พรรคสหภาพประชาธิปไตย (Democretic Unionist Party)		ปีเตอร์ โรบินสัน	8	1.23	168,216	0.57
5	พรรคชาติสกอต (Scottish National Party)		อเล็กซ์ แซลมอนด์	6	0.92	491,386	1.65
6	พรรคซินน์เฟน (Sinn Fein)		เจอร์รี อดัมส์	5	0.77	171,942	0.58
7	พรรคเวลส์ (The Party of Wales)		ยวน วีน โจนส์	3	0.46	165,394	0.56
8	พรรคสังคมประชาธิปไตยและแรงงาน (Social Democratic and Labour Party)		มาร์กาเร็ต ริทชี	3	0.46	110,970	0.37
9	พรรคเขียวแห่งอังกฤษและเวลส์ (Green Party of England and Wales)		คาโรไลน์ ลูคัส	1	0.15	285,616	0.96
10	พรรคพันธมิตรแห่งไอร์แลนด์เหนือ (Alliance Party of Nothern Ireland)		เดวิด ฟอร์ด	1	0.15	42,762	0.14
11	ซิลเวีย เฮอร์มอน ผู้สมัครอิสระ		ซิลเวีย เฮอร์มอน	1	0.15	21,181	0.07
-	จอห์น เบอร์โคว์ ประธานสภาสามัญชน		จอห์น เบอร์โคว์	1	0.15	22,860	0.08
หมายเหตุ จอห์น เบอร์โคว์ ในความเป็นจริงแล้วได้มีที่นั่งในสภาในฐานะสมาชิกสภาจากพรรคอนุรักษนิยม พรรคจึงมีสมาชิกในสภาจำนวน 307 คน แต่โดยธรรมเนียมปฏิบัติ ประธานสภาสามัญชน จะไม่เข้าข้างพรรคใด ในการแจกแจงตารางพรรคการเมืองจึงไม่ควรนับรวม ประธานสภาสามัญชน เข้าในพรรค จึงแยกนายจอห์นออกจากสมาชิกพรรคอนุรักษนิยมอีก 306 คน

 

กราฟแสดงจำนวนสมาชิกสภาสามัญชน จากการเลือกตั้ง สี่เหลี่ยม 1 ช่อง แทนสมาชิกสภา 1 คน สี่เหลี่ยม 1 กลุ่ม ประกอบด้วยสี่เหลี่ยม 100 ช่อง (10 X 10) โดย
สีฟ้า แทนพรรคอนุรักษนิยม (กราฟนี้ไม่รวมนายจอห์น เบอร์โคว์)
สีแดง แทนพรรคแรงงาน
สีส้มอมเหลือง แทนพรรคเสรีประชาธิปไตย
สีส้ม แทนพรรคสหภาพประชาธิปไตย
สีเหลือง แทนพรรคชาติสกอตแลนด์
สีเขียวเข้ม แทนพรรคซินน์เฟน
สีเหลืองอมเขียว แทนพรรคเวลส์
สีเขียวอ่อน แทนพรรคสังคมประชาธิปไตยและแรงงาน
สีเขียว แทนพรรคเขียวแห่งอังกฤษและเวลส์
สีน้ำเงินเข้ม แทนพรรคพันธมิตรแห่งไอร์แลนด์เหนือ
สีเทา แทนผู้สมัครอิสระ

นอกจากนี้ ยังมีพรรคการเมืองอีกจำนวนมาก ที่ลงสมัคร แต่ได้รับคะแนนเลือกตั้งไม่พอที่จะได้เข้าไปมีที่นั่งในสภา

จากผลการเลือกตั้งดังกล่าว จึงทำให้เกิดปรากฏการณ์สภาชะงักงัน (Hung Parliament) เนื่องจากในการเลือกตั้งในสหราชอาณาจักรส่วนใหญ่ มักจะมีพรรคการเมืองพรรคหนึ่งที่มีจำนวนสมาชิกสภาสามัญชนในสังกัดมากกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนที่นั่งในสภา (เช่น เมื่อครั้งที่พรรคไทยรักไทย ได้รับการเลือกตั้ง 375 ที่นั่ง จากทั้งหมด 500 ที่นั่ง ในการเลือกตั้งเมื่อ พ.ศ. 2548 เพียงแต่ในสหราชอาณาจักรจะเกิดขึ้นบ่อยมาก เป็นปกติ แต่มักไม่เกิดในประเทศไทย) จึงทำให้พรรคนั้นสามารถจัดตั้งรัฐบาลได้อย่างมีเสถียรภาพได้ไม่ว่าจะมีเพียงพรรคเดียวหรือมีพรรคอื่นๆมาร่วมงาน ส่วนพรรคที่เหลือ จะกลายเป็นฝ่ายค้าน แต่ในการเลือกตั้งครั้งนี้ มีจำนวนเก้าอี้ 650 ที่นั่ง หากจะจัดตั้งรัฐบาลพรรคเดี่ยว ควรจะมีจำนวนสมาชิกสภาอย่างน้อย 326 คน เพื่อให้มีเสถียรภาพ แต่ในครั้งนี้ พรรคอนุรักษนิยมที่มีจำนวนสมาชิกสภาสามัญชนสูงสุด ก็มีจำนวนเพียง 306 ที่นั่ง

ดังนั้น 2 พรรคที่มีขนาดใหญ่ คือ พรรคอนุรักษนิยม และพรรคแรงงาน จึงต้องพยายามหาพรรคอื่นๆ ที่จะมาร่วมมือกันจัดตั้งรัฐบาล เพื่อให้มีที่นั่งรวมมากกว่ากึ่งหนึ่งของสภาให้ได้ (เช่น เมื่อครั้งที่พรรคพลังประชาชน ได้ 232 ที่นั่ง และพรรคประชาธิปัตย์ ได้ 165 ที่นั่ง ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2550 ทั้งสองพรรคจึงพยายามหาพรรคอื่นๆ มาร่วมมือกันจัดตั้งรัฐบาล เพียงแต่ปรากฏการณ์ดังกล่าว เกิดในประเทศไทยบ่อยจนเป็นปกติ แต่สหราชอาณาจักร ไม่เกิดปรากฏการณ์ดังกล่าวมา 36 ปีแล้ว)

อ้างอิง

• UK General Election 2010 จาก politicsresources.net
• BBC NEWS | Election 2010 | Results | United Kingdom - National Results
• Election delayed after the death of candidate - Malton and Pickering Mercury